Η νίκη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) στη Γερμανία ενθάρρυνε τα αριστερά κόμματα σε όλη την Ευρώπη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Εργατικό Κόμμα (Labour) θα ήθελε ιδανικά να ισοφαρίσει τον θρίαμβο του SPD νικώντας το Συντηρητικό κόμμα του Μπόρις Τζόνσον στις επόμενες εκλογές.
Ωστόσο, στο συνέδριο του Εργατικού Κόμματος (25 έως 29 Σεπτεμβρίου) εμφανίστηκαν έντονες διαφορές μεταξύ του αρχηγού του κόμματος “Sir” Κέιρ Στάρμερ και της αριστερής παράταξης του κόμματος σχετικά με τον τρόπο νίκης επί του Τζόνσον. Διαφορές που οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες, ως κόμμα εξουσίας με εμπειρία, έχουν ξεπεράσει προ πολλού.
Υποσχέσεις που δόθηκαν
Υπό την ηγεσία του αριστερού Τζέρεμι Κόρμπιν, το Εργατικό Κόμμα υπέστη μεγάλη ήττα έναντι των Συντηρητικών (Τόρις) στις εκλογές του 2019. Το Εργατικό κόμμα κατέγραψε τα χειρότερα ποσοστά του από το 1935, χάνοντας μεγάλο μέρος της παραδοσιακής υποστήριξής του στην εργατική τάξη.
Και η επόμενη ημέρα ήρθε στο όνομα του “Sir” Κέιρ Στάρμερ. Ο πρώην επικεφαλής της βρετανικής Εισαγγελίας (the Crown Prosecution Service) είχε εντυπωσιακό νομικό υπόβαθρο στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, του ρατσισμού, και της βίας κατά των γυναικών. Χρίστηκε ιππότης, με τον τίτλο “Sir” το 2014. Ο Στάρμερ εξελέγη αρχηγός του Εργατικού κόμματος το 2020 με την ελπίδα της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στο κόμμα.
Αντιτάχθηκε απέναντι στους Συντηρητικούς για το Brexit και σε αντίθεση με τον Κόρμπιν, που θεωρούνταν από πολλούς ως επικίνδυνος ριζοσπάστης, ο Στάρμερ ήταν μια καθησυχαστική και μετριοπαθής προσωπικότητα. Ωστόσο, ο Στάρμερ επιλέχθηκε για να υλοποιήσει μια αριστερή ατζέντα, την οποία παρουσίασε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για τη διεκδίκηση της ηγεσίας του κόμματος με δέκα δεσμεύσεις. Η αριστερή πτέρυγα του Εργατικού Κόμματος πιστεύει σήμερα ότι ο Στάρμερ έχει γυρίσει την πλάτη του σε αυτές υποσχέσεις-δεσμεύσεις.
Έχει λόγους για να ανησυχεί η βρετανική Αριστερά; Η απάντησή είναι “ναι”. Στην έναρξη του συνεδρίου, ο Στάρμερ επέβαλε αλλαγές στους κανόνες εκλογής των ηγετών του Εργατικού κόμματος. Η αλλαγή καθιστά πιο δύσκολη την εκλογή αριστερών υποψηφίων, τύπου… Κόρμπιν. Ο Στάρμερ φάνηκε, επίσης να εγκαταλείπει τη δέσμευσή του για εθνικοποίηση της υπηρεσίας των ταχυδρομείων και τις βιομηχανίες των σιδηροδρόμων, ενεργειών και υδάτων. Ο Στάρμερ ισχυρίζεται ότι η δέσμευσή του να φέρει αυτές τις εταιρείες σε “κοινή ιδιοκτησία” δεν σημαίνει απαραίτητα την εθνικοποίησή τους. O Στάρμερ είπε επίσης, ότι θα αθετήσει τις υποσχέσεις του εάν αυτές τον εμποδίσουν να κερδίσει στις επόμενες εκλογές, υποστηρίζοντας ότι η πιο σημαντική δέσμευσή του είναι το Εργατικό Κόμμα να καταστήσει εξουσία. Να θυμίσουμε εδώ ότι προηγούμενος αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, τέθηκε εκτός κόμματος, επειδή επέτρεψε την εξάπλωση του αντισημιτισμού μέσα στο κόμμα του. Μια κατηγορία που ο Κόρμπιν και οι υποστηρικτές του αρνούνται κατηγορηματικά.
