Τουλάχιστον 116 άτομα σκοτώθηκαν στις βίαιες συγκρούσεις μεταξύ συμμοριών που ξέσπασαν την Τρίτη (28/9) στη φυλακή της Γουάγιας της επαρχίας Γουαγιακίλ του Ισημερινού.

Αρκετά από τα θύματα αποκεφαλίστηκαν και ακρωτηριάστηκαν βάναυσα.

Ο πρόεδρος του Ισημερινού, Γκιγιέρμο Λάσο, επιβεβαιώνοντας τον αριθμό των νεκρών, κήρυξε την Τετάρτη το βράδυ (29/9) “κατάσταση εξαίρεσης” σε όλες τις φυλακές της χώρας.

Ο απολογισμός των θυμάτων έχει φθάσει “τους 116 νεκρούς και περίπου τους 80 τραυματίες. Όλα τα θύματα είναι κρατούμενοι”, δήλωσε ο αρχηγός του κράτους, ο οποίος προήδρευσε στη Γουαγιακίλ της συνεδρίασης της επιτροπής ασφαλείας που αξιολογεί την κατάσταση των φυλακών μετά τη σφαγή στο σωφρονιστικό κατάστημα.

Μέχρι την Τετάρτη, ο επίσημος απολογισμός της υπηρεσίας σωφρονικστικών καταστημάτων της χώρας έκανε λόγο για πάνω από 100 νεκρούς και 52 τραυματίες.

Οι κρατούμενοι οπλισμένοι με όπλα και χειροβομβίδες συγκρούστηκαν με ​​βαρβαρότητα και έξι θύματα βρέθηκαν αποκεφαλισμένα. Μετά από μια πεντάωρη επιχείρηση, η αστυνομία χρησιμοποιώντας “μη θανατηφόρα όπλα” κατάφερε να ανακτήσει τον έλεγχο της φυλακής, δήλωσε την Τετάρτη ο διοικητής της περιφερειακής αστυνομίας Φάουστο Μπουενάνο ο οποίος διευθύνει τις επιχειρήσεις για την ανάκτηση του ελέγχου στις φυλακές.

Ο Μπουενάνο είπε ότι οι αξιωματικοί του δέχθηκαν επίθεση από ένοπλους κρατούμενους, αλλά δεν ανέφερε αν αυτοί οι αξιωματικοί σκότωσαν ή τραυμάτισαν κρατούμενους.

Ο διοικητής διευκρίνισε την Τρίτη ότι οι συμμορίες που συγκρούστηκαν επιδίωκαν να πάρουν τον έλεγχο μίας πτέρυγας της φυλακής.

“Είναι λυπηρό το γεγονός ότι οι φυλακές έχουν μετατραπεί σε πεδίο διαμάχης από εγκληματικές συμμορίες. Το κράτος του Ισημερινού πρόκειται να δράσει, πρέπει να δράσουμε και η πρώτη απόφαση που πήραμε είναι να κηρύξουμε την κατάσταση εξαίρεσης το σύστημα των φυλακών όλης της επικράτειας του Ισημερινού”, ξεκαθάρισε ο Λάσο.

Ο Λάσο αναγνώρισε ότι οι αρχές δεν έχουν ανακτήσει ακόμη τον έλεγχο της φυλακής όπου σημειώθηκαν οι συγκρούσεις, κάτι που ελπίζουν ότι θα συμβεί τις επόμενες ώρες.

Ο Μπολίβαν Γκαρσόν, διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Προστασίας, SNAI, διαβεβαίωσε στο δίκτυο FM Mundo ότι: “Η Αστυνομία πήρε τον έλεγχο στις 2:00 το μεσημέρι, αλλά χθες (Τετάρτη) το βράδυ υπήρξαν κι άλλοι πυροβολισμοί και εκρήξεις”.

Τον Ιούλιο, ο αρχηγός του κράτους είχε ήδη κηρύξει “κατάσταση εξαίρεσης” στις φυλακές της χώρας μετά τον θάνατο 27 κρατουμένων σε ακόμη μια έξαρση της βίας.

Υποσχόταν τότε “διαδικασία πλήρους αναδιάρθρωσης του συστήματος των φυλακών”, ενώ είχε προχωρήσει στην αντικατάσταση του επικεφαλής της υπηρεσίας φυλακών με στρατιωτικό.

Η “κατάσταση εξαίρεσης” σηματοδοτεί πρακτικά την επιβολή έκτακτων μέτρων και τον απευθείας χειρισμό του ζητήματος από τον πρόεδρο.

Χθες έφιπποι αστυνομικοί και στρατιώτες φρουρούσαν τον εξωτερικό χώρο του συγκροτήματος, όπου είχαν συγκεντρωθεί δεκάδες άνθρωποι για να ζητήσουν πληροφορίες για τα τους συγγενείς τους, λίστα των θυμάτων αλλά και προστασία των κρατουμένων από τις αρχές για την αποφυγή περαιτέρω δολοφονιών.

“Θέλουμε πληροφορίες διότι δεν ξέρουμε τίποτα για τους συγγενείς μας, για τα παιδιά μας. Έχω τον γιο μου εδώ”, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο γυναίκα που δεν θέλησε να κατονομαστεί.

