Το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβούλιου Μνημείων και Τοποθεσιών (I.C.O.MO.S.) που είναι επίσημος τεχνικός σύμβουλος της UNESCO και δηλώνει έντονα την παρουσία του συμβάλλοντας στην διάσωση και προστασία πολιτιστικών αγαθών στην Ελλάδα και διεθνώς, σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 26 Ιουνίου, κρούει τον κώδωνα κινδύνου για την τύχη του εμβληματικού Εθνικού Θεάτρου Ρόδου (ΕΘΡ), πρώην Teatro Giacomo Puccini που είναι εκτός λειτουργίας εδώ και περίπου μιάμιση δεκαετία.
Η αντίδραση του Ελληνικού Τμήματος του I.C.O.MO.S. ήταν απάντηση σε επιστολή που απέστειλε στις 13 Μαΐου 2021 ομάδα ευαισθητοποιημένων πολιτών (κατοίκων και μη της Ρόδου), μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου, Δημήτρης Γρηγοριάδης, ο πρώην βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Γάκης, η μουσικός ερμηνεύτρια Ίρις Μαυράκη και ο Παναγιώτης Αυγερινός Μέλος ΔΣ Συλλόγου, που αγωνίζονται επίμονα εδώ και χρόνια, παρά τις αντιξόοτητες και την αδράνεια των εκάστοτε δημοτικών αρχών για τη διάσωση του εμβληματικού θεάτρου που χρονολογείται από την περίοδο της ιταλοκρατίας.
Η ομάδα ευασθητοποιημένων πολιτών για το Ε.Θ.Ρ., στο οποίο το Κοσμοδρόμιο είχε κάνει εκτενές αφιέρωμα τον περασμένο Μάρτιο, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την άμεση ανταπόκριση και την αντίδραση του Ελληνικού Τμήματος του I.C.O.MO.S.
Σε σχετική επιστολή τονίζουν ότι το δίκιο του αιτήματός τους που είναι “αίτημα του Δωδεκανησιακού λαού δεν δημιουργεί κόπωση και απογοήτευση,στοιχεία στα οποία ποντάριζε η Δημοτική Αρχή για να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια”.
“Ο δρόμος ξέρουμε ότι είναι μακρύς αλλά και οι δυνάμεις μας είναι πάρα πολύ μεγάλες μετά από αυτή την επιτυχία”καταλήγει η ανακοίνωση που φέρει τις υπογραφές του Δημήτρη Γάκη, του Δημήτρη Γρηγοριάδη,της Ίριδος Μαυράκη, και του Παναγιώτη Αυγερινού.
Η ανακοίνωση του Ελληνικού Τμήματος του Ι.C.O.MO.S. έχει ως εξής:
Αθήνα, 26 Ιουνίου 2021
ΘΕΜΑ: Εθνικό Θέατρο Ρόδου
«Το 2005, το Εθνικό Θέατρο Ρόδου (πρώην Teatro Giacomo Puccini), κτήριο χαρακτηρισμένο από το ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 40/Δ/30.01.1987 και από το ΥΠΠΟΑ (ΦΕΚ 587/Β/24.8.1988), ως «έργο τέχνης και ιστορικό μνημείο», έκλεισε για να γίνουν απαραίτητες επισκευές συντήρησης, λόγω προγενέστερων ατυχών ανθρώπινων επεμβάσεων και της φυσικής φθοράς, που είχαν ως αποτέλεσμα όχι μόνο την αλλοίωση της μορφολογίας του χώρου, αλλά και της ακουστικής του.
Έκτοτε και για 15 χρόνια περίπου, έχουν πραγματοποιηθεί αποσπασματικές παρεμβάσεις, π.χ. αποκατάσταση τριών (3) εκ των τεσσάρων (4) όψεων. Το κτήριο παραμένει σήμερα εγκαταλειμμένο, με αποτέλεσμα τη βαριά επιδείνωση της κατάστασής του, τη μη δυνατότητα ολοκληρωμένης συντήρησης του ιστορικού υλικού του και τη συνεχή αύξηση του προϋπολογισμού αποκατάστασης.
Σειρά γραφειοκρατικών διαδικασιών, όπως η σύνταξη μελέτης από το Δήμο, έγκριση από το ΥΠΠΟΑ το 2008, νέα έγκριση μελέτης από το ΥΠΠΟΑ για την αποκατάσταση των όψεων το 2011, προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ ΥΠΠΟΑΔΗΜΟΥ-ΠΕΡΙΦ. ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ, υποβολή νέας μελέτης από το Δήμο το 2014 και έγκρισή της υπό όρους το 2018 (ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/175415/18347/1689/19.4.2018), μάλλον αρνητική επίπτωση είχαν στην προοπτική αποκατάστασης του μνημείου, το κόστος της οποίας υπολογίζεται πλέον στα 15.800.000 ευρώ.
Από τα συνοπτικώς προαναφερόμενα δεδομένα, προκύπτει ότι ο Δήμος Ρόδου, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει το μνημείο, δεν έχει μπορέσει μέχρι τώρα να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση για την υλοποίηση των εργασιών αποκατάστασης–επανάχρησης του κτηρίου. Όσον αφορά δε στη μέθοδο της μελετοκατασκευής, προς την οποία προσανατολίζεται, είναι προφανές ότι δεν αποτελεί την προσφορότερη μέθοδο αποκατάστασης μνημείων, με πολλά αρνητικά παραδείγματα, ως τώρα.
Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα, το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών – ICOMOS, θεωρεί ότι είναι απαραίτητο το συντομότερο δυνατόν:
α) να εξεταστεί η στατική επάρκεια του κτηρίου,
β) να ληφθούν άμεσα μέτρα στερέωσης σε περιοχές που απειλούνται με κατάρρευση και
γ) να συντηρηθούν τα σαθρά κυρίως επιχρίσματα ή επενδύσεις τοίχων, από εξειδικευμένο προσωπικό, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του Θεάτρου, μέχρι την εξεύρεση της υπέρογκης χρηματοδότησης για την εκπόνηση μελετών (τεκμηρίωση νέας υπάρχουσας κατάστασης, επικαιροποίηση οριστικών μελετών και μελετών εφαρμογής), ώστε ακολούθως να εγκριθούν εκ νέου από το ΥΠΠΟΑ για να αρχίσουν οι εργασίες αποκατάστασης.
Διαφορετικά, το θέατρο θα εξακολουθήσει να παραμένει κλειστό για πολλά χρόνια ακόμη, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται έτι περαιτέρω η κατάστασή του και η πόλη της Ρόδου να μην έχει τη δυνατότητα χρήσης του εμβληματικού αυτού κτηρίου».
Για την Εθνική Επιτροπή του Ελληνικού Τμήματος του I.C.O.MO.S.
Ο Πρόεδρος, Δρ Αθανάσιος Νακάσης
Ο Γενικός Γραμματέας, Ιωάννης Πανόπουλος