Πέντε χρόνια μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015, δέκα χρόνια και κάτι μετά την έλευση των μνημονίων στα οποία απέναντι το ΟΧΙ υψώθηκε σαν ηχηρό αλλά αναποτελεσματικό γαμώτο, βρισκόμαστε πάλι κοντά στο σημείο μηδέν μιας ανανεωμένης καθόδου στον οικονομικό Άδη, έτοιμοι να επιβάλουμε αυτοβούλως μνημόνια, σκληρότερα των πρώτων, μόνοι μας αυτοί τη φορά στον εαυτό μας. Με πρωταγωνιστές και πάλι τα Ελληνικά μίντια.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, το 61,3% του ΟΧΙ εκείνης της Κυριακής, επιτεύχθηκε παρά ένα κλίμα στα ΜΜΕ που μόνο ως απόπειρα μιντιακού πραξικοπήματος θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί.
Από την αρχή του μνημονίου, αλλά ιδίως από την συγκυβέρνηση Παπαδήμου και μετά, τα ελληνικά ΜΜΕ είχαν συνασπιστεί και περιχαρακωθεί ώστε να αποτελέσουν ισχυρό τείχος απέναντι στην παρουσίαση και την κοινοποίηση της κοινωνικής καταστροφής που συντελέσθηκε, υπέρ της οικονομικής σύνθλιψης των εργαζόμενων, με τον νόμο και την τάξη απέναντι σε κάθε διαμαρτυρία. Παρόλα αυτά οι λαϊκές κινητοποιήσεις και η κατίσχυση εκείνη την εποχή των φωνών διαμαρτυρίας στα, από το 2010 και μετά πανίσχυρα, μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιούργησαν εστίες αντιπληροφόρησης και μετέφεραν τη λαϊκή διάθεση σχετικά αποτελεσματικά. Συγκρότησαν έναν αντίλογο γειωμένο στην εμπειρία της κρίσης, τα δίκτυα αλληλεγγύης, τα κινήματα.
Όταν λοιπόν έφτασε ο κόμπος στο χτένι, όταν έπεσε η κυβέρνηση Σαμαρά, μπήκαμε στην εποχή της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς και ιδίως, όταν προκηρύχθηκε το δημοψήφισμα, αυτό που ακολούθησε ήταν ένα κυριολεκτικό όργιο τρομοκράτησης και τερατολογίας, ψυχολογικών εκβιασμών από τηλεοράσεως, ραδιοφώνου, εφημερίδων και διαδικτύου. Τα πράγματα ήταν τόσο κραυγαλέα που είχαν πιθανότατα το αντίθετο αποτέλεσμα. Στους υπεύθυνους αυτής της φαρσοκωμωδίας όπου κανένας προεκλογικός νόμος και καμία δεοντολογία δεν τηρήθηκε, επιβλήθηκαν ποινές από την ΕΣΗΕΑ, ενώ και το ΕΣΡ επέβαλε πρόστιμα στα κανάλια για εκείνη την περίοδο. Αργότερα, κάποιοι πρωταγωνιστές αυτού του επικοινωνιακού μπλίτσκριγκ θα έβρισκαν μια θέση στο επικοινωνιακο΄επιτελείου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στις σπάνιες φορές που οι υποστηρικτές του ΟΧΙ έπαιρναν το λόγο, μαθαίναμε πως όλες οι κοινωνικές ομάδες τάσσονται υπέρ του ΝΑΙ.
Πριν από αυτά, όλη την προηγούμενη περίοδο «σοβαροί» οικονομικοί ανταποκριτές ξένων εφημερίδων μετέφεραν στο twitter κάθε διαρροή της πλευράς των «θεσμών» ως είδηση, συνεργαζόταν με ανώνυμα ντόπια τρολ, κατά φαντασίαν οικονομικών αναλυτών και δρούσαν σαν γραφεία τύπου της ΕΕ. Η συνέργεια ήταν πλήρης: εντός και εκτός Ελλάδος, μεταξύ μέχρι πρότινος ανταγωνιστικών μέσων και καναλαρχών, μεταξύ πασόκων και νεοδημοκρατών. Μεταξύ εντέλει και πρίν από όλα τα άλλα της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και του ΣΕΒ.
Η στιγμή του δημοψηφίσματος λοιπόν ήταν στιγμή αποκαλυπτική, τη λογική συνέχεια της οποίας ζούμε σήμερα. Ήταν η στιγμή που έγινε σε όλους κατανοητό πως ακόμα και η περιγραφή της «διαπλοκής» ήταν παρωχημένη, και πια είχαμε (έχουμε) να κάνουμε με κάτι πολύ πιο επικίνδυνο: Με την ενσωμάτωση των ΜΜΕ στην εξουσία, χωρίς καν έγνοια προσχημάτων. Τα μαζικά ΜΜΕ γίνονται εξαρτήματα της μηχανής της αστικής κυριαρχίας, PR του νεοφιλελευθερισμού, με επιτελεστική σχέση με την ενημέρωση και την πληροφόρηση. Σε στιγμές κρίσης, όπως αυτές που διανύουμε πανδημικώς, όπως το προ πενταετίας δημοψήφισμα, όπως η άνοδος μιας κυβέρνησης έξω από τα συμφέροντα των ντόπιων ολιγαρχιών στη Λατινική Αμερική, όπως η επιχείρηση ανακατάληψης της κεντροαριστεράς από την κεντροδεξιά με πέραν κάθε δεοντολογίας ψευδολογία και σπίλωση ενός πολιτικού αρχηγού όπως ο Κόρμπυν στην Βρετανία, τα ΜΜΕ απεκδύονται την μάσκα και το πρόσχημα κάθε αντικειμενικότητας και σπεύδουν να συνταχθούν απροκάλυπτα με το μέτωπο του οποίου πλέον αποτελούν γρανάζι και προπύργιο.
Και αν η κατάσταση το 2015 ήταν σκληρή σε σημείο αυτογελοιοποίησης, η σημερινή μοιάζει πιο γυαλισμένη και καλοδουλεμένη: η υμνητική κάλυψη κάθε κίνησης της κυβέρνησης Μητσοτάκη από τα ολιγαρχικά δίκτυα και η είσοδος (με σαφή εισαγωγή τεχνογνωσίας από τον Τραμπισμό και την λατινοαμερικανική ακροδεξιά) οργανωμένων και πολύ καλά πληρωμένων μηχανισμών διαδικτυακής παραπληροφόρησης, συκοφαντίας και αλλαγής ατζέντας, με ένα στρατό από μποτ αναδημοσίευσης, μας υπόσχεται πως κάθε μετέπειτα σύγκρουση θα γίνεται με ακόμα σκληρότερους όρους.
Όπως και να έχει κανένα από τα κανάλια δεν θυμήθηκε την σημερινή επέτειο…
ΥΓ: Το έγκυρο Europe Elects, παρασυρόμενο από την οργή των Ελλήνων τουιτεράδων δημοσίευσε το αποτέλεσμα δημοσκόπησης για το δημοψήφισμα κρατώντας και το tag #skai_xeftiles προφανώς επειδή το είδε να παίζει τόσο πολύ στις σχετικές αναρτήσεις ώστε το πέρασε για tag του!
