Τον προηγούμενο μήνα, ως μέλος της αποστολής της Προοδευτικής Διεθνούς, εκπροσωπώντας το ΜεΡΑ25, βρέθηκα στην Άγκυρα με σκοπό να παρακολουθήσω την έναρξη της “Δίκης του Κομπάνι”.
Η αποστολή αυτή οργανώθηκε ως ελάχιστη συμβολή οποιουδήποτε δημοκρατικού πολίτη, όταν ακούμε πως συμβαίνουν όλα αυτά τα επικίνδυνα για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα, σε κάποιο μέρος του πλανήτη.
Ήταν χρέος μας να σταθούμε στο πλευρό των μελών της τουρκικής αντιπολίτευσης, που διώκονται από το καθεστώς Ερντογάν και να δείξουμε στην πράξη ότι με τη Δημοκρατία δεν παίζουμε.
Για να πάρουμε όμως από την αρχή τα πράγματα. Πώς προέκυψε αυτή η υπόθεση; Η αφορμή ήταν ένα tweet εκ μέρους του κόμματος HDP που υποστήριζε τις διαδηλώσεις στην Τουρκία, οι οποίες απαιτούσαν να λάβει ο τουρκικός στρατός θέση και να μην αδιαφορεί απέναντι στα εγκλήματα του ISIS το 2013 και εξής στη βόρεια Συρία και συγκεκριμένα στο Κομπάνι.
Οι Τούρκοι δημοκράτες τότε, είχαν αγανακτήσει μπροστά στην είδηση πως ο στρατός της χώρας τους υποθάλπτει τη δράση του “Ισλαμικού Κράτους”, τη στιγμή που οι Κούρδοι μαχητές υπερασπίζονταν τις εστίες τους πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος, υπερασπιζόμενοι και όλους εμάς τους Ευρωπαίους μεταξύ άλλων. Η αγανάκτηση αυτή τους έβγαλε στο δρόμο και οι συγκρούσεις με την τουρκική αστυνομία, είχαν θανάσιμη κατάληξη για πολλούς διαδηλωτές.
Το HDP, το τρίτο σε δύναμη κόμμα στο τουρκικό κοινοβούλιο, με ανάρτηση στο Twitter κάλεσε τον κόσμο να συμμετέχει σε αυτές τις εκδηλώσεις και αυτό ήταν αρκετό για το καθεστώς Ερντογάν, ώστε να εκτοξεύσει κατηγορίες εναντίον της αντιπολίτευσής του, προσπαθώντας να κλείσει όσα στόματα τον ενοχλούν στο εσωτερικό της Τουρκίας. Στην πορεία των ετών, ο Τούρκος Πρόεδρος έδειξε αμετανόητος και επέμεινε στον αντιδημοκρατικό του δρόμο, ακόμα και απέναντι σε αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων.
Αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν πολύ κοντά μας. Και δεν εννοώ γεωγραφικά. Είναι διεθνής τάση η εκτροπή σε αντιθεσμική λειτουργία και αντιδημοκρατικές επιλογές, η μείωση της ισχύος του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το έχουμε δει να γίνεται και σε ευρωπαϊκές χώρες, ζούμε ορισμένα ψήγματα της λογικής αυτής και αρκετά πιο κοντά μας. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος ύπαρξης της Προοδευτικής Διεθνούς, η οποία προσπαθεί να προλάβει την περαιτέρω εκτροπή και να οδηγήσει σε μια προοδευτική στροφή.
Αυτό που συναντήσαμε στη “Δίκη του Κομπάνι”, η εμπειρία που αποκομίσαμε ευρισκόμενοι στην Άγκυρα, είναι αρκετά για να πείσουν τον καθένα και την καθεμία, πως επιβάλλεται να δώσουμε αυτό τον αγώνα για τη Δημοκρατία, εδώ, στην Τουρκία, οπουδήποτε στον κόσμο, δίπλα στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, που νιώθουν καθημερινά το φόβο και την ανασφάλεια, που κοιτάνε πίσω τους στο δρόμο όταν γυρίζουν σπίτι, που γίνονται παιχνίδι στα πλαίσια γεωπολιτικών συμφωνιών.
Η παντελής απουσία θεσμικού πλαισίου, η μηδενική ισχύς κανόνων και η ανυπαρξία βασικών δικαιωμάτων, είναι πρωτόγνωρα φαινόμενα για έναν Ευρωπαίο πολίτη, που αλλάζουν τον τρόπο που σκέφτεσαι, ειδικά να σε αγγίζουν επιστημονικά και επαγγελματικά. Είναι συντριπτικό για έναν άνθρωπο στον νομικό χώρο, να βλέπει κατηγορούμενους να μην έχουν δικαίωμα στην υπεράσπισή τους. Είναι ακόμα πιο συντριπτικό για έναν δημοκράτη άνθρωπο, να βλέπει το φόβο ζωγραφισμένο στα μάτια ανθρώπων που δίνουν συνεχόμενους αγώνες για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους.
Πώς όμως αντιδράς σε αυτό; Όταν βλέπεις πανίσχυρα καθεστώτα σε όλο τον κόσμο να καταπιέζουν τους λαούς, βλέπεις ανθρώπους να βιώνουν την αδικία καθημερινά, να αντιμετωπίζουν κινδύνους δυσανάλογους αυτών που έχουμε συνηθίσει και όταν αυτό το μοντέλο γίνεται παράδειγμα λειτουργίας ακόμα και στο εσωτερικό κρατών με πλούσια θεσμική ιστορία.
Ποια είναι η απάντηση που οφείλουμε να δώσουμε και πώς θα χειριστούμε μια κατάσταση που γίνεται όλο και πιο ασφυκτική και καταπιέζει εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο; Αυτές οι μέρες στην Τουρκία και όσα είδα στη “Δίκη του Κομπάνι”, ενίσχυσαν το αίσθημα καθήκοντος που ένιωθα απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους που διώκονται στον πυρήνα των γεγονότων. Πρέπει έμπρακτα να είμαστε εκεί και άοκνα να δουλέψουμε για να βάλουμε αυτά τα ζητήματα στην κεντρική ατζέντα του πολιτικού διαλόγου στις χώρες μας, ώστε να διασφαλίσουμε, αφενός ότι δεν θα τα ζήσουμε και εμείς και αφετέρου, ότι θα κάνουμε ότι μπορούμε για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους αυτούς που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα.