Ένα γεγονός, στο οποίο δεν έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία στον δυτικό συστημικό Τύπο είναι οι εθνικές εκλογές που διεξάγονται στη Ρωσία. Λέμε “εθνικές”, γιατί ταυτόχρονα διεξάγονται εκλογές βουλευτικές (στη Ρωσία κάθε 5 χρόνια), αλλά και περιφερειακές: σε 9 από τις 85 ομοσπονδιακές ενότητες διεξάγονται απευθείας εκλογές για τον κυβερνήτη της περιοχής, σε άλλες 3 τα τοπικά κοινοβούλια θα προχωρήσουν σε έμμεση εκλογή του κυβερνήτη, σε 39 περιφέρειες θα διεξαχθούν εκλογές για τα τοπικά κοινοβούλια, ενώ σε εκατοντάδες δήμους θα διεξαχθούν και δημοτικές εκλογές.
Η λεγόμενη “ενιαία μέρα ψηφοφορίας” έχει οριστεί η Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου, ωστόσο οι πολίτες θα μπορούν να ψηφίσουν ήδη από τις 17 του μήνα (ημέρα Παρασκευή). Όσοι πολίτες επιθυμούσαν, ενεργοποίησαν τη δυνατότητα ψηφοφορίας “εξ αποστάσεως” (ειδικά σε κάποιες αραιοκατοικημένες και δύσβατες περιοχές, αυτό λύνει τα χέρια τόσο των εκλογέων, όσο και των Εφορευτικών Επιτροπών για τη συλλογή των αποτελεσμάτων).
Να αναφέρουμε, επίσης, ότι όπως και στις προηγούμενες αναμετρήσεις από το 2013 και μετά, υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης της εκλογικής διαδικασίας απ’ οποιονδήποτε (κυριολεκτικά!) και απ’ οποιοδήποτε σημείο του κόσμου, αφού σε κάθε εκλογικό τμήμα υπάρχουν εγκατεστημένες κάμερες (εννοείται, όχι πίσω από τα παραβάν) και η ανάλογη εφαρμογή στην ιστοσελίδα της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Ρωσίας. Ο στόχος είναι, σύμφωνα με την επικεφαλής της Επιτροπής Έλλα Παμφίλοβα, η εξασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας και η αποφυγή παραβιάσεων της εκλογικής νομοθεσίας. Θα πρέπει να προσθέσουμε εδώ, ότι στα 120.000 περίπου εκλογικά τμήματα που θα λειτουργήσουν σε όλη τη χώρα θα υπάρξουν περίπου 500.000 εκλογικοί αντιπρόσωποι και ανεξάρτητοι παρατηρητές τόσο μέσα από τη Ρωσία, όσο και από πολλές χώρες του εξωτερικού.
Σε ό,τι αφορά τις βουλευτικές εκλογές, που είναι και οι σημαντικότερες για το “καθ’ ημάς” ακροατήριο, να πούμε αρχικά δυο λόγια για το εκλογικό σύστημα: η ρωσική Ανώτατη Κρατική Δούμα (Βουλή) αποτελείται συνολικά από 450 μέλη. Ακριβώς τα μισά (225) εκλέγονται με αναλογικό σύστημα μέσω των κομματικών λιστών ανά εκλογική περιφέρεια, καθώς και από την “πανρωσική” λίστα, η οποία ουσιαστικά είναι το αντίστοιχο των δικών μας βουλευτών Επικρατείας. Υπάρχει πλαφόν εισόδου στη Δούμα 5%. Οι υπόλοιποι 225 βουλευτές εκλέγονται σε μονοεδρικές “στενές” εκλογικές περιφέρειες με πλειοψηφικό σύστημα ενός γύρου. Στις εκλογές του 2016 το πλαφόν του 5% ξεπέρασαν 4 πολιτικά κόμματα: η κυβερνητική “Ενιαία Ρωσία”, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ), το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα Ρωσίας (γνωστό με τα ρωσικά αρχικά του LDPR) και η “Δίκαιη Ρωσία”. Ωστόσο, κοινοβουλευτική εκπροσώπηση μέσω των μονοεδρικών περιφερειών απέκτησαν και 2 ακόμη κόμματα: η “Πατρίδα” και η “Πλατφόρμα Πολιτών”. Για την πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα αυτών και των υπόλοιπων κομμάτων που λαμβάνουν μέρος σε αυτές τις εκλογές θα μιλήσουμε παρακάτω.
Στην παρούσα Ανώτατη Δούμα οι 336 από τις 450 έδρες ανήκουν στην κυβερνητική “Ενιαία Ρωσία”, το κόμμα που ίδρυσε ο νυν Πρόεδρος της χώρας Βλαντίμιρ Πούτιν. Η τεράστια αυτή πλειοψηφία οφείλεται στο πολύ υψηλό ποσοστό (54%) που συγκέντρωσε το κόμμα αυτό στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του 2016. Ωστόσο μια σειρά από παράγοντες επηρέασαν αρνητικά τη δημοτικότητα αυτού του κόμματος και, με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις για το εκλογικό αποτέλεσμα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο για πρώτη φορά μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και την ίδρυση του νέου ρωσικού κράτους (1991) να έχουμε πρώτο κόμμα χωρίς απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία!… Σε αυτή την περίπτωση η “Ενιαία Ρωσία” θα πρέπει να απευθυνθεί σε κάποιο ή κάποια από τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα, προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού, που θα είναι και η πρώτη στην ιστορία του σύγχρονου ρωσικού κράτους. Η δυνατότητα σχηματισμού μιας τέτοιας κυβέρνησης θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και από το ποια (εκτός από τα υπάρχοντα) κόμματα θα μπορέσουν (εάν μπορέσουν) να εισέλθουν στη Δούμα με πλήρεις κοινοβουλευτικές ομάδες (δηλαδή έχοντας υπερβεί το “πλαφόν” του 5%). Και οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πιθανότητα να υπάρξουν αυτή τη φορά περισσότερα από 4 κοινοβουλευτικά κόμματα είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
Θα ξεχωρίζαμε τρεις βασικούς λόγους για την πτώση της δημοτικότητας της “Ενιαίας Ρωσίας”, αρχής γενομένης από το 2018. Ο πρώτος λόγος είναι, ότι τη χρονιά εκείνη ψηφίστηκε από την Ανώτατη Δούμα (χάρη και στην ευρύτατη πλειοψηφία που διέθετε και διαθέτει ακόμη το κυβερνητικό κόμμα) η λεγόμενη “συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση”, η οποία αυξάνει κατά 5 χρόνια το βασικό όριο συνταξιοδότησης, τόσο στους άνδρες, όσο και τις γυναίκες (στα 65, από τα 60, στους άνδρες και στα 60, από τα 55, στις γυναίκες). Βεβαίως, η αύξηση αυτή προβλέπεται να γίνει σταδιακά και με βάθος χρόνου έως και το 2028, ενώ εξαιρούνται συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών και επαγγελμάτων (βαρέα και ανθυγιεινά, τρίτεκνες μητέρες, γηγενείς κάτοικοι των βορείων περιοχών της χώρας και όσοι/-ες έχουν συμπληρωμένα 42 (για τους άνδρες) ή 37 (για τις γυναίκες) χρόνια εργασιακού βίου. Επίσης, ακόμη και τα αυξημένα συνταξιοδοτικά όρια είναι ακόμη αρκετά (έως πολύ) χαμηλότερα από τα αντίστοιχα που ισχύουν στη Δυτική Ευρώπη (στις χώρες τις οποίας υπάρχουν σκέψεις ακόμη και για αύξηση έως και τα 70, ακόμη και τα 72 χρόνια, ενώ το “στάνταρ” στις περισσότερες χώρες είναι τα 67). Ωστόσο, οι Ρώσοι πολίτες (και ειδικά αυτοί που έχουν προλάβει, έστω και στα τελευταία της, την ΕΣΣΔ και το κοινωνικό της κράτος) είχαν κάθε λόγο να νιώσουν δυσαρεστημένοι, αφού η αύξηση του συνταξιοδοτικού ορίου συνιστούσε ούτως ή άλλως χειροτέρευση, σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς.
Ένας δεύτερος λόγος είναι η σχετική υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου των Ρώσων πολιτών τα τελευταία 3 χρόνια, από ένα συνδυασμό λόγων: κατά μέρος λόγω των παρατεταμένων οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας από τον δυτικό κόσμο, οι οποίες μπορεί να αντιμετωπίστηκαν εν πολλοίς αποτελεσματικά, ωστόσο δεν μπορούσαν να μην αφήσουν το σημάδι τους στη ρωσική οικονομία. Ο περιορισμός των εισαγωγών μπορεί (έστω και… κατά λάθος, αφού άλλη, προφανώς, ήταν η στόχευση των Δυτικών) να ενίσχυσε σε σημαντικό βαθμό την εγχώρια παραγωγή σε σειρά από νευραλγικούς τομείς της οικονομίας, όμως ο περιορισμός των εξαγωγών (και εδώ δε γίνεται λόγος μόνο για τους υδρογονάνθρακες) στέρησε τη ρωσική οικονομία από πολύτιμη αποκόμιση και συσσώρευση κεφαλαίων, που θα μπορούσαν να ριχτούν στην πραγματική οικονομία, αλλά και στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Τέλος, ένας τρίτος και διόλου ασήμαντος λόγος είναι τα εκτεταμένα φαινόμενα διαφθοράς που παρατηρήθηκαν τόσο σε κομματικά στελέχη της “Ενιαίας Ρωσίας” σε όλα τα επίπεδα, όσο και σε κρατικούς λειτουργούς, στελέχη κρατικών εταιρειών, τραπεζών κοκ συνδεδεμένους κομματικά με την κυβερνητική παράταξη. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πρόεδρος Πούτιν φαίνεται να διεξάγει πόλεμο κατά της διαφθοράς,παρόλο που τα όργανα διαφύλαξης της δημόσιας τάξης έχουν προβεί σε δεκάδες (ενίοτε ιδιαίτερα θεαματικές) συλλήψεις ανώτερων και μεσαίων κρατικών λειτουργών και παρόλο που τα τελευταία 3 χρόνια έχουν αντικατασταθεί περίπου οι μισοί κυβερνήτες περιφερειών (η συντριπτική πλειονότητα των οποίων σχετίζεται κομματικά με την “Ενιαία Ρωσία”), δεκάδες δήμαρχοι και άλλοι δημόσιοι λειτουργοί (το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας δίνει αυτή τη δυνατότητα στον Πρόεδρο της χώρας), η εικόνα δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο, τουλάχιστον στα μάτια σημαντικής μερίδας πολιτών.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι ενώ η δημοτικότητα του ίδιου του Προέδρου Πούτιν, αλλά και κάποιων κοντινών προς αυτών ανώτατων κρατικών λειτουργών, όπως του Πρωθυπουργού Μιχαήλ Μισούστιν, του Υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόβ και του Υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, δεν συμβαίνει το ίδιο με την αντίστοιχη δημοτικότητα άλλων κρατικών και κυβερνητικών στελεχών, βουλευτών κλπ, όπως και με το ίδιο το κόμμα της “Ενιαίας Ρωσίας”. Διόλου τυχαία, κατά τις προεδρικές εκλογές του 2018 ο Βλαντίμιρ Πούτιν επέλεξε να είναι υποψήφιος όχι εκ μέρους της “Ενιαίας Ρωσίας”, αλλά ανεξάρτητος, έστω και αν αυτό πρακτικά για τον ίδιο σήμαινε ότι για την επιβεβαίωση της υποψηφιότητάς του θα έπρεπε να συγκεντρώσει τις υπογραφές όχι 300 χιλιάδων υπογραφών (που ισχύουν για τους κομματικούς υποψηφίους) αλλά 1 εκατομμυρίου (που ισχύουν για τους ανεξάρτητους). Η δημοτικότητα του Προέδρου Πούτιν διατηρείται σήμερα στο υψηλό 61,5% (στις προεδρικές εκλογές του 2018 είχε πάρει 70%). Αυτό σημαίνει από τη μία, ότι το ακροατήριο του Προέδρου ξεπερνά κατά πολύ τα στενά κομματικά όρια της “Ενιαίας Ρωσίας”, αλλά από την άλλη χτυπάει “καμπανάκι” για το κυβερνητικό κόμμα, ότι δεν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων και των προσδοκιών των Ρώσων πολιτών, οι οποίοι δείχνουν αυτή τη φορά περισσότερο έτοιμοι από ποτέ να εμπιστευτούν άλλες πολιτικές δυνάμεις (κοινοβουλευτικές, αλλά και μη κοινοβουλευτικές σήμερα), αφενός για να “τιμωρήσουν” την κυβερνητική παράταξη, αφετέρου για να προκαλέσουν ριζικές αλλαγές τόσο στην επιλογή προσώπων, με έμφαση στην εκπροσώπηση και άλλων πολιτικών δυνάμεων στο μέλλον κυβερνητικό σχήμα, όσο και στο πρόσημο της κυβερνητικής πολιτικής προς μια κατεύθυνση περισσότερης κοινωνικής δικαιοσύνης, σταθερής οικονομικής ανάπτυξης και βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και μείωσης της “ψαλίδας” που υπάρχει ανάμεσα στις περιφέρειες (ειδικά δε ανάμεσα στις μεγάλες πόλεις και τις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές).

