Αναδημοσίευση από το dialogos.com.cy, Tου Κωστή Πιτσιλλούδη

Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τη σφαγή των οκτώ Ελληνοκύπριων Κοντεμενιωτών στο Κιόνελι, που διαπράχθηκε στις 12 Ιουνίου του 1958 από ακροδεξιούς Τ/κ της ΤΜΤ, διοργάνωσε το Σάββατο το τουρκοκυπριακό κόμμα “Αριστερό Κίνημα” (Sol Hareket).

H εκδήλωση, η οποία ξεκίνησε με πορεία και κατέληξε στο σημείο όπου έγινε η σφαγή και φυτεύτηκαν λουλούδια εις μνήμη των θυμάτων, δείχνει το δρόμο προς την ελληνοκυπριακή πλευρά να αναγνωρίσει τα εγκλήματα που διέπραξαν ε/κ ακροδεξιά στοιχεία έναντι αμάχων Τ/κ, όπως για παράδειγμα της Τόχνης (14/08/74) και της σφαγής σε Αλόα- Σανταλάρη-Μαράθα κατά την ίδια ημέρα.

Σε ομιλία που έδωσε στο χώρο της σφαγής των Ε/κ, το μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του “Αριστερού Κινήματος”, Χουσεΐν Ντεμιρέλ, απηύθυνε συγγνώμη προς την ελληνοκυπριακή κοινότητα, αλλά και στους συγγενείς των θυμάτων. “Νομίζω ότι όλοι γνωρίζουν, αλλά ας θυμηθούμε τι συνέβη πριν από τις 12 Ιουνίου. Υπήρχε ένταση, βασιζόμενη στην εθνοτική καταγωγή σε όλο το νησί, αλλά ειδικά στη Σκυλλούρα, όπου ζούσαν μαζί Ε/κ και Τ/κ. Οι γυναίκες, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι του χωριού κατέφυγαν στο Κιόνελι, το πλησιέστερο τ/κ χωριό”, υπενθύμισε.

Τόνισε ότι στις 12 Ιουνίου, όταν η ένταση κλιμακώθηκε, μία ομάδα Ε/κ από τον Κοντεμένο μετέβη στη Σκυλλούρα για να βοηθήσει σε μια πιθανή σύγκρουση. Πρόσθεσε ότι, λαμβάνοντας αυτές τις πληροφορίες, οι βρετανικές δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν 35 E/κ από τον Κοντεμένο που είχαν πάει στη Σκυλλούρα και τους μετέφεραν στη Λευκωσία για ανακρίσεις. Υπογράμμισε πως αργότερα αποφασίστηκε η τιμωρία του «bussing» (σ.σ. μεταφορά), μιας μεθόδου που χρησιμοποίησαν οι Βρετανοί σε άλλες αποικίες. Πρόσθεσε ότι τους φόρτωσαν σε φορτηγά και λίγο έξω από το Κιόνελι τούς διέταξαν να κατέβουν για να πάνε με τα πόδια στο χωριό τους.

“Μετά από πληροφόρηση που έλαβαν Τ/κ στο Κιόνελι ότι 35 Ε/κ από τον Κοντεμένο αφέθηκαν εκεί, τους επιτέθηκαν με τα χέρια και με όπλα”. Ο ομιλητής επεσήμανε ότι, σύμφωνα με επίσημα ε/κ αρχεία, σκοτώθηκαν οκτώ άτομα, ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές εννιά και πέντε άλλοι Ε/κ επέζησαν με σοβαρούς τραυματισμούς.

Πρόσθεσε ότι Τ/κ που είχαν ταυτοποιηθεί ως θύτες μεταφέρθηκαν σε αστυνομικό τμήμα στη Λευκωσία για ανάκριση, όπου στο τέλος της ανάκρισης και της δικαστικής διαδικασίας καταδικάστηκαν σε θάνατο, ωστόσο αθωώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1958.

