Ο Ισμάτ Σάμπρι, πρώην επιτετραμμένος της Πρεσβείας της Παλαιστίνης στην Eλλάδα, μιλά στο Κοσμοδρόμιο για την εν εξελίξει ανάφλεξη στην Παλαιστίνη, τις προθέσεις του Μπέντζαμιν Νετανιάχου και το ισραηλινό πολιτικό σύστημα, την στάση ΕΕ και ΗΠΑ και την γενικότερη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί απόσπασμα της συνέντευξης. Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την συνέντευξή από το κανάλι του Κοσμοδρομίου στο YouTube.
Ξεκινώ με το ερώτημα των ημερών. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η αιτία που το Ισραήλ φαίνεται να επιμένει σε μια λογική κλιμάκωσης στην Λωρίδα της Γάζας; Είναι ότι ο Νετανιάχου ενόψει εκλογών θέλει να προβάλει ένα πιο σθεναρό προφίλ ή είναι βαθύτερα τα αίτια και αφορούν το πώς συμπεριφέρεται το ισραηλινό κράτος;
Πρέπει να καταλάβουν αρχικά οι ακροατές και οι αναγνώστες μας περί τίνος πρόκειται όταν μιλάμε για το σημερινό κράτος του Ισραήλ. Γιατί υπάρχει αυτή η πιπίλα περί της δημοκρατικότητάς του, και δεν στέκομαι στην απόφαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και της Διεθνούς Αμνηστίας που έκανε λόγο για κράτος-απαρτχάιντ, αλλά στο που στηρίζεται πολιτικά το σημερινό Ισραήλ. Το αποτέλεσμα των τεσσάρων μέσα σε διάστημα 1,5 έτους εκλογών είναι σήμερα το 75% της Κνέσετ να αποτελείται από φανατικά εβραϊκά κόμματα κι οργανώσεις, αντίστοιχα -και το λέω με μεγάλη μου λύπη -των Ταλιμπάν και του ISIS. Δυστυχώς, δεν έχω διαβάσει κάτι, από όσους εθελοτυφλούν στην Ευρώπη και γενικότερα στον κόσμο και δεν αναγνωρίζουν αυτή την πραγματικότητα.
Μιλάμε για οργανώσεις και κόμματα που απαγορεύουν τα αυτοκίνητα να κυκλοφορούν το Σάββατο, αυτούς που και κρατάνε πανό που γράφουν «ο καλύτερος Άραβας είναι ο νεκρός» ή «οι Άραβες είναι κατσαρίδες», που λένε πως η κάθε σπιθαμή γης είναι δικιά του και μόνο. Δεν υπολογίζουν κανέναν, στηρίζονται από διάφορα εβραϊκά λόμπι σε ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση, και για αυτό βλέπετε διάφορα χαϊδευτικά λόγια από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ για τον Νετανιάχου. Δεν τους ενδιαφέρει η ειρήνη και όλα αυτά που τίθεται ως ερωτήματα για το αν πρέπει να στηριχθεί ή όχι ο Νετανιάχου επειδή συμφέρει κάποιου είδους σταθεροποίηση είναι ξεπερασμένα. Γιατί αυτή τη στιγμή το Ισραήλ δεν μπορεί να ακολουθήσει άλλη πολιτική. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στο Ισραήλ είναι αποτέλεσμα του συσχετισμού δυνάμεων μέσα στην ισραηλινή κοινωνία της οποίας το 75% είναι φανατισμένο και δεν μπορείς να διαπραγματευτείς τίποτα όταν βασικός όρος συμμετοχής των κομμάτων που συζητάνε με τον Νετανιάχου τον σχηματισμό κυβέρνησης είναι η αναγνώριση όλων των εδαφών της Δυτικής όχθης του Ιορδάνη σαν εβραϊκό έδαφος.
Πως έφτασε το Ισραήλ να γίνει έτσι; Πως άλλαξε η ισραηλινή κοινωνία και έγινε πιο επιθετική απέναντι στους Παλαιστίνιους;
Η πολιτική του Ισραήλ από το 1948 και μετά –το διαπιστώνουμε και στις δηλώσεις των ηγετών του- στηρίχθηκε στο ότι ο λαός αυτός [σ.σ. οι Παλαιστίνιοι] θα ξεχάσει ότι είναι υπό κατοχή και υπό διωγμόν, ότι ο χρόνος θα θεραπεύει το τραύμα τους και θα προσαρμοστούν με μια πραγματικότητα και το όνομα της Παλαιστίνης θα ξεχαστεί. Από την άλλη σκεφτείτε ένα κράτος που άρχισε να φέρνει Εβραίους Ρώσους, Ρουμάνους, Υεμενίτες, Τυνήσιους κι από όλο τον κόσμο μετά το 1948 –και πριν γίνονταν αλλά όταν αναγνωρίστηκε το κράτος του Ισραήλ και μετά ήρθαν ι περισσότεροι- αλλά απαγορεύει οποιαδήποτε πολιτιστική δραστηριότητα που να μεταφέρει τον πολιτισμό των κρατών προέλευσης, της γλώσσας περιλαμβανομένης. Εξουδετερώθηκε έτσι η πολιτιστική κληρονομιά που κουβαλούσαν αυτοί οι άνθρωποι από τις πατρίδες τους και μαθαίνοντάς τους πως ο Σιωνισμός είανι η εθνική μας ταυτότητα.
Για αυτό οι νεότερες γενιές, αυτοί που κουβαλάνε σήμερα τα όπλα δεν έχουν πολιτιστική αφετηρία. Μην έχοντας αυτή την αφετηρία να τους αποτρέψει από το να εγκληματούν, γιατί ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά είναι ανθρώπινες αξίες.
Άρα λέτε πως δεν υπάρχει για αυτές τις νεότερες γενιές σημείο επαφής με τους Άραβες ή και μέρος της κοινωνίας ευρύτερα.
Ακριβώς. Και για αυτό είναι εύκολο αυτή η γενιά να χειραγωγείται από την σιωνιστική παιδαγώγηση και τον στρατό ώστε να εγκληματούν τόσο εύκολα. Αυτό εξηγεί κιόλας γιατί το 20% του ισραηλινού στρατιωτικού προσωπικού κάνει χρήση μαλακών ή σκληρών ναρκωτικών βάση δικών τους ερευνών. Έχουμε αύξηση επίσης των ψυχικών παθήσεων όχι μόνο στον στρατό, αν θυμάμαι κατά περίπου το 25% των νέων κάτω των 48 ετών παρακολουθούνται από ψυχολόγους για λόγους ψυχικής υγείας. Όλα αυτά λοιπόν τα στοιχεία, σε συνδυασμό με τους σχεδιασμούς μιας πολιτικής ελίτ με τις διασυνδέσεις της με το αμερικάνικο lobby και τα συμφέροντα Αμερικανών και Ευρωπαίων και την κατάσταση που επικρατεί στον αραβικό κόσμο σήμερα είναι λογικό να οδηγήσουν σε αυτό το σημείο αλαζονείας μια κοινωνία. Γίνεσαι αλαζόνας, νομίζεις πως μπορείς να κάνεις ό,τι θες και δεν υπολογίζεις τίποτα, όπως όταν στέλνεις μια «προειδοποιητική» ρουκέτα σε μια πολυκατοικία 12 ορόφων με δεκάδες οικογένειες και γραφεία και το θεωρείς και πράξη ανθρωπισμού.
Να κάνω τον συνήγορο του διαβόλου. Έχουν γίνει από την Παλαιστινική Αρχή ή την Χαμάς λάθη στο πέρασμα των δεκαετιών; Γιατί έχω την εντύπωση πως ο παλαιστινιακός λαός δεν είναι ένας μονόλιθος, υπάρχουν διαφοροποιήσεις, άλλοι έχουν μια λογική συμβιβασμού. Ένα παράδειγμα σε επίπεδο πολιτικής πχ. είναι ο βουλευτής Μανσούρ Αμπάς, που συζητά με τον Νετανιάχου.
