Εξαήμερη επίσκεψη πραγματοποιεί στην Ελλάδα ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος μετά από πρόσκληση της Ελλαδικής Εκκλησίας. Η φωτογραφία είναι από την επίσκεψή του στην Βουλή των Ελλήνων (Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2021). Ο Πατριάρχης έφτασε στην Αθήνα το μεσημέρι του Σαββάτου 20 Νοεμβρίου με τακτική πτήση από την Κωνσταντινούπολη. Το απόγευμα της ίδιας μέρας συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο και το πρόγραμμα της παραμονής του στην Αθήνα περιλαμβάνει συναντήσεις με την πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο της Βουλής και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ήρθε στην Ελλάδα προκειμένου να συμμετάσχει σε διάφορες εκδηλώσεις που θα γίνουν προς τιμήν του με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριάντα ετών συνεχούς πατριαρχίας. Ας σημειωθεί ότι ο κ. Βαρθολομαίος έχει ήδη καταστεί ο μακροβιότερος στον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, σπάζοντας το ρεκόρ που διατηρούσε από τον 3ο αιώνα (!) ο Επίσκοπος Βυζαντίου Τίτος (242-272 μ.Χ.).
Το Κοσμοδρόμιο εύχεται στον Οικουμενικό Πατριάρχη να ζήσει και να πατριαρχεύσει άλλα τόσα χρόνια, ή όσα εν πάση περιπτώσει τού χρειάζονται για να αποκαταστήσει ο ίδιος αυτοπροσώπως τις πνευματικές (και όχι μόνον) ζημιές που προκάλεσε η ελέω ΗΠΑ αναγνώριση της «αυτοκέφαλης» Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, η σύγκρουσή του με τη Ρωσική Εκκλησία, αλλά και με τη μεγάλη πλειονότητα των ορθοδόξων χριστιανών της Ουκρανίας, που επιμένουν να παραμένουν πιστά μέλη της δικής τους «Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», όσο και αν οι αντίπαλοί της τη συκοφαντούν σαν «ρωσική».
Το «Φως Φαναρίου» καταγγέλλει τον Κερκύρας
Πάντως, πίσω από το λαμπερό προσκήνιο της πατριαρχικής επίσκεψης το εκκλησιαστικό θερμόμετρο δείχνει σημάδια διχαστικού πυρετού. Πρόσφατα η φιλοπατριαρχική ιστοσελίδα «Φως Φαναρίου» δημοσίευσε σε καταγγελτικό τόνο ότι στις 16 Νοεμβρίου, λίγες μέρες δηλαδή πριν την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αθήνα, ο Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος υποδέχθηκε τον Μητροπολίτη Φίλιππο της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (βλ. φωτογραφία στη συνέχεια), ο οποίος λειτούργησε μάλιστα στον Άγιο Σπυρίδωνα.
Θυμωμένος ο σχολιαστής του «Φωτός Φαναρίου», Παναγιώτης Ανδριόπουλος έγραψε χαρακτηριστικά: «Ο μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος για άλλη μια φορά δέχθηκε ιεράρχη της εν Ουκρανία Ρωσικής παρουσίας και για άλλη μια φορά τόνισε ότι αναγνωρίζει την UOC ως τη μόνη κανονική Εκκλησία στην Ουκρανία».
Αυτό, τονίζει στο σχόλιό του ο κ. Ανδριόπουλος, σημαίνει πρακτικά πως ο Μητροπολίτης Κερκύρας: (α) «Δεν αναγνωρίζει τον τόμο της Αυτοκεφαλίας που παραχώρησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Εκκλησία της Ουκρανίας», (β) «Δεν δέχεται την απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος, στην οποία ανήκει, δια της οποίας αναγνωρίζεται η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας» και (γ) «Δεν τον απασχολεί διόλου το γεγονός ότι η Εκκλησία της Ρωσίας έχει κόψει το μνημόσυνο του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Θεοδώρου, του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου, αλλά και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου».
«Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε και κάτι εντελώς… τραβηγμένο» επιμένει ο ίδιος σχολιαστής. «Ο… φιλοξενούμενος μητροπολίτης Πολτάβα και Μίργκοροντ Φίλιππος κατά την Θεία Λειτουργία κάθισε στο Σύνθρονο του Ιερού Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος! Δεν γνωρίζει ο μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος ότι η παραχώρηση του επισκοπικού θρόνου στο σύνθρονο σε άλλον αρχιερέα, πλέον του επιχωρίου, συνιστά μεγάλο κανονικό ατόπημα και υποδηλώνει συμβολικά την παραίτηση του οικείου επισκόπου από την ποίμνη που του ανέθεσε η Εκκλησία; Μήπως έχει αποφασίσει, άραγε, να παραχωρήσει την έδρα του στους Ρώσους;».
