Καθιερωμένο εορταστικό… σαφάρι κατασχέσεων χρημάτων από τις τράπεζες, καταγγέλλουν πολίτες στην Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ).
Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, για τη διάσωση των οποίων συρρικνώθηκε δραματικά το εισόδημα των πολιτών, μέσω των μνημονίων,
οι τράπεζες που σήμερα έρχονται να δανείσουν με τόκο χρήματα που αφαιρέθηκαν από τους εργαζόμενους, για την ενίσχυση των νέων γονέων,
οι φορείς που σήμερα ορκίζονται στη συμβολή τους για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας (εξαιτίας της δραματικής μείωσης του εισοδήματος), η οποία εκτιμάται ότι την τελευταία δεκαετία οδήγησε στον περιορισμό του πληθυσμού της χώρας κατά 450.000-500.000 άτομα,
για ακόμα μια χρονιά, πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, προχωρούν σε δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, ιδίως για οφειλές προς το Δημόσιο.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες προς την ΕΕΚΕ, οι τράπεζες δείχνουν να αδιαφορούν για το αν ο λογαριασμός του οφειλέτη έχει δηλωθεί ακατάσχετος, ή λογαριασμός μισθοδοσίας ή σύνταξης, με αποτέλεσμα να δεσμεύουν ποσά ακόμα και κάτω από το ακατάσχετο όριο, ειδικά σε κοινούς λογαριασμούς όπου ο ένας από τους συνδικαιούχους είναι ο οφειλέτης!
Φυσικά, στις εύλογες διαμαρτυρίες των καταναλωτών/οφειλετών απαντούν αόριστα, στέλνοντας το ζήτημα προς εξέταση στις κεντρικές υπηρεσίες, όπου η εξυπηρέτηση είναι ελάχιστη.
Όμως, ποιοι λογαριασμοί προστατεύονται και ποιες είναι οι παγίδες;
Σε περίπτωση οφειλών προς το Δημόσιο εξαιρούνται της κατασχέσεως εις χείρας τρίτων, μεταξύ άλλων, καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.
Για την εφαρμογή της ρύθμισης αυτής απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης. Εφ’ όσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός.
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε δέσμευση ποσού για ποσό που είναι χαμηλότερο του ορίου των 1.250 € από τις Τράπεζες, επί του δηλωθέντος ακατάσχετου λογαριασμού, δεν είναι σύννομη και πρέπει να καταγγέλλεται αμέσως.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση ύπαρξης κοινού λογαριασμού, το ακατάσχετο όριο των 1.250 € ισχύει για τον καθένα από τους συνδικαιούχους, μόνο αν και οι δύο έχουν δηλώσει τον ίδιο λογαριασμό ως ακατάσχετο.
Σε διαφορετική περίπτωση, οι καταναλωτές κινδυνεύουν με κατάσχεση ποσών ακόμα και κάτω από το όριο, αφού σύμφωνα με τη νομοθεσία το ποσό που υπάρχει στον κοινό τραπεζικό λογαριασμό ανήκει στους δικαιούχους κατά ίσα μέρη. Δηλαδή αν σε έναν λογαριασμό κατατίθεται το ποσό της σύνταξης π.χ. 1.000 ευρώ και ο συνδικαιούχος του ίδιου λογαριασμού είναι οφειλέτης του Δημοσίου, η Τράπεζα μπορεί να δεσμεύσει ποσό 500 €, δηλ. ποσό κάτω του ακατάσχετου ορίου.
Ειδικό καθεστώς προστασίας προβλέπεται και για τα αναδρομικά ποσά (μισθών ή συντάξεων), καθώς οι τράπεζες δεν έχουν το δικαίωμα να θεωρήσουν το ποσό ως ένα ενιαίο σύνολο αλλά να το αναγάγουν σε μηνιαία βάση προκειμένου να διαπιστωθεί αν καλύπτεται το όριο του ακατάσχετου.
Σύμφωνα με το ΕΕΚΕ είναι παράνομες οι πρακτικές των τραπεζών που κατάσχουν συλλήβδην αναδρομικά ποσά χωρίς να διενεργούν το σχετικό έλεγχο για την αιτία προέλευσης του ποσού αυτού.
Σε περίπτωση οφειλών προς ιδιώτες/τράπεζες οι μισθοί, συντάξεις και ασφαλιστικές παροχές είναι ακατάσχετες για ολόκληρο το ποσό, χωρίς περιορισμό.
Επίσης, με το άρθρ. 20 του Ν. 4161/2013, προβλέπεται ότι καταθέσεις έως 1.500 € σε ατομικό λογαριασμό και έως 2.000€ σε κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για να προστατευθεί το ακατάσχετο όριο όμως (όταν ο λογαριασμός είναι μισθοδοσίας ή σύνταξης) πρέπει να δηλωθεί ως τέτοιος στο τραπεζικό ίδρυμα.
Δηλαδή, ο ίδιος λογαριασμός πρέπει να δηλωθεί ως ακατάσχετος τόσο στην AAΔΕ όσο και στην τράπεζα (ότι δηλ. σε αυτόν κατατίθεται ο μισθός ή η σύνταξη), προκειμένου να ισχύει η προστασία.
Κι εδώ ο πολίτης πρέπει να κάνει, κυριολεκτικά, αγώνα δρόμου, διότι ενώ για το δημόσιο, το ακατάσχετο ποσό των 1.250 € παραμένει ακόμα και στην περίπτωση που συσσωρευτούν μισθοί/συντάξεις περισσοτέρων μηνών, για τις ιδιωτικές/τραπεζικές οφειλές αυτό δεν ισχύει.
Επομένως ο οφειλέτης πρέπει να αναλαμβάνει το αργότερο την ίδια ημέρα της κατάθεσης του μισθού/σύνταξης το ποσό, διότι από την επόμενη ημέρα αυτό χάνει την «ιδιότητά» του ως ακατάσχετο και μπορεί να κατασχεθεί.