“Προσπάθησα να υποστηρίξω τις γνώσεις μου με όσα διάβασα και τι συγκέντρωσα από τους μάρτυρες εκείνων των ημερών. Ωστόσο τα γεγονότα είναι δυστυχώς διαφορετικά, καθώς η ‘τουρκοκυπριακή επίσημη ιστορία’ αγνοούσε αυτό το ζήτημα και το αντιμετώπιζε ως ζήτημα ταμπού για μεγάλο χρονικό διάστημα”, εξήγησε.

Έφερε ως παράδειγμα το κάψιμο των καλλιεργειών που φημολογείται ότι διαπράχθηκε από Ε/κ λίγες μέρες πριν τη σφαγή, όπου σε ορισμένες πηγές λένε “κριθάρι” και σε άλλες πηγές λένε “σιτάρι”.

Ο Ντεμιρέλ, αναφερόμενος στο ρόλο των Βρετανών στη σφαγή, τόνισε ότι είναι ένα ακόμη θέμα συζήτησης. Για παράδειγμα, πρόσθεσε, γιατί επέβαλαν οι Βρετανοί την ποινή “bussing” ακριβώς δίπλα σε ένα τουρκικό χωριό; “Δεν θα μπορούσαν τουλάχιστον να συνοδεύονται σε ασφαλή απόσταση;” διερωτήθηκε.

Υπογράμμισε πως είναι σαφές ότι “πρέπει πρώτα να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την Ιστορία μας αποκαλύπτοντας την αλήθεια και πρόσθεσε πως ο τρόπος επίτευξης μίας μόνιμης ειρήνης θα επέλθει αποκαλύπτοντας την αλήθεια, να θυμόμαστε, να μην ξεχνάμε, να αντιμετωπίζουμε την Ιστορία -ανεξάρτητα από το πόσο επώδυνη είναι- δείχνοντας αμοιβαίο σεβασμό για τον πόνο μας, να εκφράζουμε συγγνώμη όταν είναι απαραίτητο και να οικοδομήσουμε το μέλλον αναλαμβάνοντας την ευθύνη για όσα έχουν γίνει στο παρελθόν”.

Κλείνοντας την ομιλία του, ο Χ. Ντεμιρέλ παρέθεσε τα λόγια του Ανδρέα Σταύρου, ο οποίος έχασε τον πατέρα και τον θείο του στη σφαγή της 12ης Ιουνίου και έγινε ορφανός σε ηλικία δύο ετών: “Ήμουν δύο ετών όταν ο πατέρας μου Χριστόδουλος Σταύρου και ο θείος μου, Πέτρος Σταύρου, σκοτώθηκαν στο Κιόνελι. Η μητέρα μου ήταν 28 ετών και χήρα με πέντε παιδιά. Ο πατέρας μας σκοτώθηκε και η μητέρα μας έπρεπε να μεγαλώσει μόνη πέντε παιδιά. Αυτή είναι μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Η εμπειρία μας μάς έδειξε ότι τέτοια γεγονότα δεν πρέπει ποτέ να ξανασυμβούν. Οι αθώοι άνθρωποι πληρώνουν το τίμημα για το εθνοτικό μίσος. Δεν φτάνουμε πουθενά με μίσος. Η καλύτερη τελετή για τους νεκρούς είναι να δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα ειρήνης”.

Τα θύματα

Τα οκτώ θύματα του σοβινισμού: Κωστάκης Ν. Μουρρής, 34 ετών, Ευριπίδης Κυριάκου 24 ετών, Πέτρος Σταύρου 21 ετών, Γεώργιος Σταύρου 17 ετών, Σωτήρης Λοΐζου 17 ετών, Ιωάννης Σταύρου Παρπέρης 31 ετών, Χαράλαμπος Σταύρου 34 ετών και Χριστόδουλος Σταύρου επίσης 34 ετών.