Δεν είναι ότι η καταδικαστική απόφαση εναντίον της Χρυσής Αυγής δεν δίνει λόγους πανηγυρισμού – κάθε άλλο. Ιδίως αν αναλογιστούμε ότι δεν είναι τόσο μακρινή η εποχή που η εγκληματική οργάνωση (μια ακριβέστατη πολιτική, εκτός από νομική περιγραφή) έχαιρε μιας προκλητικής ασυλίας σε ό,τι συνιστούσε επισήμως και ανεπισήμως τους θεσμούς του κράτους. Άλλωστε, αν κρίνουμε από τα ασύγκριτα υψηλά εκλογικά ποσοστά που έχει εντός της Ελληνικής Αστυνομίας, δεν θα ήταν παράλογο να συμπεράνει κανείς ότι αυτός ο μπετοναρισμένος εκλογικός κορμός της στο 2,9% μπορεί να κρύβεται ακόμα μέσα στους κρατικούς μηχανισμούς.
Η έκπληξη είναι ευχάριστη από την κατάδικη, κυρίως γιατί είναι εν πολλοίς απρόσμενη. Η Χρυσή Αυγή βγήκε από την αφάνεια στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας ως πολιτική έκφραση των θεσμών που απειλήθηκαν από την αναταραχή που κλιμακώθηκε τον Δεκέμβριο του 2008. Ήταν ο “Αντι-Δεκέμβρης” του βαθέος κράτους, μια συμπαιγνία πολιτικών, μικρών και μεγάλων μαφιόζων, ένστολων, μέσων ενημέρωσης και άλλων παραγόντων που έβγαλαν τα όπλα τους έναντια στην υπαρξιακή απειλή που συνιστούσε η κλιμακούμενη αμφισβήτησή τους.
Η αλήθεια είναι ότι η θεσμική (και κυρίως παραθεσμική) κούρα της Χρυσής Αυγής εγκαινίαζε έναν εμφύλιο που μόνο η μία πλευρά και ένα απειροστά μικρό κομμάτι της άλλης καταλάβαινε ότι είχε εκκινήσει. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι από τη στιγμή που ο Βύρων Πολύδωρας αποφάσισε την κήρυξη του δόγματος της “μηδενικής ανοχής”, οι απανταχού αγωνιστές κατέληγαν στα δικαστήρια δαρμένοι και κατηγορούμενοι από Ματατζήδες που αποδεικνύονταν ο ένας μετά τον άλλον στελέχη της μικρής τότε οργάνωσης. Η Χρυσή Αυγή ήταν η “Καρφίτσα” του 21ου αιώνα: ένας άτυπος βραχίονας που φούσκωνε και ξεφούσκωνε σε αγαστή σύμπνοια με τις διαθέσεις της εξουσίας.
Τα πάνελ των εκπομπών του ‘90, η έμμισθη σχέση της ηγεσίας με την ΚΥΠ, οι επαγγελματικές συνεργασίες για την προσωπική φύλαξη πολιτικών και εφοπλιστών ήταν τα νήματα που ελάχιστοι πλην αυτών που τα ύφαιναν μπορούσαν να εντοπίσουν πριν τη γιγάντωση της οργάνωσης. Η σύνδεση αυτή δεν έγινε ούτε όταν την επομένη του Δεκέμβρη τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να φιλοξενούν το φιλόπτωχο έργο των “αγανακτισμένων κατοίκων” του Αγίου Παντελεήμονα ως αντιπαράδειγμα αυτο-οργάνωσης και τις “συγκρούσεις μεταξύ ομάδων” για να χτίσουν τη “θεωρία των δύο άκρων”, που μεταξύ άλλων σήμανε και σημαντικές, πολυδάπανες αναβαθμίσεις του οπλισμού της ΕΛΑΣ – η οποία βέβαια εξακολουθούσε να παρακολουθεί αμέτοχη το έργο της Χρυσής Αυγής, όταν δεν συνέδραμε ενεργά σε αυτό. Λίγοι άνθρωποι στα μέσα ενημέρωσης είχαν την αξιοπρέπεια να το καταγράψουν από νωρίς.
Με την επίθεση στους πολιτικούς της ΝΔ στον Μελιγαλά, την ενέδρα στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ και τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο ένοπλος βραχίονας του βαθέος κράτους αυτονομήθηκε – και τιμωρήθηκε για αυτό.Σε αυτό το σημείο εξωθήθηκε η Χρυσή Αυγή από την αποτυχία της να ανταγωνιστεί την αναταραχή των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων μέσα στα χρόνια του μνημονίου, στοιχείο που την ανάγκαζε να “αναβαθμίζει” συνεχώς τη δράση της ως απάντηση. Άλλωστε, όταν έπαψε η αναταραχή, ολοκληρώθηκε η κοινωνική αναδιάρθρωση με σφραγίδα της κυβερνώσας Αριστεράς και ηττήθηκαν τα κατώτερα αυτά στρώματα, η Χρυσή Αυγή γύρισε στον παλιό της ρόλο, αυτό του “αγανακτισμένου κατοίκου” που θα κάνει τη φασαρία για να την καρπώνεται η μεγάλη συντηρητική παράταξη.
Η Χρυσή Αυγή καταδικάστηκε για οργανωμένο έγκλημα. Το νέο “μετεμφυλιακό” αφήγημα που πέρασε από την κερκόπορτα είναι ότι αποτελούσε απειλή για τη Δημοκρατία. Στην πραγματικότητα, μόνο το μισό αυτής της οργάνωσης έχει εντοπιστεί. Ηγεσία και ενεργούμενα της ΕΛΑΣ συνεχίζουν κανονικά, οι γορίλες που κάποτε φόρεσαν την μπλούζα με το χρυσό σύμβολο είναι ξανά “αγανακτισμένοι” έξω από τα προσφυγικά hotspot, η Δικαιοσύνη που τους παρείχε σε πολλαπλά επίπεδα προκλητική ασυλία για δεκαετίες φαίνεται να έπραξε το καθήκον της, οι πολιτικοί που την εργαλειοποίησαν περιφέρονται ακόμα στους διαδρόμους, τα μέσα ενημέρωσης είναι πιο έτοιμα από ποτέ να υποδεχθούν μια διάδοχη κατάσταση, οι επιχειρηματικές επαφές τους δεν έχουν μπει καν στο κάδρο (και όσες μπήκαν ξεχάστηκαν).
Η νίκη της Δημοκρατίας ξεκινάει ήδη τον πανηγυρικό της στα τηλεπαράθυρα με υποσχέσεις των ξεπλυμένων ενόχων ότι τώρα θα πατάξουν “το άλλο άκρο”. Η μετατροπή επί το ηπιότερο των κατηγοριών για την επίθεση κατά του ΠΑΜΕ αποτελεί ένα χαρακτηριστικό πρώτο μήνυμα.
Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Ζήλος / Kosmodromio.gr.