Υπάρχουν πάνω από 20,000 Κουβανοί γιατροί και νοσοκόμες στη Βενεζουέλα. Διοικούν χιλιάδες ιατρικές κλινικές, εκατοντάδες κέντρα υγείας, και γυρίζουν τις πυκνοκατοικημένες συνοικίες καθημερινά. Πρόκειται για μια τεράστια ανάπτυξη ιατρικής δύναμης, που ενισχύεται από νέες ταξιαρχίες, οι οποίες αποδείχθηκαν ζωτικής σημασίας ενάντια στο COVID-19.
Είναι συνηθισμένο να βλέπει κανείς γιατρούς στις πολυκατοικημένες γειτονιές του Καράκας. Είναι ντυμένοι στα άσπρα και μπλε, χτυπάνε τις πόρτες των σπιτιών, ανεβαίνουν σκάλες και κτίρια, διεξάγοντας ιατρικές εξετάσεις, κάνοντας ερωτήσεις, δίνουν ιατρικές συμβουλές, παίρνουν σημειώσεις και παραπέμπουν. Είναι μια καθημερινή δουλειά, μια πολιτική υγείας, που στο κέντρο της έχει την συνεργασία που παρέχει η Κούβα.
Αυτή η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες δεν είναι καινούργια. Ο Δρ. Reinol García Moreiro, διευθυντής της Κουβανικής Ιατρικής Αποστολής στη Βενεζουέλα, τοποθετεί την αρχή της αποστολής στο 2003, με προηγούμενα που χρονολογούνται από το 1999, όταν συνέβη μια κατολίσθηση στην πολιτεία του Βάργκας ή οποία άφησε χιλιάδες θύματα: “αυτή ήταν η πρώτη χειρονομία αλληλλεγύης”. Ο Ούγκο Τσάβεζ βρισκόταν στην κυβέρνηση για ένα χρόνο
Η ανάπτυξη της Αποστολής περιλαμβάνει πάνω από 15.000 δημοφιλείς συμβουλευτικές υπηρεσίες, 572 ολοκληρωμένα διαγνωστικά κέντρα (CDI), 586 κλίνες ολοκληρωμένης αποκατάστασης (SRI), 35 κέντρα υψηλής τεχνολογίας και περισσότερους από 20.000 κουβανούς συνεργάτες, συμπεριλαμβανομένων γιατρών, νοσοκόμων και τεχνικών στις διάφορες ειδικότητες της ιατρικής.
Αυτή η δομή ενισχύθηκε και τέθηκε σε λειτουργία για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. “Έχουμε θέσει σε λειτουργία τα 572 CDI για αυτήν την κατάσταση, 398 παρακολουθούν το COVID-19 και τα υπόλοιπα παρακολουθούν άλλες παθολογίες του πληθυσμού, αλλά έχουν αναπτυχθεί αναπνευστικές συμβουλευτικές υπηρεσίες στις κλίνες αποκατάστασης”, λέει ο Garcia Moreiro.
Σύμφωνα με τον αρχηγό της αποστολής, οι υπηρεσίες του IRS προσαρμόστηκαν σε κέντρα νοσηλείας “και πολλά IDC έχουν γίνει μονάδες εντατικής θεραπείας για να εξυπηρετούν αυτούς τους ασθενείς. Συνολικά, πάνω από 4,000 κλίνες διατέθηκαν για την φροντίδα ασθενών με COVID-19, εκ των οποίων οι 2,000 είναι “εξοπλισμένες με όλες τις τεχνολογίες της εντατικής θεραπείας, γιατρούς, νοσοκόμες, εκπαιδευμένους τεχνικούς”.
