Πεκίνο και Παρίσι αντέδρασαν άμεσα στη νέα συμφωνία ασφαλείας (AUKUS) ενάντια στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, που ανακοίνωσαν χθες ότι σύναψαν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία.
Σημειώνεται ότι η συμφωνία θα επιτρέψει στην Αυστραλία να κατασκευάσει πυρηνικά υποβρύχια για πρώτη φορά, χρησιμοποιώντας τεχνολογία που παρέχεται από τις ΗΠΑ.
Η πρεσβεία της Κίνας στην Ουάσινγκτον αντέδρασε στο νέο σύμφωνο ασφαλείας τονίζοντας ότι οι χώρες θα πρέπει να “αποτινάξουν την ψυχροπολεμική τους νοοτροπία και την ιδεολογική τους προκατάληψη”.
Ερωτηθείς να σχολιάσει, ο εκπρόσωπος της κινεζικής πρεσβείας Λιου Πενγκού είπε ότι οι χώρες “δεν πρέπει να οικοδομούν μπλοκ αποκλεισμού που στοχεύουν ή βλάπτουν τα συμφέροντα τρίτων. Συγκεκριμένα, πρέπει να αποτινάξουν την ψυχροπολεμική τους νοοτροπία και την ιδεολογική τους προκατάληψη”.
Σημειώνεται ότι μετά από αυτή την συμφωνία, η Αυστραλία θα πρέπει να ακυρώσει, σύμφωνα με τον αυστραλιανό Τύπο, μια γιγαντιαία παραγγελία συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Έτσι, το Παρίσι εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του την Τετάρτη, τονίζοντας ΄ότι η απόφαση των ΗΠΑ να παραμερίσουν τη Γαλλία από μια συμφωνία που είχε συνάψει με την Αυστραλία για την προμήθεια υποβρυχίων δείχνει μια έλλειψη συνοχής σε μια στιμή που οι δύο σύμμαχοι αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
Οι Γάλλοι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας ανέφεραν επίσης σε ανακοίνωσή τους ότι η απόφαση της Αυστραλίας να αθετήσει τη σύμβαση (αναφέρεται και ως η σύμβαση του αιώνα για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία) είναι αντίθετη με το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Σε κοινή δήλωσή τους, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, και η υπουργός Άμυνας, Φλοράνς Παρλί, σημειώνουν: “Η επιλογή των ΗΠΑ να αφήσουν στο περιθώριο ένα Ευρωπαίο σύμμαχο σαν τη Γαλλία από μια συμφωνία με την Αυστραλία σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις στην περιοχή του Ειρηνικού και Ινδικού Ωκεανού, δείχνει έλλειψη συνοχής την οποία η Γαλλία αναγνωρίζει για λυπάται πολύ”.
Πισώπλατη μαχαιριά
Πρόκειται για “πισώπλατη μαχαιριά” από την Αυστραλία και για “ωμή” απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αντέδρασε παράλληλα σήμερα ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Ιβ Λεντριάν στον France Info.
“Είναι πραγματικά μια πισώπλατη μαχαιριά”, είπε. “Αυτή η μονομερής, ωμή, απρόβλεπτη απόφαση μοιάζει πολύ με ό,τι έκανε ο (πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ) Τραμπ”, πρόσθεσε, λέγοντας ότι “αισθάνεται θυμό, μαζί με πολλή πικρία”.
“Είχαμε οικοδομήσει με την Αυστραλία μια σχέση εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη αυτή προδόθηκε”. Σημειώνεται ότι ο Λεντριάν ως υπουργός άμυνας ήταν αυτός που είχε συνάψει “συμβόλαιο του αιώνα” για τα υποβρύχια με την Αυστραλία.
“Σοβαρό” γεγονός συνιστά η ακύρωση από την Αυστραλία του γιγάντιου συμβολαίου με τη Γαλλία για την παράδοση συμβατικών υποβρυχίων, αντέδρασε παράλληλα η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας Φλοράνς Παρλί υπογραμμίζοντας πως η Αυστραλία αθέτησε το λόγο της.
