Η Τουρκία έχει από καιρό εγκαταλείψει τη Δύση. Ο πρόεδρός της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει ευθυγραμμίσει τη χώρα του με τον άξονα της Κίνας, τη Ρωσίας και του Ιράν αναφέρει η συντακτική ομάδα του Bloomberg που καλεί τον Μπάιντεν να κόψει τους δεσμούς της Τουρκίας με τη Δύση όπως ακριβώς έκανε ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Γόρδιο Δεσμό.
Ωστόσο σύμφωνα με το Bloomberg , ο Ερντογάν επιθυμεί επίσης να προστατεύσει τις στρατιωτικές συνεργασίες της Τουρκίας με της Δύση όπως και τη συμμετοχή της χώρας του στις οικονομικές ενώσεις της. Θέλει η Τουρκία να παραμένει εντός του Οργανισμού της Συνθήκης του Βόρειου Ατλαντικού (NATO), ακόμη και όταν αγοράζει ρωσικά οπλικά συστήματα ή όταν εκτοξεύει προσβολές κατά αρχηγών κρατών – μελών. Επιδιώκει, δε, “αμοιβαία εμπιστοσύνη” με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που απειλεί να την πλημμυρίσει με εκατομμύρια μετανάστες.
Η Δύση πρέπει να απαντήσει αποδεικνύοντας ότι η ανοχή της προς την τουρκική “αγριότητα” τελειώνει. Το καλύτερο φόρουμ για να γίνει κάτι τέτοιο είναι το ΝΑΤΟ, ξεκαθαρίζει το Bloomberg. Η πρώτη σύνοδος της συμμαχίας μετά την ανάληψh των καθηκόντων του προέδρου των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα, ενώ ο ίδιος συζητά με τον Ερντογάν σήμερα Δευτέρα 14 Ιουνίου.
Ατεκμηρίωτες κατηγορίες
Ο Ερντογάν έχει αναπτύξει “πολεμική” ρητορική εναντίον των ΗΠΑ. Αυτή η εχθρότητα αντιμετωπίστηκε με ανοχή από τον τέως πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έδειχνε μικρό ενδιαφέρον για την αμερικανική ηγεσία στον κόσμο. Τώρα που ο Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι θα αναλάβει εκ νέου αυτήν την ευθύνη, πρέπει να καταστήσει σαφές στον Ερντογάν ότι η Τουρκία δεν μπορεί να χορεύει ταγκό ταυτόχρονα και με τους δύο “παρτενέρ”.
Ο Μπάιντεν είχε πολλές ευκαιρίες να “μετρήσει” τον Ερντογάν όλα αυτά τα χρόνια και έχει καταλήξει σαφώς στο συμπέρασμα ότι ο Τούρκος ηγέτης είναι ένας αυταρχικός κυβερνήτης. Έχει δηλώσει άλλωστε ότι “πρέπει να καταλάβει η Τουρκία ότι δεν πρόκειται να συνεχίσουμε να παίζουμε μαζί της όπως κάναμε μέχρι πρόσφατα”.
Η Τουρκία ήδη “δοκιμάζει” αυτή τη νέα πραγματικότητα, ανεβάζοντας τους τόνους. Ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού έχει κατηγορήσει ανοικτά τις ΗΠΑ ότι διέταξαν μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 εναντίον του Ερντογάν και έχει ισχυριστεί ότι η Ευρώπη ήταν ενθουσιώδης στην υποστήριξή των επίδοξων πραξικοπηματιών. Αυτό ξεπερνά κατά πολύ τις προηγούμενες κατηγορίες, μερικές από τις οποίες έχουν προβληθεί από τον ίδιο τον Ερντογάν, ότι οι ΗΠΑ είχαν υποστηρίξει τους συνωμότες Τούρκους στρατιωτικούς.