Ο Μανσούρ Αμπάς ζει μέσα στο Ισραήλ, δεν βρίσκεται υπό κατοχή, και είναι αναγκαίο να το θυμίζουμε. Ο Μανσούρ Αμπάς θεωρεί ότι πρέπει να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε κυβερνητικό σχηματισμό προκειμένου να υπερασπίσει τα δικαιώματα των Αράβων που καταπατούνται μέσα στο Ισραήλ. Θεωρεί πως η συμμετοχή του θα προωθήσει την εκμάθηση της αραβικής γλώσσας στα σχολεία, το να πάρουν επιδοτήσεις οι αραβικοί δήμοι όπως οι υπόλοιποι δήμοι στο Ισραήλ και άλλα αυτονόητα αν θέλετε κοινωνικά δικαιώματα των Παλαιστινίων Αράβων που ζουν στο Ισραήλ. Τα άλλα κόμματα του συνασπισμού βέβαια που συμμετείχε μέχρι πρόσφατα και το κόμμα του Αμπάς και εκπροσωπούν τους Παλαιστίνιους Άραβες μέσα στο Ισραήλ διαφωνούν με αυτή τη προσέγγιση. Και σήμερα μετά τα όσα συνέβησαν ο ίδιος ο Αμπάς δηλώνει πως δεν τον αφορά η συμμετοχή του σε οποιονδήποτε κυβερνητικό σχηματισμό. Δηλαδή ο ίδιος διαψεύστηκε τόσο γρήγορα από τα γεγονότα μέσα στο Ισραήλ.
Και αυτό γιατί η κατάσταση έχει πάρει μορφή χιονοστιβάδας. Έχουμε ομάδες οπλισμένων Εβραίων που συνοδεύονται από την Εθνική Ισραηλινή Φρουρά στις πόλεις Λυδία (Λοντ) και στη Χάϊφα να επιτίθενται σε Άραβες, δέρνοντάς τους και καταστρέφοντας τα μαγαζιά τους, όχι στη Δυτική Όχθη ή στη Γάζα αλλά μέσα στο Ισραήλ. Σκεφτείτε πως ο Νετανιάχου τους κάλεσε να ηρεμήσουν λέγοντάς τους «δεν με ενδιαφέρει αν βράζει το αίμα σας, ηρεμήστε». Οπότε το θέμα δεν είναι αν κάνει λάθος μια πολιτική δύναμη, οποιοσδήποτε κάνει λάθη, είτε η Φατάχ είτε η Χαμάς. Όμως να θυμίσω πως πριν το 1988 δεν υπήρχε ούτε Χαμάς, ούτε τζιχάντ. Κι όμως, τα όσα έγιναν από την πλευρά του Ισραήλ πριν το 1988 δεν ήταν καλύτερα. Ο βομβαρδισμός του Λιβάνου κι η πολιορκία της Βηρυτού, η ισοπέδωση καταυλισμών προσφύγων είχαν ήδη συμβεί πριν την εμφάνιση της Χαμάς. Απλά χρησιμοποιείτε ως δικαιολογία από το Ισραήλ και δυνάμεις σε Ευρώπη και Αμερική ότι υπεύθυνη για όσα συμβαίνει είναι η Χαμάς. Μα δεν είναι έτσι όμως!
Από τις ΗΠΑ περιμέναμε μια πιο φιλική στάση προς το Ισραήλ, αν και έγινε μια αναφορά από μεριάς τους για την ανάγκη να επικρατήσει ψυχραιμία. Η ΕΕ ωστόσο, αλλά και η Ελλάδα με την Κύπρο κράτησαν πολιτική ίσων αποστάσεων. Θα ήθελα το σχόλιό σας επ’αυτού.
