Φαίνεται πως η κυβέρνηση Τραμπ έχει βρει με το «κόλπο» της «ομαλοποίησης σχέσεων» νέα «μέθοδο» επιτάχυνσης της διαπραγμάτευσης σε πολυετείς περιφερειακές συγκρούσεις ή κρίσης. Αντί, λοιπόν, να ξεκινήσει από την πεπατημένη οδό της πολιτικής, διπλωματικής διαπραγμάτευσης για την επίλυση μίας κρίσης επιλέγει την μέθοδο της «σαλαμοποίησης»,τεμαχίζει δηλαδή το ζήτημα σε μικρότερα μέρη, ξεκινώντας από τα υποτίθεται πιο ανώδυνα, πλην, ενδιαφέροντα όπως π.χ. ζητήματα οικονομίας, χρηματοπιστωτικών σχέσεων, μεταφορών-συγκοινωνιών κ.α.
Αυτό έχει ήδη κάνει στην περίπτωση του παλαιστινιακού με την λεγόμενη διακήρυξη Η.Α. Εμιράτων και Ισραήλ στις 13 Αυγούστου για την «ομαλοποίηση» των μεταξύ τους σχέσεων.
Αυτό πράττει σήμερα (2 με 3 Σεπτέμβρη) στον Λευκό Οίκο, φέρνοντας στο ίδιο τραπέζι διαπραγμάτευσης αντιπροσωπείες Σέρβων και Κοσσοβάρων Αλβανών με στόχο την «Οικονομική ομαλοποίηση» (# EconomicNormalization όπως τη διαλαλεί στο Τουίτερ ο ειδικός μεσολαβητής για το διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, και επικεφαλής των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, Ρίτσραντ Γκρένερ).
Η εξέλιξη έρχεται σαν “φυσικό επακόλουθο” τριών συμφωνιών συνεργασίας Βελιγραδίου-Πρίστινας στον τομέα των μεταφορών με πιο πρόσφατη την σύντομη επανέναρξη των απευθείας πτήσεων ανάμεσα στις πρωτεύουσες των δύο πλευρών μετά από 21 χρόνια…
“Παλιός” και “νέος” σε γνωστά προβλήματα
Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης στο Λευκό Οίκο κάθονται από κάθε μεριά οι δύο αντιπροσωπείες Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου.
Της σερβικής ηγείται μία «παλιά» καραβάνα στην πολιτική και τις διαπραγματεύσεις με το ΝΑΤΟϊκό προτεκτοράτο, ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς (το κόμμα του οποίου κέρδισε πανηγυρικά, προ μηνών, τις βουλευτικές εκλογές).
Της κοσοβάρικης αντιπροσωπείας ηγείται ένας «καινούριος», εν προκειμένω ο νέος εντολοδόχος πρωθυπουργός Αβντουλάχ Χότι που συγκρότησε κυβέρνηση πριν ελάχιστους μήνες με εντολή του απερχόμενου προέδρου και πρώην αρχηγού του ΟΥΤΣΕΚΑ, Χασίμ Θάτσι.
Ο Βούτσιτς φαίνεται διατεθειμένος να βάλει νερό στο κρασί του σε διάφορα θέματα, πλην της αναγνώρισης του κρατιδίου (που, παρεμπιπτόντως, διατηρεί τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση Μπόντστιλ παγκοσμίως).
Ο Χότι πιέζει για «αμοιβαία αναγνώριση» ώστε να πετύχει την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στον ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, να νομιμοποιήσει και επίσημα τη μετατροπή των λεγόμενων «Δυνάμεων Ασφαλείας Κοσσυφοπεδίου» σε στρατό και να εντείνει τα σχέδια συνεργασίας με τα Τίρανα στο πλαίσιο ενός «εξευρωπαϊσμένου» σχεδίου «Μεγάλης Αλβανίας».
