Το ούτως ή άλλως γιγαντιαίων διαστάσεων αποτύπωμα του ανθρώπου στη Γη κατάφερε το 2020 να ξεπεράσει τη βιομάζα όλων των ζώντων οργανισμών στον πλανήτη, σύμφωνα με το πόρισμα μιας νέας έρευνας που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό, “Nature”.
Χαρακτηριστικά η έρευνα διαπιστώνει ότι μόνο η ποσότητα των πλαστικών που έχουν παραχθεί από τον άνθρωπο είναι σε μάζα μεγαλύτερη από όλα τα χερσαία και θαλασσινά πλάσματα της γης μαζί. Ο άνθρωπος μπορεί να πιστεύει στην “απεραντοσύνη της Γης και στον φαινομενικά αχανή κόσμος της φύσης”, σημειώνει ο βρετανικός “Γκάρντιαν” (Guardian), αλλά οι ερευνητές της μελέτης επιχείρησαν να προσγειώσουν τον “άνθρωπο” και να του παρουσιάσουν μια αντικειμενική και αυστηρή μέτρηση της πραγματικής ισορροπίας ανάμεσα στον άνθρωπο και τη Φύση.
Η έρευνά τους διαπίστωσε ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα που παράγει τσιμέντο, μέταλλα, πλαστικά, τούβλα και στρώνει παντού ασφάλτους έχει φέρει τον κόσμο σε ένα σημείο καμπής όπου η παραγόμενη από τον άνθρωπο μάζα – κυρίως λόγω της αυξημένης κατανάλωσης και της αστικής ανάπτυξης – ξεπέρασε τη βιομάζα όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη.
Η έρευνα που φιλοξενείται στις σελίδες του “Nature” αναφέρει: “κατά μέσο όρο, κάθε άνθρωπος στον πλανήτη Γη είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία ανθρωπογενούς ύλης, η οποία ξεπερνούν το βάρος του κάθε εβδομάδα. Σύμφωνα με την έρευνα το αποτύπωμα του ανθρώπου έχει αυξηθεί ραγδαία από τις αρχές του 20ου αιώνα, και διπλασιάζεται ανά 20ετία.
Οι ερευνητές προτείνουν την ονομασία της εποχής μας σε Ανθρωπόκαινο, ένας όρος ενδεικτικός της απότομης και σημαντικής επίδρασης της δραστηριότητας των ανθρώπων πάνω στον πλανήτη.
Η έρευνα
Το Ινστιτούτο Weizmann του Ισραήλ, με επικεφαλής τον Ρον Μίλο και τους συναδέλφους του, εξέτασαν τις αλλαγές αλλαγές στην παγκόσμια βιομάζα και στην ανθρώπινη μάζα από το 1900 έως σήμερα. Υπολόγισαν το ξηρό βάρος, εξαιρώντας το νερό.
Η ανθρωπογενής μάζα ορίζεται ως η μάζα που έχει ενσωματωθεί σε άψυχα στερεά αντικείμενα που δημιουργήθηκαν από ανθρώπους και δεν περιλαμβάνει απόβλητα. Τα κυρίαρχα στοιχεία αυτής ήταν κτίρια και υποδομές από σκυρόδεμα, αδρανή υλικά, τούβλα και άσφαλτο. Σε ό,τι αφορά στην παγκόσμια βιομάζα υπολογίστηκαν φυτά και θάμνοι. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως στις αρχές του 20ού αιώνα, η μάζα των ανθρωπογενών αντικειμένων ήταν ίση με περίπου το 3% της συνολικής βιομάζας του κόσμου. Αλλά το 2020, η ανθρώπινη μάζα έχει φτάσει περίπου 1,1 τερατόνους, ξεπερνώντας τη συνολική παγκόσμια βιομάζα. Καθώς η ανθρώπινη μάζα έχει αυξηθεί, το ίδιο έχει επηρεαστεί και η βιομάζα των φυτών. “Από την πρώτη Γεωργική Επανάσταση, η ανθρωπότητα έχει μειώσει κατά το ήμισυ περίπου τη μάζα των φυτών”, αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης. Και προσθέτουν: “Παρόλο που η σύγχρονη γεωργική παραγωγή χρησιμοποιεί μεγάλες εκτάσεις γης για την καλλιέργεια της ετήσιας σοδειάς, η συνολική μάζα των εξημερωμένων καλλιεργειών αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από την απώλεια της μάζας των φυτών που προκύπτει από την αποψίλωση των δασών, τη διαχείριση των δασών και άλλες αλλαγές στη χρήση γης”.
Με την πάροδο των δεκαετιών σημειώνονται αυξομειώσεις των επιπτώσεων που επιφέρει η ανθρώπινη δραστηριότητα, ανάμεσά τους απότομες αυξήσεις κατά τη δεκαετία του 1950 λόγω της ευρείας χρήσης σκυροδέματος και κατά τη δεκαετία του 1960 μετά τη χρήση ασφάλτου. “Οι μεταβολές στη συνολική ανθρωπογενή μάζα συνδέονται με παγκόσμια γεγονότα όπως οι παγκόσμιοι πόλεμοι και οι μεγάλες οικονομικές κρίσεις”, αναφέρει η μελέτη.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν συνεχείς αυξήσεις της ανθρώπινης μάζας άνω του 5% ετησίως από την περίοδο αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αντίθετα, σε περιόδους κάμψης το ανθρώπινο αποτύπωμα μειώνεται. Υπάρχουν σημαντικές πτώσεις που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και της πετρελαϊκή κρίσης του 1979.
Η εικόνα της Γης τον 21ο αιώνα επηρεάζεται – άνευ προηγουμένου – από τις δραστηριότητες του ανθρώπου και την παραγωγή και συσσώρευση ανθρωπογενών αντικειμένων, λένε οι ερευνητές και προειδοποιούν αν η ανθρώπινη παραγωγή συνεχίσει με αυτόν τον ρυθμό, το βάρος των επιπτώσεων θα υπερβεί τους 3 τερατόνους έως το 2040.