Δεν θέλω να είμαι καταδικαστικός και να πω πως όποιος δεν παίρνει θέση υπέρ των Παλαιστινίων στο παλαιστινιακό ζήτημα είναι εχθρός. Ούτε το παλαιστινιακό κίνημα ζητούσε από τις κυβερνήσεις και τις πολιτικές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο να είναι σώνει και καλά υποστηρικτές μας στο παλαιστινιακό ζήτημα. Ο στόχος μας είναι αρχικά να αναγνωριστεί ο δίκαιος αγώνας μας, αγώνας δίκαιος σύμφωνα με τη διεθνή νομιμότητα και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που έχει καλέσει το Ισραήλ να αποχωρήσει από τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Από εκεί και πέρα κάθε κράτος έχει δικαίωμα να διαμορφώσει δική του πολιτική που συμβάλει στη διαφύλαξη των συμφερόντων του. Σε έναν βαθμό όμως που να μην ανέχεται την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενός λαού από την κυβέρνηση ενός κράτους με το οποίο διατηρεί σχέση.
Πρέπει να αναρωτηθούν οι πολιτικοί άνδρες της Ευρώπης, της Ελλάδας και της Κύπρου περισσότερο όταν σήμερα κανείς βλέπει τον Νετανιάχου, τον πολιτικό συσχετισμό εντός του Ισραήλ και κυρίως τις πράξεις του Ισραήλ και διστάζει να πάρει θέση πως αποδέχεται την στάση τους αυτή ο αραβικός λαός. Όχι τα μοναρχικά και δικτατορικά καθεστώτα. Αν κάθε βήμα της πολιτικής της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου σε σχέση με τις χώρες της περιοχής της Μέσης Ανατολής δεν έχει ως άξονα αναφοράς πως μας βλέπει και μας κρίνει ο αραβικός λαός δεν νομίζω ότι θα έχουν αποτέλεσμα φιλικό προς τα συμφέροντά τους.
Μπορεί βέβαια κανείς να αντιτείνει πως η περιοχή κυβερνιέται από κράτη, όχι τους λαούς, αλλά για αυτά τα καθεστώτα τα μοναρχικά και δικτατορικά έχει γραφτεί η ημερομηνία λήξης και πρόκειται για λίγους μήνες, όχι όμως σε πολλά χρόνια. Η Αραβική Άνοιξη απέδειξε ότι τα καθεστώτα αυτά (ανεξάρτητα από το πώς εισέβαλαν μυστικές υπηρεσίες της Δύσης αλλάζοντας τις εξελίξεις) δεν μπορούν να σωθούν, είναι εύθραυστη οι κατάσταση μέσα στις αραβικές χώρες και δεν επιτρέπει στην Ευρώπη να αγνοεί την πραγματικότητα, δηλαδή τον κίνδυνο από την κατάρρευση των χωρών αυτών όταν αγνοείς τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, των Λιβανέζων ή όποιου άλλου λαού. Οι εποχές άλλαξαν.
Λέτε δηλαδή πως όποια συμμαχία γίνει στη λογική «ας τα έχω καλά με το Ριάντ ή όποια άλλη χώρα αυταρχική για να εξυπηρετήσω τα συμφέροντά μου ως κράτος» είναι βραχυπρόθεσμη γιατί υπάρχει πια επιτακτικό το αίτημα της δημοκρατίας από την κοινωνία.
Ακριβώς! Ο κόσμος ξέρει και ενημερώνεται. Ενημερώνεται λάθος, επιλεκτικά ή παραπλανητικά; Έχει όμως κριτήριο και δυνατότητα να βρει και να διαβάσει. Γκουγκλάρει και μαθαίνει τα γεγονότα και τα ονόματα. Οι λαοί θα πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους! Ο κόσμος λοιπόν ξέρει τι συμβαίνει και βλέπει τον Μπάιντεν να μιλάει για σωστό μοίρασμα του πλούτου. Δεν εξετάζω αν το πιστεύει ή όχι, σημασία έχει ότι το λέει και αναγνωρίζει πως η αδικία στη μοιρασιά του πλούτου είναι πρόβλημα και δημιουργεί εξάρσεις και αντιδράσεις. Πως θα εκφραστούν αυτές οι αντιδράσεις, άναρχα ή μέσα από συγκεκριμένους φορείς θα το δούμε.