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Ως βάση για τη μίνι-έρευνά μας χρησιμοποιήσαμε τις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα το Πανρωσικό Κέντρο Έρευνας της Κοινής Γνώμης, γνωστό με τα ρωσικά αρχικά του VTSIOM. Πρόκειται για το παλαιότερο αντίστοιχο κέντρο που δραστηριοποιείται στα όρια της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ιδρυθέν ακόμη από την εποχή της ΕΣΣΔ (1987) ως μία 100% κρατική επιχείρηση, με πρωτοβουλία της επιφανούς Σοβιετικής και Ρωσίδας επιστήμονα και ακαδημαϊκού Τατιάνας Ζασλάβσκαγια. Σε αντίθεση με την άλλη μεγάλη ρωσική εταιρεία δημοσκοπήσεων, τη Levada Center, η οποία είναι ιδιωτική και στη Δύση τη θεωρούν ως “ανεξάρτητη” και “αντικειμενική” (στην πραγματικότητα χρηματοδοτείται, εν μέρει τουλάχιστον, από το εξωτερικό), το VTSIOM κατηγορείται στη Δύση ως, δήθεν, “όργανο του Πούτιν και της εξουσίας του”, ωστόσο οι έρευνες που διεξάγει από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του διεξάγονται με απολύτως τεκμηριωμένες, επιστημονικά, μεθόδους και τα αποτελέσματά τους κάθε άλλο παρά “κατά παραγγελία” δεν είναι. Ειδικά σε ό,τι αφορά στο θέμα του άρθρου, δηλαδή στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, το συγκεκριμένο Κέντρο Έρευνας έχει αποδείξει επανειλημμένα την αξιοπιστία του, προβλέποντας μέχρι σήμερα με μεγάλο βαθμό ακρίβειας τα αποτελέσματα των εκλογικών αναμετρήσεων στη Ρωσία.
Κατά την τρέχουσα προεκλογική περίοδο το VTSIOM διεξάγει και δημοσιεύει σε τακτική εβδομαδιαία βάση δημοσκοπήσεις για την πρόθεση ψήφου των πολιτών, παραθέτοντας και τα συγκριτικά στοιχεία των αμέσως προηγούμενων σφυγμομετρήσεων με τη μορφή γραφημάτων. Έτσι μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τις διακυμάνσεις στη δημοτικότητα του α ή του β κόμματος από βδομάδα σε βδομάδα και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για τη δυναμική του. Τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων ολοκληρώνονται σταθερά ημέρα Κυριακή και δημοσιεύονται 5 μέρες αργότερα (δηλαδή κάθε Παρασκευή). Τελευταία δημοσιευμένη δημοσκόπηση είναι αυτή που ολοκληρώθηκε στις 29/08/2021 και έδωσε τα παρακάτω αποτελέσματα (τα ποσοστά είναι επί του συνόλου όσων απάντησαν, χωρίς αναγωγή στα “έγκυρα”):
– Ενιαία Ρωσία: 28,3%
– ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας: 17,5%
– LDPR: 8,7%
– Δίκαιη Ρωσία-Πατριώτες-Για την Αλήθεια: 6,5%
– Εξωκοινοβουλευτικά κόμματα: 15,5%
– Άκυρο: 1,7%
– Αποχή: 8,5%
– Αδιευκρίνιστη ψήφος: 13,3%
Με αναγωγή στα έγκυρα ψηφοδέλτια και αναλογική κατανομή της αδιευκρίνιστης ψήφου, τα ποσοστά διαμορφώνονται ως εξής (τους υπολογισμούς έκανα προσωπικά και δεν αποτελούν δημοσκοπική ανακοίνωση του VTSIOM):
– Ενιαία Ρωσία: 37,30%
– ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας: 23,08%
– LDPR: 11,48%
– Δίκαιη Ρωσία-Πατριώτες-Για την Αλήθεια: 7,70%
– Εξωκοινοβουλευτικά κόμματα: 20,44%
Σε σχέση με τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2016, παρατηρούμε τη ραγδαία πτώση της “Ενιαίας Ρωσίας” κατά περίπου 17 εκατοστιαίες μονάδες (περίπου το 1/3 της εκλογικής της δύναμης). Παράλληλα το ΚΚΡΟ αυξάνει κατακόρυφα τις δυνάμεις του, περίπου κατά 75% (από τις 14 στις 23 εκατοστιαίες μονάδες) και εδραιώνεται με διαφορά ως η 2η πολιτική δύναμη της χώρας. Το εθνικιστικό LDPR του Βλαντίμιρ Ζιρινόβσκι, το οποίο στις εκλογές του 2016 πλησίασε πολύ το ΚΚΡΟ και λίγο έλειψε να του πάρει τη 2η θέση, δείχνει πλέον να βρίσκεται σε φάση οριακής κάμψης, αν και διαχρονικά τα αποτελέσματα που κατέγραφε (με εξαίρεση τις πρώτες ρωσικές βουλευτικές εκλογές του 1993, όταν είχε φτάσει στο 22,5%) ήταν λίγο ως πολύ στα ίδια ποσοστά (μεταξύ 11 και 12%). Η σοσιαλδημοκρατική “Δίκαιη Ρωσία” του Σεργκέι Μιρόνοβ, ενισχυμένη από τη συμμαχία της με τα κόμματα “Πατριώτες της Ρωσίας” και “Για την Αλήθεια” (του πολύ γνωστού δημοσιογράφου και συγγραφέα Ζαχάρ Πριλέπιν) καταγράφει οριακή αύξηση δυνάμεων, αρκετή ωστόσο για να την κρατήσει στις κοινοβουλευτικές δυνάμεις και στην 4η θέση των αποτελεσμάτων.
Το καινούργιο ποιοτικό στοιχείο δεν είναι άλλο από το πολύ υψηλό, για τα ρωσικά δεδομένα, ποσοστό στην πρόθεση ψήφου προς κόμματα που σήμερα δεν έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Μεταξύ των 10, συνολικά, υπολοίπων κομμάτων υπάρχουν τόσο πολιτικές δυνάμεις με ιστορία στη ρωσική πολιτική σκηνή, όσο και εντελώς καινούργιοι σχηματισμοί, των οποίων το πολιτικό και ιδεολογικό προφίλ θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε στη συνέχεια του άρθρου. Ανάμεσα σε αυτά τα κόμματα υπάρχουν και κάποια που οι Ρώσοι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι διαθέτουν τα στοιχεία που μπορούν, εν δυνάμει, να τα οδηγήσουν στο “σπάσιμο” του πλαφόν του 5% ή, στην έσχατη των περιπτώσεων, να τους εξασφαλίσουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση μέσω της εκλογής από μονοεδρικές περιφέρειες. Πιο κοντά σε αυτά τα στοιχεία είναι τα κόμματα “Νέοι Άνθρωποι” του Αλεξέι Νετσάεβ, το “Yabloko” (“Μήλο”, κόμμα που ίδρυσε ο Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι, υπεύθυνος κάποτε της οικονομικής πολιτικής της “περεστρόικα”), η “Πλατφόρμα Πολιτών” του Ριφάτ Σαϊχουτντίνοβ και το “Ρωσικό Κόμμα Συνταξιούχων για την Κοινωνική Δικαιοσύνη”. Σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό της νέας ρωσικής κυβέρνησης σε περίπτωση που η “Ενιαία Ρωσία” δεν εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα παίξει το ποιο ή ποια από αυτά τα κόμματα θα μπορέσουν να μπουν στην Ανώτατη Δούμα και το εάν θεωρούνται από τα, ας το πούμε, “συνεργάσιμα” με την “Ενιαία Ρωσία” και με κοινή, λίγο ως πολύ, ιδεολογική βάση. Από τη συνεργασία αποκλείονται κόμματα με τάση προς το (νεο)φιλελευθερισμό και, φυσικά, τα κόμματα της Αριστεράς. Πλησιέστερα προς την “Ενιαία Ρωσία” είναι κόμματα με έφεση στην “πατριωτική” ρητορική και τον ιδεολογικό συντηρητισμό, συνδυασμένα όμως με αυξημένο ρόλο του κράτους σε όλους τους τομείς και ειδικότερα στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Τέτοια μπορεί να θεωρηθούν, πχ, οι “Νέοι Άνθρωποι” και το “Κόμμα Συνταξιούχων”, όχι όμως και το “Yabloko”, με το οποίο υπάρχει βαθύ ιδεολογικό χάσμα και στα μάτια των εκπροσώπων κυβερνητικού κόμματος αντιπροσωπεύει την περίοδο εξουσίας των Γκορμπατσόβ (επί ΕΣΣΔ) και Γέλτσιν (επί “νέας” Ρωσίας), από την οποία θέλουν να δείχνουν ότι έχουν διαφοροποιηθεί ριζικά.
Μία άλλη περίπτωση για κυβερνητική συνεργασία, κατά την άποψη του γράφοντος, είναι η συμμαχία με το LDPR, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει ρίξει κάπως τους τόνους της φιλομοναρχικής και ακραίας εθνικιστικής του ρητορικής, λειτουργώντας σε αρκετές περιπτώσεις ως “παραπλήρωμα” της “Ενιαίας Ρωσίας” σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Ωστόσο μια τέτοια συμμαχία ενδεχομένως να έχει μεσοπρόθεσμα ακόμη πιο αρνητικές συνέπειες για την “Ενιαία Ρωσία”, η οποία εδώ και χρόνια κάνει προσπάθεια να διαμορφώσει ένα προφίλ “κεντρώας” και “μετριοπαθούς” πολιτικής δύναμης, που συνδυάζει από τη μία τον κοινωνικό συντηρητισμό και τις “παραδοσιακές αξίες” και από την άλλη το ευρύ κοινωνικό κράτος και την σχεδόν “σοσιαλιστική” δομή του οικονομικού συστήματος, με όλους τους νευραλγικούς τομείς του να ελέγχονται από το Δημόσιο.
Το βέβαιο είναι, ότι για πρώτη φορά οι ρωσικές βουλευτικές εκλογές φαίνεται να μην έχουν προκαθορισμένο το νικητή τους και ότι η σύνθεση της επόμενης Ανώτατης Δούμας αποτελεί “σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες”…

