Χιλιάδες εκπαιδευτικοί συμμετείχαν χτες στην Αθήνα και σε πολλές άλλες πόλεις στις κινητοποιήσεις που είχαν εξαγγείλει η ΔΟΕ, ΟΛΜΕ και ΟΙΕΛΕ. Στην Αθήνα, πάνω από 10.000 εκπαιδευτικοί, φοιτητές και μαθητές συγκεντρώθηκαν έξω από το Εφετείο Αθηνών όπου εκδικαζόταν η έφεση που υπέβαλε το Υπουργείο Παιδείας εναντίον της Απεργίας-Αποχής που έχουν προκηρύξει τα συνδικάτα. Στη συνέχεια, οι εκπαιδευτικοί βάδισαν σε πορεία προς το Σύνταγμα. Αντίστοιχες πορείες ιστορικού μεγέθους έγιναν στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας π.χ. Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά, κ.ά. με πολύ μεγάλη συμμετοχή.
Η συμμετοχή επίσης στη χτεσινή απεργία ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, με πολλούς συνδικαλιστές να κάνουν λόγο για τη μεγαλύτερη κινητοποίηση τουλάχιστον της τελευταίας πενταετίας, ενώ αρκετοί τη συγκρίνουν με τις μεγάλες κινητοποιήσεις των πρώτων μνημονιακών ετών. Είναι χαρακτηριστικά τα ποσοστά που δίνουν Σύλλογοι Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας για διάφορες περιοχές της χώρας, π.χ.: Ανατολική Αττική 90%, Κέρκυρα 85%, Νέα Ιωνία 85%, 80% στο κέντρο Αθήνας, Αχαρνές 80%, 75% στη Δυτική Αθήνα, Δωδεκάνησα 70%, κ.ά., ενώ και η ΟΛΜΕ μιλάει για ποσοστό που προσεγγίζει το 70% (το Υπουργείο αντίθετα ισχυρίζεται ότι το επίσημο ποσοστό είναι 46% συνολικά).
Η χτεσινή απεργία αποτελεί κορύφωση της μάχης διαρκείας που δίνουν οι εκπαιδευτικοί εναντίον της αξιολόγησης των “Νόμων Κεραμέως”, δηλαδή μιας σειράς από νομοσχέδια που επιχειρούν να αλλάξουν ριζικά το DNA της ελληνικής εκπαίδευσης. Ήδη στην πρώτη απόπειρα πέρσι τον Φλεβάρη-Μάρτη να εφαρμοστεί η αξιολόγηση εν μέσω κλειστών σχολείων, αρνήθηκε το 87% των σχολείων πανελλαδικά. Προκειμένου να κάμψει τις αντιδράσεις των εκπαιδευτικών, το Υπουργείο καθιέρωσε το καλοκαίρι δρακόντειες ποινές με παραπομπή σε πειθαρχικές διαδικασίες, στέρηση μισθού τουλάχιστον ενός μήνα για κάθε παράβαση, απαγόρευση συμμετοχής σε μελλοντικές κρίσεις στελεχών για οκτώ χρόνια, ενώ αν ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφασίσει πάλι να μην μπει στην Αξιολόγηση, ο νόμος παρακάμπτει τον Σύλλογο και υποχρεώνει τον Διευθυντή να προχωρήσει μόνος του στις προβλεπόμενες ενέργειες για να εφαρμόσει τις πρόνοιες του Νόμου 4823/2021.
Ο 4823/2021 καθιερώνει αξιολογούμενους δείκτες σε διάφορες όψεις της σχολικής πραγματικότητας. Οι εκπαιδευτικοί, κρίνοντας και από τη διεθνή εμπειρία, φοβούνται ότι τα σχολεία (των οποίων η έκθεση αξιολόγησης θα δημοσιοποιείται) θα κατηγοριοποιηθούν σε “καλά” και “κακά” μέσα από μια ατελείωτη γραφειοκρατική διαδικασία (που θα επιβαρύνει τον εξωδιδακτικό εργασιακό φόρτο των εκπαιδευτικών για τον οποίον δεν πληρώνονται), με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η παρεχόμενη εκπαίδευση στα πιο φτωχά και στερημένα παιδιά.
Η κατηγοριοποίηση θα οδηγήσει στο να κλείσουν πολλά σχολεία σε φτωχές περιοχές. Για να αποφευχθεί το κλείσιμο και για να πιαστούν οι “δείκτες αξιολόγησης”, πιθανώς να διευκολυνθεί η είσοδος ιδιωτών σε όψεις της σχολικής λειτουργίας (π.χ. σίτιση, κατασκευή, φύλαξη, καθαριότητα, τεχνική υποστήριξη, ενισχυτική διδασκαλία, εκδρομές, εξωδιδακτικές δραστηριότητες, κ.ά.). Σε ένα ακραίο σενάριο, μπορεί σε συνδυασμό με την εφαρμογή των voucher (= κουπόνια, ελεύθερη επιλογή σχολείου αντί για ισότιμο σχολείο γειτονιάς), όπως έγινε στη Σουηδία, να οδηγηθούμε σε κλείσιμο πολλών δημόσιων σχολείων και άνοιγμα αρκετών ιδιωτικών, που στην ουσία θα χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Η μελλοντική σύνδεση με την Τράπεζα Θεμάτων είναι, επίσης, κομβική. Η αξιολόγηση κάθε σχολείου, ισχυρίζονται αρκετοί εκπαιδευτικοί, θα συνδεθεί αργότερα με την επίδοση των μαθητών στις εξετάσεις πανελλαδικού τύπου της Τράπεζας Θεμάτων σε όλες τις τάξεις (ήδη φέτος μπαίνει στην Α’ και Β’ Λυκείου ενώ ξεκινάει πιλοτικά μια εξέταση σε Γ’ Γυμνασίου και Στ’ Δημοτικού). Αυτό, για τους εκπαιδευτικούς, θα περιορίσει δραστικά την παιδαγωγική ελευθερία, αφού θα διδάσκεται μόνο η εξεταστέα ύλη, οδηγώντας σε ακόμη μεγαλύτερη αποστήθιση. Επίσης, θα ενισχύσει τα φροντιστήρια και την επιβάρυνση των γονέων, χτυπώντας δυσανάλογα τα πιο φτωχά παιδιά, τα οποία δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτόν τον εξεταστικό μαραθώνιο και θα οδηγηθούν εκτός σχολείου στην κατάρτιση.
Οι εκπαιδευτικοί επίσης ισχυρίζονται ότι οι Νόμοι Κεραμέως καθιερώνουν μια αυστηρή ιεραρχία στο σχολείο, με μεγάλη ισχυροποίηση του διευθυντή-μάνατζερ. Ο Σύλλογος Διδασκόντων, που μέχρι τώρα ήταν το ανώτατο αποφασιστικό όργανο, γίνεται ουσιαστικά γλάστρα ενός διευθυντή που θα μπορεί μόνος του να αναθέτει μαθήματα και υπερωρίες, να αξιολογεί ακόμη και στο παιδαγωγικό έργο τους εκπαιδευτικούς. Εκτιμούν ότι αυτό θα καλλιεργήσει ένα κλίμα καχυποψίας, εργοδοτικής τρομοκρατίας, αλληλοσπαραγμού, δημιουργίας “ευνοημένων”, επιδείνωσης εργασιακών σχέσεων, κ.ά.
Υπάρχουν, ακόμη, πολλές υποψίες ότι η αξιολόγηση θα χρησιμοποιηθεί για να ευνοηθούν οι “ημέτεροι”. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι το καλοκαίρι δεν έγιναν Κρίσεις Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (= οι Προϊστάμενοι σε κάθε Νομό), όπως γινόταν ανά τακτικά χρονικά διαστήματα την προηγούμενη εικοσαετία, αλλά τοποθετήθηκαν, παραμονή Δεκαπενταύγουστου, πρόσωπα με απόφαση Υπουργού, πολλά εκ των οποίων ανήκανε στην κυβερνητική παράταξη της ΔΑΚΕ. Υπάρχει ο φόβος ότι αυτή η πελατειακή λογική θα περάσει και στην αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών: όποιος δεν είναι αρεστός στην κυβέρνηση, θα παίρνει κακό βαθμό αυτός και/ή το σχολείο του με όλες τις επακόλουθες αρνητικές επιπτώσεις.
Το Υπουργείο από τη δική του τη μεριά μιλάει για αναγκαία προσαρμογή στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Η αξιολόγηση για την Κυβέρνηση της ΝΔ θεωρείται απαραίτητο εργαλείο για να βελτιωθεί η ελληνική εκπαίδευση, να έρθει πιο κοντά στις ανάγκες της αγοράς που ταυτίζονται με τις ανάγκες της κοινωνίας. Η λειτουργία των σχολείων με όρους κοινωνικής λογοδοσίας και ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια είναι, λένε, απαραίτητη, ώστε να γνωρίζει ο φορολογούμενος πού πηγαίνουν τα χρήματά του. Το Υπουργείο εκτιμάει ότι η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών υποστηρίζει τη μεταρρύθμιση και ότι αντιδράει απλά μια μειοψηφία συνδικαλιστών (βέβαια, τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία-αποχή, πάνω από 80% πανελλαδικά, δεν επιβεβαιώνουν αυτόν τον ισχυρισμό), ενώ εξακολουθεί να διαμηνύει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι ο Νόμος θα εφαρμοστεί.
Η απόφαση του Δικαστηρίου αναμένεται σήμερα, με την ΟΙΕΛΕ να κάνει ήδη λόγο για “σκοτεινές εποχές προκατασκευασμένων διαδικασιών και προειλημμένων αποφάσεων”. Αμέσως μετά την απόφαση, τα Δ.Σ. των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών θα συνεδριάσουν για να καθορίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, με κάποιες δυνάμεις να υποστηρίζουν αναστολή των κινητοποιήσεων σε περίπτωση που αυτές κριθούν παράνομες (πχ η ΔΑΚΕ ΟΛΜΕ τοποθετήθηκε κεντρικά ήδη από τον Φλεβάρη ενάντια στην κινητοποίηση) ενώ άλλες δυνάμεις υποστηρίζουν τη συνέχιση με συλλογικές αποφάσεις της βάσης, ανεξαρτήτως δικαστικής απόφασης.
