Η επιλογή της Γερμανίας και άλλων ισχυρών χωρών της ΕΕ να οξύνουν την αντιπαράθεση με τη Ρωσία βάζοντας στην πρώτη θέση της ατζέντας του σημερινού συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων τις εξελίξεις στη Λευκορωσία, τις σχέσεις με την Αφρικανική Ένωση και δέκα χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, αντί των τουρκικών προκλήσεων κατά Ελλάδας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, σιγοντάρεται σταθερά και με ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης.
Μπροστά στην επικείμενη έναρξη ελληνοτουρκικής «διαπραγμάτευσης», ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας που συμμετέχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, πριν μεταβεί στις Βρυξέλλες είχε αρκεστεί σε νέες δηλώσεις περί της ανάγκης έναρξης ενός ελληνο-τουρκικού «ουσιαστικού διαλόγου» δίχως… «προκλήσεις και απειλές». «Δεν είναι νόμιμο η Τουρκία να θέτει ως προϋπόθεση διαλόγου την απεμπόληση κυριαρχικών δικαιωμάτων» είχε πει.
Ωστόσο, «πριν αλέκτωρ φωνήσαι, τρις…» ο Ν. Δένδιας φάνηκε έτοιμος να καταθέσει ένα από τα ελάχιστα «χαρτιά» που διαθέτει, όπως είναι η δυνατότητα άσκησης βέτο μπροστά στην πιθανή άσκηση κυρώσεων της ΕΕ έναντι της Λευκορωσίας, αφήνοντας ουσιαστικά μόνον τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη να υπερασπιστεί την τιμή των όπλων έστω και με την αδιόρατη απειλή άσκησης βέτο.
«Η αντίδραση της ΕΕ σε κάθε παραβίαση αξίας και αρχής πρέπει να είναι σταθερή και όχι α λα καρτ» είχε τονίσει με νόημα ο Κύπριος υπουργός προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. «Πιστεύω ότι δεν υπάρχει αδιέξοδο στη διπλωματία, είμαι εδώ, είμαι έτοιμος για την εφαρμογή της πολιτικής απόφασης στην οποία καταλήξαμε στο Γκίμνιχ» πρόσθεσε, ενώ μερικές ώρες νωρίτερα είχε επισημάνει πως στην περίπτωση της Κύπρου «η Τουρκία επιλέγει την περαιτέρω κλιμάκωση»…
Στο περιθώριο του Συμβουλίου, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε προγραμματίσει συνάντηση με τον Ειδικό Εκπρόσωπο της ΕΕ για τον Διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας Μίροσλαβ Λάιτσακ, συντηρώντας το ενδιαφέρον της Αθήνας για εξελίξεις που δρομολογούνται εδώ και καιρό στα Δυτικά Βαλκάνια, πότε με την ανάμειξη των ΗΠΑ, πότε με την ανάμειξη της ΕΕ.
Το σημερινό συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών πραγματοποιείται λίγες μέρες πριν το έκτακτο Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ την ερχόμενη Πέμπτη, όπου αναμένεται να συζητηθεί και να αποφασιστεί η επιβολή ή όχι κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας για τις συνεχείς προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τι είπε ο Χριστοδουλίδης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων
Ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών έθεσε σε πρώτο πλάνο τις συνεχιζόμενες έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας εξηγώντας ότι, παρά τα «ενθαρρυντικά βήματα» που έγιναν στην περίπτωση της Ελλάδας, η Τουρκία επιλέγει να κλιμακώνει την ένταση έναντι της Κύπρου με την ανανέωση των δύο NAVTEX.
Διπλωματικές πηγές που επικαλείται η κυπριακή εφημερίδα Φιλελεύθερος, ανέφεραν πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπενθύμισε στους ομολόγους του την «πολιτική συναντίληψη» που επιτεύχθηκε ομόφωνα τον Αύγουστο στην άτυπη σύνοδο Gymnich, που προβλέπει ότι η διαδικασία έγκρισης των καταχωρήσεων για τη Λευκορωσία και των καταχωρήσεων για την Τουρκία θα κινηθούν παράλληλα, με στόχο την ταχεία υιοθέτησή τους. Σε αυτό το πλαίσιο, επανέλαβε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να έχει επιλεκτική αντίδραση όταν παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο αναλόγως του ποιός προβαίνει σε αυτή την παραβίαση. Παρατήρησε έτσι πως «δεν θα πρέπει να αναλωνόμαστε μόνο στις συζητήσεις», καθώς απαιτείται εφαρμογή των αποφάσεων ΕΕ.