Ποια είναι και τι αντιπροσωπεύουν τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές
Στις φετινές βουλευτικές εκλογές της Ρωσίας θα λάβουν μέρος συνολικά 14 πολιτικά κόμματα, που πληρούσαν όλες τις προϋποθέσεις για να καταθέσουν συνδυασμούς σε όλη τη χώρα και να ανταποκριθούν στο κόστος της προεκλογικής τους εκστρατείας. Τα 14 κόμματα που ακολουθούν, είχαν δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές χωρίς συλλογή υπογραφών (πρόβλεψη του ρωσικού εκλογικού νόμου), αφού έχουν εξασφαλίσει την εκπροσώπησή τους σε τουλάχιστον 1 από τα 85 περιφερειακά κοινοβούλια των ομοσπονδιακών οντοτήτων της Ρωσίας. Ένα 15ο πολιτικό κόμμα, η “Ρωσική Παλλαϊκή Ένωση”, επιχείρησε να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό των 200 χιλιάδων υπογραφών, όμως δεν τα κατάφερε και η συμμετοχή του στις εκλογές απορρίφθηκε.
Το πολιτικό και ιδεολογικό προφίλ των 14 κομμάτων ποικίλλει από τον ακραίο δεξιό εθνικισμό μέχρι την κομμουνιστική Αριστερά, ενώ υπάρχουν και κόμματα με παρεμφερές πολιτικό και ιδεολογικό προφίλ, τα οποία ουσιαστικά ανταγωνίζονται για το ίδιο εκλογικό ακροατήριο. Ας τα δούμε, μέσα από μια σύντομη περιγραφή του καθενός.
α) Κοινοβουλευτικά κόμματα
– Ενιαία Ρωσία: Η σημερινή κυβερνητική παράταση και απόλυτη κυρίαρχη της πολιτικής σκηνής της χώρας από το 2004, όταν και ιδρύθηκε από τον νυν Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν. Σήμερα, τυπικά επικεφαλής του κόμματος θεωρείται ο πρώην Πρόεδρος και Πρωθυπουργός της χώρας Ντμίτρι Μεντβέντιεβ. Καλλιεργεί την εικόνα ενός μετριοπαθούς κεντροδεξιού κόμματος με έμφαση στον πατριωτισμό (τον οποίο, θα πρέπει να πούμε, ότι διαχωρίζει σαφώς από τον εθνικισμό και τα ακροδεξιά ιδεολογήματα). Αποτελεί, ωστόσο, κλασικό παράδειγμα “πολυσυλλεκτικού” κόμματος εξουσίας, με πληθώρα εσωτερικών ιδεολογικών τάσεων, από σκληρό δεξιό “εθνικοπατριωτισμό” μέχρι και τις παρυφές του “κεντρώου” φιλελευθερισμού, ενώ υπάρχει και ένα, ας το πούμε, “αριστερόστροφο” τμήμα, που δίνει περισσότερη έμφαση στο κοινωνικό κράτος και όχι στις λεγόμενες “παραδοσιακές αξίες” που προπαγανδίζει ένα άλλο τμήμα του κόμματος, ενώ διατηρεί και τη συμπάθειά του προς το σοβιετικό παρελθόν της χώρας. Τα αίτια της πιθανής εκλογικής καθίζησης του κόμματος τα αναλύσαμε αργότερα. Ασφαλώς και θα παραμείνει η κυρίαρχη πολιτική δύναμη της χώρας, ωστόσο το ζητούμενο γι’ αυτήν είναι να λάβει το μήνυμα του εκλογικού σώματος, κάτι που δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, όσο χαμηλότερα (και κατά τόπους) πηγαίνουμε στην κομματική ιεραρχία…

– Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ): Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θέση που θα διατηρήσει και μάλιστα ιδιαίτερα ενισχυμένο, με βάση τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις. Φυσικά είναι και το μεγαλύτερο κόμμα της ρωσικής Αριστεράς, παρά τις ουκ ολίγες διασπάσεις που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, για ποικίλους λόγους, που δεν είναι της παρούσης να αναλυθούν. Με τον Γκενάντι Ζιουγκάνοβ σταθερά στο τιμόνι του Κόμματος από την ημέρα της ίδρυσής του (1993), αλλά και με πλήθος νεότερων στελεχών με διοικητική εμπειρία και ρητορική δεινότητα, το ΚΚΡΟ δείχνει να καρπώνεται το μεγαλύτερο μέρος της λαϊκής δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβερνητική “Ενιαία Ρωσία”. Το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι νέοι στην ηλικία Ρώσοι πολίτες δηλώνουν ότι ελκύονται από τις ιδέες του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού, έστω και αν δεν πρόλαβαν να ζήσουν ούτε μία μέρα επί ΕΣΣΔ δεν είναι τυχαίο φαινόμενο και σε αυτό έχει παίξει αναμφίβολα το ρόλο της και η λεγόμενη “μαζική δουλειά” που κάνει το ΚΚΡΟ στις νεότερες ηλικίες. Εάν δεν υπήρχαν τα γνωστά (και στη Ρωσία) φαινόμενα πολυδιάσπασης της Αριστεράς και επιτυγχανόταν προγραμματική συμφωνία σε σειρά βασικών σημείων, ίσως το ΚΚΡΟ να μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να διεκδικήσει ακόμη και την κυβέρνηση. Υπό τις παρούσες συνθήκες αυτό μοιάζει πρακτικά αδύνατο, όμως η αποφασιστική του ενίσχυση στις επερχόμενες εκλογές μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για “άλλου είδους” εξελίξεις μεσοπρόθεσμα. Στις εκλογές αυτές κατεβαίνει σε συμμαχία με δύο ακόμη αριστερές οργανώσεις: το “Αριστερό Μέτωπο” του (φυλακισμένου για “παρακίνηση σε παράνομες συγκεντρώσεις”) Σεργκέι Ουνταλτσόβ και το “Κίνημα για το Νέο Σοσιαλισμό” του ιστορικού και δημοσιογράφου Νικολάι Πλατόσκιν (ο οποίος επίσης εκτίει ποινή φυλάκισης, αλλά με αναστολή, για “διασπορά ψευδών ειδήσεων” στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης).

