Η εξάπλωση της ασθένειας του κορονοϊού αποδεικνύει ότι όντως αυτή αποτελεί απειλή για την δημόσια υγεία: όλο και περισσότεροι ασθενούν, πολλοί νοσηλεύονται και όχι λίγοι πεθαίνουν. Ωστόσο, όσο και αν η κρατική πολιτική και η διακρατική εκστρατεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας φαίνεται να επιβεβαιώνονται απέναντι στον κατασκευασμένο αντίπαλο μύθο ότι “δεν υπάρχει ο ιός” και τα συμπαρομαρτούντα, η λαϊκή δυσπιστία στα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης και την κρατούσα πολιτική τάξη παραμένει σταθερά πολύ πάνω από τις προσδοκίες τους.
Η δυσπιστία αυτή έχει βαθιές αιτίες. Σε πείσμα της καθεστωτικής προπαγάνδας, το πρόβλημα δεν είναι απλώς τεχνικό-ιατρικό. Δεν είναι ούτε ζήτημα διοίκησης της Δημόσιας Υγείας. Είναι βαθύτατα κοινωνικό και η έλλειψη πολιτικής αμφισβήτησης είναι αποτέλεσμα απλώς της καθεστωτικής κυριαρχίας και την ενσωμάτωσης πολιτικών δυνάμεων που υποτίθεται ότι συγκροτούν το αντίπαλο δέος.
Ο κόσμος ξέρει ότι όλοι αυτοί που κόπτονται σήμερα για της Δημόσια Υγεία με αφορμή τον κορονοϊό δεν έχουν επιδείξει καμία ανάλογη ευαισθησία στις περικοπές των δαπανών για τα συστήματα υγείας τα προηγούμενα χρόνια, για να μην αναφέρουμε την εγκατάλειψη μεγάλων πληθυσμών π.χ. στην Αφρική στο έλεος διάφορων επιδημιών. Δεν έχει ξεχάσει ότι πολλές από αυτές τις φαρμακευτικές πολυεθνικές που μέσα από τα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης υπόσχονται σήμερα την σωτηρία της ανθρωπότητας με τα εμβόλιά τους που προαγοράζονται από την Ε.Ε. (με ποιαν αλήθεια διαδικασία, ποιους όρους και σε ποιες τιμές;) είναι αυτές που πριν λίγα μόλις χρόνια διώκονταν για μαζική εξαγορά γιατρών και διαφθορά πολιτικών, που είχε ως αποτέλεσμα την εκτόξευση των δαπανών υγείας. Πού ήταν τότε ο Π.Ο.Υ.;
Τα καθεστωτικά μέσα δίνουν τον ευγενικό αγώνα σωτηρίας της κοινωνίας και πολλοί δημοσιογράφοι (και πίσω από αυτούς οι καναλάρχες) κουνάνε το δάχτυλο στους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους που δεν επιδεικνύουν ατομική υπευθυνότητα και κοινωνική ευαισθησία. Όμως, όποιος θέλει να δει βλέπει ότι αυτή την ευαισθησία και υπευθυνότητα δεν την επέδειξαν οι ίδιοι εκεί που τους αφορούσε: εισέπραξαν εκατομμύρια ευρώ από το κράτος για την καμπάνια Covid-19, δεν αποποιήθηκαν τα ποσά για να δοθούν στην βελτίωση του συστήματος υγείας. Αν μη τι άλλο τότε θα ήταν πιο πειστικοί…
Η ζωή των πολιτών και η λειτουργία της οικονομίας συντρίβονται και τα δικαιώματά τους καταπατούνται στο όνομα της απειλής για την υγεία και των “υποδείξεων των ειδικών”.
Το πρόβλημα των ειδικών δεν εμφανίζεται πρώτη φορά στην ιστορία στην δημόσια συζήτηση και την κοινωνική ανάλυση.
