Τα ελληνικά ΜΜΕ που ασκούν κριτικό έλεγχο στην κυβέρνηση αποκλείστηκαν από τη χρηματοδότηση της εκστρατείας ενημέρωσης για τον Covid-19, σύμφωνα με τη Media Freedom Rapid Response. Γι’ αυτό και το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) συνυπογράφει επιστολή της ”Άμεση Ανταπόκρισης για την Ελευθερία των ΜΜΕ” (Media Freedom Rapid Response – MFRR) προς την Ελληνική κυβέρνηση, που ζητά μεγαλύτερη διαφάνεια και αντικειμενικότητα στην κατανομή κρατικών κονδυλίων στα μέσα ενημέρωσης.
Σύμφωνα με την επιστολή, πρόσφατη ανάλυση έδειξε ότι η χρηματοδότηση για τη διαφημιστική καμπάνια ενημέρωσης στο πλαίσιο της προστασίας της δημόσιας υγείας που αφορούσε τον Covid-19 δεν κατανεμήθηκε δίκαια, εφόσον τα μέσα ενημέρωσης που θεωρούνται επικριτικά προς την κυβέρνηση έλαβαν δυσανάλογα λιγότερα χρήματα ή αποκλείστηκαν εντελώς από το πρόγραμμα.
Η επιστολή επισημαίνει την αδιαφανή κατανομή της κρατικής διαφήμισης που υλοποιήθηκε από ιδιωτική εταιρεία και καλεί την ελληνική κυβέρνηση να παράσχει πλήρεις διευκρινίσεις σχετικά με τα ακριβή κριτήρια που την οδήγησαν να επιλέξει ποια μέσα θα λάμβαναν κρατική υποστήριξη και με τι ύψους ποσά.
Ολόκληρο το κείμενό της έχει ως εξής:
15 Ιουλίου 2020
Προς τους,
κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, Πρωθυπουργό της Ελλάδας
κ. Στέλιο Πέτσα, Αναπληρωτή Υπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο
Εμείς, οι κάτωθι υπογράφοντες και φορείς-μέλη της Άμεσης Ανταπόκρισης για την Ελευθερία των ΜΜΕ (MFRR), που εντοπίζει, παρακολουθεί και αντιδρά σε παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη της Ε.Ε. και στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, θα θέλαμε να εκφράσουμε τις σοβαρές μας ανησυχίες για τον πρόσφατο αποκλεισμό και την παράκαμψη μέσων ενημέρωσης που ασκούν κριτικό έλεγχο στην κυβέρνηση από το πρόσφατο κυβερνητικό πακέτο στήριξης στην Ελλάδα.
Ενώ χαιρετίζουμε καταρχάς τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να στηρίξει οικονομικά τη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης μέσω χρηματοδότησης διαφημιστικής εκστρατείας για την προστασία της δημόσιας υγείας ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19, η διαδικασία κατά την οποία διανεμήθηκαν τα εν λόγω κονδύλια εγείρει ανησυχητικά ζητήματα που αφορούν τη διαφάνεια της κυβέρνησης και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης.
Πρόσφατη ανάλυση έδειξε ότι πολλά μέσα ενημέρωσης που θεωρούνται «αντιπολιτευόμενα» έλαβαν δυσανάλογα χαμηλότερη χρηματοδότηση για τη διαφημιστική εκστρατεία σε σύγκριση με περισσότερο φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα, παρά το γεγονός ότι αρκετά από αυτά είχαν μεγαλύτερη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Documento, μια εβδομαδιαία εφημερίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας, η οποία αποκλείστηκε εξ ολοκλήρου από την κρατική χρηματοδότηση. Ο αρχισυντάκτης και ο εκδότης της ισχυρίζονται ότι πρόκειται για ξεκάθαρο μέτρο αντίποινας για την κριτική και τις πρόσφατες έρευνες της εφημερίδας σχετικά με την διακυβέρνησή σας.
Εν τω μεταξύ, η δεκαοκτασέλιδη λίστα με τα 1.232 μέσα ενημέρωσης που, αντιθέτως, έλαβαν οικονομική στήριξη, περιλάμβανε περισσότερες από 200 ψηφιακές οντότητες που δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Online Media της χώρας, μεταξύ των οποίων υπήρχαν ανενεργοί ή ανύπαρκτοι ιστότοποι, ή σκοτεινής προέλευσης ιστολόγια με ελάχιστους ή καθόλου αναγνώστες.
