Όπως είναι γνωστό, τον Αύγουστο, στα “μπάνια του λαού”, οι πολιτικές αντιδράσεις υποκύπτουν στη ραθυμία της ζέστης και των διακοπών. Και τούτο γίνεται αφορμή συχνά για πολλές κινήσεις στην πολιτική σκακιέρα, που σε άλλες άλλες εποχιακές στιγμές έμελλε να έχουν ξεσηκώσει μεγάλες αντιδράσεις.
Έτσι, μέσα στον Αύγουστο το δημοτικό συμβούλιο της Μαδρίτης, επιβεβαιώνοντας την αγαστή συνεργασία ανάμεσα στο συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) και το ακροδεξιό Vox έχει επιδοθεί, με μεγάλη επιμέλεια είναι αλήθεια, στην αντικατάσταση των ονομασιών σε πολλές οδούς της πόλης, που πλέουν θα φέρουν δόξη και τιμή τα ονόματα πρωταγωνιστών της εθνικιστικής παράταξης και των ανδραγαθημάτων της στον ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1936-1939), αλλά και της κατοπινής φρανκικής δικτατορίας που έχει συνδεθεί με σαράντα χρόνια καταπίεσης.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες, λόγω της ραστώνης (υποτίθεται) παρέλειψαν να ασκήσουν έφεση στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Μαδρίτης, που έκρινε πως κάποιες από τις ονομασίες δεν αποτελούν παραβίαση του νόμου για την Ιστορική Μνήμη και δεν εξυμνούν τον φασισμό. Βέβαια, παρενθετικά σημειώνουμε, οι δικαστές στάθηκαν στον νομικό τύπο, αλλά κυρίως σε μία πρόσφατη τάση στην ιστορική ερμηνεία, που χάριν μίας “ίσης απόστασης” μεταξύ της κριτικής του κομμουνισμού και του φασισμού, δεν ταυτίζει τον φρανκισμό με τον τελευταίο, φαλκιδεύοντας την ιστορική αλήθεια.
Επιπλέον, η απόφαση τούτη αποτελεί σύμπτωμα άμεσο του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει η διαδικασία για την ανανέωση του Ανωτάτου Συμβουλίου του Δικαστικού Σώματος, εξαιτίας του αντιπολιτευτικού αντάρτικου του ΡΡ στην συγκυβέρνηση Σοσιαλιστών (PSOE) και Podemos, καθώς για όποια αλλαγή απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων του κοινοβουλίου. Το αποτέλεσμα είναι οι συνθέσεις των δικαστηρίων και η επετηρίδα, όπως και οι κρίσεις, να παραμένουν αγκυλωμένες στο προηγούμενο καθεστώς που είχε επιβάλλει η συντηρητική κυβέρνηση. Ηχηρός αντίλαλος αυτού του γεγονότος είναι και η έμμεση αναγνώριση από το δικαστήριο των φρανκικών και εθνικιστικών εμβληματικών ονομασιών στους δρόμους της Μαδρίτης, που ανατρέπει την απόφαση της προηγούμενης προοδευτικής δημαρχίας της Μανουέλα Κάρμενα, η οποία το 2017 αποκαθήλωσε πολλές ονομασίας που κρατούσαν από την εποχή του Φράνκο και εξυμνούσαν το καθεστώς του.
Έτσι, έπειτα κι από την επικύρωση στο δημοτικό συμβούλιο (από την πλειοψηφία του ΡΡ και το Vox φυσικά) της απόφασης, από την περασμένη Τρίτη ο ιδρυτής της “Φάλαγγας” στρατηγός Χοσέ Μιλιάν-Αστράι, πρώτος υμνητής του πραξικοπήματος και επίσημος προπαγανδιστής των αρετών του, κέρδισε την τιμή να τιτλοφορεί πλέον μία οδό της πόλης. Είναι εκείνος που ενσάρκωσε το σύνθημα της Φάλαγγας (“Εξέγερση, Πραξικόπημα, Καταστολή”) και εφτυσε καταπρόσωπα τη διαβόητη φράση “Ζήτω ο Θάνατος, η νοημοσύνη πέθανε”.
Την Πέμπτη, πήρε σειρά το καταδρομικό “Βαλεαρίδες”, που επέστρεψε στο προάστιο Βαγιέκας, δυστυχώς μαζί και η μνήμη για τον βομβαρδισμό από τα κανόνια του περίπου 10.000 πολιτών, που έφευγαν από τη Μάλαγα οδικώς μετά την πτώση της πόλης στα φρανκικά στρατεύματα το 1937. Τις επόμενες ημέρες θα αποκατασταθούν τα ονόματα των φαλαγγιστών αδελφών Γκαρθία-Νομπλέγιας, οι πεσόντες της Γαλάζιας Μεραρχίας, που έστειλε ο Φράνκο να πολεμήσει στο πλευρό του Χίτλερ στη Ρωσία (μολονότι οι πινακίδες σε αυτόν τον δρόμο δεν εξαφανίστηκαν ποτέ), ο “μακελάρης” φρανκιστής Ελ Αλγκαβένιο και ο συναγωνιστής του Θιρίλο Μαρτίν, που ανδραγάθησαν στην άγρια καταστολή που επακολούθησε της εγκαθίδρυσης της δικτατορίας του Φράνκο. Χαρις στην σκοταδιστική και μονόπλευρη απόφαση της δικαιοσύνης, τα ονόματά τους θα λάμψουν για άλλη μια φορά θριαμβευτικά και θα εντυπωθούν στο ανυποψίαστο και εκμαυλισμένο συλλογικό ασυνείδητο.
Και είναι ενδεικτική η προσπάθεια αλλοίωσης της ιστορικής μνήμης που επιχειρεί η δημαρχία της Ισαβέλ Ντίαθ-Αγιούσο, ότι για την απόφασή του το Ανώτερο Δικαστήριο της Μαδρίτης (TSJM) βασίσθηκε στην έκθεση του νυν Επιτρόπου Ιστορικής Μνήμης, του συμβουλευτικού οργάνου που δημιουργήθηκε από τη Μανουέλα Κάρμενα και στο οποίο συμμετείχαν τότε ιστορικοί κι άλλοι εμπειρογνώμονες που είχαν εισηγηθεί την μετονομασία. Τώρα, στην έκθεσή του ο Επίτροπος μόλις που περιέλαβε μία παράγραφο με το “ιστορικό” των φρανκιστών “δικαιούχων”, απαλείφοντας τεχνηέντως κάθε αναφορά στο επονείδιστο παρελθόν τους.
Βέβαια, μεγάλες υποψίες γεννά για την απόφαση το πως οι δικαστές έκριναν πως η Γαλάζια Μεραρχία, που στάλθηκε ως βοήθεια στον Χίτλερ και πολέμησε ως τα στερνά στο πλάι του, δεν αποτελεί “εξύμνηση” του Φασισμού.
Αυτό μόνο οι ίδιοι το γνωρίζουν.