Τίποτα δεν έχει αλλάξει πέντε χρόνια μετά τις σοκαριστικές εικόνες του άψυχου σώματος του μικρού Σύρου, Άλαν Κούρντι* και το αίμα των παιδιών συνεχίζει να βάφει τα νερά της Μεσογείου.
Σύμφωνα με τη λιβυκή επιτροπή της Ερυθράς Ημισελήνου, ανασύρθηκαν ακόμη τέσσερα πτώματα παιδιών στη θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται ανοικτά από τη Ζαουίγια, πόλη της δυτικής Λιβύης περίπου 40 χιλιόμετρα από την Τρίπολη.
“Λάβαμε σήμερα μια αναφορά για πλεούμενο που ανατράπηκε στην ακτή Μουτρούντ, στη δυτική Ζαουίγια, ενώ επέβαιναν σε αυτό περίπου 30 μετανάστες”, δήλωσε ο Χόσνι αλ Μπάι, στέλεχος της Ερυθράς Ημισελήνου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ανασύρθηκαν οι σοροί τεσσάρων παιδιών, ενώ συνεχίζονται οι έρευνες για τους υπόλοιπους επιβαίνοντες στο σκάφος.
Μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μουάμαρ Καντάφι το 2011 από την εξέγερση που υποστηρίχθηκε από το NATO, η Λιβύη βυθίστηκε στο χάος και μετατράπηκε σε κέντρο διέλευσης χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που προσπαθούν να φθάσουν στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα δεδομένα τα οποία συγκεντρώνει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), τουλάχιστον 1.054 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους το 2020 (ορισμένες φορές επειδή καθυστέρησε να έρθει βοήθεια) στην προσπάθειά τους να φθάσουν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάνοντας τον διάπλου της Μεσογείου, ενώ εκατοντάδες άλλοι αγνοούνται.
Από του 1.054 πρόσφυγες και μετανάστες που εκτιμάται ότι έχουν ήδη χάσει την ζωή τους, η πλειονότητα ήταν στην Κεντρική Μεσόγειο, με τα υπερπλήρη σκάφη στα οποία επέβαιναν, να καταπλέουν από τις ακτές της Τυνησίας και της Λιβύης.
Ο ΔΟΜ και η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες επιμένουν ότι η Λιβύη δεν θα πρέπει να θεωρείται ασφαλής χώρα και ότι οι μετανάστες που διασώζονται ή τους σταματούν στη θάλασσα δεν θα πρέπει να επιστρέφουν εκεί.
Το ζήτημα δεν είναι πλέον εάν η Ευρώπη μπορεί να διαχειριστεί τους αριθμούς, αλλά εάν η Ευρώπη μπορεί να επιδείξει την ανθρωπιά να σώζει ζωές. Αν και δεν υπάρχει ακόμα πλήρης αποτύπωση της κατάστασης για τη φετινή χρονιά, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες εκτιμά ότι ο αναγκαστικός εκτοπισμός ξεπέρασε σε παγκόσμιο επίπεδο τα 80 εκατομμύρια μέσα στους πρώτους έξι μήνες του 2020.
Μέσα στο 2020, επίσης, βρέθηκαν λιγότερες βιώσιμες λύσεις για τους εκτοπισμένους σε σχέση με την ίδια περίοδο περασμένων ετών. Μόλις 822.600 εκτοπισμένοι άνθρωποι επέστρεψαν σπίτι τους, με την πλειοψηφία – 635.000 – να είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι στη χώρα τους. Με 102.600 εθελοντικούς επαναπατρισμούς στο πρώτο μισό του έτους, οι επιστροφές των προσφύγων μειώθηκαν επίσης κατά 22% σε σχέση με το 2019.
Τα ταξίδια στο πλαίσιο της επανεγκατάστασης των προσφύγων ανεστάλησαν προσωρινά λόγω των περιορισμών από τον κορωνοϊό από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Συνεπώς, μόνο 17.400 πρόσφυγες επανεγκαταστάθηκαν τους πρώτους έξι μήνες του 2020 σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία των κυβερνήσεων, αριθμός που αντιστοιχεί στον μισό του αντίστοιχου περσινού.
Αν και ο πραγματικός αριθμός των ανιθαγενών παραμένει άγνωστος, 79 χώρες σε όλο τον κόσμο αναφέρουν ότι υπάρχουν 4,2 εκατομμύρια ανιθαγενείς στο έδαφός τους.
Με αφορμή την έκτη επέτειο της εκστρατείας #IBelong (Ανήκω) της Ύπατης Αρμοστείας με στόχο την εξάλειψη της ανιθαγένειας έως το 2024, ο Filippo Grandi κάλεσε τους παγκόσμιους ηγέτες να εντάξουν και να προστατεύσουν τους ανιθαγενείς πληθυσμούς και να αναλάβουν τολμηρή και γρήγορη δράση για να εξαλείψουν την ανιθαγένεια.
“Πρέπει να πολλαπλασιάσουμε τις προσπάθειες για να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα που αποτελεί προσβολή για την ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα”,προειδοποιεί σήμερα ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
*Ο Άλαν Κούρντι, που αρχικά αναφέρθηκε ως Άιλαν Κούρντι, ήταν ένα τρίχρονο αγοράκι κουρδικής εθνοτικής καταγωγής, η εικόνα του οποίου έγινε παγκόσμια πρωτοσέλιδα αφού πνίγηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2015 στη Μεσόγειο Θάλασσα μαζί με τη μητέρα και τον αδελφό του.