Ξεκίνησαν, λίγο μετά τις 16.00 μ.μ. σήμερα στις Βρυξέλλες οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις των ηγετών της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες.
Βασικά θέματα στην ατζέντα της συνάντησης είναι το σχέδιο κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας (εφόσον δεν ασκηθεί τελικώς κυπριακό βέτο), η απαίτηση της Λευκωσίας για συγκεκριμένα μέτρα έναντι της Άγκυρας (σε περίπτωση συνέχισης των τουρκικών προκλήσεων σε βάρος της στην Ανατολική Μεσόγειο), έκκληση για άμεση παύση πυρός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αίτημα για «ανεξάρτητη έρευνα» σε σχέση με την πρόσφατη δηλητηρίαση του αντιπολιτευόμενου Ρώσου ηγέτη Ναβάλνι και οι σχέσεις ΕΕ _ Κίνας.
Προσχέδιο ανακοίνωσης των ηγετών της ΕΕ που επικαλείται το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) δεν συμπεριλαμβάνει επί του παρόντος συγκεκριμένη παράγραφο για κυρώσεις προς την Τουρκία καθώς το ζήτημα μένει να καθοριστεί μέχρι την ολοκλήρωση της συνόδου.
Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην αντιπαράθεση που υπάρχει στους κόλπους της ΕΕ σε σχέση με το κυπριακό αίτημα για άμεσες κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.
Στις χώρες που αντιδρούν ή διστάζουν (καθαρά για δικά τους συμφέροντα) να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία συμπεριλαμβάνονται η Γερμανία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Επικαλούνται ως βασικό επιχείρημα μία πιθανή νέα όξυνση της έντασης στην Α. Μεσόγειο, ενδεχομένως με άνοιγμα της «κάνουλας» του προσφυγικού και μεταναστευτικού ρεύματος από τη μεριά του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Τι είπε ο εκπρόσωπος του Ερντογάν
Μπροστά στις πιέσεις για κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας, ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος Τύπου του Τούρκου προέδρου, προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις βλέποντας τη σύνοδο σαν «ευκαιρία για αποκατάσταση» των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Απαίτησε ωστόσο από τις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ «συγκεκριμένες προτάσεις και χρονοδιάγραμμα» με στόχο την από κοινού κατάρτιση ενός «οδικού χάρτη».
Τι προβλέπεται για Λευκορωσία, Ναβάλνι, Ναγκόρνο-Καραμπάχ και Κίνα
Σε ό,τι αφορά τη Λευκορωσία το προσχέδιο καταδικάζει την «απαράδεκτη βία εκ μέρους των αρχών της Λευκορωσίας εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών, τον εκφοβισμό, τις αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις μετά τις προεδρικές εκλογές, τα αποτελέσματα των οποίων δεν αναγνωρίζει». Ισχυρίζεται κατά τα λοιπά πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «υποστηρίζει πλήρως το δημοκρατικό δικαίωμα του λαού της Λευκορωσίας να εκλέγει τον Πρόεδρό του μέσω νέων ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, χωρίς εξωτερική παρέμβαση».
Σε σχέση με το Ρώσο αντιπολιτευόμενο ηγέτη Αλεξέι Ναβάλνι αναφέρεται σε «απόπειρα δολοφονίας» με τον τοξικό παράγοντα Νόβιτσοκ, θυμίζοντας η χρήση χημικών όπλων συνιστά «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Για τις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιζητεί «την άμεση παύση των εχθροπραξιών» καλώντας τις αντιμαχόμενες πλευρές σε «διαρκή εκεχειρία και την ειρηνική διευθέτηση της σύγκρουσης» μέσω «ουσιαστικών διαπραγματεύσεων δίχως προϋποθέσεις».
Για τις σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα, οι πληροφορίες του ΚΥΠΕ αναφέρουν πως θα επισημανθεί η ανάγκη «εξισορρόπησης της οικονομικής σχέσης και επίτευξης αμοιβαιότητας» και η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για μια “φιλόδοξη Συνολική Επενδυτική Συμφωνία ΕΕ-Κίνας”.
Τι δήλωσαν Αναστασιάδης και Μητσοτάκης
Πριν τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες και με αφορμή τα 60 χρόνια ανεξαρτησίας της Κύπρου, ο πρόεδρος της χώρας, Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε: « Αναμένω από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έμπρακτη και αποτελεσματική στάση ώστε να τερματιστεί η διπλωματία των κανονιοφόρων και την κρίση να διαδεχθεί ο διάλογος ή η παραπομπή στο διεθνές δικαστήριο, στη βάση πάντα του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της Θάλασσας».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, που είχε πριν τη σύνοδο διαδοχικές συναντήσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και την Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, διέκρινε, από την πλευρά του, πως ήρθε… «η ώρα της διπλωματίας». Κάλεσε δε την Άγκυρα «να αποδείξει εμπράκτως» εάν επιθυμεί την αποκλιμάκωση και τον διάλογο.