Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Καναδοί για να αναδείξουν τον υποψήφιο που θα αναλάβει να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση σε αυτές τις βουλευτικές εκλογές με αποτέλεσμα απρόβλεπτο. Το ερώτημα και διακύβευμα των εκλογών είναι εάν ο απερχόμενος πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, θα καταφέρει να κερδίσει  την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που έχασε πριν από δύο χρόνια. Οι πολίτες του Καναδά προσέρχονται στις κάλπες για δεύτερη φορά σε διάστημα δύο ετών.

Ο Τζάστιν Τριντό προκήρυξε τις πρόωρες βουλευτές εκλογές στα μέσα Αυγούστου, δύο χρόνια νωρίτερα και διεκδικεί μια τρίτη θητεία στον πρωθυπουργικό θώκο της χώρας του. Η προεκλογική εκστρατεία “αστραπή” διήρκησε πέντε εβδομάδες. Η προεκλογική περίοδος έκλεισε με ομιλία του απερχόμενου πρωθυπουργού, που ζήτησε από τους Καναδούς να του δώσουν νέα ισχυρή εντολή για να κυβερνήσει τη χώρα και να τη βγάλει από την κρίση της πανδημίας του νέου κορονοϊού.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κινδυνεύει να χάσει το στοίχημα. Η φθορά της εξουσίας είναι πια αισθητή και η “Τριντομανία” του 2015 φαντάζει πολύ μακρινή: έχει οροφή το 31% των προθέσεων ψήφου, ισοψηφεί πρακτικά με τον κυριότερο αντίπαλό του, τον συντηρητικό Έριν Ο’ Τουλ, μέχρι πρότινος άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Ο Τζάστιν Τριντό χαρακτήρισε τις εκλογές απαραίτητες καθώς η χώρα βρίσκεται σε μια “κρίσιμη καμπή” ανάκαμψης μετά την πανδημία.

Η εκλογική διαδικασία ξεκινά με τους ψηφοφόρους της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ, στις ακτές στον Ατλαντικό, που θα αρχίσουν να ψηφίζουν πρώτοι, από τις 08:30 (τοπική ώρα· 14:00 ώρα Ελλάδας). Στους αντίποδες, καθώς στον Καναδά υπάρχουν έξι ζώνες ώρας, οι τελευταίοι ψηφοφόροι που θα ρίξουν τα ψηφοδέλτια στις κάλπες θα είναι αυτοί στη Βρετανική Κολομβία, επαρχία στις ακτές της χώρας στον Ειρηνικό, όπου τα εκλογικά τμήματα θα κλείσουν στις 19:00 (τοπική ώρα· 05:00 αύριο Τρίτη ώρα Ελλάδας).

Εκλογές στη σκιά της πανδημίας

Περισσότεροι από 27.000 Καναδοί έχουν πεθάνει από επιπλοκές του νέου κορονοϊού από την έναρξη της πανδημίας μέχρι σήμερα. Η πολιτεία της Αλμπέρτα, ήταν αυτή που επλήγη περισσότερο από την έξαρση της μετάλλαξης Δέλτα με τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας να φτάσουν στα όριά τους. Η Αλμπέρτα κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης και στα μέσα του καλοκαιριού επιβλήθηκαν εκ νέου περιοριστικά μέτρα και τοπικά λοκντάουν. Η κατάσταση στην Αλμπέρτα χρησιμοποιήθηκε ως βασικό θέμα της εκστρατείας του Συντηρητικού, Έριν Ο’ Τουλ, ο οποίος επέκρινε την κυβέρνηση Τριντό για τη διαχείριση της κρίσης ενώ έπλεξε το εγκώμιο των πολιτειακών αρχών. Ο Ο’ Τουλ έχει αποκαλέσει την κίνηση Τριντό για την προκήρυξη εκλογών ως μια άκρως “εγωιστική” και “μη – καναδική” ενέργεια.

Το εμβολιαστικό πρόγραμμα βρέθηκε επίσης ψηλά στην ατζέντα των εκλογών. Το 80% των Καναδών έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση των διαθέσιμων εμβολίων κατά της νόσου Covid-19 και συνολικά η χώρα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστό εμβολιασμένων στον κόσμο. Ο Τριντό έχει ταχθεί υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού για ορισμένες κατηγορίες πολιτών, κάτι που το Συντηρητικό Κόμμα δεν στηρίζει. Οργισμένοι αντιεμβολιαστές εξαπέλυσαν διάφορες επιθέσεις κατά του Τριντό κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Ο Συντηρητικός Ο’ Τουλ δηλώνει ότι στόχος του είναι εμβολιαστεί το 90% του πληθυσμού του Καναδά. Ωστόσο, έχει επικριθεί επειδή αποφεύγει να αποκαλύψει εάν όλοι οι υποψήφιοι του κόμματός του είναι εμβολιασμένοι ή όχι.

Μια επανάληψη του 2019;

Όπως το 2019, το “σχεδόν απόλυτο σασπένς” οδηγεί αναλυτές να προειδοποιούν πως η εξασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο θα είναι “πολύ περίπλοκο να εξασφαλιστεί” από όποιον κι αν αναδειχθεί νικητής. Είναι “δύσκολο να φανταστεί κανείς πιο αμφίρροπη κούρσα”, εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φελίξ Ματιέ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Γουίνιπεγκ.

Ως και χθες Κυριακή ο Τζάστιν Τριντό συνέχιζε την εκστρατεία του, εμφανιζόμενος σ’ ανατολή και δύση. Τις τελευταίες ημέρες, καλούσε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν στρατηγικά, επιχειρηματολογώντας πως η επάνοδος των συντηρητικών στην εξουσία θα ήταν συνώνυμη με οπισθοδρόμηση για τον Καναδά, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.

Ο Έριν Ο’ Τουλ, που μίλησε χθες στο Τορόντο, όπου είναι υποψήφιος, υποσχέθηκε στους Καναδούς ανανέωση. Έκανε προεκλογική εκστρατεία στραμμένη αποφασιστικά στο κέντρο.

Η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών δυσαρέστησε την πλειονότητα των Καναδών και έδωσε νέα ώθηση στο Συντηρητικό Κόμμα. Ο επικεφαλής των Συντηρητικών, Έριν Ο’ Τουλ, διεκδικεί για πρώτη φορά την ψήφο των Καναδών. Ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία ως παντελώς άγνωστος αλλά η στροφή του προς τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους τον έχει βοηθήσει να κερδίσει έδαφος.

Οι περίπου 27 εκατομμύρια Καναδοί 18 ετών και άνω που έχουν δικαίωμα ψήφου σήμερα καλούνται να αναδείξουν τους 338 βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων.

Αν κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία από το 1867 δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών του κοινοβουλίου, ο νικητής θα χρειαστεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.

Σε αυτή την περίπτωση ο μελλοντικός πρωθυπουργός -Φιλελεύθερος ή Συντηρητικός- θα είναι υποχρεωμένος να επιδιώκει συνεργασία με μικρότερα κόμματα για να κυβερνά στην Οτάβα.

Όπως το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα (ΝΔΚ) του Τζάγκμιτ Σινγκ, που πιστώνεται περί το 20% των προθέσεων ψήφου. Ή το Μπλοκ Κεμπεκουά, την αυτονομιστική παράταξη υπό τον Ιβ-Φρανσουά Μπλανσέ, που φάνηκε να ανακάμπτει κάπως στο τέλος της προεκλογικής εκστρατείας έπειτα από μια πολεμική για τη θέση του Κεμπέκ στην καναδική ομοσπονδία.

Άλλοτε μεγάλο κόμμα, οι Πράσινοι της Άναμι Πολ, δυσκολεύονται να περάσουν στους πολίτες το μήνυμά τους για την κλιματική κρίση, αγωνίζονται για την ίδια την επιβίωσή τους εξαιτίας των προβλημάτων ενότητας, εικόνας, χρηματοδότησης.

Το σενάριο “αντιγραφή και επικόλληση” μοιάζει πιθανό σε αυτές τις πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με αρκετούς σχολιαστές. “Στην αρχή, το ερώτημα ήταν εάν οι Φιλελεύθεροι αξίζουν να έχουν κυβέρνηση πλειοψηφίας. Τώρα, το ερώτημα είναι αν αξίζουν να παραμείνουν στην εξουσία”, συνοψίζει ο Ντανιέλ Μπελάντ, καθηγητής του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ.

Ίσως χρειαστεί υπομονή το βράδυ της Δευτέρας, καθώς υπάρχει πιθανότητα το όνομα του νικητή να μην ανακοινωθεί την ημέρα της ψηφοφορίας, σημειώνει ο οργανισμός που έχει αναλάβει τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας. Πολλοί Καναδοί ψήφισαν δι’ αλληλογραφίας και αυτό σημαίνει πως η έκβαση θα είναι ακόμη πιο αμφίρροπη σε ορισμένες περιφέρειες.

“Όλα θα εξαρτηθούν από τον αριθμό των εκλογικών περιφερειών όπου οι αναμετρήσεις θα είναι αμφίρροπες”, εκτίμησε η πολιτολόγος Ζενεβιέβ Τελιέ, σύμφωνα με την οποία αρκετοί Καναδοί διερωτώνται τις τελευταίες εβδομάδες για την “ηγετική ικανότητα του Τζάστιν Τριντό”.

Με πληροφορίες από BBC, AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