Την Τετάρτη 26 Μαΐου, ο πρώην επικεφαλής σύμβουλος του Μπόρις Τζόνσον, Ντόμινικ Κάμινγκς, έδωσε στοιχεία σε κοινοβουλευτική επιτροπή που ερευνά τη διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού. Ο Κάμινγκς ήταν ο διευθυντής του “Vote Leave” της καμπάνιας υπέρ της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασίλειου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον ενσάρκωσε ως μια λαμπρή, αλλά ευμετάβλητη ιδιοφυΐα ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς στην ταινία “Brexit”. Ο Κάμινγκς, όχι ο Κάμπερμπατς, περιγράφει την απάντηση του Τζόνσον στην πανδημία ως ένα χάος, μια σύγχυση, μια καταστροφική εσφαλμένη κρίση που οδήγησε σε χιλιάδες θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί.
Ο Τζόνσον αρχικά απαξίωσε τη νόσο Covid-19 ως μια τρομακτική ιστορία, είπε ο Κάμινγκς, και για να το αποδείξει ο Βρετανός πρωθυπουργός δήλωνε πρόθυμος να του χορηγηθεί ένεση με τον κορονοϊό ζωντανά στην τηλεόραση. Ο Κάμινγκς πρόσθεσε ότι, για τον Τζόνσον, ο πραγματικός κίνδυνος ήταν η υπερβολική αντίδραση σε έναν ιό που θα έβλαπτε σοβαρά την οικονομία. Κατά συνέπεια, ο Τζόνσον ακολούθησε την πολιτική της “φυσικής ασυλίας της αγέλης”, δηλαδή, της ιδέας ότι μόλις αρκετοί άνθρωποι στον πληθυσμό είχαν μολυνθεί και αναρρώσει από τη νόσο Covid-19, τα προστατευτικά τους αντισώματα θα εμπόδιζαν την εξάπλωσή του ιού. Παρά το γεγονός ότι περισσότεροι από 250 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, βρίσκονταν σε λοκντάουν, ο Τζόνσον κράτησε το Ηνωμένο Βασίλειο, τα λιμάνια του και τα αεροδρόμια του ανοιχτά. Περισσότεροι από 3,1 εκατομμύρια άνθρωποι προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου μόνο τον Μάρτιο του 2020. Ο Τζόνσον τελικά συμφώνησε να κλείσει τη χώρα στις 23 Μαρτίου, μια εβδομάδα μετά την ενημέρωσή του ότι αυτή η “φυσική ασυλία της αγέλης” θα προκαλούσε 250.000 θανάτους.
Ο Κάμινγκς τόνισε ότι ο Τζόνσον δεν είχε κανένα σχέδιο για να αντιμετωπίσει τον ιό. Οι σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό για τους εργαζόμενους στην τομέα της Υγείας και της Φροντίδας οδήγησε σε αγορές πανικού, σε μια σπατάλη δισεκατομμυρίων λιρών σε ελαττωματικά αντικείμενα. Άλλα 10 δισεκατομμύρια αγγλικές λίρες δαπανήθηκαν σε ένα σύστημα διάγνωσης και ιχνηλάτησης που δεν λειτούργησε. Ακόμα πιο τραγική, είπε ο πρώην “αρχιτέκτοντας” του Brexit, ήταν η κρατική οδηγία προς τα νοσοκομεία να στείλουν ανθρώπους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων χωρίς να έχουν καν κάνει τεστ για Covid. Περίπου 3.000 άνθρωποι πέθαναν μέχρι να αλλάξει η οδηγία στα μέσα Απριλίου του 2020.
Σύμφωνα με τον Κάμινγκς, ο Τζόνσον δεν είναι ικανός να είναι Πρωθυπουργός. Κατηγόρησε τον Τζόνσον για “αδιάφορη στάση και περιφρόνηση” για τη ζωή των ανθρώπων που φάνηκε από τη δικαιολογία που επικαλέστηκε για να αιτιολογήσει την καθυστέρηση ενός δεύτερου λοκντάουν το φθινόπωρο. Σύμφωνα με τον Τζόνσον “ο Covid σκότωσε μόνο 80άχρονους” κι αν ο ίδιος ήταν 80 ετών, θα ανησυχούσε περισσότερο για την οικονομία. Η νόσος Covid-19 σκότωσε περισσότερα από 83.000 άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παρά τον θυμό των συγγενών και των φίλων εκείνων που πέθαναν από Covid, ο Τζόνσον δεν αρνήθηκε την κατηγορία. Επιπλέον, ο Κάμινγκς επιβεβαίωσε ότι, όταν εξαναγκάστηκε στο λοκντάουν στα τέλη Οκτωβρίου 2020, μετά από έξι εβδομάδες αυξανόμενης πίεσης από τους συμβούλους του, ο Τζόνσον είπε: “Όχι πια γαμημένο λουκέτο – αφήστε τις σορούς να στοιβάζονται ανά χιλιάδες”. Αυτό, ο Τζόνσον το αρνήθηκε.
