Ο νέος υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, κατά τη διάρκεια της πρώτης τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ιάπωνα ομόλογό του, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Αμερικής να υπερασπιστεί τα αμφισβητούμενα νησιά της Ανατολικής Κίνας, γνωστά ως Senkaku στην Ιαπωνία όπως ανέφερε δημοσίευμα του Πενταγώνου το Σάββατο (23/1). Οι συνομιλία σηματοδότησαν τις πρώτες υπουργική συνομιλίες μεταξύ Τόκιο και Ουάσινγκτον από τότε που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανέλαβε την Προεδρία την Τετάρτη. Ο απόστρατος στρατηγός Ώστιν είναι ο πρώτος μαύρος υπουργός άμυνας της Αμερικής.
Αμφότεροι οι Υπουργοί Άμυνας επιβεβαίωσαν ότι το άρθρο 5 της συνθήκης ασφαλείας ΗΠΑ-Ιαπωνίας, το οποίο ορίζει τις αμυντικές υποχρεώσεις των ΗΠΑ προς την Ιαπωνία, καλύπτει τα νησιά Senkaku, γνωστά στην Κίνα ως νησιά Diaoyu Dao. Οι υπουργοί Άμυνας επιβεβαίωσαν επίσης την αντίθεσή τους σε οποιαδήποτε μονομερή πράξη που θα υπονόμευε το δικαίωμα της Ιαπωνίας να διαχειρίζεται τα νησιά.
Τα νησιά Senkaku αποτελούν αντικείμενο εδαφικής διαμάχης μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας. Η Ιαπωνία ισχυρίζεται ότι τα έχει καταλάβει από το 1895, ενώ το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι στους ιαπωνικούς χάρτες του 1783 και του 1785, τα Diaoyu (Senkaku) χαρακτηρίζονται ως κινεζική επικράτεια. Το Τόκιο πιστεύει ότι η Κίνα και η Ταϊβάν άρχισαν να διεκδικούν τα νησιά τη δεκαετία του 1970 όταν ανακαλύφθηκε ότι τα νερά τους είναι πλούσια σε ορυκτά. Η εδαφική διαμάχη εντάθηκε ακόμη περισσότερο όταν η ιαπωνική κυβέρνηση εξαγόρασε τρία από τα πέντε νησιά του αρχιπελάγους από έναν ιδιώτη Ιάπωνα ιδιοκτήτη το 2012, τονίζοντας έτσι την κρατική ιδιοκτησία τους.
Η Ιαπωνία ανησυχεί όλο και περισσότερο για την κινεζική δραστηριότητα στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των εισβολών σε ύδατα γύρω από τα αμφισβητούμενα νησιά.
Η αμερικανική Ινδο-Ειρηνική διοίκηση δήλωσε σήμερα (24/1) ότι μια ομάδα κρούσης του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ εισήλθε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας το Σάββατο, την ίδια ημέρα που η Ταϊβάν ανέφερε μια μεγάλη εισβολή κινεζικών βομβαρδιστικών και μαχητικών αεροσκαφών στη ζώνη αναγνώρισης της αεροπορικής άμυνας, κοντά στα νησιά Πρατάς.