Είναι γνωστή η φιλοσοφική διαμάχη στην αρχαία Ελλάδα, με την πλατωνική θεωρία, που βέβαια κατέληγε στο ότι κάποιοι είναι ειδικοί στο να κυριαρχούν πολιτικά, δηλαδή αποτελούσε θεωρητική αμφισβήτηση της δημοκρατίας. Η απάντηση στην θεώρηση αυτή έχει βέβαια δοθεί στα “Πολιτικά” από τον Αριστοτέλη, που πριν από χιλιάδες χρόνια επισήμανε ότι οι γνώμες των ειδικών πρέπει να τίθενται ενώπιον του λαού (του πολιτικού σώματος) που παίρνει τις αποφάσεις. Ο Αριστοτέλης λέει δύο πολύ σημαντικά πράγματα που σήμερα τείνουν να αγνοούνται: πρώτον οι γνώμες των ειδικών είναι διάφορες (άρα. δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται οι διαφορετικές γνώμες στο πλαίσιο της επιστημονικής κοινότητας, όπως βλέπουμε να συμβαίνει σήμερα, ιδιαίτερα στο επίμαχο θέμα) και δεύτερον, ότι τελικά ο λαός που έχει υπόψη τις γνώμες των ειδικών είναι σοφότερος από αυτούς, γιατί εκτιμά καλύτερα όλες τις συνέπειες τους.
Παρακάμπτοντας πολλές διαχρονικές σχετικές συζητήσεις, είναι επίσης εξαιρετικά επίκαιρο να θυμηθούμε δύο διαλέξεις του μεγάλου κοινωνιολόγου Μαξ Βέμπερ, πριν εκατό χρόνια περίπου, για την μετατόπιση του μεταφυσικού κύρους σε δύο νέες κοινωνικές κατηγορίες της σύγχρονης κοινωνίας: τους επιστήμονες και τους πολιτικούς. Τα σχετικά κείμενα κυκλοφορούν μεταφρασμένα και στην γλώσσα μας (“Η πολιτική ως επάγγελμα” και “Η Επιστήμη ως επάγγελμα”). Ζούμε και στην Ελλάδα σήμερα την “απομάγευση του κόσμου”, με την καταθλιπτική κυριαρχία των επιστημόνων και των πολιτικών, την οποία ενθουσιωδώς υποστηρίζουν οι αριστεροί και πιο πολύ οι… επαναστάτες αριστεροί. Η ευκολία με την οποία οι εν Ελλάδι αριστεροί καταπίνουν τον επιστημονισμό και τους καθεστωτικούς μύθους αποτελεί γενικότερο φαινόμενο που βέβαια δεν μπορεί να αναλυθεί εδώ.
Δεν είναι τυχαίο συνεπώς το παράδοξο να βρίσκεται η αμφισβήτηση όχι τόσο εκεί που θα την ανέμενε κανείς (στα αριστερά), αλλά κυρίως στον θρησκευόμενο κόσμο που διαμαρτύρεται για τον χλευασμό της πίστης του, την καταπάτηση της θρησκευτικής ελευθερίας του και την χειραγώγηση της ηγεσίας του.
Είναι επίσης εκκωφαντική η απουσία του νομικού κόσμου. Με ελάχιστες εξαιρέσεις δεν τίθεται καν το ζήτημα που προσφυώς ένας καθηγητής της Νομικής ονόμασε “συνταγματικό μιθριδατισμό”.
Το άρθρο 5 του Συντάγματος (που επικαλέστηκε ο Αρχηγός της ΕΛΑΣ στην διάταξη για την απαγόρευση της πορείας του Πολυτεχνείου) αναφέρεται σαφώς σε περιορισμό της ελευθερίας των ασθενών. Η άποψη της εξουσίας και των “ειδικών” της είναι ότι τα μέτρα πρέπει να επιβληθούν και στους υγιείς και μάλιστα οριζόντια με το επιχείρημα της μετάδοσης από την καινοφανή κατηγορία των “ασυμπτωματικών” ασθενών. Θεσμικά όμως, αυτό είναι πιο τρομακτικό από την αρρώστια.
