Η υπόθεση της υποχρεωτικής και χωρίς καμία ενημέρωση στείρωσης γυναικών εβραϊκής καταγωγής από την Αιθιοπία που έφταναν ως μετανάστριες στο Ισραήλ, αποκαλύφθηκε το 2013 και ανάγκασε τελικά το κράτος του Τελ Αβίβ να παραδεχτεί ότι υπέβαλε τις γυναίκες σε αυτή την πρακτική.

Έντεκα χρόνια μετά, η σοκαριστική υπόθεση επανεμφανίστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή την πρόσφατη 11ήμερη ανάφλεξη στα σύνορα Ισραήλ-Γάζας και την απόφαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για διενέργεια διεθνούς έρευνας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα στη διάρκεια των ισραηλινών επιθέσεων.

Απολογητές του κράτους του Ισραήλ σπεύδουν σήμερα να διαψεύσουν τη ρατσιστική πρακτική της στείρωσης των γυναικών της Αιθιοπίας, αλλά ο δημοσιογράφος Τζόναθαν Κουκ ως ο πρώτος που το 2010 έφερε αυτή τη σκανδαλώδη πρακτική στη δημοσιότητα, ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει ίχνος ψέματος στην υπόθεση. “Ήμουν ένας από τους πρώτους που κατέγραψαν τι συνέβαινε το 2010. Χρειάστηκαν να περάσουν τρία χρόνια από το 2010 για να δημοσιευτεί το ρεπορτάζ. Αυτή είναι η αρχική καταγραφή μου”, γράφει ο βραβευμένος δημοσιογράφος σε ανάρτηση του στο Facebook.

Παραθέτουμε το ρεπορτάζ του Τζόναθαν Κοουκ με τον τίτλο:
“Η ρατσιστική μεταχείριση του Ισραήλ στους Αιθίοπες”, δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα “The National” στις 6 Ιανουαρίου του 2010.

Υγειονομικοί αξιωματούχοι στο Ισραήλ υποχρεώνουν πολλές γυναίκες μετανάστριες από την Αιθιοπία να δεχθούν ενέσιμο αντισυλληπτικό φάρμακο μακράς διάρκειας, χωρίς να έχουν καταλάβει τις επιπτώσεις του ή να γνωρίζουν τις παρενέργειές του. Οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών στο Ισραήλ καταγγέλλουν ότι πρόκειται για ρατσιστική πρακτική με μοναδικό στόχο να μειωθεί ο αριθμός των γεννήσεων μαύρων βρεφών στη χώρα.

Το αντισυλληπτικό, γνωστό ως Depo Provera, χορηγείται σε ενέσιμη μορφή κάθε τρεις μήνες. Από πολλούς γιατρούς σε όλο τον κόσμο το σκεύασμα είναι η ύστατη επιλογή αντισύλληψης καθώς θεωρείται υπεύθυνο για μια σειρά από μακράς διάρκειας παρενέργειες, ακόμα και για μόνιμη στείρωση σε πολλές περιπτώσεις. Γενικότερα, το φάρμακο θεωρείται ότι έχει “ντροπιαστική ιστορία”.

Κι όμως σύμφωνα με μία έκθεση, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, παρατηρείται ραγδαία αύξηση της συνταγογράφησης του εν λόγω φαρμάκου από γιατρούς στο Ισραήλ. Η πλειοψηφία των συνταγών για το σκεύασμα Depra-Provera που είχαν γράψει Ισραηλινοί γιατροί, (το 57%) αφορούσαν σε γυναίκες από την Αιθιοπία παρόλο που αντιστοιχούν σε ποσοστό μικρότερο του 2% του συνολικού πληθυσμού του γυναικείου πληθυσμού του Ισραήλ.

Περίπου 90.000 Αιθίοπες εβραϊκής καταγωγής έχουν μεταναστεύσει στο Ισραήλ από τη δεκαετία του ’80 βάσει του Νόμου της Επιστροφής που δίνει στους Εβραίους και τους απογόνους τους αυτόματα δικαιώματα όσον αφορά την παραμονή και την ισραηλινή υπηκοότητα. Ωστόσο, η εβραϊκότητα των Αιθιόπων αμφισβητήθηκε από την πρώτη στιγμή από πολλούς ραβίνους με επιρροή αλλά και από απλούς πολίτες του Ισραήλ. Οι Αιθίοπες αν και εβραϊκής καταγωγής αντιμετωπίζονται ρατσιστικά και ως παρίες όταν ψάχνουν για δουλειά, διαμονή και παιδεία. Πρόφατα αποκαλύφθηκε ότι το αίμα που δίνουν σε αιμοδοσίες, οι υγειονομικές υπηρεσίες του Ισραήλ το πετούν. Πολλοί Αιθίοπες Εβραίοι μετανάστες είχαν υποχρεωθεί να παραμείνουν επί μεγάλο χρονικό διάστημα σε “κέντρα προσαρμογής” για να μάθουν τις ισραηλινές συνήθειες.

