Αντίθετο με την απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών δηλώνει το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) και διαμαρτύρεται για το δικαστήριο δεν δέχτηκε να αλλάξει το επώνυμο τρανς άνδρα ώστε να συμφωνεί με το γένος της ταυτότητας φύλου του. Σύμφωνα με το ΣΥΔ το Ειρηνοδικείο παραβίασε τον νόμο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, ενώ το σκεπτικό της απόφασης χρησιμοποιεί τον απαράδεκτο και προσβλητικό ψευτοϊατρικό όρο “διεμφυλική διαταραχή”.
Το ΣΥΔ δηλώνει ότι “θα υποστηρίξει με κάθε πρόσφορο τρόπο την προσφυγή του τρανς άντρα σε πειθαρχικά μέτρα κατά της Ειρηνοδίκη για την απαράδεκτη και προσβλητική για όλα τα τρανς πρόσωπα απόφαση, καθώς και για κακοδικία, όλα αυτά με ενδεχόμενο ρατσιστικό κίνητρο αφού είναι πρωτοφανές δικαστής να διαγιγνώσκει ανύπαρκτη “διαταραχή” προσβάλλοντας το τρανς πρόσωπο”.
Επαναφέρει το αίτημά του να γίνεται με εξωδικαστική διαδικασία η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, σύμφωνα με τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς τα τρία χρόνια εφαρμογής του νόμου έχουν αναδείξει πολλά προβλήματα στη δικαστική διαδικασία. Ζητά επίσης να δοθεί η δυνατότητα στα τρανς άτομα να επιλέγουν το επώνυμο τους κατά τη νομική διαδικασία αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου.
Η υπόθεση αφορά την αίτηση που κατέθεσε τρανς άνδρας στις 25 Φεβρουαρίου 2018 στο Ειρηνοδικείο Αθηνών να αλλάξει την καταχώριση του φύλου του, το μικρό του όνομα και το επώνυμό του, ώστε να συμφωνεί με αυτό που χρησιμοποιεί ο ίδιος στις κοινωνικές του σχέσεις και να μην τον συνδέει με τραυματικές εμπειρίες διακρίσεων και ενδοοικογενειακής βίας του παρελθόντος.
Η Ειρηνοδίκης δέχτηκε την μεταβολή φύλου και μικρού ονόματος, όχι όμως και του επωνύμου, με την αιτιολογία ότι αυτό μπορεί να γίνει με χωριστή διαδικασία, μέσω απόφασης της δημοτικής αρχής του δήμου του. Δεν προχώρησε όμως ούτε στην προσαρμογή του επωνύμου στο γένος της ταυτότητας φύλου του τρανς άνδρα, αφήνοντάς το όπως ήταν στο θηλυκό. Έτσι όμως τα έγγραφα ταυτότητας θα δείχνουν το μικρό όνομα στο αρσενικό γένος και το επώνυμο στο θηλυκό, κάνοντας φανερή την τρανς ταυτότητά του άνδρα στις καθημερινές συναλλαγές του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η απόφαση αναφέρει ότι ο τρανς άνδρας “παρουσίασε συμπτώματα διεμφυλικής διαταραχής (θήλυ προς άρρεν), δηλαδή ο εσωτερικός και προσωπικός τρόπος με τον οποίο η ίδια βιώνει το φύλο της δεν αντιστοιχούσε στο φύλο που καταχωρίστηκε κατά τη γέννηση”, ταυτίζει δηλαδή την ταυτότητα φύλου με δήθεν διαταραχή, παρόλο που ο ΠΟΥ έχει αφαιρέσει τη “διαταραχή ταυτότητας φύλου” από το διεθνή ταξινομητικό κατάλογο και παρόλο που ο νόμος αποσυνδέει πλήρως τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου από οποιαδήποτε ιατρική προϋπόθεση.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών:
Αθήνα, 18 Ιανουαρίου 2021
Θέμα: «Απαράδεκτη απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών χωρίς προσαρμογή του επωνύμου σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου τρανς άντρα και ιατρικοποίηση της ταυτότητάς του».
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.) μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρανς, φυλοδιαφορετικών και γενικότερα των LGBTI προσώπων καθώς και προσώπων που εργάζονται στο σεξ, με το παρόν διαμαρτύρεται με έντονο τρόπο σχετικά με απαράδεκτη απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών στην οποία δεν εφαρμόστηκε η κείμενη νομοθεσία που επιτάσσει προσαρμογή του επωνύμου των τρανς προσώπων σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου τους, ενώ ιατρικοποιεί τις ταυτότητες των τρανς προσώπων.
