Όταν στην πατρίδα μας, υπήρχε σύνταγμα, από το οποίο οι τότε κυβερνώντες θεωρούσαν πως απέρρεαν ορισμένες υποχρεώσεις του κράτους προς τους πολίτες, καταβαλλόταν μια κάποια προσπάθεια τουλάχιστον διασφάλισης της τυπικής ισότητας ενώπιον του νόμου.
Σε καιρούς μόνιμης κατάστασης έκτακτης ανάγκης και νεοφιλελευθερισμού, το κατεστημένο δεν νιώθει την ανάγκη επίδειξης τέτοιων ευαισθησιών. Αν δεν σε πείθουν οι κραυγές των μέσων ενημέρωσης θα σε πείσει το κλομπ και αν ούτε αυτό κάνει την δουλειά του, θα έρθει ένα απίθανο πλέγμα διοικητικών μέτρων και προστίμων – πάντα χωρίς ειδική και συνταγματική αιτιολογία. Βεβαίως κάποιοι τα λέγαμε από τότε που οι πορείες απαγορευόταν “καθ’ άπασαν την επικράτεια”, αλλά ήμασταν “ψεκασμένοι”, όπως και όταν υποστηρίζαμε τα στοχευμένα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας.
Το μητσοτακικό μπαξίσι λοιπόν προς νεότερες ηλικίες για να εμβολιαστούν, πέρα από γελοίο και τυπικό μιας στρεβλής αντίληψης περί υλικών κινήτρων, η οποία διδάσκει από την μια κοινωνική ανευθυνότητα και από την άλλη την προσδοκία εξαγοράς, είναι και παντελώς αντισυνταγματικό στην βάση της παραβίασης της αρχής της ισότητας.
Δεν υπάρχει καμιά ειδική αιτιολόγηση, η οποία να εδράζεται σε πραγματολογικά και νομικά θεμέλια, ικανή να εξηγήσει γιατί ορισμένοι πολίτες αρκούνται στο ότι το εμβόλιο είναι δωρεάν, ενώ οι υπόλοιποι πληρώνονται επιπλέον. Από πότε η βιολογική νεότητα έχει καταστεί πηγή επιπλέον προσόδων συνδεομένων με την δημόσια υγεία;
Και επιπλέον, γιατί να μην λάβει το μήνυμα και κάποια άλλη κοινωνική ή ηλικιακή ομάδα ότι αν επιδείξει ανευθυνότητα κοινωνική και δεν εμβολιαστεί, θα ανεβάσει την διαπραγματευτική της ισχύ λαμβάνοντας αντίστοιχα μπαξίσια;
Δίπλα στην μία παραβίαση του συντάγματος (όχι την πρώτη φυσικά) προστίθενται και άλλες: ο διαχωρισμός πολιτών ως προς την κοινωνική τους ζωή και την απόλαυση μιας σειράς αγαθών, σε ποια πραγματικά δεδομένα εδράζεται; Εξηγούμαστε: αν η εμβολιαστική εκστρατεία καθυστερούσε σημαντικά λόγω άρνησης συμμετοχής των πολιτών και διαπιστωνόταν συγκεκριμένοι κίνδυνοι για την δημόσια υγεία εξαιτίας αυτής της άρνησης, τότε θα υπήρχε βάση συζήτησης.
Μέχρι σήμερα δεν προκύπτει τίποτα σχετικό: οι αρνητές αποδεικνύονται δημοσκοπικώς ελάχιστοι και οι καθυστερήσεις στην εμβολιαστική εκστρατεία, αν θεωρηθεί ότι υπάρχουν, οφείλονται κυρίως σε κρατικές αστοχίες – βλ. λ.χ. ξεστοκάρισμα Astra Zenecca.
Επιπλέον, πέραν κάθε λογικής, το ελληνικό κράτος κυμαίνεται μεταξύ οριζόντιων, παράλογων διοικητικών απαγορεύσεων για εβδομάδες και μήνες από την μια και άνευ όρων ανοίγματος του τουρισμού, αποδεικνύοντας ότι στερείται λογικής.
Ακόμα χειρότερα, ότι στερείται κάθε πραγματικής ευαισθησίας για τους πολίτες του, ιδίως δε για εκείνους οι οποίοι δεν διαθέτουν επαρκείς προσβάσεις στην εξουσία. Άλλωστε, καμία ευαισθησία δεν επέδειξε για τους ελαχίστους μεν, υπαρκτούς δε, οι οποίοι κινδύνευσαν ή και έχασαν την ζωή τους ακολούθως εμβολιασμού. Αποζημιώθηκε κανείς;
Το κυριότερο ζήτημα ωστόσο είναι άλλο και αφορά αυτό που κρύβεται πίσω από τα συγκεκριμένα μέτρα: επίκληση δημοσίου κινδύνου-παντοδυναμία της εκτελεστικής λειτουργίας-ανυπαρξία αιτιολόγησης και ελέγχου ως προς τα μέτρα που λαμβάνονται-πολυεπίπεδος διαχωρισμός των πολιτών με βασικό άξονα “ανεύθυνος-υπεύθυνος”, όπως η εκτελεστική λειτουργία και τα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης κάθε φορά νοηματοδοτούν τις εν λόγω έννοιες.
Η εν λόγω ακολουθία ήρθε για να μείνει. Η πανοπτική εξουσία θεμελιώνεται πάνω σε πραγματικές ανάγκες (υγειονομικός κίνδυνος), νομιμοποιείται από πρώην “αριστερά” ρεύματα (δικαιωματισμός), αλλά φυσικά επεκτείνεται, καθότι πανοπτική, σε κάθε κρίσιμη πτυχή του κοινωνικού και ιδιωτικού βίου. Άλλωστε -και ιδίως στο επίπεδο της δημόσιας υγείας- με πρόσχημα την έλλειψη πόρων, οι περιορισμοί μπορούν να είναι ανεξάντλητοι και φυσικά να μην αφορούν την πανδημία.
Για εκείνους δε, οι οποίοι δικαίως αναρωτιούνται: “πάντα δεν αποδεχόμασταν περιορισμούς της προσωπικής μας ελευθερίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος;”, η απάντηση βρίσκεται στον συνδυασμό αιτιολόγησης και στάθμισης. Δεν έχει με άλλα λόγια τόση σημασία αν κανείς εν τέλει θα αποφανθεί υπέρ θετικών ή αρνητικών διακρίσεων στο πλαίσιο της πανδημίας, αλλά αν η απόφανση είναι ειδικώς αιτιολογηθείσα, αναγκαία, ανάλογη προς τον κίνδυνο και επομένως δημοκρατικώς και δικαιοκρατικώς ελέγξιμη.
“Πολυτέλειες” εν μέσω πλουτοκρατικής ολιγαρχίας, βεβαίως, και ελεγχόμενων μέσων ενημέρωσης.
