Οφείλουμε, πριν από οτιδήποτε άλλο, να εκφράσουμε τον θαυμασμό μας για τον ομολογουμένως καταπληκτικό τρόπο που βρήκαν, Αθήνα και Λευκωσία (ή όποιος το σκέφτηκε τέλος πάντων), να τιμήσουν τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, αστραπή στην ευρωπαϊκή νύχτα της Ιεράς Συμμαχίας, επαναφέροντας τις πρακτικές της τελευταίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στο περιβάλλον της ΕΕ και εφαρμόζοντάς τες στον εαυτό τους. ‘Η, για να είμαστε ακριβείς, στους λαούς και τα κράτη που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν.
Αυτό συνέβη στη μόλις λήξασα προσωρινώς Πενταμερή Διάσκεψη της Γενεύης, της οποίας τη σύγκληση αποδέχτηκαν και στην οποία συμμετείχαν η ελληνική κυβέρνηση και ο «εκπρόσωπος των Ελληνοκυπρίων». Διακόσια χρόνια μετά τη σύγκληση της Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου, που ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, από τα πιο δημοκρατικά και πρωτοποριακά στην Ευρώπη, μια διεθνής διάσκεψη, με τη συμμετοχή τριών ξένων κρατών, εκλήθη να αποφασίσει ποιό Σύνταγμα θα επιβάλλει στην Κύπρο και τον λαό της.
Ευτυχώς, η Τουρκία, αν και μόνο προσωρινά, διέσωσε, ακόμα μια φορά, με τις θέσεις που υποστήριξε, την Κυπριακή Δημοκρατία από την απειλή αιφνιδίου θανάτου στη Γενεύη.
Αν όμως τη διέσωσε από αιφνίδιο, αύξησε την πιθανότητα να επέλθει τελικά ο θάνατος, είτε στο άμεσο, είτε στο απώτερο μέλλον. Αυτός άλλωστε μοιάζει να ήταν, ευθύς εξ αρχής, ο προγραμματισμός αυτής της φάσης της επιχείρησης κατάλυσης του Κυπριακού κράτους, τη γενική εποπτεία και διεύθυνση της οποίας είχε ασφαλώς, από τα παρασκήνια, η Ουάσιγκτον και η οποία εντάσσεται στην πάγια αμερικανική (και βρετανική) στρατηγική δεκαετιών στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν μοιάζει σύμπτωση το ότι, η επανεμφάνιση της Πενταμερούς, συμπίπτει με την επανάκαμψη στο Στέιτ Ντηπάρτμεντ της Βικτόρια Νούλαντ, ενός από τα πιο σκοτεινά πρόσωπα του αμερικανικού κατεστημένου, που πρωτοσκέφτηκε, συναρμολόγησε και πρωτοεφάρμοσε αυτή τη διπλωματική καρμανιόλα, ως αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών, αρμόδια για το κυπριακό.
‘Ηδη ο κ. Γκουτέρες, όχι μόνο ανακοίνωσε τη διεξαγωγή νέας τέτοιας Διάσκεψης εντός τριών μηνών, όχι μόνο απέφυγε να επικρίνει τις τουρκικές απόψεις, παρόλο που εκφεύγουν του πλαισίου των αποφάσεων του ΟΗΕ, των οποίων είναι υποχρεωμένος να προνοεί για την εφαρμογή, όχι μόνο συνέστησε ο ίδιος στους Τούρκους να αφήσουν για το τέλος τα θέματα κυριαρχίας, αλλά και άφησε παράθυρο για τη συζήτηση, αν όχι την αποδοχή των τουρκικών προτάσεων, λέγοντας ότι και οι κύκλοι τετραγωνίζονται καμμιά φορά.
Μια σύγχρονη Ιερά Εξέταση
Η Πενταμερής λειτουργεί σαν την Ιερά Εξέταση. Εμφανίζεται ενώπιόν της ως κατηγορούμενος ο κυπριακός λαός και το κράτος του διαρκώς, μέχρι να ομολογήσουν την ενοχή τους και να θανατωθούν.