Η υπόθεση αφορά δικαστικό αίτημα τρανς άντρα νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4491/2017, το οποίο κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Αθηνών στις 25.2.2018, εν συνεχεία ορίσθηκε δικάσιμος στις 10.10.2019, αναβλήθηκε για τις 28.4.2020, αναβλήθηκε εκ νέου λόγω των μέτρων του πρώτου κύματος της πανδημίας, και η δικάσιμος προσδιορίστηκε και πραγματοποιήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 2020.
Το δικαστικό αίτημα αφορούσε πέραν της μεταβολής της καταχώρισης του φύλου, και του κυρίου ονόματος, και την προσαρμογή του επωνύμου του τρανς άντρα σε επώνυμο που ο τρανς άντρας χρησιμοποιεί και με αυτό κοινωνικοποιείται από πολλά χρόνια, αλλά έγινε και κάτω απ’ την αδήριτη ανάγκη του το νέο του επώνυμο να τον αποσυνδέσει από τραυματικές εμπειρίες διακρίσεων αλλά και ενδοοικογενειακής βίας που είχε βιώσει, όπως αναλυτικά είχαν αιτιολογηθεί στο αίτημά του.
Η Ειρηνοδίκης, μολονότι έκανε δεκτή στο διατακτικό της απόφασης την μεταβολή της καταχώρισης του φύλου και του κυρίου ονόματος, απέρριψε την μεταβολή του επωνύμου του τρανς άντρα υπό την αιτιολογία ότι τούτο μπορεί να γίνει σύμφωνα με το Άρθρο 94, παρ. 6 του Ν. 3852/2010 με απόφαση του Δημάρχου που είναι εγγεγραμμένο το πρόσωπο, όμως, αφού απέρριψε το αίτημα αυτό, δεν έκανε προσαρμογή του επιθέτου σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου του τρανς άντρα. Δηλαδή το επώνυμο του τρανς άντρα παρέμεινε στο θήλυ γένος. Σύμφωνα όμως με το Άρθρο 4, παρ. 1 του Ν. 4491/2017 (νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου), αναφέρεται ρητά ότι: «Η διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου γίνεται με δικαστική απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 782 ΚΠολΔ. Στην αίτηση δηλώνονται το επιθυμητό φύλο, το κύριο όνομα που επιλέγεται και το προσαρμοσμένο σχετικά επώνυμο».
Πέραν αυτού, στην απόφαση αναφέρεται ότι: «[…] παρουσίασε συμπτώματα διεμφυλικής διαταραχής (θήλυ προς άρρεν), δηλαδή ο εσωτερικός και προσωπικός τρόπος με τον οποίο η ίδια βιώνει το φύλο της δεν αντιστοιχούσε στο φύλο που καταχωρίστηκε κατά τη γέννηση[…]».
Επ’ αυτού θα πρέπει να σημειώσουμε ότι: α) Δεν υπάρχει ιατρικό εγχειρίδιο σε καμία χώρα του κόσμου ή ταξινόμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας υπό την ετικέτα «διεμφυλική διαταραχή», β) Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας από το 2018 κατά την αναθεώρηση του διεθνούς ταξινομητικού καταλόγου ICD-11, αφαίρεσε την έως τότε υπάρχουσα ετικέτα της ονομαζόμενης «διαταραχής ταυτότητας φύλου», γ)Ταυτίζει με απαράδεκτο τρόπο την ταυτότητα φύλου, δηλαδή τον ατομικό και εσωτερικό τρόπο που ένα πρόσωπο βιώνει το φύλο του, με κάποια δήθεν «διαταραχή» (συγκεκριμένα αναφέρει «διεμφυλική διαταραχή, δηλαδή τον ατομικό και εσωτερικό τρόπο […]»), δ) Στο δικαστικό αίτημα του τρανς προσώπου δεν υπάρχει καμία ιατρική γνωμάτευση –άλλωστε ο κύριος λόγος που εισήχθη και ψηφίστηκε ο Ν. 4491/2017 ήταν η αποσύνδεση της ταυτότητας φύλου από οποιαδήποτε ιατρική κατάσταση, όπως αποκρυσταλλώνεται και στο Άρθρο 3, παρ. 4 του νόμου: «Για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου δεν απαιτείται να βεβαιώνεται ότι το πρόσωπο έχει υποβληθεί σε οποιαδήποτε προηγούμενη ιατρική επέμβαση. Δεν απαιτείται επίσης η οποιαδήποτε προηγούμενη εξέταση ή ιατρική αγωγή που σχετίζεται με τη σωματική ή ψυχική του υγεία».
