Η παγκόσμια αντίδραση απέναντι στην υγειονομική κρίση της νόσου Covid-19 και η επιβολή lockdown σε πολλά σημεία του πλανήτη έχουν πολύ μικρό αντίκτυπο στην αύξηση των συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα σύμφωνα με το ετήσιο δελτίο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO).
Οι εκπομπές άνθρακα μειώθηκαν δραματικά το 2020 καθώς μεταφορές και βιομηχανική παραγωγή σχεδόν παρέλυσαν εξαιτίας της επιβολής των περιοριστικών μέτρων σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, ο WMO σημειώνει ότι τα lockdown επιβράδυναν οριακά τη συνολική συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. To 2019 η συγκέντρωση CO2 στην ατμόσφαιρα αυξήθηκε απότομα, καθώς ο ετήσιος μέσος όρος υπερέβη το όριο των 410 μερών ανά εκατομμύριο, και η αύξηση συνεχίσθηκε το 2020, παρόλο που η πανδημία της Covid-19 ανάγκασε πολυάριθμες χώρες να βάλουν φρένο στην οικονομία τους.
“Η πτώση των εκπομπών, που συνδέεται με το lockdown, δεν αντιπροσωπεύει παρά ένα μικρό σημείο στην μακροπρόθεσμη καμπύλη. Όμως πρέπει να επιπεδοποιήσουμε αυτή την τελευταία με διάρκεια”, δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού Πέτερ Τααλάς.
Σύμφωνα με το δελτίο του WMO, στη διάρκεια της πιο εκτεταμένης διακοπής των οικονομικών δραστηριοτήτων, οι καθημερινές παγκόσμιες εκπομπές CO2 κατέγραψαν μείωση μέχρι 17% εξαιτίας των lockdown. Ωστόσο, η διάρκεια και η αυστηρότητα των απαγορεύσεων μεταβάλλονται και για αυτό είναι δύσκολη μια ακριβής εκτίμηση της συνολικής ετήσιας μείωσης των εκπομπών το 2020. Ο WMO θεωρεί ωστόσο πως, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, η μείωση αυτή θα κυμαίνεται από 4,2% έως 7,5%. Μια τέτοια μείωση των εκπομπών δεν θα επιφέρει πάντως μείωση των συγκεντρώσεων CO2 στην ατμόσφαιρα φέτος, επειδή οι συγκεντρώσεις αυτές είναι το αποτέλεσμα συσσωρευμένων εκπομπών κατά το παρελθόν και τωρινών.
“Η πανδημία της Covid-19 δεν θα λύσει το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο αντιπροσωπεύει ένα εφαλτήριο για να ξεκινήσουμε μια κλιματική δράση περισσότερο υποστηριζόμενη και φιλόδοξη με στόχο να μειώσουμε τις καθαρές εκπομπές στο μηδέν μεταμορφώνοντας πλήρως της βιομηχανίες μας, τα ενεργειακά συστήματά μας και τις μεταφορές μας”, υπογράμμισε ο Τααλάς.
Η περιεκτικότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξήθηκε ταχύτερα από το 2018 έως το 2019, απ’ ό,τι είχε αυξηθεί από το 2017 στο 2018, καθώς και από τον μέσο όρο των δέκα τελευταίων ετών. “Η τελευταία φορά που η Γη είχε γνωρίσει συγκρίσιμη περιεκτικότητα διοξειδίου του άνθρακα ήταν πριν από 3 έως 5 εκατομμύρια χρόνια: η θερμοκρασία ήταν τότε κατά 2 έως 3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη απ’ ό,τι σήμερα και η στάθμη της θάλασσας ήταν υψηλότερη κατά 10 έως 20 μέτρα σε σχέση με τη σημερινή, αλλά δεν ήμασταν 7,7 δισεκατομμύρια άνθρωπο”, κατέληξε ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.
Όσο για το μεθάνιο, το 60% των εκπομπών του οποίου στην ατμόσφαιρα είναι ανθρώπινης προέλευσης (εκτροφή μηρκαστικών, ορυζοκαλλιέργειες, εκμετάλλευση ορυκτών καυσίμων, χωματερές…), η περιεκτικότητά του αυξήθηκε ελαφρώς λιγότερο γρήγορα από το 2018 έως το 2019, απ’ ό,τι ανάμεσα στο 2017 και το 2018, όμως ταχύτερα από τον μέσο όρο των δέκα τελευταίων ετών. Τέλος το ποσοστό αύξησης της συγκέντρωσης πρωτοξειδίου του αζώτου, το οποίο είναι ταυτόχρονα ένα αέριο που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και ένα χημικό προϊόν το οποίο καταστρέφει το στρώμα του όζοντος, παρέμεινε ουσιαστικά ίσο με τον μέσο όρο τον δέκα προηγούμενων ετών. Οι εκπομπές του στην ατμόσφαιρα οφείλονται κατά 40% στον άνθρωπο, αλλά οι υπόλοιπες είναι φυσικής προέλευσης.