Απέχοντας από τις αρχές της αντικειμενικότητας και της δικαιοσύνης, φαίνεται ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για να επιλεγούν τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης που θα λάμβαναν κρατική χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, αυθαίρετα και, στη χειρότερη, τιμωρητικά προς εκείνα τα μέσα που διάκεινται αρνητικά προς την κυβέρνηση.
Αυτή η στρέβλωση της αγοράς των μέσων ενημέρωσης καταφανώς υπέρ των φιλικών προς την κυβέρνηση ιστότοπων και εφημερίδων εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευση της κυβέρνησής σας στην τήρηση και την υποστήριξη της πολυφωνίας και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης.
Εξίσου ανησυχητικές ήταν και οι δικαιολογίες του εκπροσώπου της κυβέρνησης, Στέλιου Πέτσα, όσον αφορά τον αποκλεισμό της Documento. Η απόρριψη δημοσιευμάτων της Documento με το επιχείρημα της διάδοσης «ψευδών ειδήσεων» υπονομεύει το ανεξάρτητο και κριτικό δημοσιογραφικό έργο του ιστότοπου και δεν υποστηρίζεται από την ανάλυση που πραγματοποίησαν οι φορείς-μέλη της MFRR.
Οποιαδήποτε κρατική χρηματοδότηση προς τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να διανέμεται μέσω διαφανών, προσβάσιμων και ελέγξιμων διαδικασιών βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει εδώ. Αναρωτιόμαστε επίσης γιατί η κατανομή της κρατικής χρηματοδότησης ανατέθηκε σε μια ιδιωτική διαφημιστική εταιρεία και όχι σε έναν διαφανή δημόσιο φορέα. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν αδιαφανής και οδήγησε σε μεγάλες καθυστερήσεις στην κυκλοφορία ζωτικών πληροφοριών. Ενώ χαιρετίζουμε την κίνηση να δημοσιοποιηθεί, εν τέλει, ο πλήρης κατάλογος των μέσων που συμπεριλήφθηκαν, πιστεύουμε ότι αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει, πλήρως, από την αρχή.
Είναι μείζονος σημασίας, επιπλέον, να σημειώσουμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη παράσχει περαιτέρω λεπτομερείς διευκρινίσεις σχετικά με τα ακριβή κριτήρια που χρησιμοποίησε η Initiative Media για να επιλέξει ποια μέσα θα λάμβαναν κρατική στήριξη. Καλούμε την κυβέρνησή σας να παρουσιάσει αυτές τις πληροφορίες χωρίς καθυστέρηση, προκειμένου να εκτιμηθεί η ορθότητα της διαδικασίας.
Οι φορείς-μέλη της MFRR θα συνεχίσουν να παρακολουθούν στενά αυτήν την υπόθεση. Θα χαρούμε να προσφέρουμε από κοινού την εμπειρογνωμοσύνη μας για τη δημιουργία ενός συστήματος διανομής δημόσιων πόρων που εξασφαλίζει διαφάνεια, λογοδοσία και δικαιοσύνη.
Σας ζητούμε να λάβετε υπόψη τις ανησυχίες μας και ανυπομονούμε να λάβουμε την απάντησή σας.ΥΠΟΓΡΑΦΗ:ΑΡΘΡΟ 19Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ (ECPMF)Ελεύθερος Τύπος Απεριόριστης Ευθύνης (FPU)Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI)Παρατηρητήριο Βαλκανίων και Καυκάσου Transeuropa (OBCT)
Η παραπάνω δήλωση εκπονήθηκε από το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) στο πλαίσιο δράσεων της Άμεσης Ανταπόκρισης για την Ελευθερία των ΜΜΕ (MFRR), ενός μηχανισμού που εντοπίζει, παρακολουθεί και αντιδρά σε παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη της Ε.Ε. και στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Η MFRR παρέχει νομική και πρακτική υποστήριξη, δημόσια συνηγορία και πληροφορίες για την προστασία δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης. Η MFRR απαρτίζεται από έναν συνασπισμό φορέων, με επικεφαλής το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ (ECPMF), ο οποίος περιλαμβάνει το ΑΡΘΡΟ 19 (ARTICLE 19), την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (European Federation of Journalists – EFJ), τον Ελεύθερο Τύπο Απεριόριστης Ευθύνης (Free Press Unlimited – FPU), το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας (InfAI), το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (International Press Institute – IPI) και το Παρατηρητήριο Βαλκανίων και Καυκάσου Transeuropa (CCI / Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa – OBCT). Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