Μόνη λύση ο διάλογος, λέει ο καθηγητής Μπέγζος
Μέσα σε αυτό το κλίμα του υφέρποντος σχίσματος η ιστοσελίδα το «Κουτί της Πανδώρας» θύμισε στους αναγνώστες της «Πώς η διαμάχη ΗΠΑ-Ρωσίας οδήγησε στο σύγχρονο σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία».
Και ενώ την Τρίτη 23 Νοεμβρίου το Πανεπιστήμιο Αθηνών ετοιμάζεται να τιμήσει τον κ. Βαρθολομαίο παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, επιδίδοντάς του τιμητικό τόμο, πλακέτα κλπ., το «Κουτί της Πανδώρας» περιλαμβάνει στο άρθρο του μια αξιοσημείωτη δήλωση του τ. Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, καθηγητή Μάριου Μπέγζου, που αναφέρει τα εξής:
«Σε κίνδυνο βρίσκεται η Εκκλησία από το σχίσμα στην Ορθοδοξία. Αυτό έγινε εκ νέου φανερό μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στο Κίεβο.Εμφανές από την πατριαρχική επίσκεψη στην ουκρανική πρωτεύουσα αποτελεί ότι δεν είναι δυνατόν η κεφαλή της Ορθοδοξίας να συντάσσεται με μια μερίδα πιστών και να αφήνει εκτός κάποιους άλλους.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης επέδωσε τον τόμο της Αυτοκεφαλίας σε μια νέα εκκλησιαστική δομή μονομερώς χωρίς αυτή η δομή να αναγνωρίζεται από την πλειονότητα των υπόλοιπων Πατριαρχείων. Τυπικά ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει δίκαιο, εκκλησιολογικώς. Επί της ουσίας όμως στην εκκλησιαστική πράξη δημιουργεί σχίσμα αφού δεν υπάρχει συναίνεση, πρωτίστως από όλη την ουκρανική εκκλησία που υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας.
Εκ του αποτελέσματος οι μισοί Ορθόδοξοι πιστοί έχουν διακόψει την κοινωνία με τους άλλους μισούς, ενώ υπάρχουν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των πιστών στο ουκρανικό έδαφος. Το επιχείρημα ήταν ότι η Ουκρανία ως ανεξάρτητο κράτος πρέπει να έχει αυτοκέφαλη εκκλησία. Όμως την ίδια στιγμή, μόνο τυχαίο δεν θεωρείται το γεγονός ότι το ζήτημα της αυτοκεφαλίας ανακινήθηκε πρόσφατα παρά το ότι πέρασαν κάποιες δεκαετίες από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας.Επιπλέον δημιουργείται μια ακόμα εθνοφυλετικη εκκλησία, ενώ ο εθνοφυλετισμος καταδικάζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σε τι ωφελεί μια ακόμα εθνοφυλετικη εκκλησία, η ουκρανική; Δεν φτάνουν οι υπόλοιπες δέκα και πλέον αυτοκέφαλες ορθόδοξες εκκλησίες;
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο τα ελληνόφωνα πατριαρχεία έχουν αναγνωρίσει αυτήν την απόφαση αυτοκεφαλίας μάλλον λόγω σύνδεσης με συγκεκριμένα κέντρα διεθνούς πολιτικής. Το θέμα της ουκρανικής αυτοκεφαλίας αναμοχλεύτηκε από γεωπολιτικά ζητήματα και πρόθεση των ΗΠΑ να περικυκλώσουν τη Ρωσία.
Ωστόσο πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η Ουκρανία αντιπροσωπεύει για τη Ρωσία αυτό ακριβώς που συμβολίζει η Κύπρος για την Ελλάδα. Μόνη λύση για να ξεπεραστεί η κρίση αποτελεί ο διάλογος μεταξύ των εκκλησιών. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι άξιος αλλά άτυχος, Στα τριάντα χρόνια πατριαρχίας του όχι μόνο δεν κατάφερε να ανοίξει τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης που είναι κλειστή 50 ακριβώς χρόνια, αλλά απώλεσε την Αγιά Σοφιά και διαίρεσε την Ορθοδοξία. Αξίζει όμως να θυμόμαστε όλοι μας ότι η Ορθοδοξία πρέπει να διαδραματίζει ενωτικό και όχι διασπαστικό ρόλο».
Ας σημειωθεί ότι παρόμοιες δηλώσεις είχε κάνει ο κ. Μπέγζος και κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία με δήλωσή του στο Sputink (24/08/2021), και κατά το παρελθόν με άρθρο του στο Βήμα (21/10/2018).
