Ευτυχώς το Βατικανό, όπως κι όσοι υπερασπίζονται τον χριστιανικό χαρακτήρα της Ευρώπης, μπορούν πλέον να είναι βέβαιοι πως θα γιορτάσουν τις φετινές γιορτές ευχόμενοι «Καλά Χριστούγεννα». Και τούτο γιατί έπειτα από τη «σταυροφορία» που κήρυξαν η Αγία Έδρα και ο δεξιός Τύπος στην Ιταλία, η επίμαχη πρόταση της Ευρωπαίας Επιτρόπου Ισότητας Χελένα Ντάλι, να αποφεύγονται στην εσωτερική αλληλογραφία της Ένωσης ευχές, αλλά και η χρήση ονομάτων, που μονομερώς παραπέμπουν αποκλειστικά σε χριστιανικό πνεύμα, αποσύρθηκε. Όπως δήλωσε η ίδια, «οι εκπεφρασμένες ανησυχίες θα εξετασθούν και θα αντιμετωπισθούν σε μία ενημερωμένη έκδοση» του εσωτερικού Εγχειριδίου Επικοινωνίας που η ίδια πρότεινε.
Ένα εγχειρίδιο που ζητούσε για την Ευρωπαϊκή Ένωση που να αποφεύγονται ορισμένες ύποπτες για πιθανές διακρίσεις προσφωνήσεις και κλητικές εκφράσεις και τίτλοι, όπως «δεσποινίς» ή «κυρία» (δεδομένου ότι θα πρέπει να εξοικειωθούμε με όσους διεκδικούν να αυτοπροσδιορίζονται σε «τρίτο πρόσωπο»), αλλά ονόματα όπως «Μαρία» ή «Ιωάννης» (και τ’ ανάλογά τους σε κάθε γλώσσα) που αντιστοιχούν σε μία μονοδιάστατα χριστιανική ονοματολογία. Μάλιστα πρότεινε και ένα εκφρασιολογικό vademecum, στο οποίο εισηγείται να απευθυνόμαστε με ύφος ουδέτερο, φερ’ ειπείν «αγαπητοί συνάδελφοι» κτλ. Ή να απευθυνόμαστε στη Μαρία ως «Μαλίκα», που είναι το αντίστοιχο αραβικό. Και το αποκορύφωμα, που αυτό είναι που όρθωσε τις τρίχες των καρδιναλίων στο Βατικανό, να μην ευχόμαστε π.χ. «Καλά Χριστούγεννα», αλλά «Καλές Γιορτές» ή (δεδομένου πως τις τελευταίες δεκαετίες τέτοιες χριστιανικές εορτές θεωρείται πως έχουν χάσει τη θρησκευτικότητά τους κι είναι απλά ευκαιρία για κατανάλωση και ταξίδια) να ευχόμαστε απλά «Καλές Διακοπές».
Μία πραγματική Μεταρρύθμιση, πιο ανατρεπτική κι από εκείνη των 95 θέσεων του Λουθήρου σχεδόν μία τέτοια φθινοπωρινή ημερομηνία, στις 31 Οκτωβρίου 1517… Γιατί εάν τότε ο ιδρυτής του Προτεσταντισμού αμφισβητούσε τα πρωτεία του Πάπα μόνον, για το Βατικανό τούτο το Εγχειρίδιο υποσκάπτει υποσκάπτει συθέμελα τις ρίζες του ευρωπαϊκού ιουδαιο-χριστιανικού πολιτισμού και τις αρχές και αξίες της χριστιανικής πίστης, δείγμα μίας cancel culture με υποτιθέμενο «προοδευτικό» πρόσημο. Για τον λόγο αυτόν το Βατικανό έσπευσε να καυτηριάσει την πρωτοβουλία της Ευρωπαίας Επιτρόπου, έστω και εάν επρόκειτο για εσωτερικό εγχειρίδιο προσφωνητικής συμπεριφοράς, επισημαίνοντας πως δεν είναι αυτή η μέθοδος για να καταπολεμήσουμε τις διακρίσεις, αρνούμενοι τα Χριστούγεννα και ονόματα σαν το Μαρία και Τζοβάνι.