Κυπριακό “φρένο” στο σχέδιο για τη Λευκορωσία
Η στάση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών φαίνεται πως παρέμεινε σταθερή μέχρι την ολοκλήρωση του συμβουλίου, καθυστερώντας το σχέδιο της ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων σε περίπου 40 Λευκορώσους αξιωματούχους μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος της χώρας, Α. Λουκασένκο.
Ο επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε μετά το τέλος του συμβουλίου πως παραπέμπεται στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής “η συνέχιση της συζήτησης για την Τουρκία” ,προσθέτοντας πως οι Υπουργοί Εξωτερικών “θα ακολουθήσουν την καθοδήγηση των ηγετών”.
Ειδικότερα σε σχέση με την Τουρκία, ο Μπορέλ παρατήρησε ότι “υπάρχουν θετικά βήματα”. Χαρακτήρισε όμως αναπόφευκτα “αρνητική εξέλιξη” την επέκταση των navtex και των παράνομων γεωτρήσεων.
Σε σχέση με την μη υιοθέτηση των κυρώσεων κατά τη Λευκορωσία, ο Ύπατος Εκπρόσωπος επιβεβαίωσε το κυπριακό βέτο λέγοντας: “Δεν είναι μυστικό ότι δεν έχουμε ομοφωνία γιατί μια χώρα δε μετέχει στην ομοφωνία”.
Νωρίτερα, πληροφορίες διπλωματικών πηγών στις Βρυξέλλες ανέφεραν πως το σχέδιο κυρώσεων που προωθείται (εάν και όταν συναινέσει η Λευκωσία) θα περιλαμβάνει την επιβολή ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και «πάγωμα» κεφαλαίων σε μερικές δεκάδες Λευκορώσους με πρόσχημα «ατασθαλίες» και «ανωμαλίες» στις εκλογές της 9ης Αυγούστου που ανέδειξαν νικητή τον Α. Λουκασένκο για έκτη θητεία στην προεδρία της χώρας.
«Εταίρος» η Τουρκία στο προσφυγικό για τη Γερμανία…
Την παρούσα συγκυρία και με φόντο τις γερμανο-γαλλικές κόντρες για τη στάση που θα πρέπει να τηρήσει η ΕΕ μεταξύ άλλων και έναντι της Τουρκίας επέλεξε ο Γερμανός υφυπουργός Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ για να υποστηρίξει ότι σε ορισμένα θέματα, όπως το προσφυγικό και το μεταναστευτικό, η Άγκυρα δεν μπορεί παρά να είναι…«εταίρος»!
Σε άρθρο του στην εφημερίδα Welt ο Ροτ ευλογεί την «ήπια» στάση του Βερολίνου στις ελληνο-τουρκικές διαφορές εκτιμώντας πως για τη Γερμανία, «η στρατηγική λήψης μέτρων κατά του Ερντογάν είναι από ελάχιστα υποσχόμενη την επιτυχία μέχρι αντιπαραγωγική».
Επιχειρηματολογώντας έτσι υπέρ «πρωτοβουλιών ύφεσης» έναντι των προκλητικών κινήσεων του Τούρκου προέδρου, επικροτεί τις συζητήσεις με Αθήνα και Άγκυρα που διατηρούν το τελευταίο διάστημα ο σύμβουλος της Μέρκελ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Γιαν Χέκερ και ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας.
Θεωρεί επίσης οι συζητήσεις με υπουργούς και «στρατηγικούς συνομιλητές» σε Άγκυρα και Αθήνα «κάνουν καλό» (κυρίως στις γερμανικές εταιρίες και τράπεζες που είναι εκτεθειμένες σε σημαντικό βαθμό σε ό,τι αφορά δυσμενείς οικονομικές και άλλες εξελίξεις στην Τουρκία…).
Ενδιαφέρον προκαλεί και άλλο ενδιαφέρον άρθρο σε έτερη γερμανική εφημερίδα. Η Handelsblatt, π.χ. ερμηνεύει την ελληνοτουρκική κρίση υπό το πρίσμα των γαλλο-γερμανικών διαφωνιών στην εξωτερική πολιτική. «Οι ρόλοι αλλάζουν, πότε εμφανίζεται το Βερολίνο πιο σκληρό, πότε το Παρίσι. Αλλά η βασική διένεξη παραμένει η ίδια. Από την οπτική γωνία του Βερολίνου ο Μακρόν ενεργεί πάρα πολύ παρορμητικά, πολύ αυθαίρετα, σύμφωνα με το μότο «πρώτα η Γαλλία και η Ευρώπη θα μας ακολουθήσει» επισημαίνει κεντρικό πρόσφατο άρθρο της εφημερίδας, αναφερόμενη στην όξυνση της ελληντουρικής διένεξης στην Ανατολική Μεσόγειο.