Η μετατροπή τους, ώστε να δώσουν τον αγώνα ενάντια στην πανδημία, συνοδεύτηκε με την ανάπτυξη χιλιάδων γιατρών. Ήταν παρόντες από την αρχή, όταν ακόμη τα βασικά συστατικά της νόσου που προκαλεί ο κορονοϊός SARS-CoV-2 ήταν άγνωστα, κάνοντας περιοδείες σε δημοφιλείς γειτονιές ανά τη χώρα, παρέχοντας εκπαίδευση για την πανδημία και αντοπίζοντας κρούσματα. Υπάρχουν, λέει ο Garcia Moreiro, μεταξύ 12.000 και 15.000 Βενεζουέλων και Κουβανών, σε ετοιμότητα για αυτό το έργο.
Ένα ζωτικής σημασίας διαγνωστικό κέντρο αναφοράς
Οι γιατροί που εγκαταλείπουν την κόκκινη ζώνη υποβάλλονται σε εξέταση από την ομάδα του CDI Maria del Mar Alvarez, που βρίσκεται στη δημοφιλή Ζώνη Μητρότητας: έχουν περάσει 14 μέρες συνεχόμενα αντιμετωπίζοντας ασθενείς με COVID-19, και τώρα μια άλλη ομάδα εισάγεται στη θέση τους. Ενώ δέχονται χειροκροτήματα, μια άλλη ομάδα ετοιμάζεται να βγεί και να περιηγηθεί σε μια από τις προσκείμενες γειτονιές, πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι για να κάνει τις καθημερινές επισκέψεις.
Το CDI ανακαινίστηκε πρόσφατα. Η διευθύντριά του, Δρ. Lilian González Rosales Verdesia, Κουβανή, εξηγεί τι είναι ένας “φρουρός ICD”, δηλαδή, αυτοί που είναι ειδικά προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν την πανδημία: “Έχουμε μονάδες για ασθενείς με σοβαρό και ήπιο COVID-19, έχουμε μια υπηρεσία νοσηλείας και θεραπείας με διαθεσιμότητα 12 κλίνων”.
Οι ασθενείς που φθάνουν με συμπτώματα COVID-19 μπορεί να έρθουν με δική τους πρωτοβουλία γιατί π.χ. έχουν αναπνευστικά προβλήματα, έλλειψη όσφρησης και πιστεύουν ότι μπορεί να είναι θετικοί, ή επειδη έχουν παραπεμφθεί από Κουβανούς γιατρούς μετά από μια επίσκεψη σε μιά περήγηση στη γειτονιά.
“Η προσέγγιση πόρτα-πόρτα είναι μια Κουβανέζικη εμπειρία που εφαρμόζουμε πολύ στην πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη, η οποία είναι ένα προληπτικό σύστημα, της προαγωγής της υγείας και ο κύριος στόχος είναι να φτάσουμε εγκαίρως πριν από οποιαδήποτε επιδημιολογική κατάσταση και ότι να μειωθούν οι δείκτες νοσηρότητας και θνησιμότητας”, σχολιάζει ο επικεφαλής της αποστολής.
Αυτή η μέθοδος εφαρμόστηκε από την αρχή της συνεργασίας Κούβας-Βενεζουέλας. Είχε ιδιαίτερη σημασία στον αγώνα κατά της πανδημίας γιατί επέτρεψε την πρόβλεψη της επέκτασης του ιού σε πολλές περιπτώσεις, πραγματοποιώντας παιδαγωγική φροντίδα, γρήγορα τεστ για την ανίχνευση της παρουσίας έξαρσης.
“Έχουν γίνει 87 εκατομμύρια εξετάσεις του πληθυσμού, ορισμένοι έχουν λάβει τρεις και τέσσερις επισκέψεις από τις ιατρικές ομάδες που αναζητούν την εμφάνιση συμπτωμάτων, αναπνευστικών παθολογιών, πιθανών επιπλοκών, ασθενών που έχουν ασθένειες με υψηλή νοσηρότητα σε σχέση με την ασθένεια, ψάχνοντας για παιδιά, εγκύους, ηλικιωμένους”, εξηγεί ο Garcia Moreira.
