Πέθανε ο θρύλος της γαλλικής μόδας Πιερ Καρντέν, λίγο πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής και πάνω από μισό αιώνα στο τιμόνι της αυτοκρατορίας του.
Ο άνθρωπος που σχεδίασε την πρώτη unisex συλλογή, που πειραματίστηκε με σύγχρονα υλικά και πρωτοποριακές φόρμες, που άλλαξε το αντρικό ντρες κόουντ προσθέτοντας χρώμα και Μάο κοστούμια στο αντρικό βεστιάριο, που έντυσε τους Beatles, που σχεδίασε τα πάντα (από φορέματα και τασάκια μέχρι αεροπλάνα), ο πρώτος Γάλλος που εγκαταστάθηκε στην κομμουνιστική Κίνα (1978) παρατάσσοντας τα μοντέλα του στο Σινικό τοίχος, ο σχεδιαστής που υποδέχτηκε στο ατελιέ του από τον Φιντέλ Κάστρο και τη Λορίν Μπακόλ, μέχρι τη Ραΐσα Γκορμπατσόφ και τον Νουρέγιεφ, πέθανε στα 98 του χρόνια -πριν προλάβει να επισκεφτεί το φεγγάρι, όπως ονειρευόταν.
Ο Πιερ Καρντέν γεννήθηκε στην Ιταλία στις 7 Ιουλίου 1922, κοντά στο Τρεβίζο. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι γαιοκτήμονες, αλλά για να ξεφύγουν από τον φασισμό εγκατέλειψαν την πατρίδα τους κι εγκαταστάθηκαν στη Γαλλία το 1924. O πατέρας του έγινε γρήγορα πλούσιος έμπορος κρασιού και ονειρευόταν να δει τον γιο του αρχιτέκτονα.
Ο Πιερ βέβαια ενδιαφερόταν από μικρός μόνο για τον σχεδιασμό ρούχων κι έτσι δεκατεσσάρων ετών εγκατέλειψε την οικογενειακή ασφάλεια για να εργαστεί ως μαθητευόμενος σε βιοτεχνίες στην κεντρική Γαλλία και να διδαχτεί από την παλιά φουρνιά ραφτάδων τα μυστικά του σχεδίου και της ραπτικής.
Εκεί τον βρήκε ο Β ‘Παγκόσμιος Πόλεμος, κατά τη διάρκεια του οποίου εργάστηκε στον Ερυθρό Σταυρό. Eκεί όμως τον συνάντησε και μια 65χρονη χαρτορίχτρα που τον διαβεβαίωσε ότι θα γίνει τόσο διάσημος που η φήμη του θα φτάσει ως την Αυστραλία. “Νόμιζα ότι ήταν θεότρελη, γιατί εκείνη τη στιγμή δεν είχα τίποτα. Ήμουν στην μέση του πουθενά, άφραγκος” δήλωνε.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, στο Παρίσι, ο 30χρονος σχεδόν Πιέρ Καρντέν παρουσίασε το 1951 την πρώτη του κολεξιόν. Στο ατελιέ του που στεγαζόταν στη Rue Richepanse εργάζονταν τότε μόλις 30 άτομα. Έναν χρόνο μετά, το προσωπικό τους αυξήθηκε στα 90 άτομα.
Πριν το 1953, οι γυναίκες σε όλο τον πλανήτη λάτρεψαν το περίφημο μπαλούν φόρεμά του, ενώ η πρώτη του μπουτίκ “Eve” έκανε εγκαίνια στο 118 της rue du Faubourg Saint-Honoré.
Πριν κάνει το μεγάλο βήμα, είχε μαθητέψει για μια πενταετία στον Paquin και τη Schiaparelli, είχε περάσει από τον κορυφαίο Γάλλο ντιζάινερ Ντιόρ και είχε σχεδιάσει κοστούμια για διάφορες θεατρικές παραστάσεις και ταινίες.
“Η μόδα είναι μια ακτινογραφία της κοινωνίας. Ήθελα πάντα να είμαι διαφορετικός, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να έχεις διάρκεια”, έλεγε.
Ήταν όμως και ακούραστος εργάτης της μόδας. Δούλευε μερόνυχτα κι απαιτούσε να υπάρχουν παντού στον χώρο που κινείται εκατοντάδες λευκά χαρτιά ώστε να μπορεί να σχεδιάζει όταν τον επισκεπτόταν αιφνιδίως η έμπνευση. Ακόμα και τη δεκαετία του ’80 που η επιρροή του στη μόδα είχε ατονήσει, εκείνος συνέχιζε να δημιουργεί τουλάχιστον 30 σκίτσα την ημέρα!
Από το ατελιέ του παρήλασαν θρυλικές προσωπικότητες της εποχής: Από τη μούσα του Λορίν Μπακόλ μέχρι τον Φιντέλ Κάστρο κι από τη Ραΐσα Γκορμπατσόφ, τον Κλοντ Πομπιντού, τη Δούκισσα του Γουίνδσορ ως τον Τζον Τραβόλτα και τον Ρούντολφ Νουρέγιεφ.
“Κι όμως, παρά την επιτυχία μου, τίποτα δεν έχει αλλάξει από την δεκαετία του ’50. Φυσικά σήμερα έχω πολύ περισσότερα χρήματα. Είμαι πολύ γνωστός. Αλλά ζω με τον ίδιο τρόπο: μόνος μου, στο ισόγειο ενός ξενοδοχείου που μου ανήκει. Έχω φτιάξει μια ξεχωριστή είσοδο για το μικρό μου διαμέρισμα. Προφανώς έχω πολλά σπίτια στο Παρίσι, αλλά δεν πηγαίνω ποτέ σε αυτά” εκμυστηρευόταν στα 97 του χρόνια.
“Για μένα η κομψότητα κρύβεται σε αυτά που δεν φανερώνεις. Σήμερα όλοι δείχνουν τα πάντα. Δεν θέλω να ακούγομαι αναχρονιστικός και βαρετός, σήμερα όμως όλοι ασχολούνται με το σώμα γι’ αυτό η εμφάνιση πάρα πολλών ανθρώπων δεν είναι καθόλου συναρπαστική. Δεν μπορούν να περιστρέφονται όλα γύρω από το σεξ και το κορμί” έλεγε πριν από είκοσι χρόνια σε συνέντευξή του στη La Stampa.
Ανοιχτά ομοφυλόφιλος, ο Καρντέν υπήρξε για τέσσερα χρόνια ο σύντροφος ενός έτερου ειδώλου της γαλλικής κουλτούρας: της Ζαν Μορό. «Με το που τον είδα η επίδραση ήταν άμεση. Ήθελα αμέσως να ξαναβρεθούμε. Ήξερα ότι μπορούσε να αγαπήσει μια γυναίκα. Έπρεπε απλώς να είμαι υπομονετική, γλυκιά και να μην τον τρομάξω» αποκάλυψε η Μορό, στη Μαργκερίτ Ντιράς για την σχέση τους που τελικά διήρκεσε περισσότερα από τέσσερα χρόνια.
Σε έναν επίσης μεγάλο έρωτα χρωστά τη γνωριμία του με την Άπω Ανατολή και τον ιαπωνικό πολιτισμό που επέδρασαν καταλυτικά στον σχεδιασμό του.
Σε ένα ταξίδι στην Ιαπωνία το 1957 συνάντησε το μοντέλο, Χιρόκο Ματσουμότο, η οποία γίνεται η νέα ερωμένη και μούσα του για σχεδόν δέκα χρόνια.
Μέχρι τη δεκαετία του 1980, ο Καρντέν είχε κατασκευάσει τη δική του παγκόσμια αυτοκρατορία μόδας με περίπου 150 προϊόντα που φέρουν την υπογραφή του ενώ παράλληλα εκτός από τις κλασικές ευρωπαϊκές πασαρέλες, διοργάνωσε τα σόου του και σε μέρη όπως η Μόσχα, το Πεκίνο και το Τόκιο.
Δύο όνειρα μόνο δεν κατάφερε να εκπληρώσει στην γεμάτη από εμπειρίες, δόξα, πλούτη και επιτυχίες ζωή του: Να κάνει οικογένεια και να πάει στο φεγγάρι -αν και ήταν ο πρώτος σχεδιαστής της εποχής που επισκέφτηκε τη NASA.
Έστειλε όμως στο φεγγάρι, όλον τον πλανήτη με τα space age σχέδιά του, τα φουτουριστικά του μοτίβα, τις avant-garde φόρμες και τις αντισυμβατικές σιλουέτες του.
“Το αγαπημένο μου ένδυμα είναι αυτό που δεν υπάρχει ακόμα. Δεν μπορώ να κοιτώ πίσω. Δεν μου λέει κάτι το παρελθόν. Θέλω μόνο να κοιτώ μπροστά. Και ψηλά” έλεγε.