Πολλά από αυτά που είπε ή έκανε ο Μπόρις Τζόνσον είναι ήδη καταγεγραμμένα σε δημόσια έγγραφα. Όλα τα υπόλοιπα απλά ακούγονται αρκούντως πιστευτά. Αυτό που έχει σημασία είναι αν μια αποτυχία της κυβέρνησης τόσο τρομερή ώστε ο ίδιος ο Κάμινγκς να αισθανθεί υποχρεωμένος να ζητήσει συγγνώμη από όλους εκείνους που υπέφεραν ή έχασαν κάποιον οικείο τους από τη νόσο Covid-19, μπορεί να κάνει οποιαδήποτε διαφορά στην τύχη και το πολιτικό μέλλον του Τζόνσον.
Τα πρώτα σημάδια είναι ότι οι συνέπειες από την μαρτυρία-καταγγελία του Κάμινγκς είναι περιορισμένες, κυρίως επειδή ο ίδιος ο Κάμινγκς δεν θεωρείται ένας άνθρωπος ειλικρινής, ούτε μια προσωπικότητα φερέγγυα. Η αξιοπιστία του υπονομεύτηκε σοβαρά όταν ο Κάμινγκς αρνήθηκε να ζητήσει συγγνώμη για τη δική του παραβίαση των περιοριστικών μέτρων τον Απρίλιο του 2020. Ο Τζόνσον “επένδυσε” μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για να κρατήσει τον Κάμινγκς στη θέση του. Η ρήξη ήρθε τον Νοέμβριο του 2020. Ο Κάμινγκς παραιτήθηκε μετά από αυτό που πιστεύεται ότι ήταν μια διαμάχη εξουσίας με την τότε αρραβωνιαστικιά του Πρωθυπουργού (τώρα σύζυγος, παντρεύτηκαν στις 29 Μαΐου) και μητέρα του τεσσάρων εβδομάδων γιου τους, Κάρι Σίμοντς.
Επιπλέον, ο Τζόνσον επωφελείται από την επιτυχία του εμβολιαστικού προγράμματος κατά του νέου κορονοϊού. Οι άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμούν να προχωρήσουν και να επιστρέψουν στην κανονικότητα. Πολλοί γνωρίζουν ότι ο Τζόνσον έκανε λάθη, μερικά σοβαρά, αλλά πιστεύουν ότι όλοι θα μπορούσαν να έχουν κάποιες αστοχίες μπροστά σε μια πρωτόγνωρη υγειονομική πρόκληση. Εάν όμως χρειαστεί, ο Τζόνσον έχει ήδη κάποιον που μπορεί να κατηγορήσει και να ρίξει πάνω του όλη την ευθύνη για τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Το εξιλαστήριο θύμα θα είναι ο Ματ Χάνκοκ, υπουργός Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου.
Εξάλλου και ο Κάμινγκς φρόντισε να εξαπολύσει τα περισσότερα πυρά του και τη σκληρότερη κριτική του για τον υπουργό Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο Κάμινγκς είπε ότι ο Χάνκοκ θα έπρεπε να απολυθεί για όλα τα ψέματά του σχετικά με τα δήθεν σχέδια έκτακτης ανάγκης, για την παραπλάνηση όλων σχετικά με τις ελλείψεις προστατευτικού εξοπλισμού, για τις παρεμβάσεις του στο σύστημα διάγνωσης και ιχνηλάτησης αλλά και γιατί αυτός ευθύνεται που χιλιάδες άνθρωποι μεταφέρθηκαν από τα νοσοκομεία σε γηροκομεία χωρίς κανέναν τεστ για τον Covid. Αν πρέπει να θυσιάσει τον Χάνκοκ για να σώσει τον εαυτό του, ο Τζόνσον δεν θα διστάσει να το κάνει.
