Η επόμενη μέρα των ισχυρότατων εκρήξεων που συντάραξαν στις 4 Αυγούστου την πρωτεύουσα του Λιβάνου προκαλώντας πολλές δεκάδες νεκρούς και πάνω από 4.000 τραυματίες βρίσκει τη χώρα βυθισμένη στο θρήνο και στην οδύνη οπλίζοντας ταυτόχρονα το λαό με αλληλεγγύη και αποφασιστικότητα προκειμένου να ξεπεράσει τη νέα τραγωδία που τον χτυπά στο φόντο μίας ήδη άσχημης και παρατεταμένης οικονομικής και πολιτικής κρίσης.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα του ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Χασάν Ντιάμπ έκανε έκκληση για εθνική ενότητα επισημαίνοντας πως είναι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστούν οι σαρωτικές συνέπειες των καταστροφικών εκρήξεων που θα μείνουν αλησμόνητες για χρόνια στη μνήμη των κατοίκων της Βηρυτού. Διαβεβαίωσε πως οι υπεύθυνοι θα πληρώσουν βαρύτατο τίμημα. Έσπευσε ωστόσο από την πρώτη στιγμή να υποδείξει ως πιθανή αιτία ενδεχόμενη εγκληματική αμέλεια σχετικά με τις επισφαλείς, όπως διαφαίνεται, συνθήκες φύλαξης ιδιαίτερως επικίνδυνων εκρηκτικών υλών όπως οι 2.750 τόνοι νιτρικού αμμωνίου που βρίσκονταν σε αποθήκη στην “καρδιά” του λιμανιού της πρωτεύουσας που είχαν κατασχεθεί από φορτίο πλοίου το 2014. Εντούτοις απέφυγε να προτρέξει ως προς την πιθανή αιτία της καταστροφής επιφυλασσόμενος μέχρι να προκύψουν επαρκή στοιχεία από τις έρευνες που ξεκίνησαν άμεσα εμπειρογνώμονες των υπηρεσιών ασφαλείας και του στρατού.
Σε μήνυμά της η σιιτική πολιτική και στρατιωτική οργάνωση Χεζμπολάχ έκανε την ίδια έκκληση τονίζοντας πως «αυτή η οδυνηρή καταστροφή μαζί με τις απαράμιλλες επιπτώσεις και ζημιές που επιφέρει απαιτεί εθνική ενότητα και δυνάμεις από όλο το λαό του Λιβάνου για να ξεπεραστεί». Αργότερα απόψε αναμένεται τηλεοπτικό διάγγελμα του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα.
Ανυπολόγιστη καταστροφή…
Οι ισχυρότατες εκρήξεις σημειώθηκαν λίγο μετά τις 17.00 μ.μ. το απόγευμα της Τρίτης, 4 Αυγούστου, στο ανατολικό τμήμα του λιμανιού της Βηρυτού στο κέντρο της πόλης, πιθανώς από ανάφλεξη 2.750 τόννων νιτρικού αμμωνίου σε αποθήκη υπό άγνωστες συνθήκες. Έγιναν αισθητές ως τις ακτές της Κύπρου καθώς είχαν την ισχύ σεισμού 3,5 Ρίχτερ, προκαλώντας τεράστιο ωστικό κύμα, γιγαντιαίο σύννεφο καπνού και σημαντικές ζημιές στο μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας, τρομοκρατώντας χιλιάδες κατοίκους. Σε πρώτη φάση αχρήστευσαν το λιμάνι στο οποίο χτυπούσε η “καρδιά” της οικονομίας και βρίσκονταν σημαντικές εγκαταστάσεις της (ήδη βαριά προβληματικής) κρατικής εταιρίας ηλεκτρισμού, πολλαπλασιάζοντας τα πολύωρα μπλακ-άουτ και τα προβλήματα ηλεκτροδότησης στην πρωτεύουσα.
Εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας και του Ερυθρού Σταυρού του Λιβάνου ανακοίνωσαν νωρίς σήμερα πως πλέον οι νεκροί ξεπερνούν τους 100 και οι τραυματίες τους 4.000. Μεταξύ των νεκρών είναι και ο Ναζάρ Ναζαριάν, ο γενικός γραμματέας του κόμματος Καταέμπ (κόμμα των Χριστιανών Φαλαγγιτών). Σε κάθε περίπτωση, όσο περνούν οι ώρες, ο απολογισμός θυμάτων και υλικών ζημιών αναμένεται χειρότερος.
Εικασίες και πιθανά σενάρια…
Οι επιπτώσεις από τις σαρωτικές εκρήξεις της 4ης Αυγούστου αναμένεται να επηρεάσουν για πολύ καιρό σημαντικά επίπεδα μίας πολύμηνης ρευστής πολιτικής κατάστασης και σύνθετης οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα εδώ και πολύ καιρό.
Οι συγκλονιστικές εκρήξεις προκαλούν προβληματισμό και πλήθος ερωτηματικών για τις πιθανές αιτίες ή τους ανθρώπους που μπορεί να βρίσκονται πίσω από το συμβάν. Το ενδεχόμενο δολιοφθοράς (από δυνάμεις εντός ή εκτός Λιβάνου), τρομοκρατικής επίθεσης, αλλά και εγκληματικής αμέλειας συμπεριλαμβάνονται στα πιθανά σενάρια.
