Ένα από τα λιγότερο γνωστά, αλλά ουδόλως ασήμαντα, τέκνα της Γαλλικής Επανάστασης είναι η στελέχωση του στρατού από τον λαό. Ενώ μέχρι τότε οι στρατιώτες ήταν μισθοφόροι στην υπηρεσία του τοπικού ηγεμόνα ή του μονάρχη απευθείας, με κύριο καθήκον την προάσπιση των συμφερόντων του, το πέρασμα στο έθνος-κράτος σάρωσε οργανωτικά και αυτόν τον θεσμό. Ο πολίτης-οπλίτης ήρθε και πάλι στο προσκήνιο και η θητεία του έδωσε νέο περιεχόμενο στην αποστολή των ενόπλων δυνάμεων.
Το μοντέλο του επαγγελματικού στρατού έκανε δειλά-δειλά την επανεμφάνισή του στο προσκήνιο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η εξέλιξη της τεχνολογίας σε συνδυασμό με το γεγονός ότι πλέον οι στρατοί που εμπλέκονται σε πολέμους δεν προασπίζουν φυσικά σύνορα, αλλά ζώνες επιρροής χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, επέβαλε αυτή την αλλαγή. Ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της υποχρεωτικής στράτευσης πολιτών για τις ΗΠΑ και η αρχή του τέλους για τις περισσότερες δυτικές χώρες. Η εξέλιξη της τεχνολογίας ελαχιστοποίησε την ανάγκη για boots on the ground και οι επαγγελματίες στρατιώτες δεν έχουν ανάγκη να τους πείσεις για ποιον λόγο πρέπει να πάνε να πολεμήσουν στην άλλη άκρη της γης.
Φυσικά όπως και σε πολλά άλλα η Ελλάδα αποτελεί εξαίρεση. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου η γεωγραφική της θέση και τα χερσαία σύνορα με χώρες μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας επέβαλε τη διατήρηση ενός μεγάλου (αναλογικά με το μέγεθός της) στρατού, με βάση το παλιό δόγμα της προάσπισης των φυσικών συνόρων του τότε “Ελεύθερου Κόσμου”. Δευτερευόντως  η καχεκτική μετεμφυλιακή δημοκρατία και η χούντα των Συνταγματαρχών στη συνέχεια, συν το γεγονός ότι το γεγονός ότι η χώρα αστυνομευόταν σε μεγάλο βαθμό από την Χωροφυλακή που ήταν σώμα στρατιωτικού τύπου, επέβαλε την παρουσία πολυπληθών ενόπλων δυνάμεων.
Μετά την πτώση της χούντας η αβασίλευτη δημοκρατία μπορεί να μην είχε ανάγκη τις ένοπλες δυνάμεις για να διατηρηθεί ως καθεστώς  και ο “από Βορράν κίνδυνος” να εξασθενούσε σταδιακά μέχρι να εξαφανιστεί το 1990, όμως ο “εξ Ανατολών κίνδυνος” έκανε δυναμικό comeback.
Όπως, κατά πολλούς, η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ενδιάμεση και εξαρτημένη θέση στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα, το ίδιο ισχύει και στην οργάνωση του στρατού. Η εξέλιξη της τεχνολογίας θέλει λιγότερους “σκοπάνθρωπους”, ενώ από την άλλη η διατήρηση ενός μεγάλου αναλογικά στρατού σε μια χώρα που έχει μάθει να ζει με διαδοχικές οικονομικές κρίσεις και η υψηλή ανεργία των νέων καθιστούν μονόδρομο τη δωρεάν εργασία καταρτισμένων δια της θητείας. Είναι έτσι δομημένες και οργανωμένες οι ένοπλες δυνάμεις που έχουν βολευτεί με την παρουσία γιατρών, μηχανικών, δικηγόρων, και διαφόρων άλλων που παρέχουν αναγκαίες υπηρεσίες έναντι ευτελούς αποζημίωσης.
Τις τελευταίες μέρες ακούστηκε για ακόμα μια φορά, μετά την εξαγγελία για αύξηση τριών  μηνών στη θητεία του Στρατού Ξηράς, το σενάριο για υποχρεωτική στράτευση στα 18. Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν κάτι τέτοιο είναι επιστημονική φαντασία, εκτός και αν η κυβέρνηση έχει στο μυαλό της κάποιον εκ θεμελίων εκσυγχρονισμό του στρατού, αν και μάλλον κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε και την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας.  