Αν οι γυναίκες από την Αιθιοπία δεν “εμβολιάζονταν” με το αντισυλληπτικό φάρμακο Depo-Provera, “δεν θα τους επιτρεπόταν η είσοδός τους στη χώρα”. Αξίζει να σημειωθεί πως το εν λόγω ενέσιμο σκεύασμα, χρησιμοποιήθηκε πειραματικά σε 13.000 γυναίκες στην πολιτεία της Τζόρτζια στις ΗΠΑ την περίοδο 1967 ως 1978. Οι μισές από τις γυναίκες εκείνες ήταν μαύρες. Χωρίς να έχουν αποκαλυφθεί ακριβή στοιχεία, “πολλές από τις γυναίκες εκείνες είχαν αρρωστήσει και μερικές είχαν πεθάνει”.

“Αυτό γίνεται για να μειωθεί ο αριθμός των γεννήσεων σε μια κοινότητα μαύρων και ως επι το πλείστον φτωχών”, τονίζει η Χέντβα Εγιάλ, συγγραφέας έκθεσης για τη φεμινιστική οργάνωση “Από Γυναίκα σε Γυναίκα” με έδρα τη Χάιφα, στο βόρειο Ισραήλ. “Η αλήθεια που κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί και να μιλήσει για αυτήν είναι ότι η πολιτική του κράτους Ισραήλ αποδέχεται ως απογόνους του έθνους μόνο λευκά και Ασκενάζι μωρά”, σημειώνει η Χέντβα Εγιάλ.

Οι γυναικείες οργανώσεις του Ισραήλ είχαν υποπτευθεί τι συμβαίνει με τη χορήγηση του Depo Provera από το 2008, όταν πρώτη η Ραχήλ Μανγκόλι, διευθύντρια κέντρου φροντίδας για 120 παιδιά από την Αιθιοπία σε προάστιο του Τελ Αβίβ, παρατήρησε ότι είχε λάβει μόνο ένα νέο παιδί για να φροντίσει τα τελευταία τρία χρόνια. “Μου φάνηκε αν μη τι άλλο παράξενο ότι άρχισα να δωρίζω μωρουδιακά γιατί δεν υπήρχε ούτε ένα μωρό στην κοινότητα που είχα αναλάβει να φροντίζω”, είπε η Ραχήλ Μανγκόλι. Τότε η Μανγκόλι επισκέφτηκε μια τοπική κλινική, η οποία εξυπηρετούσε 55 οικογένειες από την Αιθιοπία του προαστίου Μπνέι Μπρακ του Τελ Αβίβ.

Συνομιλώντας με τον διευθυντή της κλινικής συνειδητοποίησε ότι είχε εντολή να χορηγεί το ενέσιμο Depo Provera σε όλες τις γυναίκες που βρίσκονταν σε αναπαραγωγική ηλικία.  Αυτό που δεν αποκάλυψε ο διευθυντής ήταν το ποιος έδωσε την εντολή-οδηγία γι’ αυτήν την πρακτική. Η Ραχήλ Μανγκόλι, όμως, μίλησε με τις νεαρές γυναίκες από την Αιθιοπία και έμαθε τα εξής: “Κανείς, μα κανείς δεν είχε πει κάτι σε αυτές τις νέες γυναίκες για τις εναλλακτικές μεθόδους αντισύλληψης ή για τις παρενέργειες του φαρμάκου που λάμβαναν”. Κανείς επίσης δεν τις έδωσε σημασία όταν παραπονούνταν για συμπτώματα όπως κόπωση, ναυτία, πονοκέφαλοι, κοιλόπονοι, απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας και αίσθηση καψίματος.

Το Depo Provera είναι γνωστό ότι μειώνει την πυκνότητα των οστών, ειδικά στις γυναίκες με ανοιχτόχρωμο δέρμα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση. Οι γιατροί ανησυχούν ότι είναι δύσκολο ή αδύνατο να βοηθήσουν τις γυναίκες που εμφανίζουν σοβαρές παρενέργειες επειδή το φάρμακο βρίσκεται στο σύστημά τους για μήνες μετά την ένεση.

Όταν το 2008 ο τότε υπουργός Υγείας του Ισραήλ, Γιακόβ Μπεν Γεζρί, ρωτήθηκε για το Depo Provera είπε ότι η χρήση του φαρμάκου σε μεγάλες ποσότητες στην αιθιοπική κοινότητα έχει να κάνει με τις πολιτιστικές προτιμήσεις των γυναικών. Δηλαδή ότι προτιμούν τα εμβόλια από τα χάπια Ωστόσο, στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας λένε κάτι το διαφορετικό. Τα τρία τέτραρτα των γυναικών στην Αιθιοπία χρησιμοποιούν το χάπι ως αντισυλληπτικό.

Ο Γιαλί Χασίς, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα, δήλωσε ότι οι απόπειρες περιορισμού της γονιμότητας των γυναικών της Αιθιοπίας αντικατοπτρίζουν πρακτικές που χρησιμοποιούνταν εναντίον γυναικών εβραϊκής καταγωγής που μετανάστευσαν στο Ισραήλ από αραβικές χώρες όπως το Ιράκ, η Υεμένη και το Μαρόκο στα πρώτα χρόνια του Κράτους του Ισραήλ, στις δεκαετίες του 1950 και του 1960.

Τέλος, ο Τζόναθαν Κουκ σημειώνει στο άρθρο του ότι το σκεύασμα Depo Provera συνδέεται και με τη Νότια Αφρική και το καθεστώς του απαρτχάιντ που το προσέφερε στις Αφρικανές γυναίκες της χώρας για να διασφαλίσει τη λευκή καθαρότητα του έθνους του στο μέλλον. Τυχαίο;