Όλα για τη νίκη
Για μερικούς στα Αριστερά όλα αυτά που συμβαίνουν με τον Στάρμερ στην ηγεσία είναι υπερβολικά. Στις 27 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ο Άντι ΜακΝτόναλντ παραιτήθηκε από την ομάδα του Στάρμερ, κατηγορώντας τον για τη διάσπαση του κόμματος και ότι δεν τήρησε τις δεσμεύσεις του. Ο ΜακΝτόναλντ ισχυρίζεται ότι παραιτήθηκε επειδή το γραφείο του Στάρμερ του είπε να αντιταχθεί στον κατώτατο μισθό των 15 λιρών την ώρα. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Στάρμερ δεν υποσχέθηκε ποτέ έναν κατώτατο μισθό των 15 λιρών την ώρα. Δεν ήταν ποτέ πολιτική του Εργατικού Κόμματος. Το περιστατικό δείχνει πόσο τεταμένες είναι οι σχέσεις μεταξύ του Στάρμερ και της αριστερής πτέρυγας του κόμματός του. Ο Στάρμερ και η ομάδα του δείχνουν έτοιμοι να αμφισβητήσουν ανοιχτά κάθε ριζοσπαστική ατζέντα που θα εμπόδισε την επανεκλογή τους στην εξουσία.
Ο Στάρμερ υποστηρίζει ότι για να κερδίσουν οι Εργατικοί ξανά την εξουσία θα πρέπει να σχηματίσουν έναν συνασπισμό ψηφοφόρων της μεσαίας και της εργατικής τάξης που θα πιστεύει ότι το Εργατικό Κόμμα μπορεί να αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα, μπορεί να επενδύσει στην υγειονομική περίθαλψη, μπορεί να παρέχει εκπαίδευση που θα εξασφαλίζει ευκαιρίες στα παιδιά τους και, κυρίως, να δώσει εντολή σε μια εργατική κυβέρνηση να διαχειριστεί την οικονομία όχι μόνο δίκαια αλλά και αποτελεσματικά.
Ο Στάρμερ πιστεύει ότι το κόμμα του είναι ήδη αρκετά ριζοσπαστικό εφόσον διαθέτει προτάσεις για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και μια επένδυση των 28 δισ. λίρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Για τον Στάρμερ, το πρόβλημα στις εκλογές του 2019 δεν ήταν το ριζοσπαστικό μανιφέστο των Εργατικών, αλλά το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι δεν πίστευαν ότι αυτό ήταν ρεαλιστικό.
Ο Στράμερ προέρχεται από ένα υπόβαθρο εργατικής τάξης. Νομίζει ότι καταλαβαίνει τους παραδοσιακούς Εργατικούς ψηφοφόρους που εγκατέλειψαν το κόμμα του και ψήφισαν τους Συντηρητικούς το 2019 και ότι ξέρει πώς να τους κερδίσει πίσω. Ο “Sir” Κέιρ είναι ένας “σοβαρός άνθρωπος” σε σχέση με τον ρηχό, προνομιακό Μπόρις Τζόνσον. Αλλά ενώ είναι έξυπνος και ειλικρινής, ο Στάρμερ μπορεί επίσης να φαίνεται προβληματικός και λίγο θαμπός.
Στην ομιλία του στο συνέδριο στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Στάρμερ σκιαγράφησε το όραμά του για μια Εργατική κυβέρνηση που θα παρέχει εργασία, φροντίδα, ισότητα και ασφάλεια. Αν και η ομιλία του έλαβε πολλά χειροκροτήματα, κάποια μέλη του Εργατικού Κόμματος διαμαρτυρήθηκαν υπενθυμίζοντας την ανάγκη για τον κατώτατο μισθό των 15 λιρών την ώρα.
Παρόλες τις αρετές του, ο Στάρμερ, μερικές φορές, φαίνεται μάλλον απομονωμένος ως ηγέτης. Εάν δεν μπορεί να πείσει το κόμμα του για το όραμά του, είναι απίθανο να πείσει τη χώρα του.