Σε λιγότερο από 24 ώρες, ο εμβληματικός ναός της Αγίας Σοφίας μετατρέπεται σε τζαμί για την μεγάλη προσευχή των μουσουλμάνων, ύστερα από την επιδεικτική αδιαφορία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις παγκόσμιες αντιδράσεις που προκάλεσε η απόφασή του.
Με προσωπική μέριμνα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καλύφθηκαν όλα τα εναπομείναντα βυζαντινά ψηφιδωτά του ναού με κουρτίνες και στρώθηκαν ολόμαλλα πετρόλ χαλιά στους διαδρόμους. Σήμερα επίσης, έγιναν και οι πρώτες δοκιμές ήχου.
Ο Ερντογάν μάλιστα, προκαλώντας ακόμη περισσότερο, έφτασε στο σημείο να προσκαλέσει στην πρώτη προσευχή ακόμα και τον Πάπα Φραγκίσκο, παρά το γεγονός ότι ο Ποντίφικας έχει εκφράσει τουλάχιστον δύο φορές τη διαφωνία του για την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί.
Hagia Sophia Mosque’ carpets are laid pic.twitter.com/ANMlBa7HgU
— Yusuf İşler (@yusufislereng1) July 20, 2020
Ο νομάρχης Κωνσταντινούπολης επιθεωρώντας σήμερα τις εργασίες, έδωσε λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με την αυριανή πρώτη προσευχή, ζητώντας από τους προσκεκλημένους να φέρουν μαζί τους 4 πράγματα: “Μάσκα, χαλάκι προσευχής, υπομονή και κατανόηση”.
Επίσης, ο Αλί Γερλίκαγια ανακοίνωσε ότι την ημέρα της προσευχής, η πλατεία Σουλτάν Αχμέτ θα είναι κλειστή, το τραμ δεν θα λειτουργεί ενώ θα βρίσκονται επί ποδός 101 ασθενοφόρα και 17.000 αστυνομικοί μαζί με ένα ελικόπτερο-ασθενοφόρο.
Η είσοδος για τους προσκεκλημένους πιστούς μέσα στην Αγία Σοφία θα ξεκινήσει από τις 10.00 το πρωί και θα πραγματοποιείται από 11 διαφορετικά σημεία ελέγχου.
Από τις 20.00 το βράδυ της Πέμπτης, η κυκλοφορία γύρω από την Αγία Σοφία θα διακοπεί.
Παράλληλα, ετοιμάζονται χάρτινα χαλάκια τα οποία θα δοθούν στους συμμετέχοντες στην προσευχή, μαζί με μάσκες και αντισηπτικά. Στη προσευχή στον εσωτερικό χώρο της Αγίας Σοφίας έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν λόγω των μέτρων κοινωνικής απόστασης 500 με 600 άτομα.
Ayasofya Camii, serilen halılarıyla birlikte güzelliğine güzellik kattı.
— M. Ergün TURAN (@MErgun_Turan) July 22, 2020
Cuma günü dışarıda namazlarını kılacak vatandaşlarımız için tek kullanımlık seccade hazırlıklarımız devam ediyor. #AyasofyaCamii pic.twitter.com/eMxRDIUM1J
Σύμφωνα τις πρώτες πληροφορίες, οι πόρτες της Αγίας Σοφίας θα ανοίξουν στις 10 το πρωί ενώ θα μείνει ανοικτή έως τις 10 το πρωί του Σαββάτου.
Την πρώτη προσευχή θα τελέσει ο Αλί Ερμπάς, διευθυντής της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, ενώ πρώτα θα διαβαστεί το Κοράνι. Θα συμμετέχουν επίσης δύο ιμάμηδες και 4 μουεζίνηδες.
Όσοι επιθυμούν να προσευχηθούν θα πρέπει να έχουν προμηθευτεί προσκλήσεις από το Diyanet, το Ανώτατο Θρησκευτικό Συμβούλιο.
Θα υπάρχουν 5 διαφορετικά σημεία για προσευχή, 3 για άνδρες και 2 για γυναίκες.
Ο κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης ανάρτησε στο τουίτερ ένα τοπογραφικό του ναού με τους εξωτερικούς χώρους- πλατείες όπου μπορούν να προσευχηθούν ξεχωριστά οι άνδρες και οι γυναίκες.
#AyasofyaCamii açılıyor,heyecanlıyız.
— Ali Yerlikaya (@AliYerlikaya) July 23, 2020
Kadınlar için:
?Sultanahmet Türbesi yanı
?Mehmet Akif Parkı,
Erkekler için:
?Ayasofya Meydanı
?Sultanahmet Meydanı
?Yerebatan Caddesi
açık alan namaz kılma yeri olarak belirlendi.
Maske-Mesafe-Temizlikhttps://t.co/X1JxeNegPh pic.twitter.com/WNjmvbU5cG
Τέλος, έχει ζητηθεί από τους πιστούς να μην έχουν μαζί τους τσάντες και σακίδια.
#Ayasofya-i Kebir Camii’nde ses denemeleri sırasında okunan Amenarrasulü mest etti.
— Yeni Şafak (@yenisafak) July 23, 2020
Την Τετάρτη, επίσης τοποθετήθηκαν στον εξωτερικό χώρο της Αγίας Σοφίας, τουρκικές σημαίες.
#Ayasofya Camii’nin giriş kapılarına Türk Bayrakları asıldı.
— Yeni Şafak (@yenisafak) July 22, 2020
Σημειώνεται ότι την Τετάρτη (22/07), το θέμα της Αγίας Σοφίας τέθηκε επί τάπητος και κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπογραμμίστηκε η “εξαιρετική πολιτιστική, ιστορική και πνευματική σημασία αυτού του μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς. Επισημάνθηκε η σημασία της διατήρησής της ως πανανθρώπινης κληρονομιάς, συμβόλου ειρήνης και ομόνοιας”.
Παράλληλα, σε πρόσφατη συνέντευξή του που μεταδόθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό “Ρωσία – 24”, ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας εξέφρασε για άλλη μιά φορά την θλίψη του για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί αλλά και την ελπίδα ότι η τουρκική κυβέρνηση θα τηρήσει την υπόσχεσή της και θα προστατέψει τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας.
“Ο ναός της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως είναι το ίδιο, όπως και ο ναός του Αγίου Πέτρου Ρώμης για τους καθολικούς, γι᾽ αυτό με μεγάλη θλίψη αντιμετωπίζουμε τόσο την ίδια την απόφαση, η οποία ελήφθη, όσο και το γεγονός ότι δεν υπάρχει σχεδόν κανείς στον πολιτικό κόσμο, εκτός από τον Πρόεδρο Πούτιν, ο οποίος να αντέδρασε σε αυτό το γεγονός. Ωστόσο, ελπίζουμε ότι οι υποσχέσεις, τις οποίες έδωσε ο Ερντογάν στον Πούτιν, θα τηρηθούν και τα ψηφιδωτά θα διαφυλαχθούν. Όσο για το εάν θα επισκιάζονται ή θα καλύπτονται με κουρτίνες κατά την ώρα των μουσουλμανικών ακολουθιών, ελπίζω ότι οι νέοι ιδιοκτήτες αυτού του ναού μόνοι τους θα το διευθετήσουν. Για εμάς το πλέον σημαντικό είναι να διατηρηθεί αυτή η χριστιανική κληρονομιά, να διατηρηθεί η πρόσβαση σ᾽ αυτήν, ώστε παρά την μετατροπή – δεν είναι πλέον η πρώτη φορά – αυτού του ναού σε μουσουλμανικό τέμενος, οι χριστιανοί να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε αυτόν τον ναό και τα προσκυνήματά του, που διέσωσαν” επεσήμανε ο Μητροπολίτης.
Ιερώνυμος: Ημέρα πένθους και οδύνης η 24η Ιουλίου, θα ψάλλουμε το “τη Υπερμάχω”
Την ίδια στιγμή, έντονες είναι αντιδράσεις από πλευράς της Εκκλησίας της Ελλάδος με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμο, να εκφράζει την βαθιά του θλίψη για τα γεωπολιτικά παιχνίδια που κρύβονται πίσω όλους όσοι αποδέχονται αυτήν την “ανίερη πράξη βεβήλωσης”.
“Λυπάμαι βαθύτατα που οι ισχυροί του κόσμου τούτου, οι περισσότεροι τουλάχιστον εξ αυτών, κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους ή μάλλον πίσω από τους δικούς τους γεωπολιτικούς και γεωστρατηγικούς υπολογισμούς και με τη στάση τους αυτή ανέχονται ή ουσιαστικά αποδέχονται κατά παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας μια ανίερη πράξη βεβήλωσης όχι μόνον ενός ιερού πνευματικού κέντρου της Ορθοδοξίας μας, της Χριστιανοσύνης, γενικότερα, και ενός συμβόλου της Πίστης μας, αλλά και ενός οικουμενικού μνημείου πολιτισμού και αλληλοπεριχώρησης μεταξύ των λαών και των ανθρώπων και των λαών διαφορετικών θρησκευτικών ταυτοτήτων” στηλίτευσε ο Αρχιεπίσκοπος στο πρακτορείο ΑΠΕ.