– LDPR (Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα Ρωσίας): Όπως αφήσαμε να εννοηθεί και νωρίτερα, το LDPR δεν είναι ούτε “φιλελεύθερο”, ούτε “δημοκρατικό”. Παλιότερα αποτελούσε ένα κλασικό ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα, που συνδύαζε την πολιτική δράση με τον “ακτιβισμό” στην κατεύθυνση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Με τα χρόνια (και με την εισροή στο κόμμα στελεχών με πιο “εκσυγχρονισμένη” πολιτική αντίληψη) μετατράπηκε σε ένα λαϊκιστικό δεξιό κόμμα (και όχι “κεντρώο”, όπως διατείνεται ο ιδρυτής και αρχηγός του, Βλαντίμιρ Ζιρινόβσκι), με έμφαση στην “πατριωτική” ρητορική, την οποία όμως θα βρει κανείς και σε αρκετά άλλα πολιτικά κόμματα, χωρίς όμως τις λαϊκιστικές (και απαραιτήτως αντικομμουνιστικές) “κορώνες” του Ζιρινόβσκι. Είναι το μοναδικό γνωστό πολιτικό κόμμα της Ρωσίας που αποκηρύσσει επίσημα τον μαρξισμό και τις κομμουνιστικές ιδέες, ενώ δεν κρύβει τις φιλομοναρχικές του τάσεις και τη ροπή του προς έναν αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης. Είναι ένα κόμμα με σταθερό εκλογικό κοινό, που δεν αναμένεται, εν προκειμένω, να αποκομίσει κανένα όφελος από τη λαϊκή δυσαρέσκεια· πολλώ δε μάλλον, όταν πολλοί ψηφοφόροι θεωρούν ότι λειτουργεί περισσότερο ως “δεξιά πτέρυγα” της “Ενιαίας Ρωσίας”, παρά ως αυτόνομος πολιτικός φορέας.

– Δίκαιη Ρωσία-Πατριώτες-Για την Αλήθεια: Ως σκέτη “Δίκαιη Ρωσία” στις εκλογές του 2016 έλαβε ποσοστό περίπου 6,5%, διατηρώντας μεν την κοινοβουλευτική της εκπροσώπηση, αλλά χάνοντας περίπου το ήμισυ του εκλογικού της ακροατηρίου. Η σοσιαλδημοκρατική “Δίκαιη Ρωσία” του Σεργκέι Μιρόνοβ από τον Φεβρουάριο του 2021 αποτελεί επισήμως ενιαίο φορέα με τα κόμματα “Πατριώτες της Ρωσίας” του Γκενάντι Σεμίγκιν και “Για την Αλήθεια” του Ζαχάρ Πριλέπιν. Οι Μιρόνοβ, Σεμίγκιν και Πριλέπιν αποτελούν, πλέον, την “τρόικα” των επικεφαλής του νέου πολιτικού σχηματισμού. Στα σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά προστέθηκαν και οι ανάλογες “πατριωτικές” νότες και το νέο πολιτικό σχήμα εμφανίζεται ως εκπρόσωπος της λεγόμενης “πατριωτικής Αριστεράς”. Στις δημοσκοπήσεις το νέο πολιτικό σχήμα εμφανίζεται ελαφρά ενισχυμένο σε σχέση με το 2016 και εξασφαλίζει με άνεση την κοινοβουλευτική του παρουσία, όμως τα νούμερα των δημοσκοπήσεων δείχνουν να απέχουν αρκετά από τις προσδοκίες των ιθυνόντων του και από τη δυναμική που πίστευαν ότι διαθέτει.

β) Μη κοινοβουλευτικά κόμματα
Εκτός από τα προαναφερθέντα 4 κοινοβουλευτικά κόμματα, στις φετινές ρωσικές εκλογές λαμβάνουν μέρος και 10 ακόμη πολιτικοί σχηματισμοί, 2 εκ των οποίων διαθέτουν παρουσία στην Ανώτατη Δούμα (χωρίς όμως να συγκροτούν πλήρη κοινοβουλευτική ομάδα), ενώ τα υπόλοιπα 8 δεν εκπροσωπούνται μέχρι σήμερα στο ρωσικό κοινοβούλιο. Ας τα δούμε συνοπτικά:

– Πατρίδα: Το κόμμα αυτό διαθέτει 1 έδρα στην Ανώτατη Δούμα, που ανήκει στον σημερινό επικεφαλής του, Αλεξέι Ζουραβλιόβ, βουλευτή παλιότερα τόσο με την “Ενιαία Ρωσία”, όσο και με την “Δίκαιη Ρωσία”. Τη σημερινή του έδρα, ωστόσο, την κατέκτησε ως ανεξάρτητος υποψήφιος σε μονοεδρική περιφέρεια στην περιοχή καταγωγής του (Περιφέρεια Σταυρούπολης, στη Νότια Ρωσία). Πρόκειται, επί της ουσίας, για “δορυφορικό” κόμμα της “Ενιαίας Ρωσίας”, με ιδεολογία παρόμοια – ίσως λίγο δεξιότερα τοποθετημένη, αλλά χωρίς να φτάνει στα άκρα του LDPR. Επιθυμία της “Ενιαίας Ρωσίας” θα ήταν ένα τέτοιο κόμμα να έμπαινε στην Ανώτατη Δούμα, γιατί θα μπορούσε άνετα να συνεργαστεί μαζί του στον σχηματισμό κυβέρνησης, εάν παραστεί τέτοια ανάγκη. Ωστόσο οι διεκδικητές της “πίτας” των “μη κοινοβουλευτικών”, μέχρι σήμερα, κομμάτων είναι πολλοί και η μάχη που θα δοθεί είναι σκληρή.

– Πλατφόρμα Πολιτών: Άλλο ένα κόμμα που εκπροσωπείται στο ρωσικό κοινοβούλιο χάρη στην επιτυχία ενός μεμονωμένου υποψηφίου του (του επικεφαλής του Ριφάτ Σαϊχουτντίνοβ) σε μονοεδρική περιφέρεια (στη Δημοκρατία της Μπασκιρίας, εν προκειμένω). Ιδρυτής του κόμματος ήταν ο Ρώσος μεγιστάνας Μιχαήλ Πρόχοροβ, ο οποίος ωστόσο διαχώρισε τη θέση του, μαζί με όσους τον ακολουθούσαν προσωπικά και αποχώρησε από το κόμμα. Μαζί με την αλλαγή ηγεσίας άλλαξε και η πολιτική γραμμή του κόμματος, που από ένα νεοφιλελεύθερο κόμμα κριτικά τοποθετημένο απέναντι στον Πρόεδρο Πούτιν, έγινε ένα μετριοπαθές κόμμα της κεντροδεξιάς με, μάλλον, “φιλοπουτινική” διάθεση. Αυτό καθιστά την “Πλατφόρμα Πολιτών” ως ακόμη μία φιλική προς την “Ενιαία Ρωσία” δύναμη και επιθυμητή γι’ αυτήν σύμμαχο, εάν καταφέρει να ξεπεράσει το “πλαφόν” του 5%.

– Πράσινοι: Είναι ένα από τα παλιότερα κόμματα της σύγχρονης Ρωσίας, ιδρυθέν το 1993. Το ζωηρό ενδιαφέρον των Ρώσων πολιτών για τα ζητήματα οικολογίας τα τελευταία χρόνια έκαναν τους ιδρυτές αυτού του κόμματος να θεωρήσουν ότι υπάρχει έδαφος για την ενίσχυση ενός τέτοιου πολιτικού χώρου στη Ρωσία. Πολιτικά είναι τοποθετημένοι στο χώρο του Κέντρου, με πλησιέστερη, ως προς το ιδεολογικό προφίλ, πολιτική δύναμη τη “Δίκαιη Ρωσία-Πατριώτες-Για την Αλήθεια”. Έχει, επίσης, “φιλοευρωπαϊκό” προσανατολισμό. Περισσότερο φέρει χαρακτηριστικά θεσμικού πολιτικού κόμματος, παρά ακτιβιστικού οικολογικού κινήματος. Οι πιθανότητες να ξεπεράσει το “πλαφόν” του 5% θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερες, εάν δεν εμφανιζόταν και ένα δεύτερο “πράσινο” κόμμα στη χώρα, η “Πράσινη Εναλλακτική”, για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω.

– Πράσινη Εναλλακτική: Το νεότερο από τα δύο οικολογικά κόμματα (ιδρύθηκε μόλις το 2019) έχει περισσότερο “ακτιβιστικά” χαρακτηριστικά, σε σχέση με το παλαιότερο των “Πρασίνων”, ενώ πολιτικά και ιδεολογικά τοποθετούν τον εαυτό τους στο χώρο της “μετριοπαθούς Αριστεράς” με “ευρωπαϊκά” χαρακτηριστικά, κάτι ανάλογο δηλαδή με τους Πράσινους της Γερμανίας και την πλειοψηφία των δυτικοευρωπαϊκών ανάλογων κομμάτων. Από το 2020 έχουν κάνει αίτηση για συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Κόμμα των Πράσινων. Η ανταγωνιστική σχέση που αναπτύσσει προς το κόμμα των Πράσινων πιθανόν να καταστεί αμοιβαία επιζήμια, αφού σε περίπτωση κοινής τους δράσης θα υπήρχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες για κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

– Yabloko (“Μήλο” ή “Μπλοκ Γιαβλίνσκι”): Μία από τις πλέον οργανωμένες και δικτυωμένες πολιτικές οντότητες της “εξωκοινοβουλευτικής” αντιπολίτευσης της Ρωσίας και ένα από τα κόμματα αυτής της κατηγορίας που έχουν ρεαλιστικές πιθανότητες να ξεπεράσουν το 5%. Το κόμμα ιδρύθηκε το 1993 από τον πρώην οικονομικό σύμβουλο του Μιχαήλ Γκορμπατσόβ την περίοδο της “περεστρόικα” στην ΕΣΣΔ, Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι. Σήμερα ο Γιαβλίνσκι παραμένει η εμβληματική φιγούρα στο κόμμα, όμως τα ηνία της αρχηγίας έχουν περάσει στον κατά πολύ νεότερο (43χρονο σήμερα) Νικολάι Ριμπακόβ. Εκπροσωπεί τον χώρο του λεγόμενου “σοσιαλφιλελευθερισμού”, όντας πολύ κοντά ιδεολογικά με κόμματα όπως το New Labour (Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας επί προεδρίας Τόνι Μπλερ) ή οι Σοσιαλδημοκράτες της Γερμανίας. Από την κεντρική εξουσία και την “Ενιαία Ρωσία” αντιμετωπίζονται ως ο βασικός αντίπαλος από τον χώρο της νεοφιλελεύθερης αντιπολίτευσης. Η πολυδιάσπαση αυτού το χώρου, καθώς και τα αποτελέσματα της νεοφιλελεύθερης “λαίλαπας” της περιόδου Γέλτσιν αδυνάτισαν τα τελευταία χρόνια τη δημοτικότητα του κόμματος αυτού, το οποίο στις πρώτες κοινοβουλευτικές περιόδους από το 1993 και μετά είχε σοβαρή αριθμητική εκπροσώπηση στην Ανώτατη Δούμα. Η προσπάθεια συγκέντρωσης των δυνάμεων του χώρου αυτού σε έναν βασικό εκφραστή πιθανόν να οδηγήσει το Yabloko στην πρώτη του εκλογική επιτυχία μετά από μιάμιση, περίπου, δεκαετία.

– Νέοι Άνθρωποι: Το κόμμα του Αλεξέι Νετσάεβ, αν και νεοπαγές στο πολιτικό σκηνικό της Ρωσίας (ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020), δείχνει να αναπτύσσει σημαντική δυναμική, δίνοντας μεγάλη σημασία στη χρήση των νέων τεχνολογιών και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Πολιτικά και ιδεολογικά αποτελεί μια “εκσυγχρονισμένη” μορφή της “Ενιαίας Ρωσίας” (ίσως με μια πιο “φιλελεύθερη” χροιά σε ζητήματα οικονομίας, αλλά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κοινωνικών ζητημάτων) και, πιθανόν, το “καταφύγιο” μερίδας ψηφοφόρων της τελευταίας, που θα θελήσουν να την “τιμωρήσουν”, χωρίς όμως ν’ αλλάξουν ριζικά τον ευρύτερο ιδεολογικό τους χώρο. Σε αντίθεση με το Yabloko, που θεωρείται κόμμα που αντιπολιτεύεται ανοιχτά την “Ενιαία Ρωσία” και τον Πρόεδρο Πούτιν προσωπικά, οι “Νέοι Άνθρωποι” είναι από αυτές τις πολιτικές δυνάμεις που το κυβερνητικό κόμμα θα ήθελε να το δει να εκπροσωπείται στη νέα Ανώτατη Δούμα. Τροχοπέδη πιθανόν να αποτελέσει η ύπαρξη ανταγωνιστικών πολιτικών δυνάμεων, που στοχεύουν ουσιαστικά στο ίδιο εκλογικό ακροατήριο (πχ “Πλατφόρμα Πολιτών”).

– Κόμμα Ανάπτυξης (ROST):Άλλο ένα κόμμα του ευρύτερου κεντροδεξιού χώρου, παλιότερα με σαφείς νεοφιλελεύθερες τάσεις (αποτελεί το κόμμα του, ας τον αποκαλέσουμε έτσι, “ορθόδοξου γελτσινισμού”). Εδώ και μερικό καιρό πραγματοποιεί μια μερική στροφή προς πιο “πατριωτικές” θέσεις στα εθνικά θέματα της Ρωσίας, ενώ σταδιακά μετατρέπεται από δύναμη αντιπολιτευόμενη τον Πρόεδρο Πούτιν σε δύναμη φιλική προς αυτόν. Παρόλο που διαθέτει στις τάξεις του αρκετά στελέχη με διοικητική εμπειρία από την περίοδο Γέλτσιν (με προεξάρχοντα τον σημερινό του επικεφαλής, Σεργκέι Στανκέβιτς), η απήχηση που έχει στο εκλογικό σώμα είναι μάλλον περιορισμένη, ενώ η “επαμφοτερίζουσα” θέση του σε σειρά ζητημάτων λειτουργεί μάλλον σε βάρος του.

– Ρωσικό Κόμμα Συνταξιούχων για την Κοινωνική Δικαιοσύνη: Ένα κόμμα με αρκετά μακρά ιστορία, πρωτοϊδρύθηκε το 1997 και ξανασυστήθηκε το 2012. Κόμμα με γενική γραμμή πολύ κοντινή σε αυτήν της κυβερνώσας “Ενιαίας Ρωσίας”, αλλά με στενή θεματολογία γύρω από ζητήματα που αφορούν τους συνταξιούχους και την τρίτη ηλικία γενικότερα. Ασφαλώς και οι “Συνταξιούχοι” δεν αναμένουν ψήφους από τους νεότερης και μέσης ηλικίας πολίτες, κάτι που περιορίζει κατά πολύ τις πιθανότητες του κόμματος να ξεπεράσει το “πλαφόν” του 5% και ουσιαστικά οι μόνες ελπίδες για κοινοβουλευτική παρουσία επαφίενται στην εκλογή μέσω κάποιων μονοεδρικών περιφερειών, φυσικά με τη στήριξη μεγαλύτερων πολιτικών σχηματισμών (“Ενιαία Ρωσία”;;;) και στη βάση συγκεκριμένης συμφωνίας.

– Ρωσικό Κόμμα Ελευθερίας και Δικαιοσύνης (RPSS): Κόμμα που αυτοτοποθετείται στον χώρο της “πατριωτικής Αριστεράς”, ιδρυθέν στην αρχική του μορφή από τον Ρώσο πολιτικό επιστήμονα (αλλά και Μέγα Διδάσκαλο της μεγαλύτερης στη Ρωσία μασονικής στοάς!) Αντρέι Μπογκντάνοβ. Ο σημερινός επικεφαλής του κόμματος, ο 55χρονος Μαξίμ Σεβτσένκο, είναι γνωστός στη Ρωσία δημοσιογράφος και συγγραφέας και στο παρελθόν ήταν μέλος της ηγεσίας του “Αριστερού Μετώπου”, αλλά και συνεργαζόμενος με το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας. Δεν είναι λίγοι που το συγκεκριμένο κόμμα το αντιμετωπίζουν ως “spoiler”, δηλαδή κόμμα που επιχειρεί να “διεμβολίσει” το εκλογικό ακροατήριο άλλων κομμάτων και να μειώσει την επιρροή τους, προς όφελος τρίτων. Στην προκειμένη περίπτωση λόγος γίνεται για το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας και τη “Δίκαιη Ρωσία-Πατριώτες-Για την Αλήθεια”, με ωφελούμενο (ποιον άλλο;;;) την κυβερνώσα παράταξη της “Ενιαίας Ρωσίας”. Οι ρεαλιστικές πιθανότητες για εκλογή έστω και ενός υποψηφίου μέσα από μονοεδρική περιφέρεια είναι περιορισμένες.

– Κομμουνιστικό Κόμμα “Κομμουνιστές της Ρωσίας”: Από την ονομασία του κόμματος γίνεται προφανής ο πολιτικός και ιδεολογικός του προσανατολισμός. Η διαφορά του από το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι η μεγαλύτερη προσήλωσή του στο πρόσωπο του Στάλιν και την ιδεολογία που προκύπτει από αυτόν. Σε επίπεδο πολιτικής δράσης, δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι το συγκεκριμένο κόμμα λειτουργεί ως “spoiler” προς το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας· το τελευταίο κατηγορεί ευθέως τους “Κομμουνιστές της Ρωσίας” ως “κόμμα του Κρεμλίνου”, που αποκλειστικό στόχο έχει την απόσπαση ψήφων. Θα πρέπει, ωστόσο, να παρατηρήσουμε, ότι οι “ΚτΡ” (Γενικός Γραμματέας: Μαξίμ Σουράικιν, 43 ετών) διαθέτουν αρκετά συμπαγή οργανωτική βάση και σε κάποιες περιοχές της Ρωσίας (πχ στη ρωσική Άπω Ανατολή και στις περιφέρειες του Ροστόβ, του Ουλγιάνοβσκ και του Γιαροσλάβλ) και αρκετά ισχυρή εκλογική βάση, που τους επιτρέπει να εκπροσωπούνται στα τοπικά κοινοβούλια. Σίγουρα, πάντως, ενδεχόμενη συμμαχία τους (αν όχι συγχώνευση) με το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας θα ενίσχυε το μέτωπο των αριστερών (και δη κομμουνιστογενών) δυνάμεων της Ρωσίας και θα επιδρούσε θετικά, ειδικά στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση των φετινών ρωσικών εθνικών εκλογών, να υπογραμμίσουμε και πάλι ότι φέτος μοιάζουν με “σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες” και τα αποτελέσματά τους θα επιδράσουν οπωσδήποτε όχι μόνο στη διαμόρφωση της ρωσικής κυβερνητικής πολιτικής (ειδικά στο εσωτερικό της χώρας, αφού στην εξωτερική πολιτική το “consensus” της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων της χώρας είναι ισχυρό και δεδομένο). Ο χρόνος θα δείξει, άλλωστε υπάρχουν ακόμη κάτι λιγότερο από 2 εβδομάδες για να διαφανούν οι οριστικές τάσεις του εκλογικού σώματος.
Υ.Γ.: Θα πρέπει να αναφέρουμε ως ακροτελεύτια παρατήρηση, ότι οι δυνάμεις της “συλλογικής Δύσης” έχουν ήδη βιαστεί, πολλούς μήνες πριν πραγματοποιηθεί η εκλογική διαδικασία, να ανακοινώσουν ότι δεν θα αναγνωρίσουν τα αποτελέσματα αυτών των εκλογών, επειδή, λέει, σε αυτές λαμβάνουν μεταξύ άλλων και οι πολίτες της Κριμαίας (την οποία, ως γνωστόν, η “συλλογική Δύση” θεωρεί “κατεχόμενη περιοχή” που ανήκει στην Ουκρανία) και όσοι πολίτες των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονμπάς (περίπου 1 εκατομμύριο, πλέον) έχουν λάβει ρωσικά διαβατήρια. Η πιο απλή απάντηση που μπορεί να υπάρξει, είναι ότι και στις εκλογές του 2016 και στις προεδρικές του 2018 ίσχυαν ακριβώς οι ίδιες συνθήκες, όμως τότε δεν ακούστηκε η παραμικρή ένσταση… Τα γνωστά “δύο μέτρα και σταθμά” και πάλι σε δράση…

(Η παρούσα ανάλυση πρωτοδημοσιεύθηκε σε δύο μέρη στη “Σφήκα”)