“Πράσινη Βίβλο” για τη γήρανση του πληθυσμού και το δημογραφικό ζήτημα στην ΕΕ με την έναρξη ευρείας δημόσιας συζήτησης μέσα στο προσεχές τρίμηνο με θέμα “τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες” για την Ευρώπη παρουσίασε σήμερα υψηλόβαθμη αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Η αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Δημοκρατία και το Δημογραφικό, Ντούμπραβκα Σούιτσα, παρουσιάζοντας την “πράσινη βίβλο” έπλεξε το εγκώμιο της “οικονομίας της αγοράς” αποδίδοντας σε αυτή την αύξηση του μέσου όρου διάρκειας ζωής και την απαλλαγή από ορισμένες ασθένειες του παρελθόντος (παραβλέποντας άλλες που δημιουργούν οι εντατικοί ρυθμοί εξαντλητικής δουλειάς λόγω τεχνολογικών καινοτομιών).
Εκτίμησε πως η Πράσινη Βίβλος θα σηματοδοτήσει τη δημόσια συζήτηση για την ταχύτητα και έκταση των δημογραφικών αλλαγών στις σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες, τις επιπτώσεις που θα έχουν σε πολιτικές και τις οικονομίες, διαβλέποντας μία σχεδόν “ρόδινη εικόνα” όπου οι μεγαλύτερης ηλικίας Ευρωπαίοι θα εξακολουθούν να εργάζονται, να προσαρμόζονται στις εξελίξεις αλλά και να μαθαίνουν διά βίου…Με λίγα λόγια προβλέπεται εργασία ως τα βαθιά γεράματα και “εκσυγχρονισμός” ή κερδοσκοπική ιδιωτικοποίηση των ταμείων ασφάλισης για να αντέξουν στο χρόνο τις συνέπειες από την αύξηση του μέσου προσδόκιμου ζωής…
Η αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Δημοκρατία και το Δημογραφικό δεν απέφυγε μία αναφορά στις τάσεις των δημογραφικών δεδομένων που καταγράφονται εδώ και χρόνια αναδεικνύοντας την γήρανση του πληθυσμού στις χώρες της ΕΕ.
_Το 20% του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών και ως το 2070 αυτό αναμένεται να έχει γίνει 30%.
_Αναμένεται διπλασιασμός του ποσοστού των 80άρηδων και να φθάσει το 13% του πληθυσμού ως το 2070.
_Ο αριθμός των ανθρώπων που θα χρειάζονται μακροπρόθεσμα περίθαλψη και εξαρτώνται από μακρόχρονη φροντίδα αναμένεται να αυξηθεί και να φθάσει τα 23,6 εκατομμύρια το 2030 και τα 30,5 εκατομμύρια το 2050 από 19,5 εκατομμύρια το 2016.
Σε έκθεση της Κομισιόν που ανακοινώθηκε τον Ιούνιο του 2020 καταγράφεται η δημογραφική τάση των τελευταίων 50 ετών όπου ο μέσος όρος ζωής αυξήθηκε κατά περίπου μία 10ετία και για γυναίκες και για άνδρες.
Το 2018 ο μέσος όρος ζωής έφθασε τα 78,2 χρόνια για τους άνδρες και τα 83,7 χρόνια για τις γυναίκες. Το 2070 το μέσο προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες αναμένεται να αυξηθεί στα 86 χρόνια και στα 90 για τις γυναίκες.
Η “Πράσινη Βίβλος της Γήρανσης” είναι το πρώτο αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης και δίνει το πλαίσιο έναρξης συζήτησης στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ σε εθνικό, τοπικό και ευρω-ενωσιακό επίπεδο με στόχο την ανεύρεση κατάλληλων προτάσεων και πολιτικών μπροστά στην μακροπρόθεσμη τάση γήρανσης και μείωσης του πληθυσμού.
Ζυμώσεις (για νέα) αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης…
Σε σχέση με τις συντάξεις, στην “Πράσινη Βίβλο” αναφέρεται ότι «τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη μεγαλύτερη διάρκεια εργασίας, προσαρμόζοντας αυτόματα τις ηλικίες συνταξιοδότησης ή τις απαιτήσεις σταδιοδρομίας, τα δεδουλευμένα ποσοστά ή τις παροχές ώστε να αντικατοπτρίζουν το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής».
«Ο περιορισμός της πρόωρης συνταξιοδότησης σε αντικειμενικά δικαιολογημένες περιπτώσεις, η καθιέρωση ενός γενικού δικαιώματος εργασίας πέραν της ηλικίας συνταξιοδότησης και των ευέλικτων συνταξιοδοτικών συστημάτων, μπορεί να βοηθήσει να καταστούν τα συνταξιοδοτικά συστήματα επαρκή και βιώσιμα» προστίθεται.
Επιπλέον σημειώνεται ότι «οι μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών συστημάτων πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τη λογική αναδιανομής και δικαιοσύνης των συνταξιοδοτικών συστημάτων».
«Οι παράγοντες που θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν την αυξανόμενη δημογραφική επιβάρυνση για τις μελλοντικές γενιές, μια δίκαιη μεταχείριση των εργαζομένων που εισέρχονται νωρίς στην αγορά εργασίας, την ικανότητα αναδιανομής μεταξύ των ομάδων εισοδήματος, την προστασία των διακοπών σταδιοδρομίας που σχετίζονται με την οικογένεια και τη σταδιακή κατάργηση των προτιμησιακών συνταξιοδοτικών συστημάτων», αναφέρεται.
Σύμφωνα με την πράσινη βίβλο «συντάξεις που επιτρέπουν αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο στα γηρατειά θα πρέπει να διατίθενται σε εκείνους που δεν θα μπορούν να έχουν μεγαλύτερη επαγγελματική ζωή στο μέλλον». Θεωρείται πως θα μπορούσε να επιτευχθεί «μέσω συνταξιοδοτικών πιστώσεων, ελάχιστων συντάξεων, συντάξεων βάσει κατοικίας και κοινωνικής πρόνοιας που στοχεύουν ή επίσης διατίθενται σε ηλικιωμένους».
«Η διασφάλιση ότι τα συνταξιοδοτικά συστήματα καλύπτουν διαφορετικούς τύπους οικονομικής δραστηριότητας, για παράδειγμα με την επέκταση της πρόσβασης σε περισσότερους τύπους εργαζομένων και στους αυτοαπασχολούμενους, θα βοηθούσε στη διασφάλιση της βάσης επάρκειας και εισφορών τους και στη μείωση των ανισοτήτων στην αγορά εργασίας», σημειώνεται.
«Καθώς οι αλλαγές στην οικονομία και στον κόσμο της εργασίας θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη βάση των εισφορών, τα κράτη μέλη ενδέχεται να χρειαστεί να επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται τα συστήματά τους κοινωνικής προστασίας. Οι πολίτες πρέπει να ενημερωθούν για το καθεστώς των δικαιωμάτων συνταξιοδότησής τους» τονίζεται.
Γίνεται τέλος λόγος για «υψηλής ποιότητας, ασφαλείς και οικονομικά επικουρικές συντάξεις, συμπεριλαμβανομένου του πανευρωπαϊκού προσωπικού συνταξιοδοτικού προϊόντος».
