Οι “αρχιτέκτονες” του νέου Συντάγματος της Χιλής επέλεξαν μια γυναίκα, ιθαγενή της φυλής Μαπούτσε, να ηγηθεί της διαδικασίας για τη συνταγματική αναθεώρηση της χώρας. Η Συνταγματική Συνέλευση της Χιλής ανέλαβε και επισήμως τα καθήκοντά της την περασμένη Κυριακή επιλέγοντας για πρόεδρό της την καθηγήτρια και αγωνίστρια, Ελίζα Λονκόν Αντιλέο. Το κείμενο, το οποίο θα συντάξει η Συνέλευση, θα αποτελέσει το νέο επίσημο Σύνταγμα της Χιλής, θα αντικαταστήσει το “κληροδότημα” του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοτσέτ και θα είναι το πρώτο που θα διαμορφωθεί μέσα από μια δημοκρατική και συμμετοχική διαδικασία σε ολόκληρη την ιστορία της χώρας.

Η πανεπιστημιακός, η οποία έχει αγωνιστεί για τα γλωσσικά δικαιώματα της φυλής της, για το δικαίωμα των Μαπούτσε στην παιδεία και για την επιστροφή της γης τους, εξελέγη πρόεδρος της Συνταγματικής Συνέλευσης με 96 ψήφους επί συνόλου 155 μελών της νομοθετικής επιτροπής της Χιλής. Η 58χρονη Ελίζα Λονκόν Αντιλέο ήταν ανεξάρτητη υποψήφια στις εκλογές του Μαΐου και εξελέγη σε μία από τις επτά έδρες στις περιοχές που κατοικούν οι ιθαγενείς Μαπούτσε με 11.714 ψήφους. Η ίδια δήλωσε: “Αισθάνομαι ευγνώμων για τη στήριξη των διαφορετικών συνασπισμών που έδειξαν εμπιστοσύνη και εναπόθεσαν τις ελπίδες και τα όνειρά τους στα χέρια του έθνους των Μαπούτσε. Είμαι ευγνώμων που εξέλεξαν μια Μαπούτσε, μια γυναίκα να αλλάξει την ιστορία της χώρας μας”.

Ο πολύπαθος χιλιανός λαός αγανακτισμένος με την πολιτική ελίτ και τις συνεχείς προτροπές για μεταρρύθμιση, τον Μάιο με την ψήφο του έδωσε σε προοδευτικούς, ανεξάρτητους και αριστερούς υποψηφίους τη δυνατότητα να αναθεωρήσουν σε βάθος το Σύνταγμα της χώρας. Τον Μάιο τα κόμματα της αριστεράς έλαβαν το 33% των ψήφων, η κεντροδεξιά έλαβε ποσοστό 21%, ενώ οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι έλαβαν τις υπόλοιπες ψήφους. “Η ιδέα πίσω από τη συνέλευση των 155 μελών είναι να προσπαθήσει να συμπεριλάβει και να αντιπροσωπεύσει όλα τα διαφορετικά στοιχεία της κοινωνίας της Χιλής”, επισημαίνει ο δημοσιογράφος Ντάνιελ Σβάιμελ του δικτύου, Al Jazeera. Για κάθε άρθρο του νέου συντάγματος απαιτείται έγκριση από τα δύο τρία των μελών της Συνταγματικής Συνέλευσης. Το εν λόγω νομοθετικό σώμα έχει διορία εννέα μηνών, με πιθανή παράταση άλλων τριών μηνών, για να συντάξει ένα νέο κείμενο, το οποίο στη συνέχεια θα τεθεί σε δημοψήφισμα.  

Η Ελίζα Λονκόν Αντιλέο είναι ακαδημαϊκός στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Τμήματος Παιδείας του Πανεπιστημίου του Σαντιάγο και εξωτερική λέκτορας στη Σχολή Τεχνών του Καθολικού Πανεπιστημίου της Χιλής. Σε μια συμβολική εκδήλωση, η Ελίζα Λονκόν, απευθύνθηκε στο πλήθος στα Mapuzungún, στη μητρική της γλώσσα και είπε: “Feley mari mari mari pu lamngen, mari mari kom pu che…. Χαιρετίζω τους λαούς της Χιλής, από τα βόρεια έως την Παταγονία, από το λαφκέν (Δύση), τη θάλασσα, τα βουνά, τα νησιά, όλους τους λαούς της Χιλής που μας ακούνε. Εδώ είμαστε. Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξη των διαφορετικών συνασπισμών που έδωσαν την εμπιστοσύνη τους και έθεσαν τα όνειρά τους στην πρόσκληση που έκανε το έθνος των Μαπούτσε να ψηφίσουν ένα άτομο της φυλής Μαπούτσε, μια γυναίκα, για να αλλάξει την ιστορία αυτής της χώρας. Νιώθουμε χαρούμενοι για αυτήν τη δύναμη που μας δίνουν, αυτή η δύναμη είναι για όλους τους λαούς της Χιλής, για όλους τους τομείς, για όλες τις περιοχές, για όλους τους λαούς και τα γηγενή έθνη που μας συνοδεύουν”.

Την περασμένη Κυριακή η πρώτη επίσημη συνεδρίαση της Συνταγματικής Συνέλευσης ξεκίνησε με καθυστέρηση κάποιων ωρών εξαιτίας συμπλοκών ανάμεσα σε διαδηλωτές και αστυνομικές δυνάμεις στους δρόμους του Σαντιάγο. Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης στην κοντινή πλατεία Plaza Italia, το επίκεντρο του ξεσηκωμού των Χιλιανών κατά της κοινωνικής αδικίας το 2019 που συνέβαλε και οδήγησε στην προοδευτική σύνθεση της Συνταγματικής Συνέλευσης. “Ελπίζω αυτή η διαδικασία να βοηθήσει στο χτίσιμο μιας Χιλής για όλους τους Χιλιανούς”, δήλωσε η 47χρονη Καρολίνα Βεργκάρα στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, AFP.

Με πληροφορίες από Al Jazeera, Info-war.gr