Άλλωστε μαζικό κόψιμο αναβολών για λόγους σπουδών είχε κάνει μόνο η χούντα, και αυτό όχι με ιδιαίτερη επιτυχία, εφόσον νόμιζε ότι αν πάρει τον ανθό της ελληνικής νεολαίας από τα πανεπιστήμια θα τα σώσει από την έκθεσιν εις το νέφος του κομμουνισμού (sic). Κάποιοι λένε ότι αυτός και πάλι ο στόχος μιας συντηρητικής κυβέρνησης, αλλά είναι κάτι πολύ πιο απλό. Είναι προφανές ότι αποτελεί ένα πολύ εντυπωσιακό, αλλά καθαρά επικοινωνιακό πυροτέχνημα.
Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας οικονομικής κρίσης που θα κάνει αυτή του ‘08 να μοιάζει με βόλτα στη Disneyland, ενώ ταυτόχρονα η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο αναγκάζει την κυβέρνηση να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη για νέες αγορές του αιώνα και προσλήψεις επαγγελματιών. Τα 18 Rafale, οι 4 φρεγάτες και οι 15000 ΕΠΟΠ είναι μόνο η αρχή, αφού ήδη έχουν μισοεξαγγελθεί προγράμματα αναβάθμισης ήδη υπαρχόντων οπλικών συστημάτων, αγορές αναλώσιμων, νέων ατομικών τυφεκίων και πάρα πολλών άλλων.
Στις οικονομικές θυσίες που θα ζητηθούν από τους πολίτες μπαίνει στο ζύγι της διαπραγμάτευσης και η στράτευση στα 18 για δυο λόγους. Ο πρώτος είναι για να δείξει πόσο μεγάλη εθνική ανάγκη υπάρχει για ετοιμοπόλεμες ένοπλες δυνάμεις, αφού η στράτευση στα 18 θύμιζε αρκετά επιστράτευση, και ο δεύτερος είναι ότι από τη στιγμή που δεν θα γίνει κάτι τέτοιο, η κυβέρνηση θα φανεί οτι ζητάει μόνο τα λεφτά των πολιτών και όχι τα παιδιά τους.
Δεν είναι νέο το τρικ, έχει ξαναειπωθεί πακέτο με σενάρια για αύξηση της θητείας ειδικά στα χρόνια της βαθιάς κρίσης. Ήδη διαρροές αναφέρουν ότι δεν μπορεί να γίνει άμεσα και με μαχαίρι το κόψιμο των καταρτισμένων φαντάρων και ότι μπορεί να υπάρξει στράτευση δυο ταχυτήτων. Όσοι μαθητές περνάνε σε σχολές χρήσιμες για τον στρατό θα παίρνουν αναβολή, ενώ οι υπόλοιποι θα πηγαίνουν φαντάροι. Κάτι τέτοιο κάνει ακόμα πιο περίπλοκη την κατάσταση. Πέρα από τους γιατρούς ή τους μηχανικούς που κάνουν αυτό το οποίο έχουν σπουδάσει και είναι 100% αναντικατάστατοι, υπάρχουν και άλλοι που διευκολύνουν τη λειτουργία, όπως π.χ. είναι καλύτερα να έχεις κάποιον στα μαγειρεία που έχει σπουδάσει σε σχολή μαγειρικής ή κάποιος που έχει ήδη δίπλωμα οδήγησης να γίνει οδηγός με ελάχιστη εκπαίδευση.
Μια ριζική αλλαγή στο μοντέλο της θητείας που θα έφτανε μέχρι την πλήρη κατάργησή της, ώστε η Ελλάδα να εναρμονιστεί στα δυτικά-νατοϊκά πρότυπα χρειάζεται περισσότερο και σοβαρότερο σχεδιασμό. Ο οποίος προς το παρόν μάλλον δεν χρειάζεται, τουλάχιστο για όσο έχουμε στο στήθος το ασημένιο μετάλλιο των αμυντικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ μεταξύ των κρατών-μελών της Συμμαχίας.