Όταν οι άνθρωποι που έλαβαν επίσκεψη στο σπίτι φτάνουν στο γραφείο, έχοντας παραπεμφθεί από γιατρούς, τους γίνεται μια γρήγορη εξέταση για COVID-19, κι έπειτα το λεγόμενο PCR ή επίχρισμα εφόσον είναι αναγκαίο, και αν είναι θετικοί, εισάγονται ή στέλνονται σε ένα άλλο μέρος εάν δεν υπάρχει διαθέσιμη κλίνη. Όλα είναι δωρεάν για τους ασθενείς.
Η καμπύλη μόλυνσης στην Κούβα και τη Βενεζουέλα
Στη Βενεζουέλα, σημειώθηκαν 606 θάνατοι από COVID-19, συνολικά 72.691 κρούσματα μέχρι τη Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου, και στην Κούβα 122 θάνατοι και 5.457 λοιμώξεις. “Το θεμελιώδες είναι ότι υπάρχει πολιτική βούληση, από την κυβέρνηση και συμμετοχή του λαού. Όταν αυτά τα ζητήματα συγκεντρώνονται και υπάρχει ένα σύστημα υγείας που τίθεται σε λειτουργία της ουσιαστικής και αρχέγονης κατάστασης που υπάρχει σε μια δεδομένη στιγμή σε μια χώρα, αυτό αποφέρει αποτελέσματα”, συνοψίζει ο επικεφαλής της Κουβανικής Ιατρικής Αποστολής.
Οι αριθμοί από την Κούβα και τη Βενεζουέλα έρχονται σε έντονη αντιδιαστολή με αυτά από γειτονικές χώρες, όπως η Βραζιλία, όπου εώς τις 28 Σεπτέμβρη, υπάρχουν πάνω από 142,000 θάνατοι και 4.73 εκατομμύρια κρούσματα, και στην Κολομβία με σχεδόν 26,000 θανάτους και 813,000 μολύνσεις.
“Η Κούβα έχει την επιδημία υπό έλεγχο, και παρότι έχει λίγα κρούσματα, λειτουργεί σαν να είχε χιλιάδες παραπάνω. Αυτό επιτεύθηκε παρά τον αποκλεισμό από τις ΗΠΑ, παρότι είναι μια χώρα με λιγοστούς πόρους. Και επιπλέον, η Κούβα συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων 30 χωρών που έχουν εξουσιοδοτηθεί να ερευνήσουν το εμβόλιο της, που ονομάζεται Sovereign (Κυρίαρχος)”, εξηγεί ο επικεφαλής της Κουβανικής Αποστολής.
Στην περίπτωση της Βενεζουέλας, ο García Moreiro τονίζει την κατάσταση του αποκλεισμού που αντιμετωπίζει η χώρα ως αποτέλεσμα των αμερικανικών κυρώσεων που επηρεάζουν, μεταξύ άλλων, τα κρατικά έσοδα. Ακόμα και σε αυτό το πλαίσιο, ο ηγέτης επιβεβαιώνει: “Η Βενεζουέλα επιτυγχάνει μια σταθερότητα στην επιδημιολογική της κατάσταση και είμαστε πεπεισμένοι ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουμε μια πολύ ευνοϊκή κατάσταση”.
Εν μέρει, ο λόγος για τους αριθμούς έχει να κάνει με την ανάπτυξη της Κουβανικής Ιατρικής Αποστολής, την ανάπτυξη ενός συστήματος υγείας που, τονίζει ο García Moreiro, είναι “για τους φτωχούς, τη μεσαία τάξη και τους πλούσιους που πηγαίνουν επίσης στα CDI”.
Άλλοι λόγοι που εξηγούν αυτή την καμπύλη μπορούν να βρεθούν στην πρώιμη απόφαση για την εφαρμογή της καραντίνας, την εδραίωση συμμαχιών με χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία που, εν όψει της πανδημίας, βοήθησαν στην εδραίωση των ικανοτήτων του συστήματος υγείας της Βενεζουέλας, παρά τα χρόνια της οικονομικής παρακμής.