Σε κάθε περίπτωση, όλα τα μέτρα υπόκεινται στον περιορισμό της αρχής της αναλογικότητας του άρθρου 25 του Συντάγματος. Η δημόσια υστερία, όμως, και ο πανικός που καλλιεργείται από τα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης δεν επιτρέπει την πολυτέλεια της δημοκρατίας.
Μερικοί νομικοί και δικαστές ευαισθητοποιήθηκαν από την απαγόρευση της πορείας του Πολυτεχνείου και σωστά επιχειρηματολόγησαν για την αντισυνταγματικότητά της. Αλλά, γιατί μόνο για αυτήν; Τα ίδια νομικά επιχειρήματα δεν ισχύουν και για άλλες ρυθμίσεις ; Που είναι η κριτική για αυτές; Η πορεία του Πολυτεχνείου, και κάθε άλλη νόμιμη πορεία, είναι δικαίωμα και μπορεί να γίνει με μέτρα προφύλαξης, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, δεν μπορεί να απαγορευτεί. Τότε γιατί είναι νόμιμη η απαγόρευση των λιτανειών εν όψει μάλιστα της ιδιαίτερης προστασίας που παρέχει το άρθρο 3 του Συντάγματος στην Ιερά Παράδοση που τις διέπει; Η τιμή στις εθνικές επετείους δεν προστατεύεται; Μπορεί η όποια κυβέρνηση να καταργεί τις εκδηλώσεις κατά βούληση στα πλαίσια του ισχύοντος Συντάγματος; Γιατί ;
Στη χώρα της κατακερματισμένης κοινωνικής συνοχής και του άκρατου υποκειμενισμού είδαμε και άλλο παράδοξο να εκδηλώνεται. Η κουφή, τυφλή και μουγγή αριστερά της χώρας που τόσο καιρό στηρίζει την καθεστωτική εκστρατεία τρομοκράτησης και πανικού, που δεν ακούει, δεν βλέπει και δεν μιλά παρά μόνο για αδιέξοδο συνδικαλισμό (καλός είναι και αυτός στην αναβροχιά) μίλησε με αφορμή το Πολυτεχνείο και την πορεία του. Φυσικά στο κοινωνικό επίπεδο ηττήθηκε κατά κράτος από την κυβέρνηση, της οποίας άλλωστε την ηγεμονία δεν αμφισβήτησε. Η απαγόρευση όχι μόνο επιβλήθηκε, αλλά έγινε και αποδεκτή από την πλειοψηφία. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει πορεία… του χρόνου, οι υπόλοιποι έκαναν συμβολική παρουσία στο όνομα του… εαυτού τους, του δικαιώματός τους αυτών ειδικά (δηλαδή των κομματικών μηχανισμών τους) «που τηρούν τις υποδείξεις των ειδικών» (των ειδικών της κυβέρνησης) να εξαιρούνται από τα μέτρα!
Οι προτάσεις της αντιπολίτευσής τους είναι και αυτές για κλάματα. Περισσότερες (“μαζικές”) προσλήψεις “μονίμων” στο Σύστημα Δημόσιας Υγείας. Περισσότερες ΜΕΘ (πόσες;), Σωστό γενικώς, το σύστημα έχει ελλείψεις. Αλλά γιατί μόνιμες προσλήψεις για έκτακτο πρόβλημα; Επομένως, το αίτημα είναι άσχετο με τον Covid-19. Εσωτερική κριτική στη κυβέρνηση, στo πλαίσιo της ηγεμονίας της, την οποία ενισχύουν. Προτείνουν επίταξη ιδιωτικών κλινικών, λέγοντας ψευδώς ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς αποζημίωση. Υπάρχει νομολογία ότι οι επιτάξεις συνιστούν αναγκαστική μίσθωση, δηλαδή, αν αυτό γίνει, θα εισπράξουν αποζημίωση οι ιδιωτικές κλινικές για το σύνολο των κλινών που θα διαθέσουν και όχι γι αυτές που θα χρησιμοποιηθούν. Αν επομένως γίνει πρόωρα, θα έχουμε επιδότηση ιδιωτών επιχειρηματιών. Αυτά προτείνει η αριστερά.
