Μέρες που είναι, σκεφτόμουν το Songkran, τη Ταϊλανδέζικη Πρωτοχρονιά στις 13 Απριλίου. Η λέξη “Songkran” προέρχεται από τη σανσκριτική λέξη saṃkrānti, κυριολεκτικά “αστρολογικό πέρασμα”, που σημαίνει μεταμόρφωση ή αλλαγή. Σε συμφωνία με την άνοδο του Κριού στον αστρολογικό χάρτη και με το Νέο Έτος πολλών ημερολογίων της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, σύμφωνα με το βουδιστικό ημερολόγιο.

Το νέο έτος εορτάζεται σχεδόν ταυτόχρονα με τις αντίστοιχες εκδηλώσεις σε Κίνα, Λάος, Μυανμάρ, Καμπότζη, Νεπάλ, Μπαγκλαντές, Ινδία και Σρι Λάνκα. Βέβαια, πλέον, το νέο έτος γιορτάζεται επίσημα την 1η Ιανουαρίου. Το Songkran ήταν το επίσημο νέο έτος μέχρι το 1888, όταν μεταφέρθηκε την 1η Απριλίου. Στη συνέχεια το 1940, εναρμονίστηκε με την παγκόσμια πρωτοχρονιά και το παραδοσιακό ταϊλανδικό Songkran μετατράπηκε σε εθνική εορτή.

Εγώ… φτάνω στο Τσανγκ Μαι μετά από δυο μέρες στην Αyυataya το κέντρο των ελεφάντων, στην κεντρική πλατεία του οποίου, βρεθήκαμε να παίζουμε μπουγέλο με τους ελέφαντες που μας περιλούζανε νερό με τις προβοσκίδες τους… Καλή αρχή, σκέφτομαι.

Το Τσανγκ Μαι είναι, λέει, το μέρος όπου τηρούν περισσότερο τις παραδόσεις. Ήλπιζα να βρω και εγώ στους αμέτρητους ναούς με τους πορτοκαλοντυμένους μοναχούς, που πρωί-πρωί μπαίνουν στην ουρά, γύρω από τα μοναστήρια, για να τους γεμίσουν το μπολ τους φαγητό οι πιστοί.

Σύμφωνα με τη Βουδιστική γραφή, το Songkran προήλθε από το θάνατο της Kapila Brahma Thai. Με τα πολλά… Στο παρελθόν υπήρχε ένας πλούσιος και ο γείτονάς του που ήταν μπεκρής. Ο τελευταίος, ο οποίος είχε δύο γιους, κορόιδεψε τον πλούσιο γιατί ήταν άτεκνος. Ταπεινωμένος αυτός, παρακαλούσε τους θεούς του Ήλιου και της Σελήνης να του παραχωρήσουν ένα γιο. Οι προσπάθειές του απέτυχαν μέχρι να να τους προσφέρει μαγειρεμένο ρύζι στον θεό του δέντρου… Το παιδί, που ονομάζεται Thammabal, «αυτός που προστατεύει τη δικαιοσύνη», γεννήθηκε. Το παιδί, περνώντας τα μύρια όσια, βοήθησε στο να σωθεί ο κόσμος και γι αυτό, αλλά και στο να οριστεί το ημερολόγιο και μαζί με αυτό και το Songkran.

12 Απριλίου πρωί: Ξημερώματα, στους δρόμους της παλιάς πόλης με τους δεκάδες ναούς, οι κάτοικοι φέρνουν φαγητό στους μοναχούς και μετά γυρνάνε σπίτια τους όπου έχουν μαζευτεί συγγενείς από παντού για να γιορτάσουν την παραδοσιακή Πρωτοχρονιά.

Το αρχικό έθιμο του να ρίχνει ο ένας στον άλλο λίγο νερό στο πρόσωπο και τα χέρια για εξαγνισμό τώρα είναι πια ένα ξέφρενο μπουγέλωμα που μεταμορφώνει τους δρόμους του Τσανγκ Μαι σε εμπόλεμη ζώνη. Για τις επόμενες 4 μέρες στα τρία μέτρα από την πόρτα, είναι όλοι μούσκεμα. Μεγάλα αγροτικά με καρότσες, φορτωμένα με πελώριες δεξαμενές και πιτσιρικάδες περνούν και καταβρέχουν περαστικούς και τουρίστες με κουβάδες. Τουρίστες και Ταυλανδοι τρέχουν πάνω κάτω στα κανάλια με μπίρες και νεροπίστολα στα χέρια.

Η τουριστικοποιήση έκανε τον εξαγνισμό, μπουγέλο με πολύνεκρα αυτοκινητιστικά.

Prommin Kantiya, διευθυντής του δικτύου πρόληψης ατυχημάτων: “Οι άνθρωποι της Ταϊλάνδης θα πρέπει να σκεφτούν τι θέλουμε και πώς θέλουμε να προωθήσουμε την εικόνα της χώρας μας. Θέλουμε να είμαστε το μεθυσμένο υδάτινο πάρτι με τον υψηλό φόρο θανάτου; ή η χώρα που έχει μια όμορφη παράδοση που είναι μοναδική;”

Οι αστυνομικές στατιστικές δείχνουν ότι ο αριθμός των θανάτων από οδικά ατυχήματα έχει πάρει διαστάσεις εποχιακής πανδημίας.

(επιμέλεια κειμένου: Κωνσταντής Μιζάρας)