Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ανέλαβε τις ευθύνες της Γαλλίας στην γενοκτονία του 1994 στην Ρουάντα, κατά την ομιλία του στο μνημείο της γενοκτονίας στο Κιγκαλί.
Η Γαλλία “δεν υπήρξε συνεργός”, αλλά έθεσε “για πάρα πολύ καιρό την σιωπή πάνω από την αναζήτηση της αλήθειας”, είπε ο πρόεδρος της Γαλλίας προσθέτοντας ότι “μόνο εκείνοι που διέσχισαν την νύκτα μπορούν ίσως να δώσουν συγχώρεση, να μας χαρίσουν την συγχώρεση”.
Η ομιλία του εκφωνήθηκε κατά την διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του προέδρου της Γαλλίας στην Ρουάντα, σε μία επίσκεψη που παρουσιάζεται ως “τελικό στάδιο της εξομάλυνσης των σχέσεων” ανάμεσα στις δύο χώρες.
Έπειτα από 25 χρόνια έντασης που συνδέονται με τον ρόλο που έπαιξε η Γαλλία στην τραγωδία που στέρησε τη ζωή από τουλάχιστον 800.000 ανθρώπους, κυρίως Τούτσι, ανάμεσα στον Απρίλιο και τον Ιούλιο 1994, ο Μακρόν τόνισε ότι “στέκομαι με ταπεινότητα και σεβασμό στο πλευρό σας σήμερα και αναγνωρίζω τις ευθύνες μας”.
“Αναγνώριση του παρελθόντος σημαίνει επίσης την συνέχιση του έργου της δικαιοσύνης. Με την ανάληψη της δέσμευσης ότι κανείς ύποπτος για εγκλήματα γενοκτονίας δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από το έργο των δικαστών” συνέχισεο Εμανουέλ Μακρόν στο πλαίσιο της ομιλίας που εκφωνήθηκε στο μουσείο της γενοκτονίας.
“Οι φονιάδες που ξεχύθηκαν στους βάλτους, τους λόφους, τις εκκλησίες δεν είχαν το πρόσωπο της Γαλλίας. Το αίμα που κύλησε δεν ατίμασε τα όπλα της ούτε τα χέρια των στρατιωτών της που είδαν και εκείνοι με τα μάτια τους το ακατονόμαστο, έδεσαν πληγές και έπνιξαν τα δάκρυά τους”.
Η Γαλλία “έχει ένα χρέος: να κοιτάξει την Ιστορία κατά πρόσωπο και να αναγνωρίσει το μερίδιό της για να δεινά στα οποία υπέβαλε τον λαό της Ρουάντας θέτοντας για παρά πολύ καιρό την σιωπή πάνω από την αναζήτηση της αλήθειας”, υπογράμμισε ο Εμανουέλ Μακρόν.
“Θέλοντας να εμποδίσει μία τοπική σύρραξη ή έναν εμφύλιο πόλεμο, παρέμενε ντε φάκτο στο πλευρό ενός γενοκτονικού καθεστώτος. Αγνοώντας τις προειδοποιήσεις των πλέον νηφάλιων παρατηρητών, η Γαλλία αναλάμβανε μία συντριπτική ευθύνη σε μία αλυσίδα που κατέληξε στο χειρότερο, την ώρα που πρόθεσή της ήταν ακριβώς η αποφυγή του”.
Το θέμα του ρόλου της Γαλλίας πριν, κατά την διάρκεια και μετά την γενοκτονία των Τούτσι της Ρουάντας ήταν ένα καυτό θέμα επί χρόνια, που οδήγησε ακόμη και σε ρήξη των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Παρίσι και το Κιγκαλί την περίοδο 2006 -2009.
Εκθεση ιστορικών υπό τον Vincent Duclert που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο αναφέρεται στις “βαριές και συντριπτικές” ευθύνες της Γαλλίας και στην “τύφλωση” του τότε προέδρου Φρανσουά Μιτεράν και του περιβάλλοντός του απέναντι στον ρατσιστικό και γενοκτονικό χαρακτήρα της κυβέρνησης των Χούτου που τότε υποστήριζε το Παρίσι.
Η δολοφονία του Ζουβενάλ Χαμπιαριμανά και του Σιπριάν Νταριαμιρά, στις 6 Απριλίου 1994, υπήρξε η αφορμή για την γενοκτονία στη Ρουάντα, γνωστή και ως γενοκτονία εναντίον των Τούτσι.
Ακολούθησε μαζική σφαγή των Τούτσι στη Ρουάντα από τα μέλη της κυβερνητικής πλειοψηφίας των Χούτου. Υπολογίζεται ότι 500.000-1.000.000 Ρουαντέζοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου των 100 ημερών, από τις 7 Απριλίου έως τα μέσα Ιουλίου 1994, που αποτελούν το 70% των Τούτσι και το 20% του συνολικού πληθυσμού της Ρουάντα.
Μετά την ανάκτηση του ελέγχου της χώρας από το Πατριωτικό Μέτωπο της Ρουάντα RPF η γενοκτονία τελείωσε για να ακολουθήσει η προσφυγική κρίση του Γκρέιτ Λέικς.
Κατ’ εκτίμηση 2.000.000 Ρουαντέζοι εκτοπίστηκαν και έγιναν πρόσφυγες (το μεγαλύτερο μέρος του Χούτου πληθυσμού). Η γενοκτονία προγραμματίστηκε από τα μέλη του πυρήνα των πολιτικών ελίτ, πολλοί από τους οποίους είχαν καταλάβει θέσεις σε ανώτερα επίπεδα της εθνικής κυβέρνησης. Οι δράστες προέρχονταν από τις τάξεις του στρατού της Ρουάντα, της αστυνομίας και της κυβέρνησης υποστηριζόμενοι από παραστρατιωτικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Ιντεραχάμουε και της Ιμπουζαμουγκάμπι, καθώς και με τη συμμετοχή απλών πολιτών.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
