Εν μέσω πρωτοφανών φημών για πραξικόπημα στις ΗΠΑ και μιας προφανούς προσπάθειας των τελευταίων να σύρουν το Ιράν στη λανθασμένη κίνηση προκειμένου να εκραγεί πόλεμος, ο οποίος ενδεχομένως θα αποτελούσε και πρόσχημα προκειμένου να γαντζωθεί στην εξουσία ο πρόεδρος Τραμπ, οι ΗΠΑ, δια του Μάικλ Πομπέο και του γαμπρού του Τραμπ έγιναν νονός μιας ακόμα συμφωνίας στη Μέση Ανατολή.
Η συμφωνία των κρατών του Κόλπου, της Ιορδανίας αλλά και της Αιγύπτου με το Κατάρ δείχνει να εντάσσεται στην διαμόρφωση του πολιτικού χάρτη της Μέσης Ανατολής από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο των επιδιώξεων του τμήματος εκείνου του κατεστημένου της Ουάσιγκτον που ταυτίζεται με την Ισραηλινή ακροδεξιά, δηλαδή του κυρίαρχου τμήματος.
Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι όροι της συμφωνίας δεν έχουν γίνει γνωστοί και μάλλον θα αργήσουμε να τους μάθουμε, αν ποτέ τους πληροφορηθούμε όλους φυσικά.
Μπορούμε να εικάσουμε ωστόσο ότι υπάρχουν διαφορετικοί λόγοι που ώθησαν σε αυτόν τον συγχρονισμό κινήσεων.
Πρώτον, ο εμμονικός στόχος της πολιτικής Τραμπ αλλά και του βαθέος κατεστημένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή (βεβαίως και του Νετανιάχου) είναι το Ιράν. Η προσχώρηση αραβικών κρατών σε συμμαχίες με το Ισραήλ, η προσφορά (δυστυχώς) στρατηγικού βάθους από την Ελλάδα στο Ισραήλ, αλλά και αυτή η τελευταία συμφωνία, σε ό, τι αφορά τους σχεδιασμούς από πλευράς ΗΠΑ και αρκετών (αν και όχι όλων εκ των συμμετεχόντων) στοχεύουν στην διαμόρφωση μιας αντί-ιρανικής συμμαχίας, με στόχο την ανατροπή καθεστώτος στο Ιράν. Ο ζήλος δε, με τον οποίο η οικογένεια Τραμπ και ο Πομπέο προωθούν αυτές τις επιλογές αποδεικνύουν ότι υπάρχουν πολλά ακόμα γραμμάτια προς την ακροδεξιά του Ισραήλ να ξεπληρωθούν.
Δεύτερον, σταθερά, ο απώτερος στόχος είναι να εκδιωχθεί η Ρωσία από την Μέση Ανατολή, όπως έγινε με τα Δυτικά Βαλκάνια και όπως προωθείται και στον Καύκασο. Η Ρωσία φυσικά έχει φτάσει τις σχέσεις με Σαουδική Αραβία, Ισραήλ, Αίγυπτο και με κράτη του Κόλπου σε υψηλό επίπεδο. Ωστόσο, και παρότι καμιά από τις εν λόγω δυνάμεις δεν επιδιώκει αντιπαράθεση με την Ρωσία, στο βαθμό που ο πολιτικός χάρτης της Μέσης Ανατολής διαμορφώνεται με νονό τις ΗΠΑ θα αναγκαστούν να πειθαρχήσουν τελικά στις τελευταίες.
Τρίτον, προφανώς τρεις συνθήκες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο: η απομόνωση του Κατάρ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα – χάρη και στην Τουρκία. Η Σαουδική Αραβία βρίσκεται σε κρίση, ιδίως σε ό,τι έχει να κάνει με τις διεθνείς της περιπέτειες και την καταστροφική της εκστρατεία στην Υεμένη, όπου ηττάται από τους Χούθι. Η εκλογή Μπάιντεν, προς το παρόν τουλάχιστον αναστατώνει ηγέτες που διατηρούσαν προσωπικές σχέσεις με τον πρόεδρο Τραμπ, όπως είναι και ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας. Οι αλλαγές στον Λευκό Οίκο, στο υπουργείο Εξωτερικών και στο υπουργείο Άμυνας, σε συνδυασμό με τον παραδοσιακό και παραδοσιακά άτσαλο παρεμβατισμό των Δημοκρατικών προκαλεί ανησυχίες. Είναι λοιπόν προτιμότερο να εισέρχεται κανείς στην νέα αυτή περίοδο με λυμένα κάποια χρονίζοντα προβλήματα.
Τέταρτον, στο ίδιο πλαίσιο πρέπει να εντάξουμε και την τουρκική στάση προς το Ισραήλ, που επιδιώκει να αποκαταστήσει τις στρατηγικές, ιστορικές σχέσεις των δύο αναθεωρητικών και κατοχικών κρατών της περιοχής. Η Τουρκία θέλει επίσης να βγάλει προς την Ουάσιγκτον μια εικόνα επιδίωξης μηδενικών προβλημάτων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη δική της στάση προς τους γείτονές της, σε συνδυασμό με τη δυνατότητά της να πιέζει τη Ρωσία και το Ιράν.
Εν τέλει όλοι σπεύδουν να αξιοποιήσουν το κενό ισχύος στις ΗΠΑ αλλά και να κατοχυρώσουν μια καλύτερη θέση ενόψει της νέας αμερικανικής προεδρίας. Η εσωτερική διαπάλη στην Ουάσιγκτον θα ρυθμίσει αν θα δοκιμαστούν αυτές οι συμμαχίες μέσα από μια θερμή σύγκρουση με το Ιράν ή μέσα από μια περαιτέρω άσκηση πίεσης.