Στο διάστημα που μεσολαβεί των ακροαματικών διαδικασιών, ο κατηγορούμενος υποβάλλεται σε «αναίμακτα» βασανιστήρια, όπως συνέβαινε και κατά την ιστορικά πρώτη εμφάνιση της Ιεράς Εξέτασης, ώστε να είναι πιο έτοιμος, την επόμενη φορά, να ομολογήσει την ενοχή του.
Στα μεσοδιαστήματα όμως γίνεται συνήθως και κάτι άλλο που έχει πολύ μεγάλη σημασία. Πυρετώδεις διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις μεταξύ των ίδιων των δικαστών, αλλά και με τους προϊσταμένους τους. Γιατί αν είναι όλοι σύμφωνοι στην επιβολή της θανατικής ποινής, διαφωνούν συχνά ως προς τη μέθοδο εκτέλεσης του κατηγορουμένου και μέλλοντος να εκτελεσθεί και, κυρίως, ως προς το ποιος θα διαμοιραστεί τα ιμάτιά του, ποιός θα κληρονομήσει τα περιουσιακά στοιχεία του. Αυτό υπήρξε και στο παρελθόν ένας βασικός λόγος που δυσκόλεψε τη «λύση του κυπριακού», παρά τις εργώδεις προσπάθειες των «εγγυητριών δυνάμεων» (όρο που αποδεχθήκαμε, δήθεν για να καταργήσουμε !), να επιβάλλουν την ειρήνη στην Αν. Μεσόγειο, όπως άλλωστε έχουν κάνει, οι ίδιοι, σε πλείστες άλλες περιοχές της υφηλίου.
Ο ρόλος του Γκουτέρες
Στο ζήτημα του Κυπριακού, ο κ. Γκουτέρες δεν ενεργεί ως Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, αλλά μάλλον ως γραμματέας του ΝΑΤΟ και ως εκπρόσωπος του ευρύτερου Ατλαντισμού, της «ευρείας Δύσης» θα μπορούσαμε να πούμε.
Λυπάμαι πολύ που τα γράφω αυτά για έναν ευγενέστατο, στην προσωπική του συμπεριφορά, πολιτικό, που κατά καιρούς εκφέρει πολύ μεγάλες αλήθειες για την παγκόσμια κατάσταση. Τον έχω γνωρίσει και του έχω πάρει και δύο συνεντεύξεις. Με υποχρεώνει όμως να το κάνω η πολιτική του στο Κυπριακό. Θα έπρεπε, προερχόμενος μάλιστα και αυτός από μια μικρή χώρα της Νότιας Ευρώπης, αλλά και ως σοσιαλιστής, όπως δηλώνει ότι είναι, να είναι πολύ πιο ευαίσθητος στα θέματα της Κύπρου και να μην δεχτεί να παίξει τον άθλιο ρόλο που παίζει. Δεν γνωρίζω ποιοι λόγοι τον έχουν ωθήσει, ή ποιες πιέσεις ενδεχομένως του έχουν ασκηθεί, ούτε ποιοι δικοί μας τον έχουν ενθαρρύνει σε αυτό τον λόγο. Δεν ξέρω επίσης αν θα τον έπαιζε, αν δεν τον είχαν αφήσει να το κάνει, όπως τον άφησαν, Αθήνα και Λευκωσία
Αυτό που γνωρίζω είναι ότι η καταστροφή ενός μικρού ευρωπαϊκού κράτους δεν θα ωφελήσει κανένα άλλο κράτος της Νότιας Ευρώπης, ούτε και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία ανήκουν και η Κύπρος και η Πορτογαλία.