Η κυβέρνηση βέβαια αφοπλίζει αμέσως τους επικριτές της, ανακοινώνοντας προσλήψεις και μετατροπές, νέες κλίνες ΜΕΘ, με δωρεές ιδρυμάτων και δεν αποκλείεται να επιτάξει ιδιωτικές κλινικές, αν και όταν είναι απαραίτητο. Ορισμένες απαραίτητες προμήθειες χρηματοδοτούνται από δωρεές (ευπρόσδεκτες) και όχι με έκτακτη φορολογία σε αυτούς που ωφελούνται από την πανδημία, γιατί βέβαια κάποιοι ωφελούνται, αλλά αυτό απουσιάζει από τις ειδήσεις, όχι μόνο εδώ, αλλά και παγκοσμίως. Mια ματιά στις τιμές των μετοχών των αντίστοιχων εταιρειών θα μας πείσει. Ούτε αυτό τίθεται από την αριστερά.
Ακόμα και σήμερα, μήνες μετά, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έχουν ζητήσει να κατατεθούν τα πρακτικά της επιτροπής των ειδικών στην Βουλή, να τα λάβουν και να τα αξιολογήσουν ανεξάρτητα, με δικούς τους ειδικούς.
Υπερασπίζονται την “επιστήμη” λένε. Μόνο που η επιστήμη στη σύγχρονη κοινωνία είναι κοινωνική δύναμη που υπηρετεί τους κυρίους της. Ο γερο-Μάρξ θα γελάει στον τάφο του, με τους οπαδούς του. Έχουν ξεχάσει (αν διάβασαν ποτέ) τα λόγια του για τους επιστήμονες που γίνονται υπάλληλοι της κεφαλαιοκρατίας. Δεν έχουν προτείνει νόμο με τον οποίο να υποχρεούνται τα μέλη της Επιτροπής να δημοσιοποιήσουν την οποιαδήποτε σχέση τους με φαρμακευτικές εταιρίες (κάτι αντίστοιχο με το “πόθεν έσχες” των πολιτικών, απαραίτητο για ευνόητους λόγους).
Είναι επιστημονική επιλογή να αποτελεί τη λύση στο πρόβλημα του Covid-19 το εμβόλιο και όχι θεραπευτικά φάρμακα; Μήπως έχει σχέση το ότι π.χ. στην Ελλάδα οι πιθανοί χρήστες των φαρμάκων θα είναι δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ασθενών ενώ αυτοί που θα εμβολιαστούν θα είναι εκατομμύρια; Η επιλογή του εμβολίου και όχι του φαρμάκου γίνεται ουδέτερα ή είναι η συμφέρουσα για τις φαρμακευτικές εταιρίες επιλογή; Οι πολιτικοί που προαγοράζουν εμβόλια και όχι φάρμακα (κάποιες εταιρείες κάνουν έρευνες και για αυτά), οι δημοσιογράφοι που προπαγανδίζουν τα εμβόλια και όχι τα φάρμακα, προπάντων οι “καθηγητές” που υποδεικνύουν ως λύση τα πρώτα κι όχι τα δεύτερα, ή έστω και τα δύο, το κάνουν τυχαία;
Βολεύει τη συστημική λογική να φιμώνουν την αντίρρηση οποιουδήποτε, να μεθοδεύουν διώξεις. Στρέφονται δημόσια για να δικαιολογήσουν τα μέτρα εναντίον της αμφισβήτησης που δεν γίνεται με επιχειρήματα, που επικεντρώνεται σε δευτερεύοντα, ώστε να την διαβάλουν και να εμφανιστούν ως ορθολογικοί υποστηρικτές της δημόσιας υγείας και της επιστήμης (που χειραγωγούν και κατευθύνουν, όπως έγινε φανερό από τα παραπάνω).