Ο ίδιος ο «πρωθυπουργός» της Αγίας Έδρας, καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν αναφέρθηκε με διπλωματικότητα μεν στη διατύπωση, αλλά και με οξύ πνεύμα, υπογραμμίζοντας πως η τάση να εξισώνονται τα πάντα δίχως να σεβόμαστε τις πραγματικές διαφορές, εγκυμονούν τον κίνδυνο να καταστραφεί η ίδια η έννοια του «προσώπου», που σε αντίθεση με το άτομο αποτελεί την ακρογωνιαία έκφραση του χριστιανικού ιδεώδους για την αναγνώριση και την ισότητα των ανθρώπων.
«Πιστεύω ακράδαντα» τόνισε ο καρδινάλιος, «πως η μέριμνα για να απαλειφθούν όλες οι διακρίσεις είναι ορθή. Είναι ένας δρόμος, που η επίγνωσή του είναι όλο και μεγαλύτερη και που θα πρέπει φυσικά αυτό να μεταφρασθεί και στο πρακτικό πεδίο. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, βεβαίως και δεν είναι ο τρόπος αυτός ο κατάλληλος για να επιτύχουμε τον στόχο. Διότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να καταστραφεί, να αφανισθεί ο άνθρωπος-πρόσωπο, σε δύο βασικά επίπεδα. Το πρώτο, αφορά τη διαφοροποίηση που χαρακτηρίζει τον κόσμο μας: η τάση δυστυχώς να εξισώνουμε τα πάντα, μη σεβόμενοι ακόμη και τις ορθές διαφορές, που φυσικά δεν πρέπει να γίνουν αντίθεση ή πηγή διακρίσεων, αλλά που θα πρέπει να ενσωματωθούν ακριβώς για να οικοδομήσουμε μια συμπαγή και πλήρη ανθρωπότητα, που ενσωματώνει. Το δεύτερο αφορά τη λήθη αυτού που ακριβώς είναι η πραγματικότητα. Και όποιος αντιτίθεται στην πραγματικότητα θέτει τον εαυτό του σε σοβαρό κίνδυνο. Και τέλος υπάρχει η ακύρωση όσων αποτελούν τις ρίζες μας, ειδικά όσον αφορά τις χριστιανικές γιορτές, επίσης τη χριστιανική διάσταση της Ευρώπης μας. Φυσικά, γνωρίζουμε ότι η Ευρώπη οφείλει την ύπαρξη και την ταυτότητά της και σε πολλές άλλες συνεισφορές, αλλά κυρίως εκείνο που με πάσα βεβαιότητα δεν μπορεί να λησμονηθεί είναι ότι μία από τις κύριες συνεισφορές, αν όχι η κυριότερη, είναι ο ίδιος ο Χριστιανισμός. Συνεπώς, καταστρέφοντας τις διαφορές και καταστρέφοντας τις ρίζες εξυπακούεται πως καταστρέφουμε το πρόσωπο».
Και συνεχίζοντας, ο Παρολίν δεν παραλείπει να αναφερθεί, μιλώντας και για το επικείμενο ταξίδι του Πάπα Φραγκίσκου στην Ελλάδα, και στην συμβολή του ελληνικού πνεύματος στον ιστορικό χαρακτήρα και πνεύμα της Ευρώπης: «Ο Πάπας, ακόμη και στο βιντεοσκοπημένο μήνυμα που απηύθυνε στην Ελλάδα και την Κύπρο πριν από λίγες μέρες, υπογραμμίζει ακριβώς αυτή την ευρωπαϊκή διάσταση: δηλαδή να μεταβούμε πίσω στις πηγές της Ευρώπης, να ανακαλύψουμε ξανά αυτά που αποτελούν τα συστατικά της στοιχεία. Αναμφίβολα, ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένα από αυτά τα στοιχεία. Εξάλλου, ο Πάπας αναφέρθηκε και στην Κύπρο ως μια από τις ευρωπαϊκές παραφυάδες των Αγίων Τόπων. Μου φαίνεται λοιπόν ότι αυτό το ταξίδι έρχεται ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, είναι ένα ταξίδι που μας προσκαλεί ξανά σε αυτές τις θεμελιώδεις διαστάσεις, που δεν μπορούν να ακυρωθούν. Πρέπει να ξαναβρούμε την ικανότητα να ενσωματώνουμε όλες αυτές τις πραγματικότητες χωρίς να τις αγνοούμε, χωρίς να τις αντιμαχόμαστε, χωρίς να τις εξαλείφουμε και να τις περιθωριοποιούμε».
O αντίκτυπος από τη δημοσίευση του εσωτερικού κοινοτικού εγγράφου και η έκταση που του έδωσε το Βατικανό, όπως είναι φυσικό προκάλεσε διφορούμενες αντιδράσεις: κάποιοι προσπάθησαν να το αντιμετωπίσουν στην ισοπολιτειακή διάστασή του, ενώ αντίθετα ο Τύπος και οι πολιτικοί της δεξιάς/ακροδεξιάς στην Ιταλία το διόγκωσαν στα επίπεδα της “συνομωσίας” κατά του Χριστιανισμού και της Ευρώπης και βρήκαν ευκαιρία να ξαναδιατυπώσουν την σταυροφορία τους κατά των αλλοθρήσκων. «Στην Ευρώπη απαγορεύεται να πεις Χριστούγεννα και Μαρία», τιτλοφορούσε το πρωτοσέλιδό της η υπερσυντηρητική Il Giornale, ενώ η Gazzetta di Parma για παράδειγμα άφηνε μία υλακή τρόμου με τον τίτλο: «Η Ε.Ε. θέλει να καταργήσει τα Χριστούγεννα».
Για την ηγέτιδα του ακροδεξιού κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας», Τζόρτζια Μελόνι, επιδίωξη του εγγράφου αυτού είναι «να καταργήσει την κουλτούρα ενός λαού», ενώ ο πρώην πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι και άλλοι ευρωβουλευτές της Forza Italia ανακοίνωσαν πως θα καταθέσουν γραπτό ερώτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μόλο που, πρέπει να σημειωθεί, αυτό το έγγραφο δεν είναι μία κοινοτική οδηγία, αλλά πιότερο ένας εσωτερικός “κώδικας συμπεριφοράς” για την αλληλογραφία της Ε.Ε. Εκείνος βέβαια που έδωσε τη μεγάλη παράσταση, όπως πάντα, ήταν ο ένθερμος Χριστιανός Ματέο Σαλβίνι που δεν έχασε την ευκαιρία, με τον γνωστό μπουφόνικα λαϊκίστικο τρόπο του να σπεύσει να υπερασπισθεί τον Άη Βασίλη (Babbo Natale).
Βέβαια, κανένας από αυτούς δεν κάθισε να ακούσει τις εξηγήσεις Ευρωπαίου εκπροσώπου στο πρακτορείο AGI για την πραγματική πρόθεση του εγγράφου: πρόκειται για προτάσεις και γραμμές που καθορίζουν το ύφος της αλληλογραφίας στην καθημερινή ρουτίνα της ΕΕ και δεν αποτελούν δεσμευτικές διατάξεις, ούτε και είναι υποχρεωτικό να τις ακολουθεί κάποιος. Και φυσικά, έξω από τα όρια της Ε.Ε. και της Επιτροπής, δεν στοχεύουν οι προτάσεις αυτές να είναι γενικευτικές για τον πληθυσμό της Ευρώπης και προπαντός δεν έχουν πρόθεση να καταργήσουν τον Άη Βασίλη και το όποιο θαύμα των Χριστουγέννων. Ιδίως όταν αυτά πουλάνε τόσο…
