Υπάρχουν “αξιόπιστες αποδείξεις” ότι μέλη ειδικών δυνάμεων του στρατού της Αυστραλίας σκότωσαν παράνομα 39 ανθρώπους κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Αφγανιστάν. Η εν λόγω διαπίστωση συμπεριλαμβάνεται σε μια πολυαναμενόμενη έκθεση για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε ο στρατός της Αυστραλίας κατά την παραμονή του στο Αφγανιστάν από το 2009 έως το 2013.

Η Αυστραλιανή Αμυντική Δύναμη (ADF) έδωσε στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα μιας τετραετούς έρευνας για τα σοβαρά παραπτώματα που διέπραξαν οι δυνάμεις της χώρας στο Αφγανιστάν. Σύμφωνα με την έκθεση 19 εν ενεργεία ή πρώην μέλη των ειδικών δυνάμεων πρέπει να ελεγχθούν και να ερευνηθούν από την αστυνομία για δολοφονίες “κρατουμένων, αγροτών ή αμάχων”. Η ADF αποδίδει τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε μια ανεξέλεγκτη «κουλτούρα πολεμιστών» στις τάξεις του στρατού της Αυστραλίας.

Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο Ταγματάρχης Δικαιοσύνης Πολ Μπρέρετον, ο οποίος έκανε συνεντεύξεις και συνομίλησε με περισσότερους από 400 μάρτυρες των εγκλημάτων. Όπως αναφέρει δημοσίευμα στο BBC ο Πολ Μπρέρετον διαπίστωσε επίσης ότι:

• Νεοσύλλεκτοι καλούνταν να κάνουν την πρώτη τους δολοφονία πυροβολώντας φυλακισμένους, σε μια πρακτική γνωστή ως η “αιματοχυσία”.

• Όπλα και άλλα αντικείμενα “φυτεύονταν” δίπλα στις σορούς των Αφγανών για να καλυφθούν τα εγκλήματα του στρατού.
• Δύο επιπλέον περιστατικά ενδέχεται να συνιστούν έγκλημα πολέμου από “βάναυση μεταχείριση”.
  
  Από την πλευρά της η ηγεσία του Αφγανιστάν ανακοίνωσε ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από την ηγεσία της Αυστραλίας για απόδοση της δικαιοσύνης.
  
  Η Σαμάνθα Κρομπβόετς, ακαδημαϊκός και μέλος των αρχικών ερευνών για τα εν λόγω περιστατικά στο Αφγανιστάν, δήλωσε στο BBC ότι “έχουμε να κάνουμε με εσκεμμένα, επαναλαμβανόμενα και στοχευμένα εγκλήματα πολέμου”. Η ακαδημαϊκός τόνισε ότι αισθάνεται δικαιωμένη από τη δημοσιοποίηση της έρευνας.
  
  Οι δυνάμεις της Αυστραλίας αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά στο Αφγανιστάν το 2002 μετά την πτώση του καθεστώτος των Ταλιμπάν. Ανήκαν στον ευρύτερο συνασπισμό δυνάμεων με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αρχικά ο ρόλος των διεθνών δυνάμεων ήταν η εκπαίδευση του στρατού του Αφγανιστάν. Στην πορεία συμμετείχαν ολοένα και πιο ενεργά σε μάχες κατά των ανταρτών.

Τι άλλο αποκαλύπτει η έκθεση

Τουλάχιστον  25 στρατιώτες ειδικών δυνάμεων είχαν λάβει μέρος σε παράνομες δολοφονίες άμεσα ή ως “συμμετέχοντες”, σε 23 ξεχωριστά περιστατικά. Ο επικεφαλής της ADF, στρατηγός Άνγκους Κάμπελ, δήλωσε ότι κανένα από τα περιστατικά δεν μπορεί να περιγραφεί ως πράξη που έγινε πάνω στη μάχη. “Κανείς δεν φέρεται να είχε προβεί στο έγκλημα επειδή η πρόθεση του δράστη ήταν ασαφής, από σύγχυση ή λάθος”, όπως δήλωσε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη. Ο στρατηγός Κάμπελ είπε ότι υπήρχαν ανησυχητικές ενδείξεις ότι ορισμένοι στρατιώτες της Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (SAS) είχαν πάρει “τον νόμο στα χέρια τους”. Η έκθεση ανέφερε ότι θα ήταν “σοβαρή διαστρέβλωση” της πραγματικότητας να κατηγορήσουμε τον ανώτερο διοικητή της ADF, λέγοντας ότι τα εγκλήματα “καλύφθηκαν κατά τη διοικητή περιπολία”. Η Κρομπβόετς είπε ότι στα περιστατικά “εμπλέκονται, σε ορισμένες περιπτώσεις, αξιωματικοί”.

Οι αντιδράσεις

Την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, προειδοποιούσε τους Αυστραλούς ότι η εν λόγω έκθεση περιέχει “δύσκολες και άσχημες πληροφορίες για τις ειδικές δυνάμεις της χώρας”.

Το γραφείο του προέδρου του Αφγανιστάν δήλωσε ότι ο κ. Μόρισον είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ασράφ Γκάνι για να του εκφράσει τη λύπη του για τα ευρήματα αυτής της έκθεσης.

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων το υπουργείο Εξωτερικών του Αφγανιστάν φέρεται να έχει χαρακτηρίσει “ασυγχώρητα” τα περιστατικά που αποκαλύπτονται στην έκθεση. Ωστόσο, θεωρεί τη δημοσιοποίηση της έρευνας ως ένα σημαντικό βήμα για την απόδοση δικαιοσύνης. Η Ανεξάρτητη Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Αφγανιστάν εξέφρασε την ικανοποίησή της για την έκθεση, αλλά σημείωσε πως δεν προσκομίζει αρκετές αποδείξεις ώστε να στοιχειοθετηθεί ποινική δίωξη. Η Ελέιν Πίρσον του Παρατηρητηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχολίασε στο BBC μιλώντας για την έκθεση: “Είναι μια δικαίωση, μια παραδοχή ότι αυτά τα εγκλήματα διαπράχθηκαν”.