Τα μεγάλα και όμορφα θαλασσοπούλια που έγιναν διάσημα σε όλον τον κόσμο μέσα από το γνωστό ποίημα του Σαρλ Μπωντλαίρ, τα άλμπατρος επηρεάζονται σήμερα από την αλλαγή θερμοκρασίας και την κλιματική κρίση.
Τα ζεύγη των άλμπατρος, που είναι από τα πιο πιστά και μονογαμικά ζώα του πλανήτη, «χωρίζουν» πλέον πιο συχνά, και οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως γι’ αυτό ευθύνεται η υπερθέρμανση των θαλάσσιων υδάτων.
Σε μια νέα μελέτη ερευνητών της αγγλικής Βασιλικής Εταιρείας, αποδεικνύεται ότι η κλιματική αλλαγή και η θέρμανση των νερών ωθούν τα ποσοστά «διαζυγίων» των άλμπατρος προς τα πάνω. Συνήθως, μετά την επιλογή συντρόφου, μόνο το 1-3% θα χώριζε αναζητώντας πιο πράσινα ρομαντικά βοσκοτόπια.
Αλλά καθώς ήρθαν χρόνια με ασυνήθιστα ζεστές θερμοκρασίες νερού, αυτός ο μέσος όρος αυξανόταν σταθερά, με έως και 8% των ζευγαριών να χωρίζουν, όπως αναφέρεται στη συγκεκριμένη μελέτη που εξέτασε έναν άγριο πληθυσμό 15.500 ζευγών αναπαραγωγής στα νησιά Φώκλαντ για 15 χρόνια.
Για τα θαλασσοπούλια, τα πιο ζεστά νερά σημαίνουν λιγότερα ψάρια, λιγότερη τροφή και πιο εχθρικό περιβάλλον. Λιγότεροι νεοσσοί επιβιώνουν. Οι ορμόνες του στρες των πτηνών αυξάνονται. Αναγκάζονται να πετάξουν σε μεγαλύτερες αποστάσεις για να κυνηγήσουν.
Η «μονογαμία» των άλμπατρος αποτελεί εδώ και χρόνια αντικείμενο έρευνας. «Υπάρχουν όλα αυτά τα πράγματα που θεωρούμε ότι είναι μόνο ανθρώπινα», λέει ο Δρ Γκρέιμ Έλιοτ, κύριος επιστημονικός σύμβουλος στο τμήμα διατήρησης περιβάλλοντος της Νέας Ζηλανδίας, ο οποίος μελετά τα άλμπατρος στα νερά της χώρας για τρεις δεκαετίες. «Αλλά δεν είναι καθόλου έτσι», σύμφωνα με τον Έλιοτ. Οι ορνιθολογία έχει αποδείξει πλέον πως τα πουλιά είναι πλάσματα που μοιάζουν πολύ στους ανθρώπους. Ζουν για 50-60 χρόνια, έχουν μια μακρά, άβολη εφηβική φάση καθώς μαθαίνουν πώς να σαγηνεύουν έναν σύντροφο μέσω του χορού και περνούν πολλά χρόνια μακριά από το σπίτι καθώς ωριμάζουν. Συνήθως ζευγαρώνουν για μια ζωή και γιορτάζουν δυνατά όταν χαιρετούν έναν σύντροφο μετά από μια μακρά απουσία.
Στις μέρες μας όμως, μοιράζονται δυστυχώς πλέον, όλο και περισσότερο, μια άλλη ιεροτελεστία που μπορεί να ακούγεται οικεία στους νέους ανθρώπους: υπό το στρες λόγω της κλιματικής κρίσης , και της συνακόλουθης μεγαλύτερης προσπάθειας αναζήτησης φαγητού, αγωνίζονται πλέον να διατηρήσουν τις σχέσεις τους εν μέσω πολύ δυσμενών συνθηκών.
Παλιότερα, το «διαζύγιο» στα άλμπατρος συνήθως προέκυπτε λόγω αναπαραγωγικής ανεπάρκειας,. Εάν ένα ζευγάρι αποτύγχανε να παραγάγει νεοσσό, είχε περισσότερες πιθανότητες να χωρίσει. Οι ερευνητές όμως πρόσφατα έμειναν έκπληκτοι όταν ανακάλυψαν ότι σήμερα οι υψηλότερες θερμοκρασίες του νερού έχουν ένα επιπλέον αποτέλεσμα εκτός από τη δυσκολότερη αναζήτηση τροφής – αυξάνουν τα ποσοστά διαζυγίων ακόμη και όταν η αναπαραγωγή είναι επιτυχής.
Ο Φράνσις Βεντούρα, ερευνητής της Royal Society, και συγγραφέας της σχετικής έρευνας, επισημαίνει δύο πιθανούς λόγους γι’ αυτήν την εξέλιξη: ότι τα θερμαινόμενα νερά αναγκάζουν τα πουλιά να κυνηγούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να πετούν μακρύτερα. Εάν τα πουλιά αποτύχουν να επιστρέψουν στη βάση τους για την περίοδο της αναπαραγωγής, οι σύντροφοί τους μπορεί να προχωρήσουν με κάποιον νέο. Επιπλέον, όταν τα νερά είναι πιο ζεστά, οι ορμόνες του στρες των άλμπατρος ανεβαίνουν. Ο Βεντούρα τονίζει πως τα πουλιά μπορεί να το αισθάνονται έντονα αυτό και να κατηγορήσουν τον σύντροφό τους για το γεγονός.
Εντωμεταξύ, οι πληθυσμοί των άλμπατρος μειώνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Εκτός από τα περιβαλλοντικά προβλήματα, μεγάλο ρόλο παίζει σε αυτό και η βιομηχανοποίηση της αλιείας.
Η γενική μείωση του πληθυσμού επηρεάζει, σύμφωνα με την έρευνα της Royal Society, και τους τρόπους και τις συνήθειες ζευγαρώματος, όπου σήμερα παρατηρείται αύξηση των ομόφυλων ζεύξεων. «Βλέπουμε ζευγάρια αρσενικού-αρσενικού ανάμεσα στα πουλιά, τα οποία δεν είχαμε πριν», λέει ο Βεντούρα. «Ένα μικρό ποσοστό των αρσενικών ζευγαρώνουν μεταξύ τους επειδή δεν μπορούν να βρουν σύντροφο».
Η έρευνα έχει ως στόχο της και την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων, καθώς το ψάρεμα του τόνου και η κλιματική αλλαγή, αν συνεχιστούν, θα οδηγήσουν στην εξαφάνιση αυτών των πουλιών. «Χρειαζόμαστε μια διεθνή εκστρατεία για να σώσουμε αυτά τα πουλιά», λέει ο Βεντούρα. «Αν αντιστρέψουμε τη σημερινή κατάσταση, θα εξαφανιστούν».
ΠΗΓΗ: Τhe Guardian