Ο Τζόνσον παραμένει δημοφιλής. Το Συντηρητικό κόμμα του ανέρχεται στο 39% στις κάλπες σε σύγκριση με το 35% του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος. Ο Τζόνσον απέσπασε επίσης καλά αποτελέσματα στις τοπικές εκλογές τον Μάιο του 2021. Ο Τζόνσον φαίνεται επίσης να έχει επιβιώσει από την κριτική για το ποιος πλήρωσε για την ανακαίνιση του διαμερίσματος στην πρωθυπουργική οικία, στον Αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός λαμβάνει το ποσό των 30.000 λιρών για όλα τα έξοδα των κατοικιών του. Ωστόσο, η ανακαίνιση του διαμερίσματος στην Ντάουνινγκ Στριτ φέρεται να κόστισε έως και 200.000 αγγλικές λίρες, αντικατοπτρίζοντας, σύμφωνα με ορισμένους, τα ακριβά γούστα της νέας συζύγου του Τζόνσον. Οι υποψίες είναι ότι οι δωρητές του Συντηρητικού Κόμματος “κάλυπταν κρυφά” τη διαφορά. Ο Τζόνσον επιμένει ότι κάλυψε με προσωπικά του έξοδα τη διαφορά, αλλά αρνήθηκε να πει εάν είχε αρχικά “δανειστεί” χρήματα.
Αν και έχει επιβιώσει προς το παρόν, η κακοδιαχείριση του κορονοϊού μπορεί και πάλι να στοιχειώσει τον Τζόνσον. Τα κρούσματα κορονοϊού αυξάνονται ξανά στο Ηνωμένο Βασίλειο, φτάνοντας πάνω από τα 4.000 την ημέρα για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2021. Τα κρούσματα θα αυξηθούν ξανά το φθινόπωρο. Εάν, λόγω του προγράμματος εμβολιασμού, η αύξηση των κρουσμάτων δεν οδηγήσει σε περισσότερες νοσηλείες και θανάτους, θα αποφευχθούν τα νέα λουκέτα και η ζωή, για τους περισσότερους Βρετανούς, θα συνεχιστεί κανονικά. Εάν όχι, η χώρα θα θυμηθεί όλα τα προηγούμενα λάθη και αυτή τη φορά δεν θα είναι τόσο γενναιόδωρη στη συγχώρεσή της. Ο Τζόνσον έχει επίσης δεσμευτεί να διεξάγει δημόσια έρευνα, εκτός από την τρέχουσα κοινοβουλευτική, σχετικά με την πανδημία κορονοϊού που άφησε το Ηνωμένο Βασίλειο το 2020 με έναν από τους υψηλότερους αριθμούς θανάτων μεταξύ των μεγάλων οικονομιών του κόσμου.
Υπενθυμίζοντας τις απώλειες ζωών και τη σπατάλη πόρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, θα διαφανεί ξανά ο μάλλον χαοτικός τρόπος διακυβέρνησης του Τζόνσον, ειδικά εάν συμπέσει με μια οικονομική ύφεση μετά το Brexit. Η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου αντιμετωπίζει ήδη προβλήματα σχετικά με τις εξαγωγές ψαριών και τροφίμων μετά την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι πολιτικές διαφορές σχετικά με τη συμφωνία του Brexit αυξάνονται μεταξύ της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και των αποκεντρωμένων κυβερνήσεων στη Σκωτία, η οποία επιδιώκει δημοψήφισμα ανεξαρτησίας, και στη Βόρεια Ιρλανδία όπου υπήρξε ήδη βία τον Απρίλιο.
Ωστόσο, η ικανότητα διακυβέρνησης έχει μικρότερη σημασία από την ικανότητα νίκης στις εκλογές. Ο Τζόνσον έχει δείξει ότι μπορεί και ξέρει πώς να κερδίζει στις κάλπες. Το να είσαι νικητής των εκλογών μπορεί να κάνει τον Μπόρις Τζόνσον άνοσο από τους πολιτικούς κινδύνους του κορονοϊού. Ωστόσο, καθώς δεν είναι ακόμη γνωστό για πόσο καιρό μπορούν να μας προστατεύσουν τα εμβόλια, δεν ξέρουμε πόσο θα διαρκέσει η πολιτική ασυλία του Τζόνσον ενάντια στο στέλεχος του κορονοϊού που λέγεται Κάμινγκς.