Προσωρινή αναστολή εκτέλεσης με βαρύ κόστος
Η προσπάθεια να καταργηθεί το κυπριακό κράτος και να επιβληθεί στον κυπριακό λαό μια λύση που δεν επιθυμεί, λύση που θα θέσει σε πολύ μεγάλο κίνδυνο την ασφάλεια των Ελληνοκυπρίων και της ίδιας της Ελλάδας και την ειρήνη στην ανατολική Μεσόγειο, θα συνεχιστεί όσο δεν βρίσκει αξιοσημείωτη αντίσταση σε Ελλάδα και Κύπρο. Γιατί ανταποκρίνεται σε πάγιες αγγλοαμερικανικές στρατηγικές, όχι δεκαετιών, αλλά αιώνων στη Μεσόγειο, και για σκοπιμότητες πολύ ευρύτερες του τι θα γίνει σε αυτό το μικρό κράτος – νησί.
‘Όλα αυτά όμως ήδη, ανεξαρτήτως ακόμα και του που θα καταλήξουν, προσκομίζουν μεγάλα κέρδη για την αμερικανική, βρετανική και τουρκική διπλωματία και συνεπιφέρουν αντίστοιχο βαρύ κόστος για την ελληνική και κυπριακή διπλωματία, για τη διεθνή εικόνα και για το διεθνές πολιτικό και διπλωματικό βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
Πλήττεται περαιτέρω, ακόμα και από μόνη τη διαδικασία, αλλά και τα όσα διημείφθησαν, πολιτικά, αν όχι και νομικά, η νομιμότητα του ίδιου του κυπριακού κράτους. Πλησιάζει μισός αιώνας από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, οι νεώτερες γενιές διεθνώς, ακόμα και παρ’ ημίν, δεν έχουν σχεδόν ιδέα για το τι έγινε τότε και η ίδια η ελληνική και κυπριακή διπλωματία έχουν από τη δεκαετία του 1980 να τα θυμίσουν αυτά, αντίθετα μάλιστα δυσφόρησαν όταν πήγαν να τα εισάγουν στη συζήτηση για τις σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας η Γερμανία και η Γαλλία… Δεν φρόντισαν να ζητήσουν τουλάχιστον, ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω συνομιλία για το κυπριακό και για οποιαδήποτε πρόοδο της τουρκικής ενταξιακής πορείας την αναγνώριση της Κύπρου από την Άγκυρα, που ζήτησε ήδη από το 2005 η Γαλλία.
Μπήκα τις προάλλες στο σάιτ ενός μεγάλου γερμανικού ειδησεογραφικού οργανισμού. Η Κύπρος αναφέρεται απλώς ως μια διαιρεμένη χώρα, χωρίς καμία αναφορά στο πως έγινε αυτό, ούτε και στις δημογραφικές αναλογίες του πληθυσμού της. Το 1974, όλη η δημοκρατική παγκόσμια κοινή γνώμη καταδίκαζε την Τουρκία και την Αμερική για το έγκλημα της Κύπρου, τώρα το κυπριακό είναι μια ενοχλητική εκκρεμότητα για τις καγκελλαρίες των περισσότερων χωρών, μια διαμάχη στην οποία δεν υπάρχει θύτης και θύμα, δεν έχει γίνει εισβολή ενός κράτους σε άλλο, αλλά δύο πλευρές που τσακώνονται.
Οι τουρκικές προτάσεις μπορεί να απορρίπτονται, εντούτοις αρχίζουν να θεωρούνται θεμιτές και από τον ΟΗΕ, παρόλο που έρχονται σε ευθεία σύγκρουση με τις πρόνοιες των δικών του αποφάσεων για την Κύπρο. Ελλάδα και Κύπρος πήγαν στη Γενεύη εν γνώσει αυτών των προτάσεων και δεν έφυγαν από κει όταν επεβλήθησαν. Αν τις θεωρούν όντως απαράδεκτες, όπως λένε, γιατί πήγαν κατ΄ αρχήν στη διάσκεψη, γιατί δεν αποχώρησαν όταν υπεβλήθησαν, γιατί συμφώνησαν από τώρα σε νέα πενταμερή;
‘Όχι μόνο αυτό. Ο Αναστασιάδης αντάμειψε την Τουρκία για τη στάση της στο κυπριακό προτείνοντας στην Γενεύη την επαναλειτουργία του αεροδρομίου Τύμπου στα κατεχόμενα και του λιμανιού της Αμμοχώστου, με μόνο δήθεν «αντάλλαγμα» την εκπλήρωση της αυτοτελούς υποχρέωσης της Τουρκίας να δέχεται τον ελλιμενισμό πλοίων της Κύπρου, μέλους της ΕΕ, στα λιμάνια της…
Αυτά όλα συμβαίνουν ενώ έχουμε ένα πλήρες πρόγραμμα τουρκικών γεωτρήσεων στα νότια της Κύπρου, αρχή εποικισμού, για πρώτη φορά μετά το 1974, της ελληνικής πόλης της Αμμοχώστου και επιθετικές ασκήσεις στην πράσινη γραμμή. Ακόμα και το να πηγαίνεις, σε τέτοια συγκυρία, σε συνομιλίες, εξουδετερώνει κατ’ ουσίαν τις διαμαρτυρίες σου και επιβεβαιώνει στην ‘Αγκυρα (και σε όλο τον πλανήτη) ότι μπορεί να κάνει ότι θέλει, χωρίς να καταβάλει κόστος. Την πείθει ότι η μέθοδος αυτή αποδίδει, της αφαιρεί οποιοδήποτε κίνητρο για παραχωρήσεις.
Η διεξαγωγή της πενταμερούς θα επιτρέψει στην ΕΕ και στην Τουρκία να αποδεσμεύσουν ουσιαστικά τη συμπεριφορά της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου και στην Αμμόχωστο, από την νέα, υπό διαπραγμάτευση συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας. Η Τουρκία θα πιεστεί αφόρητα από τους Αμερικανούς και πολλούς Ευρωπαίους, για τα θέματα όμως που ενδιαφέρουν αυτούς, όπως τους S400, όχι για όσα ενδιαφέρουν την Κύπρο και την Ελλάδα. Και για να πάρουν από την ‘Αγκυρα ότι θέλουν, θα θυσιάσουν ασφαλώς την ελληνική και ελληνοκυπριακή πρόθυμη Ιφιγένεια.
Λυπούμαστε που είμαστε αναγκασμένοι να το γράψουμε, αλλά χώρες που ενεργούν όπως ενεργούν η Ελλάδα και η Κύπρος, είναι καταδικασμένες να μην τις παίρνει κανείς στα σοβαρά, στο κυπριακό ή σε οποιαδήποτε άλλο θέμα. Εκτός των άλλων, αυτή η πολιτική καταστρέφει και την πιθανότητα να μπορεί η Κύπρος να στηριχτεί σε παραδοσιακά της στηρίγματα, που τη διέσωσαν στο παρελθόν, όπως ιδίως η Ρωσία, αλλά επίσης, σε μικρότερο βαθμό, η Γαλλία και η Κίνα. Τους αφαιρεί τους λόγους να στηρίξουν μια Λευκωσία που θέλει να αυτοκτονήσει, τους δημιουργεί κίνητρα να φτιάξουν τις σχέσεις τους με όσους υποθέτουν ότι θα ελέγξουν σύντομα το νησί. Πρόκειται πιθανώς περί σφάλματός τους, ακόμα και για τα δικά τους συμφέροντα, αλλά τους βοηθάμε να το διαπράξουν.
Ευχόμαστε οι κυβερνήσεις Αθήνας και Λευκωσίας να βρουν το θάρρος να αρνηθούν ένα νέο αυτοεξευτελισμό και μια αυτοκατάργηση, όπως η ήδη προγραμματισθείσα νέα Πενταμερής, γιατί με την πολιτική τους θέτουν σε πολύ σοβαρό κίνδυνο το μέλλον του ελληνικού λαού και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως και την ειρήνη στην περιοχή μας. Ποτέ στην ιστορία τόσο μεγάλες και αυθαίρετες γεωπολιτικές μεταβολές, που δεν παίρνουν υπόψιν τους ούτε τις εθνολογικές πραγματικότητες, ούτε το δίκαιο, ούτε τη λογική, δεν πραγματοποιήθηκαν χωρίς να προκαλέσουν, τελικά, μεγάλους πολέμους.