Διαφθορά

Ωστόσο, η Σιλβάνα Τάπια, ερευνήτρια και ακτιβίστρια στην οργάνωση Alliance Against Prisons, δήλωσε στο BBC Mundo ότι επεισόδια όπως αυτό στη Γκουαγιακίλ “έχουν μακρά ιστορία πίσω τους και, κυρίως, δεν συμβαίνουν χωρίς τη συμμετοχή της Πολιτείας”.

Η Τάπια διαβεβαιώνει ότι “υπάρχει μεγάλη διαφθορά στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους” στον Ισημερινό και ζητά “να διερευνηθεί σοβαρά η προέλευση των όπλων που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα αιματηρά γεγονότα”.

Επισημαίνει επίσης την υπερπληρότητα των φυλακών ως “κρίσιμο παράγοντα”, καθώς, σύμφωνα με την ίδια, “όλες οι φυλακές στη χώρα αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα πλεονάζοντος αριθμού εγκλείστων και δεν επιτρέπουν μια ζωή σε αξιοπρεπείς συνθήκες”.

O Πόλεμος των Καρτέλ

Τα πολύνεκρα επεισόδια επαναφέρουν με τραγικό τρόπο στο επίκεντρο την “κρίση στο σωφρονιστικό σύστημα” που συνεχίζεται στον Ισημερινό, εν μέσω του φονικού ανταγωνισμού αντίπαλων συμμοριών διακινητών ναρκωτικών, οι οποίες συνδέονται με τα επίφοβα μεξικανικά καρτέλ Σιναλόα και Νέα Γενιά του Χαλίσκο, εξηγούν ειδικοί.

Δυο από τις συμμορίες που συνδέονται με αυτά τα καρτέλ μετρούν κάπου 20.000 μέλη στη χώρα, κατά υπολογισμούς της αστυνομίας του Ισημερινού.

Η αιματοχυσία στο Γκουαγιακίλ ξέσπασαν μετά τη δολοφονία ενός ηγέτη των Los Choneros, γεγονός που πυροδότησε τη μάχη για την εξουσία μεταξύ των συμμοριών των φυλακών της χώρας.

Η βία είναι σχεδόν πανταχού παρούσα στις φυλακές της χώρας των 17,7 εκατομμυρίων κατοίκων, ανάμεσα στην Κολομβία και στο Περού, τις δύο χώρες που κατατάσσονται στην κορυφή σε παγκόσμια κλίμακα ως προς την παραγωγή κοκαΐνης. Ο Ισημερινός έχει μετατραπεί σε ζώνη διέλευσης των ναρκωτικών που εξάγονται προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

“Περίπου 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια ξεπλένονται κάθε χρόνο στον Ισημερινό”, όπου “η διαφθορά των δημόσιων θεσμών αποτελεί γάγγραινα”, θα επισημάνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φερνάντο Καριόν, ειδικός σε ζητήματα ασφαλείας.

Από τον Ιανουάριο ως τον Αύγουστο του 2021 κατασχέθηκαν σχεδόν 116 τόνοι ναρκωτικών, κυρίως κοκαΐνης, ενώ όλο το 2020 κατασχέθηκαν 128 τόνοι, ποσότητα άνευ ιστορικού προηγουμένου.

Ο κ. Καριόν τονίζει ότι η “κρίση στο σωφρονιστικό σύστημα” διαρκεί “από το 2010, με κατά μέσο όρο 25 ανθρωποκτονίες τον χρόνο”, όμως “επιταχύνθηκε σημαντικά μετά το 2017 και κορυφώθηκε φέτος”.

Το ένα τρίτο των φυλακισμένων “ανήκει σε εγκληματικές οργανώσεις που συνδέονται με το διεθνές λαθρεμπόριο ναρκωτικών»” συμπληρώνει ο ειδικός.

Πριν από τα επεισόδια της Τρίτης, ο αριθμός των φυλακισμένων που είχαν αλληλοσκοτωθεί πίσω από τα σίδερα στον Ισημερινό από την αρχή της χρονιάς ανερχόταν σε 123, κατά τη Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΔΕΑΔ), που βασίζεται σε επίσημα δεδομένα.

Στα μέσα Σεπτεμβρίου, φυλακή στην επαρχία Γουάγιας έγινε στόχος επίθεσης με μικρά τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs) στα οποία είχαν τοποθετηθεί εκρηκτικά. Το συμβάν δεν είχε θύματα, αλλά έδειξε πως συνεχίζεται ο «πόλεμος μεταξύ διεθνών καρτέλ των ναρκωτικών», σύμφωνα με τις αρχές.

Το σωφρονιστικό σύστημα του Ισημερινού αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα πλεονάζοντος αριθμού εγκλείστων σε 65 φυλακές κρατούνται κάπου 39.000 άνθρωποι, ενώ η ονομαστική χωρητικότητά τους δεν ξεπερνά τις 30.000 θέσεις (+30%).

Πηγές: BBC, RT, AΠΕ