Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, όταν το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα, πιο γνωστό ως Ναζιστικό, είχε καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία, με τη συναίνεση και την ώθηση των αρχουσών τάξεων της χώρας που είχαν δώσει την καγκελαρία στον Αδόλφο Χίτλερ, οι προσκείμενες στον ναζισμό εφημερίδες κυκλοφορούσαν πολύ συχνά με απαξιωτικά και μειωτικά για τους Εβραίους πρωτοσέλιδα.
Τη μεγαλύτερη όμως εντύπωση έκανε πάντα ένα τρίπτυχο σκίτσων που φιλοξενούταν στην εφημερίδα “Λαϊκός Παρατηρητής” (Voelkischer Beobachter). Σε αυτά τα διαδοχικά σκίτσα αναπτυσσόταν καθημερινά μια αντισημιτική ιστορία στην οποία οι σκιτσογράφοι ανασυνέθεταν δήθεν χιουμοριστικά όλη τη ναζιστική προπαγάνδα για τους Εβραίους: ήταν κατώτεροι άνθρωποι, είχαν εκφυλισμένα φυλετικά χαρακτηριστικά στο πρόσωπο και το σώμα, ήταν ύπουλοι, κακόβουλοι και μυταράδες και προσομοίαζε η ύπαρξη τους άλλοτε με εκείνη των αρουραίων και άλλοτε με εκείνη των εντόμων που μετέφεραν και κουβαλούσαν βαριές μολυσματικές ασθένειες, όπως τον εβραιομπολσεβικισμό. Ο ίδιος ο υπουργός Προπαγάνδας και Τύπου του Τρίτου Ράιχ, Γιόζεφ Γκέμπελς είχε χαρακτηρίσει αυτά τα σκίτσα, “το καλύτερο καθημερινό μέσο απήχησης των αντιλήψεων μας για το δηλητήριο των Εβραίων στη γερμανική κοινωνία”.
Αργότερα, και ενώ η Βέρμαχτ προήλαυνε στην Ευρώπη, ιδρύθηκαν γκέτο για τον περιορισμό και κατόπιν την εξόντωση των Εβραίων από την πείνα, την καταναγκαστική εργασία και τις εκτελέσεις για ψύλλου πήδημα ειδικά στις ανατολικές χώρες, όπως την Πολωνία. Το γκέτο της Βαρσοβίας ήταν το μεγαλύτερο και το διασημότερο μέσα στην επικράτεια του Τρίτου Ράιχ για έναν επιπλέον λόγο: καθ’ όλη τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, τα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στη Γερμανία ήταν υποχρεωμένα να πραγματοποιούν μια εκπαιδευτική εκδρομή στο γκέτο της Βαρσοβίας, προκειμένου οι ‘Αριοι μαθητές να διαπιστώνουν από πρώτο χέρι ότι οι Εβραίοι είναι βρώμικοι, ακάθαρτοι, μιαροί και μολυσμένοι, αποτελώντας πηγή φυλετικού, κοινωνικού και πολιτικού, μολυσματικού κινδύνου.
Οι αξιωματικοί των SS που συνόδευαν τα παιδιά, έδειχναν τους πεινασμένους, αποσκελετωμένους και ρακένδυτους Εβραίους του γκέτο που διαβιούσαν σε αυτή την άθλια κατάσταση πίσω από το συρματόπλεγμα και το τείχος και έλεγαν στους μαθητές: “Βλέπετε; Βλέπετε πως ζουν; Σαν να είναι έντομα, κατσαρίδες και ποντίκια” – άλλο βέβαια αν δεν αναφέρονταν στο γεγονός και τη πραγματικότητα πως οι Εβραίοι ζούσαν σε αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες εξαιτίας της πολιτικής και των ενεργειών των ναζί.
Η κατοχική Ελλάδα, πάλι, είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εξόντωσης του εβραϊκού πληθυσμού αναλογικά με τον συνολικό πληθυσμό της χώρας. Όλα αυτά τα τραγικά και δολοφονικά γεγονότα συντελέστηκαν και εξαιτίας της συνεργασίας πολλών Ελλήνων, ειδικά του αστικού κόσμου, με τους ναζί που βοήθησαν τους κατακτητές καταδίδοντας Εβραίους με αντάλλαγμα την ακίνητη ή κινητή περιουσία τους, στα Ιωάννινα, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα και λιγότερο στην Αθήνα.