“Από γεωπολιτικής άποψης και διεθνούς πολιτικής, είναι σοβαρό”, κατήγγειλε σε δηλώσεις που έκανε στον ραδιοσταθμό RFI η Παρλί, η οποία είπε επίσης ότι δείχνει “ξεκάθαρα τον τρόπο που οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τους συμμάχους τους”, μετά την ανακοίνωση από την Ουάσινγκτον ότι σύναψε συμφωνία για την παράδοση στην Καμπέρα υποβρυχίων πυρηνικής πρόωσης, μαζί με την Βρετανία, αλλά χωρίς τη Γαλλία.
Το Παρίσι θα προσπαθήσει να περιορίσει το οικονομικό πλήγμα στον Naval Group από την ακύρωση της συμφωνίας αυτής από την Αυστραλία, σημείωσε επίσης η Παρλί, η οποία δεν απέκλεισε την διεκδίκηση αποζημίωσης από την Καμπέρα.
“Μελετάμε όλες τις κατευθύνσεις” και θα προσπαθήσουμε “να περιορίσουμε τις πιο πιθανές συνέπειες για τον Naval Group”, υπογράμμισε στις δηλώσεις που έκανε στον ραδιοσταθμό RFI, απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Γαλλία μπορεί να επιδιώξει να λάβει αποζημίωση.
Μια συμφωνία-πλαίσιο που υπογράφηκε το 2016 από την Αυστραλία, αλλά η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, προβλέπει την κατασκευή 12 πυροκίνητων υποβρυχίων επίθεσης, σχεδιασμένων από τα γαλλικά υποβρύχια κατηγορίας Barracuda.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος, για το οποίο αρμόδιο είναι ο γαλλικός ναυπηγικός όμιλος, ανέρχεται σε 66 δισεκατομμύρια αυστραλιανά δολάρια, αναφέρουν τα αυστραλέζικα Μέσα.
Ο όμιλος που ειδικεύεται στην ναυπηγική βιομηχανία άμυνας εξέφρασε τη “μεγάλη απογοήτευσή” του την Τετάρτη.
Επιπλέον, η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (Ican) που κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη το 2017 επισημαίνει ότι η συμφωνία “κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση τον λάθος χρόνο”.
Η τοποθέτηση των υποβρυχίων στην Αυστραλία είναι κρίσιμη για την επιρροή των ΗΠΑ στην περιοχή, λένε αναλυτές.
Οι ΗΠΑ μοιράζονται την υποβρύχια τεχνολογία τους για πρώτη φορά μετά από 50 χρόνια. Στο παρελθόν είχαν μοιραστεί τεχνολογία μόνο με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Αυστραλία θα γίνει μόλις το έβδομο έθνος στον κόσμο που λειτουργεί πυρηνικά υποβρύχια, μετά τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Κίνα, την Ινδία και τη Ρωσία.
Η Αυστραλία επιβεβαίωσε ότι δεν έχει πρόθεση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Τα πέντε σημεία της συμφωνίας
Οι κυβερνήσεις της Αυστραλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ θα προχωρούν με στόχο να ενισχύει η μία την ικανότητα της άλλης για υποστήριξη συμφερόντων ασφάλειας και άμυνας.
Οι χώρες θα “περάσουν” σε μία βαθύτερη ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνολογίαςΟι χώρες θα εμβαθύνουν περισσότερο στην ασφάλεια, την άμυνα, τις βιομηχανικές βάσεις και τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Οι χώρες θα ισχυροποιήσουν τη συνεργασία τους όσον αφορά στις ικανότητες άμυνας και ασφάλειας.
Οι χώρες θα επικεντρωθούν στην ενίσχυση των δυνατοτήτων του κυβερνοχώρου, της τεχνητής νοημοσύνης, των κβαντικών τεχνολογιών και πρόσθετων υποθαλάσσιων δυνατοτήτων.