Στην πραγματικότητα, ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ κατά τη στιγμή της απόπειρας πραξικοπήματος και πέταξε στην Τουρκία για να διαβεβαιώσει τον Ερντογάν για την τότε αμερικανική υποστήριξη. Αν και η Άγκυρα διεξήγαγε σαρωτικές έρευνες για τα γεγονότα και συνέλαβε χιλιάδες άτομα, δεν παρείχε κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι οι ΗΠΑ ή η Ευρώπη συμμετείχαν με οποιονδήποτε τρόπο στην απόπειρα. Ωστόσο, ο Ερντογάν δεν σκέφτηκε να διορθώσει τον υπουργό του για τις κατηγορίες που εξαπέλυσε, αλλά ούτε σκέφτηκε να τον τιμωρήσει.
Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει παραβλέψει τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις του κατά της απόκτησης ρωσικών πυραυλικών αμυντικών συστημάτων και στην πραγματικότητα θέλει να έχει τη δυνατότητα να αγοράσει ακόμη περισσότερα. Έχει οξύνει τις διαφορές με μέλη της συμμαχίας όπως η Ελλάδα (σχετικά με την εξερεύνηση υδρογονανθράκων) και η Γαλλία (σχετικά με τον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη). Πιο πρόσφατα, χρησιμοποίησε την ιδιότητα του μέλους της Συμμαχίας για να λειάνει την κριτική του ΝΑΤΟ προς τη Λευκορωσία σχετικά με την αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair.
Ανεπιθύμητη
Ο ιδρυτικός καταστατικός χάρτης του ΝΑΤΟ δεν επιτρέπει την αποβολή των μελών, ωστόσο η Τουρκία μπορεί να ειδοποιηθεί με διάφορους τρόπους ότι δεν είναι πλέον επιθυμητή ως μέλος. Ένα καλό ξεκίνημα θα ήταν να μειώσει κανείς το αποτύπωμα της Συμμαχίας στο τουρκικό έδαφος, ξεκινώντας με την απόσυρση πυρηνικών όπλων και άλλων στρατηγικών assets. Η ομάδα των κρατών – μελών μπορεί επίσης να συντονιστεί σε τιμωρητικά μέτρα κατά της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής πωλήσεων όπλων και οικονομικών κυρώσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υπογραμμίσει το μήνυμα, επιβεβαιώνοντας ότι δεν έχει την πρόθεση να αναζωογονήσει τις μακροχρόνιες συνομιλίες για την ένταξη της Τουρκίας στο μπλοκ.
Ο Μπάιντεν θα μπορούσε να υποστηρίξει τα μέτρα του ΝΑΤΟ με μονομερή αμερικανικά μέτρα. Η κυβέρνησή του έχει ήδη δηλώσει ότι ενδέχεται να επεκτείνει τις κυρώσεις στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας και θα υποστηρίξει την αναστολή συμμετοχής της χώρας στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έχει πει ότι θα υιοθετηθούν ακόμη αυστηρότερες κυρώσεις, γεγονός που θα ήταν ευπρόσδεκτο από το Κογκρέσο.
Το μέρος όπου ο Μέγας Αλέξανδρος έκοψε με το σπαθί του τον Γόρδιο Δεσμό απέχει μία ώρα οδικώς από τη σύγχρονη Άγκυρα. Η απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση πρέπει να είναι αποδειχθεί μια ακόμη πιο απλή υπόθεση.
Σημειώνεται ότι ο Τζο Μπάιντεν θα έχει σήμερα 14/6. την πρώτη του συνάντηση ως πρόεδρος των ΗΠΑ με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά από πέντε μήνες ψυχρότητας στις σχέσεις Άγκυρας-Ουάσινγκτον.
Ο Τούρκος πρόεδρος επεσήμανε στις αρχές του μήνα ότι οι σχέσεις της χώρας του με τις ΗΠΑ υπό την προεδρία του Μπάιντεν είναι πιο τεταμένες από όσο ήταν υπό προηγούμενους προέδρους.
Πηγή: Bloomberg