Στην πρωτεύουσα, ένας μεγάλος μηχανισμός κινητοποιήθηκε προκειμένου οι Εβραίοι της πόλης να προστατευθούν και να μην εξοντωθούν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ανεξάρτητα από τον υπόλοιπο δημόσιο, πολιτικό και διοικητικό, βίο του, στη διάρκεια της Κατοχής, αλλά και πριν από αυτήν, ένας από τους ανθρώπους που συνέδραμαν αυτή την προσπάθεια διάσωσης των Εβραίων της Αθήνας ήταν και ο τότε διοικητής της Αστυνομίας Πόλεων, Άγγελος Έβερτ. Μαζί με τον κατά τα άλλα πολιτικότατο αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Δαμασκηνό Παπανδρέου εξέδωσαν πλαστά πιστοποιητικά και πρόχειρες ταυτότητες προκειμένου οι Εβραίοι της Αθήνας να εμφανίζονται ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι, να καλυφθούν τα ίχνη τους απέναντι στη Γκεστάπο και να βρουν καταφύγιο έξω από την πρωτεύουσα. Σε αυτό το πλαίσιο και το ίδιο διάστημα, μέσω των παράνομων δικτύων κυκλοφορίας και επικοινωνίας του ΕΑΜ, δεκάδες Εβραίοι της Αθήνας πήραν τον δρόμο της σωτηρίας για τα βουνά καταφεύγοντας στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας.
Το ΕΑΜ στο οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτιζε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας είχε καταφέρει να σώσει πολλούς από αυτούς τους κατατρεγμένους ανθρώπους που κατά τους Γερμανούς και ορισμένους υπερπρόθυμους Έλληνες συνεργάτες τους ήταν τρωκτικά, αρουραίοι, έντομα και κατσαρίδες και τους προόριζαν για έναν μαρτυρικό θάνατο στους θαλάμους αερίων.
Βέβαια, μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου του 1944 είχε κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και αυτή η άτυπη “σύμπλευση” ανάμεσα στο ΕΑΜ και συγκεκριμένους ανθρώπους μέσα στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών με τον Δαμασκηνό στον θώκο και την Αστυνομία Πόλεων υπό τον Άγγελο Έβερτ είχε τερματιστεί. Ο μεν Δαμασκηνός θα γινόταν ο αντιβασιλέας των Βρετανών και του Τσώρτσιλ στη σκιά των Δεκεμβριανών και της Βάρκιζας. Ο δε Έβερτ θα ήταν αυτός που θα έδινε τη διαταγή για να ανοίξουν πυρ οι ακροβολισμένοι στην πλατεία Συντάγματος και τα γύρω κτήρια αστυνομικοί, προκειμένου να διαλυθεί και να αιματοκυλιστεί το απαγορευμένο από τον Γεώργιο Παπανδρέου και τον Ρόναλντ Σκόμπi συλλαλητήριο του ΕΑΜ εκείνης της μέρας. Και έτσι ξεκίνησε η μάχη της Αθήνας και ο Δεκέμβρης του ’44.
Ο Άγγελος Έβερτ δεν αποκάλυψε ποιος ήταν εκείνος στην πολιτική και στρατιωτική ιεραρχία πάνω από αυτόν που του είχε δώσει την εντολή για το “άρξατε πυρ” ενάντια στο εαμικό πλήθος. Πήρε το μυστικό στον τάφο του. Αλλά, σίγουρα δεν ήταν ο ίδιος εκείνος που θα έπαιρνε την τελική ευθύνη για ένα τέτοιο μακελειό, με 18 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Όπως κι αν έχει, εκείνη τη στιγμή, ο Άγγελος Έβερτ είχε διαλέξει την ταξική πλευρά της δικής του ιστορίας και στράτευσης.
Την ίδια πλευρά, με ρατσιστικό, μειωτικό, απάνθρωπο και φαιδρό, ναζιστικής κοπής τρόπο φαίνεται ότι διάλεξε και η νυν αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης του δήμου Αθηναίων και εγγονή του διοικητή της Αστυνομίας Πόλεων Αθηνών, Αλεξία Έβερτ με τους απαράδεκτους χαρακτηρισμούς της.