Oυάλας: Το σύμφωνο δεν συνιστά “προδοσία” σε βάρος των Γάλλων
Το νέο σύμφωνο ασφαλείας μεταξύ των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Αυστραλίας, το οποίο περιλαμβάνει κυρίως την παράδοση πυρηνικών υποβρυχίων στην Καμπέρα, δεν αποτελεί προάγγελο ενός Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στην Δύση και την Κίνα, ισχυρίστηκε από την πλευρά του ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας.
Ο Μπεν Ουάλας σημείωσε ότι το σύμφωνο δεν περιλαμβάνει πυρηνικά όπλα και δεν αφορά την Κίνα.
Ερωτηθείς από τον ραδιοσταθμό Times Radio αν πιστεύει ότι το σύμφωνο συνιστά μέρος ενός νέου Ψυχρού Πολέμου με την Κίνα, ο Ουάλας απάντησε: “Όχι, δεν το πιστεύω και πιστεύω ότι το να τον αποκαλούμε Ψυχρό Πόλεμο είναι απαρχαιωμένο”.
“Δεν πρόκειται για ένα μήνυμα προς την Κίνα”, τόνισε.
Παράλληλα, αναφερόμενος στη Γαλλία, ο Ουάλας υπογράμμισε ότι το νέο σύμφωνο δεν αντιπροσωπεύει κάποια στρατηγική διαφορά μεταξύ της Βρετανίας και της Γαλλίας, αν και, όπως είπε, κατανοεί την απογοήτευση του Παρισιού για την απώλεια του συμβολαίου.
Ο Ουάλας δήλωσε στο BBC ότι μίλησε με την Γαλλίδα ομόλογό του και πρόσθεσε: “Δεν πρόκειται για μια στρατηγική διαφορά ανάμεσα στην Βρετανία και τη Γαλλία”.
“Κατανοώ την απογοήτευση της Γαλλίας για το βιομηχανικό της συμβόλαιο“, συμπλήρωσε.
Η βρετανική αμυντική βιομηχανία θα ενισχυθεί από το νέο σύμφωνο για την ανταλλαγή τεχνολογίας των ΗΠΑ και της Βρετανίας με την Αυστραλία, πρόσθεσε εξάλλου ο Ουάλας.
“Θα υπάρξει μια ενίσχυση για τη βρετανική αμυντική βιομηχανία με αυτή τη συνεργασία επειδή εμείς έχουμε συστήματα υποβρυχίων που δεν έχει η Αυστραλία και θα μπορέσουμε να προσφέρουμε πράγματα πάνω σ’αυτό”, κατέληξε στις δηλώσεις που έκανε στο BBC, υπογραμμίζοντας ότι το σύμφωνο δεν συνιστά “προδοσία” σε βάρος των Γάλλων.
“Σπάει” την συμφωνία ο Μόρισον
Σήμερα, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον επιβεβαίωσε την ακύρωση της γιγαντιαίας σύμβασης που σύναψε η χώρα του το 2016 με τη Γαλλία για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, γυρνώντας την πλάτη στον Μακρόν και δίνοντας το χέρι σε Μπάιντεν και Τζόνσον.
“Η απόφαση που λάβαμε να μην συνεχίσουμε με τα υποβρύχια κατηγορίας Attack και να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο δεν είναι αλλαγή νοοτροπίας, είναι αλλαγή ανάγκης”, δήλωσε ο Μόρισον, ο οποίος ανακοίνωσε επίσης την αγορά αμερικανικών πυραύλων Tomahawk.
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα δεχθεί επίσης στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας με στόχο την αναβίωση της “Quad”, της άτυπης τετραμερούς συμμαχίας των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, η οποία στοχεύει επίσης στην αντιμετώπιση της αυξανόμενης ισχύος και επιρροής της Κίνας στην περιφέρεια Ινδικού-Ειρηνικού.
Μένει να δούμε αν η πρωτοβουλία Aukus θα πετύχει τελικά. Άλλωστε, η τετραετής προεδρία του Τραμπ έδειξε στους εταίρους της Αμερικής πώς οι πολυμερείς πρωτοβουλίες μπορούν να ανατραπούν εν μία νυκτί με την αλλαγή φρουράς στην Ουάσινγκτον.
