Πέθανε χθες (Σάββατο, 12/9) σε ηλικία 86 ετών o ιστορικός ηγέτης της μαοϊκής ανταρτικής οργάνωσης του Περού, «Φωτεινό Μονοπάτι», Αμπιμαέλ Γκουσμάν, γνωστός και με το προσωνύμιο «Γκονσάλο» ή «Πολ Ποτ των Άνδεων».

Μετά από σχεδόν 30 χρόνια πίσω από τα κάγκελα -συνελήφθη το 1992 και εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης μετά τις καταδίκες του το 2006 και το 2018- πέθανε στη φυλακή υψίστης ασφαλείας της ναυτικής βάσης του Καλάο, κοντά στη Λίμα.

Ο 86χρονος είχε εισαχθεί σε νοσοκομείο στις 20 Ιουλίου και στη συνέχεια «επιδεινώθηκε η υγεία του». Κατέληξε λόγω επιπλοκών, σύμφωνα με το σωφρονιστικό ίδρυμα.

Ο Γκουσμάν γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1934 στο Μογιέντο. Στις αρχές της δεκαετίες του 1960 εγκατέλειψε την έδρα του στο Πανεπιστήμιο Σαν Κριστόμπαλ δε Ουαμάνγκα, στο Αγιακούτσο, μια από τις φτωχότερες περιοχές της χώρας του, για να αφοσιωθεί στην επανάσταση.

Λίγα χρόνια αργότερα ίδρυσε το μαοϊκών τάσεων Κομμουνιστικό Κόμμα του Περού-Φωτεινό Μονοπάτι, αποστολή του οποίου ήταν «να οικοδομήσει τον σοσιαλισμό ακολουθώντας το φωτεινό μονοπάτι του Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγκι», του ιδρυτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Περού.

Το κίνημά του βρήκε πρόσφορο έδαφος στους ιθαγενείς, τους «ξεχασμένους» της αγροτικής μεταρρύθμισης του 1969 και τους σπουδαστές που αποφοιτούσαν από το πανεπιστήμιο λαμβάνοντας ένα άχρηστο πτυχίο, λόγω των φυλετικών και γλωσσικών διακρίσεων.

Ο Γκουσμάν έγινε ο άνθρωπος που ηγήθηκε της οργάνωσης, που κήρυξε πόλεμο στο κράτος με αποτέλεσμα έναν από τους αιματηρότερους εμφυλίους στη Λατινική Αμερική, που συγκλόνισε το Περού για σχεδόν μια εικοσαετία. Η ιδεολογία της οργάνωσης και οι τακτικές της επηρεάστηκαν από άλλες μαοϊκές αντάρτικες ομάδες, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα του κρατιδίου του Νεπάλ και άλλα σχετικά με τη μαοϊκή ιδεολογία διεθνή επαναστατικά κινήματα.

Ο Γκουσμάν και οι υπαρχηγοί του συνελήφθησαν στη Λίμα το 1992, επί προεδρίας του Αλμπέρτο Φουχιμόρι (1990-2000), ο οποίος είχε εξαπολύσει σκληρή επίθεση στο κίνημα.

Το 2003 η Επιτροπή Αλήθειας και Συμφιλίωσης (CVR) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι νεκροί ή οι αγνοούμενοι από τις συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των ανταρτών του «Φωτεινού Μονοπατιού» και του Επαναστατικού Κινήματος Τουπάκ Αμάρου (γκεβαριστές) ανέρχονται σε περίπου 70.000.

Το 2010 ο Γκουσμάν παντρεύτηκε μέσα στη φυλακή την Ελένα Ιπαραγκίρε, την υπαρχηγό του, που είχε συλληφθεί μαζί του και καταδικάστηκε επίσης σε ισόβια κάθειρξη. Ως χήρα του θα αποφασίσει τι θα γίνει με τα λείψανά του: εάν θα ταφεί σε νεκροταφείο ή εάν θα αποτρεφωθεί κι οι στάχτες του θα σκορπιστούν στη θάλασσα.

Πηγές: Telesur, NBC