Μέσα στη χρονιά αυτή έγινε μια δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα περιοριστικά μέτρα. Εκεί η κυβέρνηση κλήθηκε να αποδείξει ότι τα μέτρα που παίρνει στηρίζονται και τεκμηριώνονται από γνωματεύσεις της “Επιτροπής Ειδικών” που κάθε μέρα δύο-τρία μέλη της βρίσκονται στα μέσα ενημέρωσης.
Στην δίκη αυτή, που αφορούσε ειδικότερα τα μέτρα κατά της Εκκλησίας, τέθηκαν απλά ερωτήματα, σε αντίθεση με τις προβλέψεις των προσβαλλόμενων Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων. Γιατί πρέπει να κλείσουν οι Εκκλησίες και όχι να γίνονται οι Λειτουργίες με μέτρα προφύλαξης; Γιατί θεωρείται επαρκές να κάνει Θεία Λειτουργία μόνο ο ιερέας με τους ψάλτες χωρίς τους πιστούς; Η θρησκευτική ελευθερία είναι ελευθερία των κληρικών ή όλων των πιστών; Γιατί σε ναούς τεράστιους επιτρέπεται να μπαίνουν ελάχιστοι πιστοί, ενώ είναι δυνατόν να τηρούνται οι αποστάσεις από πολύ περισσότερους; Γιατί ενώ είναι επαρκής η απόσταση των δύο ή του ενάμιση μέτρου η αναλογία ορίστηκε, ένας ανά 15 και μετά ένας ανά 10 τ.μ.; Οι καθηγητές της Επιτροπής θεωρούν ότι δύο επί δύο κάνει δεκαπέντε και ενάμισυ επί ενάμισυ κάνει δέκα; Η ιατρική επιστήμη έχει δική της προπαίδεια;
Τα Υπουργεία απάντησαν άλλα αντ’ άλλων. Τελικά το Δικαστήριο με πλειοψηφία 3-2, αρνήθηκε να αποφασίσει λέγοντας ότι τα μεταγενέστερα μέτρα ήταν ριζικά διαφορετικά από τα πρώτα (ΣτΕ 1295/2020 ). Το ίδιο Δικαστήριο είχε δεχτεί στην με αριθμό 60/2020 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών ότι τα μέτρα πλήττουν την θρησκευτική ελευθερία και η κυβέρνηση πρέπει να τεκμηριώσει την αναγκαιότητά τους.
Στα πλαίσια της δίκης αυτής τα Υπουργεία απέστειλαν στο Δικαστήριο ορισμένες γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ειδικών, που αναφέρονται στις αντίστοιχες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις. Η επιτροπή αυτή ονομάζεται επίσημα “Επιτροπή αντιμετωπίσεως έκτακτων συμβάντων δημόσιας υγείας από λοιμογόνους παράγοντες”.
Παρατίθενται δύο από αυτές (σε γενικές γραμμές είναι όλες πανομοιότυπες): η γνωμοδότηση της 06/4/2020 και η γνωμοδότηση της 02/5/2020 (ακολουθούν τα πρακτικά με αριθμούς).
Μερικές παρατηρήσεις σε αυτά τα πρακτικά.
- Στο όργανο αυτό Πρόεδρος δεν είναι, όπως νομίζει η κοινωνία, ο κ. Τσιόδρας ή κάποιος άλλος από τους παρελαύνοντες στα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης καθηγητές. Είναι ο Παναγιώτης Πρεζεράκος, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας. Ο κ. Πρεζεράκος , σύμφωνα με το βιογραφικό του, είναι νοσηλευτής ειδικευμένος στην διοίκηση, δηλαδή δεν είναι καν γιατρός.