Πώς λειτουργούν οι κουβανικές ιατρικές ταξιαρχίες;
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, έξι ταξιαρχίες Henry Reeve έφτασαν στη Βενεζουέλα από την Κούβα, αποτελούμενες από 93 ιατρικούς επαγγελματίες. Διανεμήθηκαν σε έξι περιοχές της χώρας για να ενισχύσουν την Ιατρική Αποστολή και συνολικά την πολιτική υγείας κατά της πανδημίας.
Αυτή ήταν η δεύτερη ανάπτυξη ταξιαρχιών υγείας στη χώρα από την αρχή της πανδημίας: η πρώτη ομάδα ήρθε για πέντε μήνες, και περιλάμβανε “επιστήμονες και ανθρώπους με προηγμένη γνώση στη διαχείριση ασθενειών και της έρευνας”, εξηγεί ο García Moreiro.
Οι ταξιαρχίες Henry Reeve γεννήθηκαν το 2005: δημιουργήθηκαν από την ιδέα παροχής βοήθειας στα θύματα του τυφώνα Κατρίνα που έπληξε τις Ηνωμένες Πολιτείες, βοήθεια που αρνήθηκε η τότε κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους.
Οι ταξιαρχίες Henry Reeve, ειδικευμένες σε περιπτώσεις καταστροφών και σοβαρών επιδημιών, δεν είναι οι μόνες κουβανικές ταξιαρχίες σε διάφορα μέρη του κόσμου. Η πολιτική συνεργασίας της Κούβας σε θέματα υγείας κρατά δεκαετίες: οι πρώτες ιατρικές της αποστολές ήταν στην Αλγερία στις αρχές της δεκαετίας του 1960, αφού η αφρικανική χώρα πέτυχε, μετά από χρόνια πολέμου, την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία.
Η πολιτική των ιατρικών ταξιαρχιών είχε κεντρική θέση ως απάντηση στην παγκόσμια κρίση του κορονοϊού: οι ταξιαρχίες Henry Reeve, λέει ο García Moreiro, διανέμονται σε περισσότερες από 40 χώρες του κόσμου: “Είναι γιατροί που σώζουν ζωές, όπως έκαναν στο Τορίνο [Ιταλία], στην Ανδόρα, στο Αζερμπαϊτζάν, στην Αφρική, στις διάφορες περιοχές της Αμερικής”.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πιέσει διαφορετικές χώρες να μην δεχθούν τις κουβανικές ταξιαρχίες. Μια ενέργεια που έχει επίσης αναπτυχθεί από διάφορα μέσα ενημέρωσης σε μια προσπάθεια δυσφήμισης της κουβανικής πολιτικής συνεργασίας. “Μας κατηγορούν ότι είμαστε πολιτικοί, είμαστε στρατιώτες, ότι ανήκουμε σε υπηρεσίες πληροφοριών, αυτά είναι τρομερά ψέματα”, εξηγεί ο García Moreiro.
Οι εκστρατείες απέτυχαν να σταματήσουν την ιατρική ανάπτυξη της Κούβας, και οι ταξιαρχίες Henry Reeve καταχωρήθηκαν πρόσφατα για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. “Το βραβείο θα ήταν τιμή μας”, λέει ο García Moreiro, “μια αναγνώριση από τον κόσμο, ειδικά από εκείνους που έχουν λάβει την ανιδιοτελή προσοχή των γιατρών μας που έχουν προσφέρει τη ζωή τους σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη προκειμένου να βοηθήσουν στην εξάλειψη της επιδημιολογικής κρίσης στον κόσμο”.
Στην περίπτωση της Βενεζουέλας, η κουβανική συνεργασία υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια. Η κεντρική αναγνώριση προέρχεται από τους ανθρώπους στις δημοφιλείς γειτονιές, όταν βλέπουν τις ομάδες λευκών παλτών να καταφθάνουν με ηγέτες της κοινότητας, την αναγνώριση μιας καθημερινής προσπάθειας κοντά σε εκείνους που τη χρειάζονται, μια ανάπτυξη που είναι τώρα κεντρική απέναντι στην πανδημία.
Πηγή: Sputnik Mundo
