Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) κάλεσε την Πολωνία να λάβει “γρήγορα διορθωτικά μέτρα” για το κράτος δικαίου και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης σε απόφαση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, στην οποία το δικαστήριο αναφέρει ότι δύο Πολωνοί δικαστές στερήθηκαν το δικαίωμα σε δίκαιη ακρόαση.
Με ομόφωνη απόφαση του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι η Πολωνία παραβιάζει το άρθρο 6, παράγραφος 1, περί δικαιώματος σε δίκαιη ακρόαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στην υπόθεση δύο Πολωνών δικαστών των Μόνικα Ιοάννα Ντολίνσκα-Φίτσεκ και Αρτούρ Όζιμεκ κατά Πολωνίας, που αφορά την δικαστική μεταρρύθμιση, προσθέτοντας έτσι μια δεύτερη καταδίκη κατά της Πολωνίας, ενώ εκκρεμούν άλλες 56 για το ίδιο θέμα.
Οι δύο δικαστές κατήγγειλαν την Πολωνία ότι το Τμήμα Έκτακτης Αναθεώρησης και Δημοσίων Υποθέσεων του Αρείου Πάγου της χώρας, που είχε αποφασίσει για υποθέσεις που τους αφορούσαν, δεν αποτελεί “δικαστήριο που ιδρύθηκε με νόμο” και δεν έχει αμεροληψία και ανεξαρτησία.
Σύμφωνα με την καταγγελία, η Ολομέλεια της Έκτακτης Αναθεώρησης και Δημοσίων Υποθέσεων, το ένα από δύο νεοσύστατα τμήματα του Αρείου Πάγου, συγκροτήθηκαν από δικαστές, που διορίστηκαν από τον Πρόεδρο της Πολωνίας μετά από σύσταση του Εθνικού Δικαστικού Συμβουλίου, το συνταγματικό όργανο στην Πολωνία που διασφαλίζει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών. Αυτό έχει αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης από την έναρξη ισχύος της νέας νομοθεσίας που προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι τα δικαστικά μέλη του δεν εκλέγονται πλέον από δικαστές αλλά από την Κάτω Βουλή.
Η υπόθεση είναι μία από τις 57 αιτήσεις κατά της Πολωνίας, που υποβλήθηκαν στο χρονικό διάστημα μεταξύ 2018-2021, σχετικά με διάφορες πτυχές της αναδιοργάνωσης του πολωνικού δικαστικού συστήματος που ξεκίνησε το 2017.
Σύμφωνα με την απόφαση “το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι το Σώμα Εκτάκτου Ελέγχου και Δημοσίων Υποθέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που εξέτασε τις υποθέσεις των δύο προσφυγόντων, δεν αποτελεί συντεταγμένο βάσει του νόμου δικαστήριο”.
Η Πολωνία υποχρεούται να καταβάλει 15.000 ευρώ σε έκαστο των δύο δικαστών. Το δικαστήριο αποφάσισε επίσης ότι “προς χάριν του κράτους δικαίου… και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, απαιτούνται ταχείες επανορθωτικές ενέργειες εκ μέρους του πολωνικού κράτους”.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπίστωσε επίσης μια προφανή παραβίαση του εσωτερικού δικαίου, που συνιστά “κατάφωρη παραβίαση του κράτους δικαίου”, καθώς ο Πρόεδρος της Πολωνίας προέβη σε δικαστικούς διορισμούς παρά την οριστική δικαστική απόφαση για αναστολή της εφαρμογής της πολωνικής απόφασης, που τοποθετεί δικαστές στο τμήμα Έκτακτης Αναθεώρησης και Δημοσίων Υποθέσεων στο εν λόγω δικαστήριο.
Τα προβλήματα της Πολωνίας με τα διεθνή δικαστήρια οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο ότι η ακροδεξιά κυβέρνηση παραβιάζει τους ίδιους τους κανόνες της χώρας για την επιλογή των δικαστών, σε μια προσπάθεια να θέσει το δικαστικό σύστημα υπό αυστηρότερο πολιτικό έλεγχο.
Η μάχη μεταξύ των ΕΕ και Πολωνίας για το κράτος δικαίου δείχνει να κλιμακώνεται. Στις 27 Οκτωβρίου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επέβαλε στην Πολωνία πρόστιμο ύψους 1 εκατ. ευρώ ημερησίως, επειδή δεν συμμορφώθηκε με την εντολή αναστολής λειτουργίας του πειθαρχικού τμήματος.
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ζητήσει από την Πολωνία να καταργήσει το Πειθαρχικό Όργανο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, διότι στερείται ανεξαρτησίας και η λειτουργία του παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Η ακροδεξιά κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα καταργήσει το Πειθαρχικό Όργανο και ενδεχομένως θα το αντικαταστήσει με νέο όργανο, αλλά δεν έχει παρουσιάσει τα σχέδιά της μέχρι στιγμής.
Πηγές: Euronews
