Δυνατότητες για σημαντικές εξελίξεις ακόμη και ανατροπές στο ευρύτερο ρευστό, γεωπολιτικό και ενεργειακό, τοπίο της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να επιφέρει η σημερινή συνάντηση των υπουργών Ενέργειας και Πετρελαίου Ιορδανίας, Λιβάνου,Συρίας και Αιγύπτου στο Αμάν της Ιορδανίας με στόχο την εξαγωγή αιγυπτιακού φυσικού αερίου προς τον Λίβανο. Στόχος της συνάντησης είναι η κάλυψη βασικών ενεργειακών αναγκών μίας χώρας που δοκιμάζεται από δεινή χρηματοπιστωτική, θεσμική κρίση (από το φθινόπωρο του 2019) μέσω της “νεκρανάστασης” του αραβικού αγωγού φυσικού αερίου που είχε ξεκινήσει το 2003 αλλά σταμάτησε, ουσιαστικά να λειτουργεί στο σύνολό του, μετά τον πόλεμο στη Συρία το 2011…
Στη συνάντηση συμμετείχαν η υπουργός Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων της Ιορδανίας, Χάλα Ζαουάτι και οι ομόλογοί της από την Αίγυπτο Τάρεκ αλ Μόλα, Συρία, Μπασάμ Τόχμι και Λίβανο,Ρέιμοντ Γαζάρ.
Σε δηλώσεις που έκαναν στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Αμάν οι υπουργοί των παραπάνω χωρών συμφώνησαν σε έναν “οδικό χάρτη” για την εξαγωγή αιγυπτιακού φυσικού αερίου που θα τροφοδοτήσει σταθμό ενέργειας του Λιβάνου μέσω του αραβικού αγωγού φυσικού αερίου που σταμάτησε να λειτουργεί μετά την “αραβική άνοιξη” και την έναρξη του πολέμου στη Συρία.
Οι αξιωματούχοι τόνισαν πως κάθε χώρα θα αναλάβει το κόστος επιδιόρθωσης του δικτύου αγωγού στο έδαφός της και πως μέχρι το τέλος τρέχοντος μηνός, θα είναι έτοιμες να επανεξετάσουν συμφωνίες και να αξιολογήσουν τις υποδομές του αραβικού αγωγού.
Η υπουργός της Ιορδανίας Χάλα Ζαουάτι τόνισε πως η συνάντηση είχε στόχο την συνεργασία στην εκ νέου εξαγωγή αιγυπτιακού φυσικού αερίου στον Λίβανο μέσω του αραβικού αγωγού φυσικού αερίου που περνά από Ιορδανία και Συρία. Διαβεβαίωσε πως η Ιορδανία υπό τις εντολές του βασιλιά Αμπντάλα Β’ θα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να βοηθήσει το λαό του Λιβάνου να ξεπεράσει την σημερινή ενεργειακή κρίση. Εξέφρασε την πεποίθηση πως η συνεργασία μεταξύ των χωρών του Αραβικού Αγωγού Φυσικού Αερίου θα είναι ένα “αποτελεσματικό βήμα” στην υποστήριξη στρατηγικών σχεδίων και προώθησης κοινών συμφερόντων, που θα αντανακλάσουν θετικά σε οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις σε αυτές τις χώρες. Πρόσθεσε επίσης πως συμφωνήθηκε η συγκρότηση μίας ομάδας εργασίας που θα καταρτίσει “ένα σαφές σχέδιο δράσης και χρονοδιάγραμμα” για την εξαγωγή του φυσικού αερίου στον Λίβανο, που θα χρησιμοποιηθεί στην Ιορδανία για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να λειτουργήσει ο λιβανέζικος σταθμός Ενέργειας στο Ντέιρ Αμάρ.
Ο Λιβανέζος υπουργός Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων, Ρέιμοντ Γαζάρ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την Ιορδανία, την Αίγυπτο και την Συρία για την πρωτοβουλία του να “αναζωογονήσουν” την τετραμερή συμφωνία και τον αγωγό φυσικού αερίου. Πρόσθεσε πως δεν θα μπορούσε να γίνει δίχως την συνεργασία μεταξύ των τεσσάρων χωρών σε “στενό συντονισμό με την Παγκόσμια Τράπεζα” στη διάρκεια της “δύσκολης περιόδου που αντιμετωπίζει ο Λίβανος”.
Ο Αιγύπτιος υπουργός Τάρεκ αλ Μόλα τόνισε πως η χώρα του προσφέρει βοήθεια στον αδελφό λαό του Λιβάνου τείνοντας χέρι βοηθείας για το ξεπέρασμα της κρίσης και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα.
Ο Σύρος υπουργός Πετρελαίου Μπασάμ Τόχμι δήλωσε πως το σχέδιο του Αραβικού Αγωγού είναι “ένα από τα σημαντικότερα αραβικά σχέδια συνεργασίας” που ξεκίνησε το 2003. “Υπό τις εντολές του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ να ξεπεράσει ο λιβανέζικος λαός τις δυσκολίες στον τομέα της Ενέργειας, θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την επιτυχία της μεταφοράς του αιγυπτιακού φυσικού αερίου ή ιορδανικού ηλεκτρικού ρεύματος, στον Λίβανο για το καλό και το συμφέρον των αδελφών αραβικών χωρών.
Από πίσω ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Ιράν
Η συμφωνία των τεσσάρων επιχειρείται να επιβληθεί σαν “εναλλακτικό σχέδιο” από τις ΗΠΑ στα ενεργειακά προβλήματα του Λιβάνου, μετά την πρόσφατη απόφαση του ηγέτη της Λιβανέζικης σιιτικής Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, για την εισαγωγή ιρανικού φυσικού αερίου στη χώρα παρά τις αμερικανικές κυρώσεις.
Λίγες μέρες μετά, η Αμερικανίδα πρέσβειρα στον Λίβανο, Ντόροθι Σι, ανακοίνωσε σχέδιο κάλυψης των ενεργειακών αναγκών του Λιβάνου μέσω της εξαγωγής αιγυπτιακού φυσικού αερίου μέσω Ιορδανίας και Συρίας, μολονότι οι ΗΠΑ αντιτίθενται και πολέμησαν ποικιλοτρόπως εδώ και περίπου μία δκεαετία την κυβέρνηση του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ με διάφορα προσχήματα.
“Παρεπόμενες” πιθανές επιπτώσεις
Οι καταιγιστικές εξελίξεις ενδεχομένως να μην λύσουν, έστω και πρόσκαιρα, τα ενεργειακά προβλήματα του Λιβάνου αλλά να επαναφέρουν στο χάρτη “διαλόγου” των ΗΠΑ τη Συρία, μία δεκαετία μετά τον καταστροφικό πόλεμο και έξι χρόνια μετά την ρωσική στρατιωτική επέμβαση κατόπιν πρόσκλησης του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ που ανέτρεψε τα τότε δεδομένα και προκάλεσε ουσιαστικά την ήττα των τζιχαντιστών της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους στο συριακό έδαφος.