Αξίζει εντούτοις να επισημανθεί πως ελάχιστες ώρες πριν τις εκρήξεις ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε εκτοξεύσει νέες απειλές κατά της λιβανέζικης σιιτικής πολιτικής και στρατιωτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και άλλων γεωπολιτικών αντιπάλων του Ισραήλ. Όμως, όταν έγιναν οι εκρήξεις, το κανάλι της ισραηλινής βουλής , Κνέσετ, έσπευσε να μεταδώσει την πληροφορία πως το Ισραήλ δεν έχει ανάμιξη στις εκρήξεις της Βηρυτού. Ακολούθως ο αντιπρόεδρος της ισραηλινής κυβέρνησης και υπουργός Άμυνας Μπένι Γκαντς και ο υπουργός Εξωτερικών Γκάμπι Ασκενάζι έσπευσαν να προτείνουν στο Λίβανο, μέσω «μέσω διεθνών καναλιών», τη χορήγηση «ιατρικής και ανθρωπιστικής βοήθειας» διαβλέποντας πιθανή μελλοντική “ευκαιρία” προσέγγισης και διαπραγμάτευσης στο φόντο της καταστροφής.
Μπλόκα του στρατού στο λιμάνι
Από τα πρώτα λεπτά, ισχυρές δυνάμεις ασφαλείας και του στρατού απέκλεισαν το λιμάνι επιτρέποντας την είσοδο μόνον μελών της υπηρεσίας πολιτικής προστασίας, σε ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα. Στους δημοσιογράφους έχει απαγορευτεί η πρόσβαση. Γύρω από το λιμάνι, η καταστροφή είναι ολική ενώ μεγάλο μέρος του κέντρου της Βηρυτού θυμίζει βομβαρδισμένο πεδίο μάχης! Τα γραφεία της αγγλόφωνης εφημερίδας του Λιβάνου, The Daily Star,που απέχουν περίπου 400 μέτρα από το λιμάνι υπέστησαν σημαντικές υλικές ζημιές. Οι πρώτες εικόνες τηλεοπτικών δικτύων κατέγραψαν εκατοντάδες ανθρώπους εγκλωβισμένους σε συντρίμμια, καλυμμένοι από αίματα.
Λίγη ώρα μετά το συμβάν το Twitter κατακλύστηκε με βιντεοσκοπημένο υλικό από τα πρώτα δευτερόλεπτα της έκρηξης.
Υποστήριξη από την Ελλάδα
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας εξέφρασε «βαθιά οδύνη» για τις πολύνεκρες εκρήξεις και αλληλεγγύη στην κυβέρνηση και τον λαό του Λιβάνου, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα «είναι έτοιμη να συνδράμει τις αρχές του Λιβάνου με κάθε μέσο που έχει στη διάθεσή της».
Επιπλέον, στη Βηρυτό μεταβαίνει σήμερα από την Ελευσίνα 12μελής ομάδα διάσωσης με διασωστικό σκύλο, δύο οχήματα και ειδικό εξοπλισμό με αεροσκάφος της Πολεμική Αεροπορίας C-130. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σε συνεχή επικοινωνία με τις αρμόδιες λιβανέζικες αρχές και με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για περαιτέρω βοήθεια εάν κριθεί απαραίτητο.
Διεθνείς αντιδράσεις και προσφορά για βοήθεια
Μέσα στις πρώτες χώρες που έσπευσαν να προσφέρουν βοήθεια ήταν οι ΗΠΑ, (που μαζί με ισχυρές – χώρες μέλη της ΕΕ πίεσαν ασφυκτικά τη λιβανέζικη κυβέρνηση να προβεί σε σημαντικές «τομές» και μεταρρυθμίσεις). Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν ο μόνος ξένος ηγέτης που βιάστηκε να αναφερθεί στο ενδεχόμενο «μίας τρομερής επίθεσης» επικαλούμενος ενημέρωση από… «τους σπουδαίους μας στρατηγούς». Εξέφρασε στη συνέχεια συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων τονίζοντας πως οι ΗΠΑ είναι «έτοιμες να βοηθήσουν το Λίβανο».
Αίσθηση προκάλεσε και η προσφορά για βοήθεια από το Ισραήλ, που επιχείρησε και με αυτόν τον τρόπο να διασκεδάσει τις αντιδράσεις για πιθανή ανάμιξη στην υπόθεση.
Γρήγορα αντανακλαστικά για βοήθεια επέδειξε και το Ιράν, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ και έσπευσε αμέσως να τείνει χείρα βοηθείας. Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ με ανάρτησή του στο Twitter εξέφρασε προθυμία για χορήγηση βοήθειας «με κάθε δυνατό τρόπο»,τονίζοντας: «Οι σκέψεις και οι προσευχές μας είναι με τον μεγάλο και δυνατό λαό του Λιβάνου. Όπως πάντα, το Ιράν είναι πλήρως προετοιμασμένο να παράσχει βοήθεια με όποιον τρόπο χρειαστεί. Μείνε δυνατός, Λίβανε».
Οδύνη για την καταστροφή και ετοιμότητα να προσφέρουν κάθε δυνατή βοήθεια εξέφρασαν επίσης οι ηγέτες της Ρωσίας, της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Κύπρου, της Τουρκίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας κ.α. Παράλληλα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ, Σαρλ Μισέλ δήλωσε πως «η ΕΕ είναι έτοιμη να παρέχει βοήθεια και στήριξη».
Το Ιράκ και το Κατάρ ήταν πάντως από τις πρώτες χώρες που έστειλαν πλήρως εξοπλισμένες κινητές νοσοκομειακές μονάδες καθώς επικρατεί το αδιαχώρητο σε όλα τα νοσοκομεία της Βηρυτού, εκ των οποίων αρκετά έχουν υποστεί υλικές ζημιές από το ισχυρότατο ωστικό κύμα!