Ο Ρίτσαρντ Γκρένελ και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν, συμπεριλαμβανομένης της θυγατέρας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Ιβάνκα (που συμμετείχε (!) στην πρώτη φάση της διαπραγμάτευσης) θεωρούν ότι μπορούν να γεφυρώσουν τις δύο πλευρές ενθαρρύνοντας την υπογραφή μίας ευρύτερης συμφωνίας οικονομικής συνεργασίας.
Αρχικά βέβαια επιχειρήθηκε διά της πλαγίας μία έμμεση αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου από τη Σερβία στο 10ο σημείο του προσχεδίου συμφωνίας αλλά αυτό αφαιρέθηκε μετά από την άμεση αντίδραση του Σέρβου προέδρου που διεμήνυσε ότι «δεν έχει εξουσιόδοτηση» να αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο αλλά να δράσει στο πλαίσιο του σερβικού συντάγματος (που αναγνωρίσει την περιοχή ως αναπόσπαστο τμήμα της Σερβικής Δημοκρατίας, όπως άλλωστε περιγράφεται ως τέτοιο στην απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ όπως υπογράφηκε τον Ιούνιο του 1999 μετά τον τερματισμό των ΝΑΤΟϊκών επιθέσεων).
Ο ίδιος ο Γκρένελ αρνήθηκε πως πιέζει τις πλευρές να προχωρήσουν σε αμοιβαία αναγνώριση. Φορώντας τη μάσκα του «φιλάνθρωπου» ευεργέτη των νέων γενιών Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου δήλωσε σε σερβικό ΜΜΕ: «Σήμερα εστιάζω στους νέους ανθρώπους που θέλουν καριέρα, μία καλή δουλειά και σύνδεση με τη Δύση. Σας ακούω και θα πιέσω για χάρη σας. Ας αφήσουμε στην άκρη την πολιτική»!
Ο “Βαλκάνιος κυρ Παντελής”
Όμως «τα πάντα είναι πολιτική» κατά τον Αριστοτέλη (και όχι μόνον). Η προσπάθεια του Γκρένελ να παρουσιάσει το παζάρι που έχει στήσει εδώ και έναν χρόνο μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας υπό την μικροαστική οπτική ενός Βαλκάνιου «κυρ Παντελή» που κοιτάζει μόνον τη δουλίτσα, το σπιτάκι, τη ζωούλα του δεν είναι σίγουρο πως θα έχει διάρκεια. Μπορεί προς το παρόν να αποσπάσει μία συμφωνία για επικερδείς μπίζνες ανάμεσα στις τάξεις των εχόντων και κατεχόντων Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, όμως, όπως λένε, «εδώ είναι «Βαλκάνια. Δεν είναι παίξε, γέλασε!».
Στο κάτω-κάτω της γραφής, ο Ρίτσαρντ Γκρένελ και η κυβέρνηση Τραμπ δεν είναι οι βασικοί μεσολαβητές για την επίλυση της διένεξης Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου (που ας μην ξεχνάμε προκλήθηκε από τις συνεχείς επεμβάσεις της Δύσης με αρχή το διαμελισμό της πρώην Γιουγκοσλαβίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990). Η ΕΕ είναι ο βασικός «δρων» διπλωματικής μεσολάβησης και ο ρόλο της αναγνωρίζεται, σε αυτή τη φάση, και από τη Ρωσία.
Σε κάθε περίπτωση διαφαίνεται πως η διαπραγμάτευση Βελιγραδίου-Πρίστινας δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Είτε αυτή επιχειρηθεί στην Ουάσιγκτον, είτε στις Βρυξέλλες…
Μην ξεχνάμε πως αυτό το βαλκανικό γεωπολιτικό “σήριαλ”, στο οποίο ερίζουν διάφορες δυνάμεις (ΕΕ,ΗΠΑ,Κίνα,Ρωσία,Τουρκία, κ.α) διαρκεί τουλάχιστον τριάντα χρόνια…