Όταν αναφέρεται στους υποδειγματικά κινητοποιημένους διαδηλωτές του ΚΚΕ στις κατά τα άλλα απαγορευμένες από την κυβέρνηση συγκεντρώσεις και πορείες ως “κατσαρίδες” και “τρωκτικά” γκεμπελίζει, προσβάλλοντας συνάμα τις ιστορικές ενέργειες του παππού της για τη σωτηρία των Εβραίων στην κατεχόμενη Αθήνα.
Από την άλλη, αναβιώνει το χειρότερο, αντικομμουνιστικό υβρεολόγιο της πιο σκληρής, μισαλλόδοξης και αντιπολιτικής Δεξιάς. Τι ακριβώς θα ήθελε να συμβεί η κυρία Έβερτ στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας; Να έχουν ακροβολιστεί στις γύρω ταράτσες και κατ’ εντολή του κ. Χρυσοχοΐδη, αστυνομικοί έτοιμοι να ανοίξουν πυρ εναντίον των κομμουνιστών διαδηλωτών, όπως είχε συμβεί στις 3 Δεκεμβρίου του 1944; Δεν τής έφτασε ο χημικός πόλεμος και το όργιο βίας και τρομοκρατίας κατά πάντων και στο σωρό;
Η κυρία Έβερτ συμπεριλαμβάνεται στο γκρουπ των “αρίστων” και πορφυρογέννητων της νέας Δεξιάς του Κυριάκου Μητσοτάκη και πιθανότατα ανήκοντας σε αυτήν την κλειστή ομάδα αγνοεί και εθελοτυφλεί εσκεμμένα και μπροστά στην ιστορία της ίδιας της οικογένειας της. Ή μπροστά στην ιστορία όπως αυτή νοηματοδοτείται ενίοτε και από τα τοπόσημα της Αθήνας στην οποία κατά τα άλλα είναι αντιδήμαρχος.
Στην πλατεία Κλαυθμώνος, υπάρχει ένα μεγάλο άγαλμα που οι περισσότεροι περαστικοί το προσπερνούν μάλλον αδιάφορα. Είναι το σύμπλεγμα τριών ανδρών, ενός δεξιού, ενός κεντρώου και ενός αριστερού που ενώνουν τα χέρια τους και αγκαλιάζονται συμβολίζοντας την Εθνική Συμφιλίωση όπως τουλάχιστον αυτή διαμορφώθηκε θεσμικά, νομοθετικά και πολιτικά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980.
Το άγαλμα στήθηκε στην Κλαυθμώνος επί δημαρχίας Μιλτιάδη Έβερτ, πατέρα της σημερινής αντιδημάρχου.
Την επόμενη φορά που η κυρία Έβερτ θα ανοίξει το στόμα της ή θα χτυπήσει τα πλήκτρα του υπολογιστή της για να βρίσει τους διαδηλωτές είτε του ΚΚΕ είτε των άλλων οργανώσεων της Αριστεράς, με απαράδεκτους και άθλιους χαρακτηρισμούς, ας κάνει πρώτα μια βόλτα από την πλατεία Κλαυθμώνος και ας κοιτάξει προσεκτικά το παραπάνω άγαλμα και μνημείο. Ας το κοιτάξει για ώρα κι ας σκεφτεί πολύ και βαθιά. Ακόμη και αν είναι βρώμικο από τα περιττώματα περιστεριών και από τις ελάχιστες φροντίδες καθαριότητας του δημάρχου, Κώστα Μπακογιάννη.
Εκτός και αν ορισμένοι στον δήμο Αθηναίων κάνουν τα πάντα για να μας πείσουν ότι μπορεί η ναζιστική Χρυσή Αυγή να καταδικάστηκε στο Εφετείο ως εγκληματική οργάνωση, αλλά την παραβατική και εγκληματική της φρασεολογία είναι έτοιμοι να την υιοθετήσουν πολλοί μέσα στη νέα (ακρο)Δεξιά της Νέας Δημοκρατίας με αρχηγό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία εκδικείται και επιστρέφει ως μπούμερανγκ για τους “άριστους” γόνους των “ιστορικών” οικογενειών. Και φυσικά, η κυρία Έβερτ δεν μπορεί να παραμένει αντιδήμαρχος και μάλιστα Κοινωνικής Αλληλεγγύης στον δήμο Αθηναίων, μετά από αυτούς τους χαρακτηρισμούς της.
Είναι ζήτημα πολιτικής, κοινωνικής και ηθικής τάξης. Αν κι αυτά είναι μάλλον άγνωστες λέξεις για τους “αρίστους” της Δεξιάς του τόπου.