- Τις εισηγήσεις δεν τις κάνει κάποιος καθηγητής, τις κάνει ο κ. Πρεζεράκος. Παράδοξο για επιστημονικό όργανο. Εξ όσων γνωρίζουμε μόνο σε πολιτικά όργανα εισηγείται ο Πρόεδρος. Ακόμα και στα Δικαστήρια υπάρχει εισηγητής Δικαστής που δεν είναι ο Πρόεδρος.
- Εισηγούμενος ο Πρόεδρος της Επιτροπής δεν παραθέτει επιστημονικά δεδομένα και αξιολογήσεις τους, καλώντας τους υπόλοιπους μετέχοντες να διατυπώσουν γνώμες. Προτείνει το κείμενο που στην επόμενη φάση, αυτούσιο, γίνεται κείμενο της Υπουργικής απόφασης, δηλαδή τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση. Το υποτιθέμενο συμπέρασμα της σύσκεψης τίθεται εξ αρχής ως δεδομένο.
- Κατόπιν γίνεται συζήτηση. Στα αντίγραφα των πρακτικών που έχουμε υπόψη, δέκα συνολικά, δεν αναφέρονται οι επιμέρους γνώμες των μελών της Επιτροπής που διατυπώθηκαν. Αυτό που αναγράφεται στερεότυπα στα εν λόγω “πρακτικά” είναι:
“Μετά από διαλογική συζήτηση ομόφωνα τα μέλη ενέκριναν…”. Δεν υπάρχει περίπτωση στην οποία οι καθηγητές της Ιατρικής να μην εγκρίνουν και μάλιστα ομόφωνα τα μέτρα που προτείνει ο (νοσηλευτής) Πρόεδρός της! - Σε μία περίπτωση δεν υπάρχει καν εισήγηση του Προέδρου. Συγκεκριμένα την Μεγάλη Πέμπτη στην συνεδρίαση της Επιτροπής (ενώ είναι κλειστές οι Εκκλησίες) ο Πρόεδρος ενημερώνει την Επιτροπή ότι η κ. Υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, επιθυμεί να παραταθεί το κλείσιμο των Εκκλησιών (για το Πάσχα). Οι καθηγητές συμφωνούν ομόφωνα…
Αυτή δεν είναι ακριβώς η εικόνα που φιλοτεχνεί η κυβερνητική προπαγάνδα: η επιστημοσύνη των κυρίων Καθηγητών εμφανίζεται να βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία, επαναλαμβάνω, σε δέκα (10) πρακτικά της Επιτροπής.
Σπεύδω εδώ να πω ότι δεν πρέπει να εμπλακεί στην συζήτηση ο αντικληρικαλισμός ορισμένων. Η καταπάτηση της θρησκευτικής ελευθερίας αφορά και τους μη θρησκευόμενους. Μια εξουσία που έχει την βούληση και την δύναμη να παρακάμψει την Εκκλησία δεν θα σεβαστεί τα άλλα δικαιώματα. Αυτό διδάσκουν η ιστορία αλλά και η πρόσφατη εμπειρία.
Το ζήτημα που προκύπτει είναι τεράστιο. Υπάρχει ανάγκη διαφάνειας στην λειτουργία των μηχανισμών αντιμετώπισης του κορονοϊού. Μια διαφάνεια που ως τώρα δεν απαίτησαν ούτε τα μέσα ενημέρωσης, ούτε η αντιπολίτευση.
Ο απλός πολίτης πρέπει να περιμένει το εμβόλιο και να τα δέχεται όλα. Αυτό μας λένε. To μόνο που δεν μας έχουν πει ακόμα είναι ότι το καλύτερο εμβόλιο είναι της Novartis.