“Ο μεγάλος ναός της Αγίας Σοφίας γίνεται άθυρμα στα χέρια ανθρώπων που, κατ’ επάγγελμα και διαχρονικά, ποδοπατούν το Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τροφοδοτούν τη σκοτεινότερη μορφή θρησκευτικής μισαλλοδοξίας για να εμπεδώσουν, όπως αυτοί νομίζουν, την κυριαρχία τους.
Την 24η Ιουλίου, ημέρα πένθους και οδύνης για όλη την Ορθοδοξία, τον Χριστιανισμό και ολόκληρο τον Ελληνισμό, θα προστώ της Ιεράς Ακολουθίας του Ακάθιστου Ύμνου, στον Καθεδρικό Ι.Ν. των Αθηνών και σας καλώ όλους και όλες να ψάλλουμε μαζί το ‘τη Υπερμάχω’ υπέρ βοηθείας και ενισχύσεως του γένους μας” καταλήγει ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.
Πένθιμα θα χτυπήσουν οι καμπάνες των εκκλησιών στην Αμερική
Παράλληλα μετά από απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, οι καμπάνες σε όλες τις εκκλησίες της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής θα χτυπήσουν πένθιμα την 24η Ιουλίου ενώ, ταυτόχρονα, όλες οι σημαίες που βρίσκονται στους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς θα κυματίζουν μεσίστιες.
“Ακούσαμε τις κραυγές της αγωνίας σας και του πόνου σας”, σημειώνουν οι ελληνορθόδοξοι ιεράρχες της Αμερικής καλώντας όλους τους κληρικούς και όλους τους πιστούς σε κάθε εκκλησία της Αρχιεπισκοπής να ψάλλουν το απόγευμα της 24ης Ιουλίου τον Ακάθιστο Ύμνο.
Τη βαθύτατη θλίψη και την αποδοκιμασία τους για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης “να αλλάξει το καθεστώς του παγκοσμίου φήμης ιερού ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη”εξέφρασαν σε κοινή δήλωσή τους, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος και ο Καθολικός Αρχιεπίσκοπος της Νέας Υόρκης, καρδινάλιος Τίμοθι Μάικλ Ντόλαν.
“Η Αγία Σοφία ήταν για σχεδόν μία χιλιετία, όχι μόνον η μεγαλύτερη εκκλησία στον κόσμο, αλλά και το μεγαλύτερο οικοδόμημα. Ο σκοπός του ήταν να είναι ο πλέον μοναδικός και κατ’ εξοχήν τόπος χριστιανικής λατρείας στην Οικουμένη. Όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έκλεισε τον κύκλο της μετά την πτώση της και η Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας μετατράπηκε σε τζαμί, αυτή ήταν μια εποχή κατά την οποία η ανθρώπινη ιστορία προχωρούσε μέσα από τη βία, αλλά αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο ζούμε σήμερα” σημειώνουν αμφότεροι οι ηγέτες των θρησκευτικών κοινοτήτων της Νέας Υόρκης.
“Η δημιουργία του σύγχρονου κράτους της Τουρκίας είναι συνώνυμη με το κοσμικό ιδεώδες της ενσωμάτωσης όλων, ανεξαρτήτως διακρίσεων. Με την αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας από τζαμί σε μουσείο, ο Πρόεδρος Κεμάλ Ατατούρκ ‘ανέδειξε’ αυτό το παγκόσμιο μνημείο ως σύμβολο μετάβασης από μια θεοκρατική αυτοκρατορία σε ένα κοσμικό κράτος, που τιμούσε την ισότητα όλων των πολιτών του” υπογραμμίζουν, καταλήγοντας:
«Επιβεβαιώνουμε τη σοφία της απόφασης του Ατατούρκ και καλούμε την τουρκική κυβέρνηση να αναστρέψει την τρέχουσα πολιτική της για την αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας. Στεκόμαστε ενωμένοι ως αδελφοί στην πίστη και αλληλέγγυοι σε όλους τους ανθρώπους καλής βούλησης και καλής πίστης, ώστε η Αγία Σοφία να παραμείνει αυτό που πραγματικά είναι, δηλ. σύμβολο συνάντησης ιστορίας, πνευματικής ανάτασης και ανθρώπινου επιτεύγματος ανώτατου επιπέδου προς δόξαν του ενός και μοναδικού Θεού, που μας έκανε όλους να είμαστε αδελφοί και αδελφές της μίας ανθρώπινης οικογένειας”.