Αντίθετα, η Ειρηνοδίκης που δίκασε την υπόθεση, δίχως να υπάρχει -όπως αναφέραμε- πουθενά σε καμία χώρα του κόσμου ιατρική ταξινόμηση υπό την ετικέτα «διεμφυλική διαταραχή» (μάλιστα αναφέρει «παρουσίασε συμπτώματα» -άραγε ποιος τα διέγνωσε; μία δικαστής κάνει διαγνώσεις;), παρ’ ότι εφάρμοζε νομοθεσία που ρητά αναφέρει ότι δεν απαιτείται κάτι τέτοιο και τούτο όφειλε να το γνωρίζει, και παρ΄ ότι στον φάκελο της υπόθεσης δεν υπάρχει τίποτε και καμία διάγνωση που να αναφέρεται σε «συμπτώματα διαταραχής», εκείνη, αυθαίρετα και από μόνη της, φέρεται –κάνοντας αντιποίηση στο επάγγελμα του ψυχιάτρου;– να «διαγιγνώσκει» κάτι ως να είναι ψυχίατρος και ενώ πουθενά σε κανένα εγχειρίδιο δεν υπάρχει τέτοια ετικέτα, ενώ παράλληλα αφήνει αμετάβλητο το επώνυμο του τρανς άντρα στο θήλυ γένος.
Πέραν του παραλόγου ένα πρόσωπο που νομικά πλέον (είναι) και αναγνωρίζεται ως άντρας να έχει επώνυμο στο θήλυ γένος, η Ειρηνοδίκης εν προκειμένω: α) Παραβιάζει την ιδιωτικότητα του προσώπου καθώς στις συναλλαγές του πλέον θα φαίνεται με κύριο όνομα στο άρρεν γένος και επώνυμο το θήλυ και συνεπώς τούτο θα γίνεται αντικείμενο συζήτησης κατά τις συναλλαγές του σε σχέση με την ταυτότητά του, β) Εν τοις πράγμασι, παραβιάζεται το Άρθρο 6 του Ν. 4491/2017 (μυστικότητα της διαδικασίας) καθώς θα είναι φανερή η τρανς ταυτότητά του κατά τις συναλλαγές του, ενώ γ) Προσβάλλει το τρανς πρόσωπο ιατρικοποιώντας την ταυτότητά του, και παρουσιάζοντάς το ότι δήθεν έχει «συμπτώματα (κάποιας ανύπαρκτης) διαταραχής», και δ) Δίχως να έχει υπόψη της κάποια – οποιαδήποτε διάγνωση φέρεται να «διαγιγνώσκει» μία δικαστής ως να είναι ψυχίατρος.
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), διαμαρτύρεται με ιδιαίτερα έντονο τρόπο για όλα τα παραπάνω, δηλώνει ότι θα υποστηρίξει με κάθε πρόσφορο τρόπο την προσφυγή του τρανς άντρα σε πειθαρχικά μέτρα κατά της Ειρηνοδίκη για την απαράδεκτη και προσβλητική για όλα τα τρανς πρόσωπα απόφαση, καθώς και για κακοδικία, όλα αυτά με ενδεχόμενο ρατσιστικό κίνητρο αφού είναι πρωτοφανές δικαστής να διαγιγνώσκει ανύπαρκτη «διαταραχή» προσβάλλοντας το τρανς πρόσωπο, και παράλληλα καλεί την Πολιτεία: α) Να απαλλάξει τα τρανς πρόσωπα απ’ την δικαστική διαδικασία του Ν. 4491/2017, κάνοντας τις διαδικασίες εξωδικαστικές, σύμφωνα με τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς η εμπειρία τριών χρόνων εφαρμογής του νόμου αποδεικνύει ηχηρά ότι δημιουργεί προβλήματα στα τρανς πρόσωπα, β) Στο Άρθρο 4, παρ. 1 να δίνεται ρητά η δυνατότητα επιλογής και επωνύμου, καθώς σε άλλη υπόθεση τρανς άντρα, ο Δήμαρχος Περάματος αρνήθηκε τη δυνατότητα εφαρμογής του Άρθρου 94, παρ. 6 του Ν. 3852/2010 για την αλλαγή του επωνύμου (για την υπόθεση αυτή έχει γίνει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας) και να άρει τις περιοριστικές προϋποθέσεις του νόμου, καθώς επίσης γ) Να αναλάβει πρωτοβουλίες εκπαιδευτικών σεμιναρίων προς δικαστές Ειρηνοδικείων ορθής εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, καθώς πληθαίνουν οι καταγγελίες μη ορθής εφαρμογής της.
Πηγή: Εφ. Συν. – Φωτογραφία από Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών