Η πολλαπλή κρίση που συνόδευσε την πανδημία στον οικονομικό τομέα, ιδιαίτερα στον κλάδο των υπηρεσιών, όπου η συντριπτική πλειονότητα των μικρών επαγγελματιών έχει αντικρίσει το φοβερό πρόσωπο της Μέδουσας της ανεργίας, μοιάζει να φέρνει ξανά τις αδίστακτες πολυεθνικές και αρπακτικές επιχειρήσεις από το παράθυρο, ενώ οι τοπικές κοινωνίες τους είχαν βγάλει από την πόρτα. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τη γνωστή εταιρεία εξυπηρέτησης ταξί Uber , που με Δούρειο Ίππο την πανδημία επιδιώκει να “αλώσει” τον χώρο του ταξί στη Βακελώνης, προσελκύοντάς τους να γραφούν στην εφαρμογή app, με την οποία προσπαθεί να παρακάμψει τους σχετικούς περιορισμούς και απαγορεύσεις που είχε θεσπίσει η δημαρχία της καταλανικής πρωτεύουσας.
Εφαρμόζοντας τη μέθοδο που για πάνω από ένα χρόνο έχει εγκαταστήσει στη Μαδριτη, με τις ευλογίες της τοπικής κυβέρνησης της διαβόητης Ισαβέλ Αγιούσο, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούν την app της ήδη 1.500 οδηγοί, που προσφέρουν εξόν από υπηρεσίες ταξί επίσης και τουριστικές ή άλλου είδους μεταφορές σε μισή τιμή από τους επαγγελματίες άλλου είδους, η αμερικανική εταιρεία προσπαθεί να σαγηνεύσει τους οδηγούς ταξί στη Βαρκελώνη. Για να εγγραφούν στην εφαρμογή της, η εταιρεία προωθεί ένα ολόκληρο οικονομικό πακέτο. Η Uber με διαρκείς διαφημιστικές εκστρατείες εντός του κλάδου, προτείνει στους οδηγούς και ιδιοκτήτες ταξί δωρεάν δοκιμές του “προϊόντος”, παραχωρεί μηδενικές εισφορές και προσφέρει οικονομικά κίνητρα για όσους συστήσουν την εφαρμογή σε κάποιον τρίτο. Και αυτά με αντάλλαγμα το 12% της ταρίφας, τόσο για τους οδηγούς που είναι επισήμως εγγεγραμμένοι στην εφαρμογή, όσο και στις κανονικές τιμές της κούρσας για όσους προσφεύγουν ευκαιριακά στην εφαρμογή.
Παρά την αντίδραση του κλάδου για την επιθετική ανάκαμψη της Uber στη Βαρκελώνη, η λαίλαπα της πανδημίας που μαστίζει τον κλάδο των μητροπολιτικών μεταφορών φαίνεται πως εν τέλει θα σαγηνεύσει πολλούς οδηγούς, καθώς η “ταρίφα Νο. 3”, όπως ονομάζεται η πάγια τιμή που θα πληρώνει όποιος χρησιμοποιεί ταξί που καλεί μέσω της εφαρμογής, ακούγεται πέρα για πέρα ελκυστική και για τους ίδιους τους επίσης πληττόμενους οικονομικά πολίτες.
Τη στιγμή που τα νομοθετικά πλαίσια για τη λειτουργία των επιχειρήσεων και για την προστασία των επαγγελματικών κλάδων ακόμη υπολείπονται, τόσο στην πρόβλεψη, όσο και στην αντιμετώπιση, εργασιακών συνθηκών και σχημάτων της “οικονομίας της πλατφόρμας”, που ολοένα και περισσότερο διεισδύουν στην εργασιακή και την κοινωνική πραγματικότητα χάρις στην ιλιγγιώδη ανάπτυξη και οικονομική εφαρμογή της τεχνολογίας, οι μικροί επαγγελματίες βρίσκονται απροστάτευτοι απέναντι στον αθέμιτο ανταγωνισμό των πολυεθνικών, με τα μεγάλα περιθώρια ελιγμών σε προσφορά και εύρος υπηρεσιών και απύθμενο οικονομικό σθένος και αντοχή στον χρόνο.
Η πανδημία το απέδειξε περίτρανα: η Uber απλώς τροποποίησε τις πηγές κέρδους της, “απολύοντας” πολλούς συνεργαζόμενους, ιδίως στην υπηρεσία ταξί και κρατώντας μόνον όσους είχαν τα μεταφορικά μέσα για να εξυπηρετούν τη διαφορισμένη παροχή υπηρεσιών της. Δεν περιορίσθηκε μόνον στη μεταφορά προϊόντων λιανικής και υγείας, που η ανάγκη και η ζήτησή τους εκτοξεύθηκε με την πανδημία, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις όπως στην Ιταλία, κατηγορήθηκε ακόμη και για αθεμιτο και παράνομο “καποραλάτο” στους διανομείς φαγητού. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ισπανία, όπου η διανομή φαγητού uberοποιείται με ταχύτατους ρυθμούς, δημιουργώντας άλλη μία απορρύθμιση και σε αυτόν τον τομέα, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι σε ορισμένες περιοχές η ζήτηση και η δραστηριότητα των οδηγών ταξί έχει πέσει και έως 90% (μέσος όρος περίπου στο 75%).
Για να προφθάσουν την εκπόρθηση του κλάδου και τις διαρροές από τις Σειρήνες της Uber η ένωση μικροεμπόρων και ελευθέρων επαγγελματιών UATAE, και οι οργανώσεις Taxiproject και Elite Taxi στη Βαρκελώνη ζητούν από τις αρχές στήριξη και κίνητρα για τον κλάδο, που εν πολλοίς βρίσκεται εκτός του πλαισίου των επιδοτήσεων των πληττόμενων επιχειρήσεων, χωρίς προστασία για τα επιχειρηματικά και στεγαστικά τους δάνεια και εκτός των διατάξεων για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα… Δυστυχώς όμως οι επαγγελματίες διαπιστώνουν πως βρίσκονται ενώπιον μίας δυσκίνητης γραφειοκρατίας, που τα αντιμετωπίζει όλα με βάση το αναχρονιστικό πλέον λόγω των νέων συνθηκών γράμμα του νόμου και δίχως κοινό νου και αντίληψη. Πράγμα που φέρνει όλο και πιο κοντά την αδήριτη ανάγκη του κάθε επαγγελματία να υποκύψει στους εναγκαλισμούς του βόα των πολυεθνικών.
