Με την σκλαβιά, την καταπίεση και την καταστροφή συνδέουν την ημέρα Ανακάλυψης της Αμερικής στις 12 Οκτώβρη 1492 από τον Κολόμβο πολλοί λαοί αυτοχθόνων της λεγόμενης “νέας Ηπείρου”. Αυτή την ημέρα, που στην Ισπανία θεωρείται εθνική γιορτή, διάλεξαν χτες πάνω από χίλιοι διαδηλωτές στην πρωτεύουσα της Γουατεμάλας για να δοκιμάσουν να ρίξουν, χωρίς αποτέλεσμα, άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου, σε ένδειξη εναντίωσης στον εορτασμό της 12ης Οκτωβρίου.
Όπως κατέγραψαν βίντεο που μεταφορτώθηκαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί συμμετέχοντες πέρασαν σχοινί στην προσπάθειά τους να ανατρέψουν το άγαλμα του έφιππου προέδρου Ρέινα και κατάφεραν να το αποκεφαλίσουν. Δεν μπόρεσαν να ρίξουν κάτω το άγαλμα του Κολόμβου πάνω σε μια σφαίρα που αναπαριστά την υδρόγειο.
Οι διαδηλωτές άπλωσαν στην κεφαλή της πορείας, στη λεωφόρο Ρεφόρμα, πανό που ανέγραφε «12η Οκτωβρίου, ημέρα αξιοπρέπειας και αντίστασης των αυτοχθόνων, των μαύρων και του λαού» της Γουατεμάλας.
Κατά τη διάρκεια της πορείας τριών χιλιομέτρων ως το παλάτι που αποτελούσε στο παρελθόν έδρα της κυβέρνησης, στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας της Γουατεμάλας, αρκετοί διαδηλωτές προσπάθησαν να ανατρέψουν μπρούτζινο άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου και προκάλεσαν φθορές σε άγαλμα του πρώην προέδρου Χοσέ Μαρία Ρέινα (1891-1898) στην πολυσύχναστη λεωφόρο.
Πολλοί από τους διαδηλωτές εξήγησαν πως έκαναν την πορεία για να δείξουν πως δεν έχουν τίποτα να γιορτάσουν στις 12 Οκτωβρίου, αντίθετα έχουν να διεκδικήσουν δικαιώματα. Επισήμαναν δε πως στην πραγματικότητα η μέρα του Κολόμβου δεν είναι παρά μία μέρα που για τους αυτόχθονες λαούς της Αμερικής σημαίνει εισβολή, εκτοπισμό, κλοπή, σκλαβιά και παραβίαση βασικών δικαιωμάτων.
Τα αγάλματα του Γενοβέζου εξερευνητή έχουν ανατραπεί ή βανδαλιστεί τα τελευταία χρόνια σε διάφορες χώρες της Αμερικής, συχνά από οργανώσεις ή φυλές που του προσάπτουν την ευθύνη για την αποικιοποίηση, για την κατάκτηση της ηπείρου από τους Ευρωπαίους.
Η Γουατεμάλα είναι η χώρα όπου ζει ο μεγαλύτερος πληθυσμός αυτοχθόνων στην κεντρική Αμερική (το 42% των 17 εκατομμυρίων κατοίκων.
Πολλοί αυτόχθονες λαοί απορρίπτουν την ονομασία «Ημέρα της Ισπανικής Κληρονομιάς», με την οποία τιμάται η έλευση του Κολόμβου στην Αμερική τη 12η Οκτωβρίου 1492, κάνοντας λόγο περί «Ημέρας αξιοπρέπειας και αντίστασης».