Οι 194 χώρες μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, ενέκριναν σήμερα απόφαση που προβλέπει μια “ανεξάρτητη αξιολόγηση” της αντίδρασης της υπηρεσίας του ΟΗΕ στην πανδημία νέου κορονοϊού.
Το κείμενο που εγκρίθηκε με συναίνεση προβλέπει την έναρξη “το συντομότερο δυνατόν μιας αμερόληπτης, ανεξάρτητης και πλήρους διαδικασίας αξιολόγησης” της διεθνούς δράσης που αναλήφθηκε για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με σκοπό τη “βελτίωση των παγκόσμιων δυνατοτήτων πρόληψης, προετοιμασίας και αντίδρασης απέναντι στις πανδημίες”.
Αυτή η αξιολόγηση, το περίγραμμα της οποίας παραμένει ασαφές, αναμένεται να εξετάσει “τα μέτρα που έλαβε ο ΠΟΥ απέναντι στην πανδημία της Covid-19 και τη χρονολογία τους”.
Ο ΠΟΥ και ο γενικός διευθυντής του, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, δέχονται συνεχείς πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες που τους κατηγορεί ότι τήρησαν μεροληπτική στάση στη διαχείριση της πανδημίας, η οποία σκότωσε περισσότερους από 318.000 ανθρώπους μετά την εμφάνισή της τον Δεκέμβριο στην Κίνα.
Κατηγορώντας τον ΠΟΥ ότι είναι “μαριονέτα της Κίνας”, η Ουάσινγκτον εκτιμά ότι ο διεθνής οργανισμός αγνόησε μια έγκαιρη προειδοποίηση από την Ταϊβάν για τη σοβαρότητα του κορονοϊού και καθυστέρησε να κηρύξει την κατάσταση πανδημίας, με τον ΠΟΥ να υπεραμύνεται της πολιτικής του και να τονίζει ότι “σήμανε συναγερμό νωρίς”.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ του έδωσε σήμερα ένα μήνα προθεσμία για να επιτύχει σημαντικά αποτελέσματα, υπό την απειλή της αποχώρησης από το όργανο, του οποίου οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν κατά παράδοση ο μεγαλύτερος χρηματοδότης.
Αν και η απόφαση που εγκρίθηκε σήμερα κατά την ετήσια συνεδρίαση της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας δεν αναφέρεται στην Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προέβαλαν αντιρρήσεις σε αυτήν. Υποψιάζονται ωστόσο το Πεκίνο ότι έκρυψε ένα εργαστηριακό ατύχημα το οποίο, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, μπορεί να ήταν η αιτία της πανδημίας και απαιτούν πλήρη διαφάνεια.
Τη Δευτέρα, ο Αμερικανός υπουργός Υγείας ‘Αλεξ ‘Αζαρ διαβεβαίωσε ότι η “αποτυχία” του ΠΟΥ κατά του Covid-19 κόστισε “πολλές ζωές”, απαιτώντας έναν ΠΟΥ “πολύ πιο διαφανή” που “να λογοδοτεί περισσότερο”.
Η Κίνα έσπευσε να βοηθήσει τον ΠΟΥ σήμερα εκτιμώντας ότι η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθούσε να “αποφύγει τις υποχρεώσεις της” προς τον ΠΟΥ και “να κηλιδώσει τις προσπάθειες της Κίνας απέναντι στην επιδημία”.
Και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε, χωρίς να κατονομάσει, αυτές τις χώρες που “αγνόησαν τις συστάσεις του ΠΟΥ” για συστηματικό έλεγχο και απομόνωση καθώς και για επιβολή αυστηρών μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Οι κινεζικές αρχές απάντησαν επανειλημμένα στους αμερικανικούς ισχυρισμούς εκτιμώντας ότι χρησιμοποιήθηκαν για να ξεχαστεί ο απολογισμός της πανδημίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο τόσο σε αριθμό θανάτων όσο και κρουσμάτων, με 90.369 θανάτους για περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο κρούσματα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν επίσης λύπη για τους όρους της απόφασης καλώντας να εξαλειφθούν “επειγόντως αδικαιολόγητα εμπόδια” στην “καθολική, ταχεία και ισότιμη πρόσβαση και διανομή” θεραπειών και εμβολίων.
Το κείμενο ενθαρρύνει μηχανισμούς για “εθελοντική” κοινή χρήση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο των διεθνών συμφωνιών. Ωστόσο, η Ουάσινγκτον φοβάται ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την ικανότητα να επενδύει στην έρευνά της και στα εργαστήριά της.
“Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν τη σημασία της πρόσβασης σε προϊόντα υγείας προσιτά, ασφαλή, υψηλής ποιότητας και δραστικά” αλλά η απόφαση “στέλνει κακό μήνυμα στους καινοτόμους”, αναφέρει η ανακοίνωση της αμερικανικής εκπροσώπησης στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη.
Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους επανέλαβε χθες, Δευτέρα, ότι ο ΠΟΥ είχε σημάνει συναγερμό “γρήγορα” και “συχνά”, και ότι θα ξεκινούσε “ανεξάρτητη” έρευνα “το συντομότερο δυνατό” αλλά “την κατάλληλη στιγμή”.
